Zatyki (gmina Gołdap)

Zatyki
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	gołdapski
Gmina	Gołdap
Liczba ludności (2010)	66
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Zatyki
Położenie na mapie Polski Zatyki
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Zatyki (niem. Satticken) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie gołdapskim, w gminie Gołdap. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W latach 1999–2001 wieś wchodziła w skład powiatu olecko–gołdapskiego. W 2010 roku liczyła 66 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie: Zatyki i Wilkasy. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Bogdan Gadaszewski.

Położenie

Wieś położona jest w północno–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na Mazurach Garbatych, 11 km na południe od Gołdapi, na zachód od drogi krajowej nr 65. Pagórek przy wsi nazywany jest Młyńską Górą.

Dzieje miejscowości

Wieś powstała w ramach kolonizacji północno–wschodnich terenów Prus Książęcych. W 1564 roku książę Albrecht Hohenzollern nadał Rufusowi von Krachtowi 60 łanów lasu na prawie lennym, a Kracht zobowiązał się do jednej służby zbrojnej. Po śmierci Rufusa w 1570 roku książę nadał je podkomorzemu Janowi von Wittmansdorfowi. Bracia Rufusa nie pogodzili się z tą decyzją i na początku lat 80. Henryk von Kracht zdołał je odzyskać. Po jego śmierci dobra powróciły w ręce księcia. Już około 1569 roku na obszarze tego nadania powstały dwie wsie: Zatyki i Dzięgiele, zasiedlone prawdopodobnie przez chłopów przybyłych ze wsi Zatyki i Dzięgiele Oleckie w starostwie oleckim. W 1582 roku spośród 30 łanów dwadzieścia wciąż jeszcze nie było zasiedlonych. Na początku XVII wieku była to wieś szlachecka. Zatyki należały do parafii ewangelickiej w Górnem.

Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:

• 1857 r. - 218 osób

• 1933 r. - 187 osób

• 1939 r. - 166 osób

Turystyka

• Zoo–safari w Zatykach - gospodarstwo Mirosława Rudziewicza, w którym znajduje się ponad 2 tysiące zwierząt, m.in. jelenie europejskie, dziki, muflony, koniki polskie, tarpany.

Zabytki

• zespół budynków szkolnych z początku XX wieku: szkoła i budynek gospodarczy
• cmentarz ewangelicki z drugiej połowy XIX wieku

Bibliografia

Białuński Grzegorz, Kolonizacja "Wielkiej Puszczy" (do 1568 roku) - starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
Gołdap. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1971.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Strona Urzędu Gminy Gołdap [12.11.2013]
Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
Vervaltugsgeschichte [12.11.2013]
Moje Mazury [12.11.2013]