Łąkorz: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Bibliografia:)
 
(Nie pokazano 25 wersji utworzonych przez 6 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
 
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
 
  |nazwa                = Łąkorz   
 
  |nazwa                = Łąkorz   
Linia 7: Linia 5:
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
 
  |dopełniacz wsi        = Łąkorza  
 
  |dopełniacz wsi        = Łąkorza  
  |zdjęcie              = Pole-obowiązkowe 
+
  |zdjęcie              = Muzeum w Łąkorzu.jpg
  |opis zdjęcia          = Pole-obowiązkowe      
+
  |opis zdjęcia          = Muzeum w Łąkorzu. Źródło: [http://www.gminabiskupiec.pl/asp/pl_start.asp?typ=14&sub=6&subsub=25&menu=121&strona=1 www.gminabiskupiec.pl] [12.09.2013]      
  |rodzaj miejscowości  = wieś
+
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
  |województwo          = warmińsko - mazurskie  
+
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |powiat                = nowmiejski  
 
  |powiat                = nowmiejski  
  |gmina                = Biskupiec  
+
  |gmina                = Biskupiec
 
  |miejscowość podstawowa =
 
  |miejscowość podstawowa =
 
  |sołectwo              = Łąkorz
 
  |sołectwo              = Łąkorz
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      = Pole-obowiązkowe
+
  |liczba ludności      = 858
  |rok                  = Pole-obowiązkowe
+
  |rok                  = 2010
 
  |strefa numeracyjna    =
 
  |strefa numeracyjna    =
 
  |kod pocztowy          =
 
  |kod pocztowy          =
Linia 24: Linia 22:
 
  |mapa wsi              =
 
  |mapa wsi              =
 
  |kod mapy              = PL-WN
 
  |kod mapy              = PL-WN
  |stopniN = 53 |minutN = 42 |sekundN = 56
+
  |stopniN = 53 |minutN = 27 |sekundN = 0
  |stopniE = 21 |minutE = 19 |sekundE = 02
+
  |stopniE = 19 |minutE = 21 |sekundE = 0
 
  |commons              =
 
  |commons              =
 
  |wikipodróże          =
 
  |wikipodróże          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>''' Miejscowość(-Nazwa'''</big> (do RRRR r. ....) –
+
'''Łąkorz''' (przed 1415 r. – ''Linker'', ''Alde Linkor'', ''Lynkorn'', ''Gross Linker'', 1570 – ''Łąkorz Wielki'', niem. ''Lonkorz'') | wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat nowomiejski |powiecie nowomiejskim]], w [[Biskupiec (gmina wiejska)| gminie Biskupiec]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do województwa toruńskiego. Do 1954 roku istniała [[Gmina Łąkorz|gmina Łąkorz]]. W 2010 r. liczyła 858 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni [[Stanisław Jędrzejewski]]<ref>[http://www.gminabiskupiec.pl/asp/pl_start.asp?typ=14&menu=106&strona=1/ Strona Gminy Biskupiec] [12.11.2013]</ref>.
 +
<br/><br/>
 +
[[File:Kościół w Łąkorzu.jpg|thumb|right|290px|Kościół w Łąkorzu. Źródło: [http://www.gminabiskupiec.pl/asp/pl_start.asp?typ=14&sub=6&subsub=25&menu=121&strona=1 www.gminabiskupiec.pl] [12.09.2013] ]]
 +
==Położenie==
 +
Wieś niedaleko jeziora [[Jezioro Łąkorz |Łąkorz]], w odległości ok. 6 km od [[Biskupiec| Biskupca]].
 +
==Dzieje miejscowości ==
 +
Osadnictwo na terenie Łąkorza występowało już w epoce rzymskiej. Z tego okresu znaleziono pod Łąkorzem dwie monety: Antoniusa Piusa (131-161 r. n.e.) i jego żony Faustyny ( † 141). Wieś powstała w średniowieczu, w pierwszej połowie XIV w. Nazwa miejscowości pochodzi od słów: "łąki" oraz "orka". W średniowieczu wieś była własnością [[Zakon Krzyżacki| Zakonu Krzyżackiego]] i należała pod względem administracyjnym do [[Komturstwo radzyńskie |komturstwa radzyńskiego]]. W 1414 r. teren wsi zajmował 67 łanów. W 1439 r. wielki mistrz [[Paweł Russdorf]] nadał Hanskowi Kaschlo 7 łanów ziemi. Kaschlo otrzymał przywilej swobodnego połowu ryb w jeziorze [[Jezioro Płowęż |Płowęż]].  
  
 +
Po 1466 r. Łąkorz był własnością Królestwa Polskiego i pod względem administracyjnym należał do [[Starostwo radzyńskie |starostwa radzyńskiego]]. Na przełomie XIX/XX w. obszar wsi wynosił 4892 mórg. We wsi były 134 budynki i 64 [[Dym| dymy]]. W tym okresie mieszkało tutaj 534 katolików i 91 ewangelików. W czasie [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach| II wojny światowej]] zginęło 87 mieszkańców narodowości polskiej. 
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
+
==Gospodarka==
 
+
We wsi znajduje się przedsiębiorstwo Autostrefa Rocar, Zakład Produkcji Stolarki Budowlanej "Rydpol", Drewtur, usługi transportowe, punkt unasieniania zwierząt, salon fryzjerski, [[Agroturystyka |agroturystyka]].
Miejscowość położona jest na terenie gminy Biskupiec, której powierzchnię zajmują przede wszystkim lasy i jeziora.W całości lasy stanowią 26 % powierzchni gminy a jeziora 3,28%. Zasadniczymi elementami morfologicznymi tego obszaru są:wysoczyzna morenowa (średnia wysokość 90-110 m n.p.m.),wzgórza i pagórki morenowe,sandry, rynny jeziorne i doliny rzeczne.Powierzchnia wysoczyzny charakteryzuje się występowaniem licznych drobnych zagłębień wytopiskowych. Znajdziemy tutaj tzw. oczka polodowcowe, mokradła i torfowiska a w okolicach miejscowości Łąkorz wyspy otoczone sandrem. Na terenie gminy występują również tzw. ozy (w okolicach Mierzyna, na zachód od Sumina oraz na północ od Tymawy Wielkiej) i kemy (w rejonie Sumina, Łąkorka, Wonny i Szwarcenowa). Na terenie gminy napotkamy także na zastoiska.Największe z nich to zastoisko biskupieckie – o płaskim, rozległym i podmokłym dnie. Natomiast najwyższym punktem położonym na terenie gminy jest Góra Szwedzka – o wysokości 121,3 m n.p.m. Najniżej położony punkt zaś o wysokości ok. 62 m n.p.m. znajduje się w dolinie Osy u ujścia jej do jeziora Płowęż. W obrębie gminy znajdują się także rezerwaty przyrody: ornitofaunistyczny „Jezioro Karaś”, torfowiskowy „Kociołek”, „Łabędź”, „Uroczysko Piotrowice” oraz częściowo Brodnicki Park Krajobrazowy. Na obszarze gminy występują zasadniczo trzy typy gleb. Są to:gleby brunatne, gleby bielicowe, gleby mułowo-torfowo-murszaste. Ponadto odnajdziemy tutaj czarne ziemie i gleby szare oraz mady glejowe i wody powierzchniowe.
 
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Dzieje miejscowości ===
+
==Kultura==
Miejscowość występowała w źródłach pod nazwami: przed 1415 r. – Linker, Alde Linkor, Lynkorn, Gross Linker, 1570 – Łąkorz Wielki, niem. Lonkorz. Nazwa pochodzi prawdopodobnie od słów: ”łąki oraz „orka”.
+
Działa tu [[Muzeum w Łąkorzu|muzeum]] założone w 1995 r. i [[Stowarzyszenie Ochrony Przyrody i Dziedzictwa Kulturowego w Łąkorzu|Stowarzyszenie Ochrony Przyrody i Dziedzictwa Kulturowego]].  
 
 
Wieś powstała w średniowieczu, prawdopodobnie w pierwszej połowie XIV w. Niestety, nie zachował się dokument lokacyjny, dlatego nie możemy ustalić dokładnej daty jej początków. Liczne wykopaliska wskazują, iż ludność z terenów gminy Biskupiec utrzymywała kontakty z odległymi krajami. Pierwsze wzmianki o terenach zamieszkałych w pobliżu wsi Łąkorz pochodzą jeszcze z czasów epoki rzymskiej (0 – 400 n.e.). Z tego okresu znaleziono pod Łąkorzem dwie monety rzymskie: Antoniusa Piusa (131-161 r. n.e.) i jego żony Faustyny ( † 141). Podobne monety odnaleziono w ostródzkiej Gierłoży, pierścienie pod Byszwałdem oraz srebrny naszyjnik w Rybnie. Według wszelkiego prawdopodobieństwa na początku nowej ery główne szlaki handlowe przebiegały przez teren dzisiejszego powiatu nowomiejskiego, w tym również przez tereny Łąkorza. Kupcy z odległych stron ciągnęli tędy nad Bałtyk do Sambii, po niezwykle wówczas cenny jantar. Przebiegał pewnie przez powiat także szlak wiodący od ujścia Wisły przez Wołyń nad Morze Czarne.
 
Prawdopodobnie w średniowieczu wieś Łąkorz była własnością zakonu krzyżackiego i należała pod względem administracyjnym do komturstwa radzyńskiego. Pierwsza wzmianka w źródłach pochodzi dopiero z czasów wojny polsko – krzyżackiej w 1414 r. Wieś liczyła wtedy 67 łanów i w wyniku poniosła szkody wycenione na cztery grzywny. Inne źródło wspomina, iż w 1439 r. wielki mistrz Paweł Russdorf nadał Hanskowi Kaschlo siedem łanów ziemi, opustoszałych w Łąkorzu . Ziemię wielki mistrz nadał jedynie dożywotni. Wydał także przywilej do swobodnego połowu ryb z jeziora Płowęż .
 
Po 1466 r. Łąkorz stał się własnością Królestwa Polskiego i pod względem administracyjnym wszedł w skład starostwa radzyńskiego.
 
Od 1899 r. Łąkorz został odrębnym obwodem duszpasterskim.
 
Na przełomie XIX/XX w. wieś obejmowała 4892 morgi z 134 budynkami i 64 dymami . W tym okresie mieszkało tutaj 534 katolików i 91 ewangelików .
 
W czasie II wojny światowej 1939 – 1945 r. we wsi Łąkorz zginęło 87 osób narodowości polskiej. Na podstawie skrupulatnie zebranej dokumentacji historycznej przez Tadeusza Ferschke, pochodzącego z Łąkorza, zamieszkałego obecnie w Świnoujściu, ustalono nazwiska i okoliczności śmierci tych osób: ofiar zbrodni hitlerowskich w II wojnie światowej oraz sowieckich po wkroczeniu Armii Czerwonej w styczniu 1945r.
 
Ich nazwiska zostały upamiętnione na tablicy wystawionej przy ścianie południowej nawy, na zewnątrz kościoła w Łąkorzu.
 
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
===Gospodarka===
+
==Szkolnictwo==
 
+
We wsi funkcjonuje [[Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w Łąkorzu |Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II]].
We wsi znajduje się przedsiębiorstwo Autostrefa Rocar, Zakład Produkcji Stolarki Budowlanej „Rydpol”, Drewtur, usługi transportowe, punkt unasieniania zwierząt, salon fryzjerski, agroturystyka.
 
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
 
+
==Religia==
===Kultura===
+
Znajduje się tutaj siedziba [[Parafia pw. św. Mikołaja w Łąkorzu|parafii rzymskokatolickiej]].
 
 
Działa tu muzeum założone w 1995 r.,  Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II, Stowarzyszenie Ochrony Przyrody i Dziedzictwa Kulturowego oraz Ochotnicza Straż Pożarna.  
 
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Ludzie związani z miejscowością: ===
+
== Zabytki==
 
+
*gotycki [[Kościół pw. św. Mikołaja w Łąkorzu|kościół]]  
<br/>
+
*ołtarz późnorenesansowy - ufundowany przez [[Samuel Łaski| Samuela Łaskiego]] w 1695 r.
 
+
*pomnik pamięci pomordowanych w II wojnie światowej  
 
+
*cmentarz parafialny z zabytkowymi grobami
[[File:Obrazek-nazwa.jpg|thumb|Miejscowość-Opis-Ryzunku]]
 
 
 
=== Zabytki: ===
 
 
 
We wsi znajduje się: gotycki kościół, ołtarz późnorenesansowy - ufundowany przez Samuela Łaskiego w 1695 r., pomnik pamięci pomordowanych w II wojnie światowej - mieszkańców parafii w Łąkorzu oraz cmentarz parafialny z zabytkowymi grobami.
 
 
 
[[File:Obrazek-nazwa.jpg|thumb|Miejscowość-Opis-Ryzunku]]
 
 
 
<br/>
 
 
 
=== Bibliografia: ===
 
 
 
Kulpa Joanna, ''Łąkorz, mała wieś w wielkiej historii'', Poligraf 2011, 240 ss.
 
 
 
http://www.gminabiskupiec.pl/asp/pl_start.asp?typ=14&sub=6&subsub=25&menu=121&strona=1, 12.09.2013.
 
<br/>
 
  
== Zobacz też ==
+
==Bibliografia ==
 +
Kulpa Joanna, ''Łąkorz, mała wieś w wielkiej historii'', Poligraf 2011.<br/>
 +
[http://stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [12.09.2013]<br/>
 +
[http://www.gminabiskupiec.pl/asp/pl_start.asp?typ=14&sub=6&subsub=25&menu=121&strona=1/ Strona Gminy Biskupiec] [12.09.2013]
  
 +
{{Przypisy}}
 +
<references/>
  
[[Kategoria: Miejscowość]]
+
[[Kategoria: Powiat nowomiejski]]
[[Użytkownik:Kinlis|Kinlis]] ([[Dyskusja użytkownika:Kinlis|dyskusja]]) 13:57, 6 wrz 2013 (CEST)
+
[[Kategoria: Biskupiec (gmina wiejska)]]
 +
[[Kategoria: Wsie sołeckie]]
 +
[[Kategoria: 1301-1400]]

Aktualna wersja na dzień 18:46, 14 mar 2015

Łąkorz

Muzeum w Łąkorzu. Źródło: www.gminabiskupiec.pl [12.09.2013]
Muzeum w Łąkorzu. Źródło: www.gminabiskupiec.pl [12.09.2013]
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat nowmiejski
Gmina Biskupiec
Sołectwo Łąkorz
Liczba ludności (2010) 858
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Łąkorz
Łąkorz
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Łąkorz
Łąkorz
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Łąkorz (przed 1415 r. – Linker, Alde Linkor, Lynkorn, Gross Linker, 1570 – Łąkorz Wielki, niem. Lonkorz) | wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie nowomiejskim, w gminie Biskupiec. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego. Do 1954 roku istniała gmina Łąkorz. W 2010 r. liczyła 858 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni Stanisław Jędrzejewski[1].

Kościół w Łąkorzu. Źródło: www.gminabiskupiec.pl [12.09.2013]

Położenie

Wieś niedaleko jeziora Łąkorz, w odległości ok. 6 km od Biskupca.

Dzieje miejscowości

Osadnictwo na terenie Łąkorza występowało już w epoce rzymskiej. Z tego okresu znaleziono pod Łąkorzem dwie monety: Antoniusa Piusa (131-161 r. n.e.) i jego żony Faustyny ( † 141). Wieś powstała w średniowieczu, w pierwszej połowie XIV w. Nazwa miejscowości pochodzi od słów: "łąki" oraz "orka". W średniowieczu wieś była własnością Zakonu Krzyżackiego i należała pod względem administracyjnym do komturstwa radzyńskiego. W 1414 r. teren wsi zajmował 67 łanów. W 1439 r. wielki mistrz Paweł Russdorf nadał Hanskowi Kaschlo 7 łanów ziemi. Kaschlo otrzymał przywilej swobodnego połowu ryb w jeziorze Płowęż.

Po 1466 r. Łąkorz był własnością Królestwa Polskiego i pod względem administracyjnym należał do starostwa radzyńskiego. Na przełomie XIX/XX w. obszar wsi wynosił 4892 mórg. We wsi były 134 budynki i 64 dymy. W tym okresie mieszkało tutaj 534 katolików i 91 ewangelików. W czasie II wojny światowej zginęło 87 mieszkańców narodowości polskiej.

Gospodarka

We wsi znajduje się przedsiębiorstwo Autostrefa Rocar, Zakład Produkcji Stolarki Budowlanej "Rydpol", Drewtur, usługi transportowe, punkt unasieniania zwierząt, salon fryzjerski, agroturystyka.

Kultura

Działa tu muzeum założone w 1995 r. i Stowarzyszenie Ochrony Przyrody i Dziedzictwa Kulturowego.

Szkolnictwo

We wsi funkcjonuje Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II.

Religia

Znajduje się tutaj siedziba parafii rzymskokatolickiej.

Zabytki

  • gotycki kościół
  • ołtarz późnorenesansowy - ufundowany przez Samuela Łaskiego w 1695 r.
  • pomnik pamięci pomordowanych w II wojnie światowej
  • cmentarz parafialny z zabytkowymi grobami

Bibliografia

Kulpa Joanna, Łąkorz, mała wieś w wielkiej historii, Poligraf 2011.
Bank Danych Lokalnych GUS [12.09.2013]
Strona Gminy Biskupiec [12.09.2013]

Przypisy