Boguszewo

Boguszewo
Dawny pomnik plebiscytowy w Boguszewie. Stan obecny. Fot. Ryszard Bogucki. Źródło: www.rowery.olsztyn.pl [16.07.2014]
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	ostródzki
Gmina	Miłomłyn
Liczba ludności (2010)	141
Strefa numeracyjna	(+48) 89
Kod pocztowy	14-140
Tablice rejestracyjne	NOS
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Boguszewo
Położenie na mapie Polski Boguszewo
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Boguszewo (niem. Bogunschöwen, od 1938 r. Ilgenhöh) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Miłomłyn. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 141 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Rafał Ptaszkiewicz.

Położenie

Miejscowość położona jest na Mazurach Zachodnich (Pojezierze Iławsko-Ostródzkie), w odległości 18 km na zachód od Ostróda. Około 1,3 km na zachód od wsi rozciąga się zachodni kraniec równoleżnikowej odnogi Jeziora Drwęckiego; ok. 3 km na zachód jezior Gil Wielki i Gil Mały.

Dzieje miejscowości

W 1689 roku niejaki Jan Bogusz, wolny ze wsi książęcej, otrzymał 10 łanów na prawie chełmińskim w celu założenia nowej wsi Boguszewo. Nadanie było zwolnione z wszelkich ciężarów finansowych i powinności. Sołtysem został wspomniany Bogusz, a z racji sprawowanej funkcji otrzymał zezwolenie na wolny połów w rzece i wolny wypas bydła w lesie. W 1699 roku wolni chłopi z Boguszewa otrzymali kolejnych 15 włók lasu na zwiększenie gospodarstw. Rozwój miejscowości wstrzymała na pewien czas epidemia dżumy, pustosząca Prusy w latach 1709-1711. W 1785 roku odnotowano istnienie 48 domów, co świadczy, że miejscowość szybko się podniosła po okresie wspomnianej epidemii z początków stulecia. W 1820 roku Boguszewo zamieszkiwało 272 osoby. W 1925 roku Boguszewo było zamieszkane przez 437 osób. W latach 1929-1933 pojawiło się zjawisko z emigracji ludności Miłomłyna i okolicznych miejscowości, w tym z Boguszewa do zagłębia węglowego w Westfalii. W roku 1938 administracja III Rzeszy zmieniła nazwę miejscowości na Ilgenhöh. W 1939 roku Boguszewo zamieszkiwało 359 mieszkańców. Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.

Zabytki

• Dzwonnica z XIX wieku, wpisana do wojewódzkiego rejestru zabytków
• Dawny cmentarz ewangelicki
• Pomnik upamiętniający plebiscyt 1920 roku, z tablicą opatrzoną napisem 11 Juli 1920. Po II wojnie światowej został przekształcony w kapliczkę.

Turystyka

• Szlak rowerowy o długości 20 km - przebieg trasy: Kaletka - Samborowo - Boguszewo - Jezioro Gil Mały - Ostrów Wielki - Rezerwat Iłgi - Kaletka.

Bibliografia

Ostróda. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1976.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Bank Danych Lokalnych GUS [14.08.2013]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [14.08.2013]
Wojewódzka Ewidencja Zabytków [14.08.2013]
Olsztyńska Strona Rowerowa [16.07.2014]