Bolejny: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
(Zobacz też)
Linia 7: Linia 7:
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
 
  |dopełniacz wsi        = Bolejn   
 
  |dopełniacz wsi        = Bolejn   
  |zdjęcie              = [[File:Zapora.jpg|200pxthumb|Zapora w Bolejnach, źródło: Tomasz Sikorski,www.pracownicy.uwm.edu.pl, 12.09.2013.]]
+
  |zdjęcie              = Zapora.jpg  
|opis zdjęcia          = Zapora Bolejny 
+
|opis zdjęcia          = Zapora w Bolejnach, źródło: Tomasz Sikorski,www.pracownicy.uwm.edu.pl, 12.09.2013.
  |rodzaj miejscowości  = wieś
+
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |województwo          = warmińsko - mazurskie
 
  |województwo          = warmińsko - mazurskie
 
  |powiat                = nidzicki
 
  |powiat                = nidzicki
Linia 31: Linia 31:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}
 
}}
<big>'''Bolejny'''</big> (niem. Bolleinen) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nidzickim, w gminie Nidzica.
+
<big>'''Bolejny'''</big> (niem. Bolleinen) – wieś sołecka w Polsce w [[województwo warmińsko - mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat nidzicki |powiecie nidzickim]], w [[ gmina Nidzica|gminie Nidzica]]. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie przynależała do [[województwo olsztyńskie| województwa olsztyńskiego]].
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie przynależała do województwa olsztyńskiego.
 
  
  
Linia 39: Linia 38:
 
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
 
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
  
Wieś położona jest nad Jeziorem Bolejny. Jest to linowo-szczupakowy zbiornik o mało rozwiniętej linii brzegowej, brzegach płaskich, od południa zajętych przez lasy, a z pozostałych stron przez podmokłe łąki. Miejscowość leży także na terenie gminy Nidzica, przez obszar której przebiega jedna z głównych granic fizyczno-geograficznych Europy, oddzielająca Obszar Europy Zachodniej od Obszaru Europy Wschodniej. Ponadto 19.000 ha powierzchni gminy zajmują lasy i grunty leśne. Istotnym zasobem naturalnym gminy są surowce mineralne, tj. żwiry i piaski, torfy i węgiel brunatny, kreda jeziorna, gytia i ziemia okrzemkowa.
+
Wieś położona jest nad [[Jezioro Bolejny|Jeziorem Bolejny]]. Jest to linowo-szczupakowy zbiornik o mało rozwiniętej linii brzegowej, brzegach płaskich, od południa zajętych przez lasy, a z pozostałych stron przez podmokłe łąki. Miejscowość leży także na terenie [[ gmina Nidzica |gminy Nidzica]], przez obszar której przebiega jedna z głównych granic fizyczno-geograficznych Europy, oddzielająca Obszar Europy Zachodniej od Obszaru Europy Wschodniej. Ponadto 19.000 ha powierzchni gminy zajmują lasy i grunty leśne. Istotnym zasobem naturalnym gminy są surowce mineralne, tj. żwiry i piaski, torfy i węgiel brunatny, kreda jeziorna, gytia i ziemia okrzemkowa.
 
<br/>
 
<br/>
  
 
=== Dzieje miejscowości ===
 
=== Dzieje miejscowości ===
  
Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1352 r., gdy Tymo z Ostaszewa otrzymał 80 łanów w Bolejnach i Żelaźnie. Nie zanana jest dokładna data lokacji. W źródłach nie występuje także etymologia nazwy miejscowości. Wiadomo, że w 1540 r. w miejscowości było 15 chłopów, zagrodnik i karczmarz. W 1648 r. większość Bolejn należała do wojewody płockiego Jana Kazimierza Krasińskiego. W XVIII w. część wsi przeszła w ręce Finckensteinów. W XIX w. wieś należała do powiatu ostródzkiego. Liczba mieszkańców wsi w kolejnych latach przedstawiała się następująco: w 1818 r. – 64, w 1871 r. – 244, w 1895 r. – 320, w 1939 r. – 273 . Liczba domów zaś w 1818 r. stanowiła 14, w 1871 r. – 34, w 1895 r. – 48 . W tym okresie wieś obejmowała 515 ha. W 1883 r. mieszkańcy Bolejn zajmowali się hodowlą owiec, koni, bydła, świń i kur. We wsi było 40 uli. Nie zachowały się szczegółowe informacje o formie i kształcie zabudowy wsi.   
+
Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1352 r., gdy Tymo z Ostaszewa otrzymał 80 łanów w Bolejnach i [[Żelazno |Żelaźnie]]. Nie zanana jest dokładna data lokacji. W źródłach nie występuje także etymologia nazwy miejscowości. Wiadomo, że w 1540 r. w miejscowości było 15 chłopów, zagrodnik i karczmarz. W 1648 r. większość Bolejn należała do wojewody płockiego Jana Kazimierza Krasińskiego. W XVIII w. część wsi przeszła w ręce [[Finckensteinowie| Finckensteinów]]. W XIX w. wieś należała do [[powiat ostródzki |powiatu ostródzkiego]]. Liczba mieszkańców wsi w kolejnych latach przedstawiała się następująco: w 1818 r. – 64, w 1871 r. – 244, w 1895 r. – 320, w 1939 r. – 273 . Liczba domów zaś w 1818 r. stanowiła 14, w 1871 r. – 34, w 1895 r. – 48 . W tym okresie wieś obejmowała 515 ha. W 1883 r. mieszkańcy Bolejn zajmowali się hodowlą owiec, koni, bydła, świń i kur. We wsi było 40 uli. Nie zachowały się szczegółowe informacje o formie i kształcie zabudowy wsi.   
 
<br/>
 
<br/>
  
 
=== Kultura ===
 
=== Kultura ===
  
W Bolejnach co roku organizowane są obchody Nocy Świętojańskiej oraz festyny kulturalno - rozrywkowe. Działa tu także świetlica do, której dzieci uczęszczają na zajęcia dodatkowe, Ochotnicza Straż Pożarna oraz Leśnictwo Bolejny.  
+
W Bolejnach co roku organizowane są [[obchody Nocy Świętojańskiej]] oraz festyny kulturalno - rozrywkowe. Działa tu także świetlica do, której dzieci uczęszczają na zajęcia dodatkowe, [[Ochotnicza Straż Pożarna]] oraz [[Leśnictwo Bolejny]].  
  
 
<br/>
 
<br/>
Linia 61: Linia 60:
 
=== Zabytki: ===
 
=== Zabytki: ===
  
Z historycznego układu przestrzennego pozostały jedynie zagrody z końca XIX w. i lat 30 XX w., kuźnia, fundamenty gospody oraz aleje przydrożne. Przeważają wśród nich budynki z czerwonej cegły. Ponadto nieopodal miejscowości znajdują się ruiny bunkrów z II wojny światowej i zapory z olsztyńskiego systemu obronnego, który Niemcy budowali od 1938 r.  
+
Z historycznego układu przestrzennego pozostały jedynie zagrody z końca XIX w. i lat 30 XX w., kuźnia, fundamenty gospody oraz aleje przydrożne. Przeważają wśród nich budynki z czerwonej cegły. Ponadto nieopodal miejscowości znajdują się ruiny bunkrów z II wojny światowej i [[zapora z olsztyńskiego systemu obronnego |zapory z olsztyńskiego systemu obronnego]], który Niemcy budowali od 1938 r.  
[[File:Bunkry 2.jpg|200pxthumb|Bunkry z okresu II wojny światowej, źródło: www.mojemazury.pl, 12.09.2013.]]
+
[[File:Bunkry 2.jpg|300pxthumb|Bunkry z okresu II wojny światowej, źródło: www.mojemazury.pl, 12.09.2013.]]
  
 
<br/>
 
<br/>
  
 
=== Bibliografia: ===
 
=== Bibliografia: ===
 
 
  
 
''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. I, Warszawa 1880, 960 ss.  
 
''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. I, Warszawa 1880, 960 ss.  
Linia 85: Linia 82:
 
<br/>
 
<br/>
  
[[Kategoria: Miejscowość]]
+
[[Kategoria: Miejscowość]][[Kategoria: Powiat nidzicki]][[Kategoria:Gmina Nidzica]][[Kategoria:Wieś sołecka]]
 
[[Użytkownik:Kinlis|Kinlis]] ([[Dyskusja użytkownika:Kinlis|dyskusja]]) 09:18, 3 wrz 2013 (CEST)
 
[[Użytkownik:Kinlis|Kinlis]] ([[Dyskusja użytkownika:Kinlis|dyskusja]]) 09:18, 3 wrz 2013 (CEST)

Wersja z 17:16, 23 paź 2013


Bolejny

Zapora w Bolejnach, źródło: Tomasz Sikorski,www.pracownicy.uwm.edu.pl, 12.09.2013.
Zapora w Bolejnach, źródło: Tomasz Sikorski,www.pracownicy.uwm.edu.pl, 12.09.2013.
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko - mazurskie
Powiat nidzicki
Gmina Nidzica
Sołectwo Bolejny
Liczba ludności (Pole-obowiązkowe) Pole-obowiązkowe
Strefa numeracyjna (+48) 89
Tablice rejestracyjne NNI
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Bolejny
Bolejny
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Bolejny
Bolejny
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Bolejny (niem. Bolleinen) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nidzickim, w gminie Nidzica. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie przynależała do województwa olsztyńskiego.



Charakterystyka fizjograficzna

Wieś położona jest nad Jeziorem Bolejny. Jest to linowo-szczupakowy zbiornik o mało rozwiniętej linii brzegowej, brzegach płaskich, od południa zajętych przez lasy, a z pozostałych stron przez podmokłe łąki. Miejscowość leży także na terenie gminy Nidzica, przez obszar której przebiega jedna z głównych granic fizyczno-geograficznych Europy, oddzielająca Obszar Europy Zachodniej od Obszaru Europy Wschodniej. Ponadto 19.000 ha powierzchni gminy zajmują lasy i grunty leśne. Istotnym zasobem naturalnym gminy są surowce mineralne, tj. żwiry i piaski, torfy i węgiel brunatny, kreda jeziorna, gytia i ziemia okrzemkowa.

Dzieje miejscowości

Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1352 r., gdy Tymo z Ostaszewa otrzymał 80 łanów w Bolejnach i Żelaźnie. Nie zanana jest dokładna data lokacji. W źródłach nie występuje także etymologia nazwy miejscowości. Wiadomo, że w 1540 r. w miejscowości było 15 chłopów, zagrodnik i karczmarz. W 1648 r. większość Bolejn należała do wojewody płockiego Jana Kazimierza Krasińskiego. W XVIII w. część wsi przeszła w ręce Finckensteinów. W XIX w. wieś należała do powiatu ostródzkiego. Liczba mieszkańców wsi w kolejnych latach przedstawiała się następująco: w 1818 r. – 64, w 1871 r. – 244, w 1895 r. – 320, w 1939 r. – 273 . Liczba domów zaś w 1818 r. stanowiła 14, w 1871 r. – 34, w 1895 r. – 48 . W tym okresie wieś obejmowała 515 ha. W 1883 r. mieszkańcy Bolejn zajmowali się hodowlą owiec, koni, bydła, świń i kur. We wsi było 40 uli. Nie zachowały się szczegółowe informacje o formie i kształcie zabudowy wsi.

Kultura

W Bolejnach co roku organizowane są obchody Nocy Świętojańskiej oraz festyny kulturalno - rozrywkowe. Działa tu także świetlica do, której dzieci uczęszczają na zajęcia dodatkowe, Ochotnicza Straż Pożarna oraz Leśnictwo Bolejny.


Ludzie związani z miejscowością

Z Bolejnami związany jest znakomity ród Fickensteinów.


Zabytki:

Z historycznego układu przestrzennego pozostały jedynie zagrody z końca XIX w. i lat 30 XX w., kuźnia, fundamenty gospody oraz aleje przydrożne. Przeważają wśród nich budynki z czerwonej cegły. Ponadto nieopodal miejscowości znajdują się ruiny bunkrów z II wojny światowej i zapory z olsztyńskiego systemu obronnego, który Niemcy budowali od 1938 r. Bunkry z okresu II wojny światowej, źródło: www.mojemazury.pl, 12.09.2013.


Bibliografia:

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. I, Warszawa 1880, 960 ss.

Wijaczka Jacek, Dzieje wsi do końca XVIII wieku, [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmer, Nidzica 2012, s. 165 - 202.

Zielińska Agnieszka, Dzieje miasta i okolic w latach 1807 - 1914, [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmer, Nidzica 2012, s. 203 - 267.



Zobacz też

www.nidzica.wm.pl
Kinlis (dyskusja) 09:18, 3 wrz 2013 (CEST)