Borsuk: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
| (Nie pokazano 33 wersji utworzonych przez 8 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Zwierzę infobox | {{Zwierzę infobox | ||
| − | |nazwa zwyczajowa = | + | |nazwa zwyczajowa = Borsuk |
|nazwa łacińska = ''Meles meles'' | |nazwa łacińska = ''Meles meles'' | ||
|TSN = | |TSN = | ||
|zoolog = Linnaeus, 1758 | |zoolog = Linnaeus, 1758 | ||
| − | |okres istnienia = | + | |okres istnienia = |
| − | |grafika = Borsuk | + | |grafika = Borsuk.jpg |
| − | |opis grafiki = Borsuk | + | |opis grafiki = Borsuk. Fot. Peter Trimming. <br>Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:%27Honey%27_the_badger.jpg Commons Wikimedia] |
| − | |typ = | + | |typ = strunowce |
| − | |podtyp = | + | |podtyp = kręgowce |
| − | |gromada = | + | |gromada = ssaki |
| − | |rząd = | + | |rząd = drapieżne |
| − | |rodzina = | + | |rodzina = łasicowate |
| − | |rodzaj = '' | + | |rodzaj = ''Meles'' |
| − | |gatunek = | + | |gatunek = borsuk |
|synonimy = | |synonimy = | ||
|wikispecies = | |wikispecies = | ||
|commons = | |commons = | ||
| − | }}<br/> | + | }} |
| − | + | '''Borsuk''' (jaźwiec) – wszystkożerny drapieżny ssak z rodziny łasicowatych występujący na obszarze całego kraju. | |
| + | <br/><br/> | ||
| − | + | ==Charakterystyka== | |
| + | Długość ciała borsuka dochodzi do ok. 90 cm, wysokość do ok. 30 cm. Zwierzę jest dość mocno zbudowane, ma sztywną sierść w kolorze szarym (nogi i brzuch czarne), a na białej głowie charakterystyczne dwie czarne pręgi. | ||
| − | + | Borsuk jest wszystkożercą i łatwo przystosowuje swoje upodobania żywieniowe do zasobów środowiska, w którym żyje. Żywi się głównie dżdżownicami, ślimakami, owadami i ich larwami, młodymi ssakami (głównie gryzoniami), ptakami oraz ich jajami. Do komponentów jego diety należą również zboża i owoce, nie gardzi także padliną. | |
| − | Jest | + | Prowadzi nocny tryb życia. Jest bardzo czystym zwierzęciem – odchody wydala do specjalnie wykopanych dołków, tzw. latryn, lecz wydziela bardzo nieprzyjemną woń z gruczołów zlokalizowanych koło ogona. |
| − | + | Jego naturalnym wrogiem jest wilk, ryś oraz człowiek, borsuk jest bowiem zwierzyną łowną. Na borsuki można polować w okresie od 1 września do 30 listopada, a na terenach, gdzie występuje [[głuszec]] – przez cały rok. | |
| − | + | Borsuk odbywa ruję w lipcu i sierpniu. Samica rodzi od dwóch do czterech młodych, które usamodzielniają po ukończeniu roku. | |
| − | + | Jesienią borsuk intensywnie przygotowuje się do snu zimowego, który z przerwami trwa do marca. | |
| − | |||
| − | Jesienią intensywnie | ||
| + | ==Występowanie== | ||
| + | Borsuk występuje na całym obszarze pojezierzy, w tym na [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierzu Mazurskim]] (np. w [[Rezerwat Krutynia|rezerwacie Krutynia]]). Preferuje lasy śródpolne oraz obrzeża leśne, chętnie przebywa na suchych, pagórkowatych terenach. Żyje w norach, które zakłada głęboko w krzewach. Zdarza się, że buduje schronienie w pobliżu siedlisk ludzkich np. w pobliżu sadu. Gatunek ten nauczył się bowiem żyć w środowisku przekształconym przez człowieka, stąd jego obecność na obrzeżach ludzkich siedzib bądź w parkach. W zachodniej Europie odnotowuje się występowanie borsuków w miastach, gdzie zakładają nory pod garażami czy stertami śmieci<ref>Grabińska Bożenna, ''Uwarunkowania naturalne i antropogeniczne rozmieszczenia ssaków łownych w Polsce'', PAN, prace geograficzne nr 228, Warszawa 2011, s. 18, [http://books.google.pl/books?id=zeiTAgAAQBAJ&pg=PA19&lpg=PA19&dq=Tch%C3%B3rz+wyst%C4%99powanie+na+Warmii+i+Mazurach&source=bl&ots=w_MtAIAbo7&sig=N25VqPaT5rWkriIecxqpNaZnK-4&hl=pl&sa=X&ei=yDzjU9y6Bqm57Ab-sYGoDg&ved=0CDEQ6AEwAw#v=onepage&q=Tch%C3%B3rz%20wyst%C4%99powanie%20na%20Warmii%20i%20Mazurach&f=false books.google.pl] [08.08.2014]</ref>. | ||
| + | ==Ciekawostki== | ||
| + | Borsuki (oprócz m.in. [[Wilk|wilków]], [[Lis|lisów]] czy [[Daniel| danieli]]) korzystają z powstałego w 2010 r. zielonego mostu w [[Kromerowo|Kromerowie]] w [[Powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], nad drogą krajową nr 16. Jest to pierwszy taki obiekt na [[Warmia|Warmii]] i [[Mazury|Mazurach]]. Umieszczona na słupie kamera uruchamiana przez dekodery ruchu pozwala leśnikom monitorować ruch na moście, dzięki czemu możliwe będzie optymalne projektowanie kolejnych zielonych przejść. Realizacja przedsięwzięcia była możliwa dzięki porozumieniu, jakie w 2012 r. zawarły [[Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Olsztynie]] i olsztyński oddział [[Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Olsztynie|Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad]]. | ||
| + | {{Przypisy}} | ||
| + | <references/> | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
| − | < | + | Grabińska Bożenna, ''Uwarunkowania naturalne i antropogeniczne rozmieszczenia ssaków łownych w Polsce'', PAN, prace geograficzne nr 228, Warszawa 2011, s. 19, [http://books.google.pl/books?id=zeiTAgAAQBAJ&pg=PA19&lpg=PA19&dq=Tch%C3%B3rz+wyst%C4%99powanie+na+Warmii+i+Mazurach&source=bl&ots=w_MtAIAbo7&sig=N25VqPaT5rWkriIecxqpNaZnK-4&hl=pl&sa=X&ei=yDzjU9y6Bqm57Ab-sYGoDg&ved=0CDEQ6AEwAw#v=onepage&q=Tch%C3%B3rz%20wyst%C4%99powanie%20na%20Warmii%20i%20Mazurach&f=false books.google.pl] [08.08.2014]<br/> |
| − | + | Panfil Jan, ''Ssaki Pojezierza Mazurskiego'', Olsztyn 1984, s. 42.<br/> | |
| − | + | Pietrzak Adam, ''Most pod specjalnym nadzorem'', [http://www.lasy.gov.pl/informacje/aktualnosci/big-brother-pomaga-zwierzetom lasy.gov.pl] [08.08.2014]<br/> | |
| − | |||
[[Kategoria:Przyroda]] | [[Kategoria:Przyroda]] | ||
| + | [[Kategoria:Zwierzęta Warmii i Mazur]] | ||
Aktualna wersja na dzień 11:14, 16 mar 2015
| Borsuk | |
| | |
| Meles meles` | |
| Linnaeus, 1758 | |
| Meles meles Linnaeus, 1758 | |
 Borsuk. Fot. Peter Trimming. Źródło: Commons Wikimedia | |
| Systematyka | |
| Domena | eukarionty |
| Królestwo | zwierzęta |
| Typ | strunowce |
| Podtyp | kręgowce |
| Gromada | ssaki |
| Rząd | drapieżne |
| Rodzina | łasicowate |
| Rodzaj | Meles |
| Gatunek | borsuk |
Borsuk (jaźwiec) – wszystkożerny drapieżny ssak z rodziny łasicowatych występujący na obszarze całego kraju.
Charakterystyka
Długość ciała borsuka dochodzi do ok. 90 cm, wysokość do ok. 30 cm. Zwierzę jest dość mocno zbudowane, ma sztywną sierść w kolorze szarym (nogi i brzuch czarne), a na białej głowie charakterystyczne dwie czarne pręgi.
Borsuk jest wszystkożercą i łatwo przystosowuje swoje upodobania żywieniowe do zasobów środowiska, w którym żyje. Żywi się głównie dżdżownicami, ślimakami, owadami i ich larwami, młodymi ssakami (głównie gryzoniami), ptakami oraz ich jajami. Do komponentów jego diety należą również zboża i owoce, nie gardzi także padliną.
Prowadzi nocny tryb życia. Jest bardzo czystym zwierzęciem – odchody wydala do specjalnie wykopanych dołków, tzw. latryn, lecz wydziela bardzo nieprzyjemną woń z gruczołów zlokalizowanych koło ogona.
Jego naturalnym wrogiem jest wilk, ryś oraz człowiek, borsuk jest bowiem zwierzyną łowną. Na borsuki można polować w okresie od 1 września do 30 listopada, a na terenach, gdzie występuje głuszec – przez cały rok.
Borsuk odbywa ruję w lipcu i sierpniu. Samica rodzi od dwóch do czterech młodych, które usamodzielniają po ukończeniu roku.
Jesienią borsuk intensywnie przygotowuje się do snu zimowego, który z przerwami trwa do marca.
Występowanie
Borsuk występuje na całym obszarze pojezierzy, w tym na Pojezierzu Mazurskim (np. w rezerwacie Krutynia). Preferuje lasy śródpolne oraz obrzeża leśne, chętnie przebywa na suchych, pagórkowatych terenach. Żyje w norach, które zakłada głęboko w krzewach. Zdarza się, że buduje schronienie w pobliżu siedlisk ludzkich np. w pobliżu sadu. Gatunek ten nauczył się bowiem żyć w środowisku przekształconym przez człowieka, stąd jego obecność na obrzeżach ludzkich siedzib bądź w parkach. W zachodniej Europie odnotowuje się występowanie borsuków w miastach, gdzie zakładają nory pod garażami czy stertami śmieci[1].
Ciekawostki
Borsuki (oprócz m.in. wilków, lisów czy danieli) korzystają z powstałego w 2010 r. zielonego mostu w Kromerowie w powiecie olsztyńskim, nad drogą krajową nr 16. Jest to pierwszy taki obiekt na Warmii i Mazurach. Umieszczona na słupie kamera uruchamiana przez dekodery ruchu pozwala leśnikom monitorować ruch na moście, dzięki czemu możliwe będzie optymalne projektowanie kolejnych zielonych przejść. Realizacja przedsięwzięcia była możliwa dzięki porozumieniu, jakie w 2012 r. zawarły Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Olsztynie i olsztyński oddział Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad.
Przypisy
- ↑ Grabińska Bożenna, Uwarunkowania naturalne i antropogeniczne rozmieszczenia ssaków łownych w Polsce, PAN, prace geograficzne nr 228, Warszawa 2011, s. 18, books.google.pl [08.08.2014]
Bibliografia
Grabińska Bożenna, Uwarunkowania naturalne i antropogeniczne rozmieszczenia ssaków łownych w Polsce, PAN, prace geograficzne nr 228, Warszawa 2011, s. 19, books.google.pl [08.08.2014]
Panfil Jan, Ssaki Pojezierza Mazurskiego, Olsztyn 1984, s. 42.
Pietrzak Adam, Most pod specjalnym nadzorem, lasy.gov.pl [08.08.2014]
