Bratuszewo: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Ludzie związani z miejscowością:)
 
(Nie pokazano 14 wersji utworzonych przez 5 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
  
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
|nazwa                = Bratuszewo   
+
|nazwa                = Bratuszewo   
 
  |herb wsi              =
 
  |herb wsi              =
 
  |flaga wsi            =
 
  |flaga wsi            =
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
 
  |dopełniacz wsi        = Bratuszewa  
 
  |dopełniacz wsi        = Bratuszewa  
  |zdjęcie              = Bratuszewo.jpg   
+
  |zdjęcie              =
  |opis zdjęcia          = Kapliczka w Bratuszewie, źrodło: Janusz Laskowski,www.schulzbratian.republika.pl, 12.09.2013.   
+
  |opis zdjęcia          =
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
  |województwo          = warmińsko - mazurskie  
+
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |powiat                = nowomiejski
 
  |powiat                = nowomiejski
 
  |gmina                = Kurzętnik
 
  |gmina                = Kurzętnik
Linia 16: Linia 15:
 
  |sołectwo              = Bratuszewo
 
  |sołectwo              = Bratuszewo
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      = Pole-obowiązkowe
+
  |liczba ludności      = 209
  |rok                  = Pole-obowiązkowe
+
  |rok                  = 2010
 
  |strefa numeracyjna    = (+48) 56
 
  |strefa numeracyjna    = (+48) 56
 
  |kod pocztowy          =
 
  |kod pocztowy          =
Linia 30: Linia 29:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>'''Bratuszewo'''</big> – wieś sołecka w Polsce w [[województwo warmińsko - mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat nowomiejski |powiecie nowomiejskim]], w [[gmina Kurzętnik |gminie Kurzętnik]]. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie przynależała do województwa toruńskiego.
+
'''Bratuszewo''' – wieś sołecka w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat nowomiejski |powiecie nowomiejskim]], w [[Kurzętnik (gmina wiejska)|gminie Kurzętnik]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do województwa toruńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 209 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni [[Jan Goszka]]<ref>[http://www.kurzetnik.pl/ Strona Gminy Kurzętnik] [12.09.2013]</ref>.
 +
<br/><br/>
  
 +
== Położenie ==
 +
Miejscowość położona jest z dala od głównych szlaków komunikacyjnych i znanych tras turystycznych, w odległości ok. 8 km od [[Nowe Miasto Lubawskie |Nowego Miasta Lubawskiego]].
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
+
== Dzieje miejscowości ==
Miejscowość leży na terenie gminy, która obejmuje swoim zasięgiem wschodni kraniec [[Pojezierze Brodnickie| Pojezierza Brodnickiego]]. W obszar gminy wchodzi 17% lasów i 71 % użytków rolnych. Ponadto miejscowość znajduje się na obszarze [[powiat nowomiejski| powiatu nowomiejskiego]], który rozciąga się na pograniczu Pojezierza Chełmińskiego, [[Pojezierze Iławskie |Pojezierza Iławskiego]],[[Garb Lubawski |Garbu Lubawskiego]] i [[Pojezierze Dobrzyńskie| Pojezierza Dobrzyńskiego]], w południowo – zachodniej części [[województwo warmińsko - mazurskie |województwa warmińsko-mazurskiego]].
+
Bratuszewo należało do dóbr biskupa chełmińskiego. W 1523 r. zostało przekazane przez biskupa Konopackiego kapitule chełmińskiej. Nazwa wsi wywodzi się od Bratysza lub Bratosza. W pierwszej połowie XVII w. wieś położona była na 40 [[Włóka |włókach]], w tym dwie włóki należały do sołtysa, dwie były najemne, a pozostałe czynszowe – tzn. [[Szarwark| szarwarkowe]]. W tym okresie [[Gbur|gburami]] byli tu: Domagała, Przybeł, Dyka, Kankowski, Iwankowski, Sęk, Szwinka, Pysz, Czerwonka, Kowal, Kuchnik, Lach, Sczepan, Kolodziey, Szpernal, Dudek, Słomka.  
<br/>
 
  
=== Dzieje miejscowości ===
+
W końcu XIX w. Bratuszewo było wsią włościańską w [[Brzozie Lubawskie (gmina wiejska) |gminy Brzozie Niemieckie]]. Większość mieszkańców wsi stanowili katolicy. W drugiej połowi XIX w. teren wsi zajmował 6757 mórg z 92 domami. Mieszkańców było 637, w tym 634 katolików. W 1920 r. we wsi był tylko jeden gospodarz - Niemiec na 40 ha. W okresie [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojny światowej]] przesiedlono najbogatszych gospodarzy do Potulic. W Bratuszewie ukrywał się w okresie okupacji [[Józef Baczewski]] (działacz spółdzielczy, brat byłego posła na sejm pruski – [[Jan Baczewski|  Jana Baczewskiego]]).
Bratuszewo należało do dóbr biskupa chełmińskiego. W 1523 r. zostało przekazane przez biskupa Konopackiego kapitule chełmińskiej. Nazwa wsi wywodzi się od Bratysza lub Bratosza. W I poł. XVII w. wieś położona była na 40 włókach w tym 2 włóki należały do sołtysa, 2 były najemne a pozostałe [[cztnszowa |czynszowe]] – tzn. szarwarkowe. W tym okresie [[gbur|gburami]] byli tu: Domagała, Przybeł, Dyka, Kankowski, Iwankowski, Sęk, Szwinka, Pysz, Czerwonka, Kowal, Kuchnik, Lach, Sczepan, Kolodziey, Szpernal, Dudek, Słomka. W końcu XIX w. Bratuszewo było wsią włościańską w obrębie [[gmina Brzozie Niemieckie |gminy Brzozie Niemieckie]]. Większość mieszkańców wsi stanowili katolicy. W II poł XIX w. wieś obejmowała 6757 mórg z 92 domami. Mieszkańców było 637 w tym 634 katolików. W XIX w. powstała we wsi [[szkoła]], która po II wojnie światowej była trzyklasowa. W Bratuszewie ukrywał się w okresie okupacji Józef Baczewski (działacz spółdzielczy, brat byłego posła na sejm pruski - Jana Baczewskiego). W 1920 r. był tu tylko jeden gospodarz - Niemiec na 40 ha. W okresie II wojny światowej przesiedlono najbogatszych gospodarzy do Potulic. W latach 1945 - 1954 miejscowość była siedzibą gromady, natomiast od roku 1961 - sołectwa.  Natomiast w 1970 r. wieś liczyła 243 mieszkańców, w tym 128 mieszkańców, zatrudnionych w rolnictwie. W tym okresie na terenie miejscowości było 57 gospodarstw rolnych. W 2008 r. obszar sołectwa wynosił 564, 2 ha z 29 gospodarstwami i 200 mieszkańcami.  
 
  
 +
W latach 1945–1954 miejscowość była siedzibą gromady, natomiast od roku 1961 – sołectwa. W 1970 r. wieś liczyła 243 mieszkańców, w tym 128 mieszkańców, zatrudnionych w rolnictwie. W tym okresie na terenie miejscowości było 57 gospodarstw rolnych. W 2008 r. obszar sołectwa wynosił 564,2 ha z 29 gospodarstwami i 200 mieszkańcami.
 
<br/>
 
<br/>
  
===Gospodarka===
+
==Bezpieczeństwo==
 
+
Obecnie we wsi działa [[Ochotnicza Staż Pożarna]].
W latach 1945 - 1956 istniała w Bratuszewie [[Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna]].
 
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
===Kultura===
+
==Religia==
 
+
Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. św. Jana Chrzciciela w Brzoziu Lubawskim |parafii rzymskokatolickiej pw. św. Jana Chrzciciela w Brzoziu Lubawskim]].
Obecnie we wsi działa Ochotnicza Staż Pożarna.
 
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Ludzie związani z miejscowością: ===
+
== Ludzie związani z miejscowością==
 +
Na kartach historii wsi zapisał się Józef Baczewski (działacz spółdzielczy, brat byłego posła na sejm pruski Jana Baczewskiego). Ponadto nauczycielami we wsi byli: [[Józef Liszewski]], a po II wojnie światowej – [[Jan Klonowski]]. Sołtysami w XX w. we wsi byli: [[Franciszek Korzoziemski]], [[Władysław Waruszewski]], [[Bronisław Bedrowski]], [[Kazimierz Ostaszewski]], [[Józef Szczepański]].
  
Na kartach historii wsi zapisał się [[Józef Baczewski]] (działacz spółdzielczy, brat byłego posła na sejm pruski - Jana Baczewskiego). Ponadto nauczycielami we wsi byli: Józef Liszewski a po II wojnie światowej - Jan Klonowski. Sołtysami w XX w. we wsi byli: Franciszek Korzoziemski, Władysław Waruszewski, Bronisław Bedrowski, Kazimierz Ostaszewski, Józef Szczepański. Obecnie (2013 r.) sołtysem Bratuszewa jest [[Jan Goszka]].  
+
W Bratuszewie urodził się [[lkwim:Stanisław Adamaszek|Stanisław Adamaszek]] (ur. 1926) – rzeźbiarz ludowy.
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Zabytki: ===
+
== Zabytki==
Na terenie miejscowości znajdują się następujące zabytki: kapliczka przydrożna i chałupy z połowy XIX w. We wsi zachowała się również droga, którą wywożono zmarłych za wieś. 
+
*kapliczka przydrożna
 
+
*chałupy z połowy XIX w.  
  
<br/>
+
== Bibliografia==
 
+
Grabowski Stanisław,''Z dziejów Kurzętnika i okolic'', Warszawa 1995.<br/>
=== Bibliografia: ===
+
Grabowski Stanisław,''Z dziejów Kurzętnika i okolic'', Warszawa 2008.<br/>
 
+
''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. I, Warszawa 1880.<br/>
Grabowski Stanisław,''Z dziejów Kurzętnika i okolic'', Warszawa 1995, 171 ss.
+
[http://www.schulzbratian.republika.pl/ Strona Janusza Laskowskiego] [12.09.2013] <br/>
 
+
[http://www.kurzetnik.pl/ Strona Gminy Kurzętnik]] [12.09.2013]<br/>
Grabowski Stanisław,''Z dziejów Kurzętnika i okolic'', Warszawa 2008, 287 ss.
+
[http://www.wikipedia.pl/ Wikipedia] [12.09.2013]<br/>
 
+
[http://www.stat.gov.pl/ Bank Danych Lokalnych GUS] [16.07.2014] 
''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. I, Warszawa 1880, 960 ss.  
 
 
 
 
 
<br/>
 
  
== Zobacz też ==
+
{{Przypisy}}
http://www.kurzetnik.pl
+
<references/>
  
 
<br/>
 
<br/>
  
[[Kategoria: Miejscowość]][[Kategoria:Powiat nowomiejski]][[Kategoria: Gmina Kurzętnik]][[Kategoria: Wieś sołecka]]
+
[[Kategoria: Powiat nowomiejski]]
[[Użytkownik:Kinlis|Kinlis]] ([[Dyskusja użytkownika:Kinlis|dyskusja]]) 14:03, 20 wrz 2013 (CEST)
+
[[Kategoria: Kurzętnik (gmina wiejska)]]
 +
[[Kategoria: Wsie sołeckie]]
 +
[[Kategoria: 1501-1600]]

Aktualna wersja na dzień 13:36, 9 lut 2015

Bratuszewo

Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat nowomiejski
Gmina Kurzętnik
Sołectwo Bratuszewo
Liczba ludności (2010) 209
Strefa numeracyjna (+48) 56
Tablice rejestracyjne NNM
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Bratuszewo
Bratuszewo
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Bratuszewo
Bratuszewo
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Bratuszewo – wieś sołecka w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie nowomiejskim, w gminie Kurzętnik. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 209 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni Jan Goszka[1].

Położenie

Miejscowość położona jest z dala od głównych szlaków komunikacyjnych i znanych tras turystycznych, w odległości ok. 8 km od Nowego Miasta Lubawskiego.

Dzieje miejscowości

Bratuszewo należało do dóbr biskupa chełmińskiego. W 1523 r. zostało przekazane przez biskupa Konopackiego kapitule chełmińskiej. Nazwa wsi wywodzi się od Bratysza lub Bratosza. W pierwszej połowie XVII w. wieś położona była na 40 włókach, w tym dwie włóki należały do sołtysa, dwie były najemne, a pozostałe czynszowe – tzn. szarwarkowe. W tym okresie gburami byli tu: Domagała, Przybeł, Dyka, Kankowski, Iwankowski, Sęk, Szwinka, Pysz, Czerwonka, Kowal, Kuchnik, Lach, Sczepan, Kolodziey, Szpernal, Dudek, Słomka.

W końcu XIX w. Bratuszewo było wsią włościańską w gminy Brzozie Niemieckie. Większość mieszkańców wsi stanowili katolicy. W drugiej połowi XIX w. teren wsi zajmował 6757 mórg z 92 domami. Mieszkańców było 637, w tym 634 katolików. W 1920 r. we wsi był tylko jeden gospodarz - Niemiec na 40 ha. W okresie II wojny światowej przesiedlono najbogatszych gospodarzy do Potulic. W Bratuszewie ukrywał się w okresie okupacji Józef Baczewski (działacz spółdzielczy, brat byłego posła na sejm pruski – Jana Baczewskiego).

W latach 1945–1954 miejscowość była siedzibą gromady, natomiast od roku 1961 – sołectwa. W 1970 r. wieś liczyła 243 mieszkańców, w tym 128 mieszkańców, zatrudnionych w rolnictwie. W tym okresie na terenie miejscowości było 57 gospodarstw rolnych. W 2008 r. obszar sołectwa wynosił 564,2 ha z 29 gospodarstwami i 200 mieszkańcami.

Bezpieczeństwo

Obecnie we wsi działa Ochotnicza Staż Pożarna.

Religia

Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej pw. św. Jana Chrzciciela w Brzoziu Lubawskim.

Ludzie związani z miejscowością

Na kartach historii wsi zapisał się Józef Baczewski (działacz spółdzielczy, brat byłego posła na sejm pruski Jana Baczewskiego). Ponadto nauczycielami we wsi byli: Józef Liszewski, a po II wojnie światowej – Jan Klonowski. Sołtysami w XX w. we wsi byli: Franciszek Korzoziemski, Władysław Waruszewski, Bronisław Bedrowski, Kazimierz Ostaszewski, Józef Szczepański.

W Bratuszewie urodził się Stanisław Adamaszek (ur. 1926) – rzeźbiarz ludowy.

Zabytki

  • kapliczka przydrożna
  • chałupy z połowy XIX w.

Bibliografia

Grabowski Stanisław,Z dziejów Kurzętnika i okolic, Warszawa 1995.
Grabowski Stanisław,Z dziejów Kurzętnika i okolic, Warszawa 2008.
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. I, Warszawa 1880.
Strona Janusza Laskowskiego [12.09.2013]
Strona Gminy Kurzętnik] [12.09.2013]
Wikipedia [12.09.2013]
Bank Danych Lokalnych GUS [16.07.2014]

Przypisy