Burdąg: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
| Linia 30: | Linia 30: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }}<br/> |
| − | < | + | ''' Burdąg''' (niem. ''Burdungen'') – wieś sołecka w Polsce położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat szczycieński |powiecie szczycieńskim]], w [[Jedwabno (gmina wiejska)|gminie Jedwabno]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny|administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 382. mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Magdalena Gąsiorowska]]<ref> [http://www.jedwabno.pl/ Strona Gminy Jedwabno] [10.09.2013]</ref>. |
| − | + | <br/><br/> | |
| − | + | == Położenie == | |
| − | + | Wieś położona jest na [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierzu Mazurskim]], w południowej części województwa warmińsko–mazurskiego, między jeziorami [[Jezioro Małszewskie|Małszewskim]] i [[Jezioro Burdąg|Burdąg]] (Burdądzkie), 20 km na zachód od [[Szczytno|Szczytna]] i 5 km od [[Jedwabno|Jedwabna]], 4 km na północ od drogi krajowej nr 58. | |
| − | + | [[File:Jezioro Burdąg.jpg|thumb|290px|Jezioro Burdąg [http://www.wikipedia.pl/ Wikipedia] [03.07.2014]]] | |
| − | Wieś położona jest na [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierzu Mazurskim]], południowej części województwa | + | [[File: Jezioro Małszewskie.jpg|thumb|right|290px|Jezioro Małszewskie [http://www.archeo-burdag.pl/ Strona Archeologiczna] [17.09.2013]]] |
| − | [[File:Jezioro Burdąg.jpg|thumb| | + | == Dzieje miejscowości == |
| − | [[File: Jezioro Małszewskie.jpg|thumb| | + | Okolice te przed przybyciem [[Zakon Krzyżacki|Krzyżaków]] zamieszkiwało plemię [[Galindowie|Galindów]]. Nazwa wsi pochodzi od pruskiej nazwy jeziora Burdąg – ''Burgelin''. Wieś założono w 1383 roku na [[Prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]] na 10 łanach. Kolejne nadania (m.in. z 1397, 1450 i 1477 roku) znacznie powiększyły areał osady. Od 1536 roku działała tu karczma. W drugiej połowie XVI wieku Burdąg był już jedną z większych i najlepiej zorganizowanych wsi w okolicy, w 1579 roku obejmował 80 łanów. W 1782 roku miejscowość składała się z 51 gospodarstw. W 1818 roku Burdąg był zamieszkany przez 350 osób. |
| − | + | W Burdągu istniał silny ośrodek obrony polskości (po 1820 r.), zaś w okresie międzywojnia działało koło [[Związek Towarzystw Młodzieży w Prusach Wschodnich |Związku Towarzystw Młodzieży w Prusach Wschodnich]]. W 1939 roku Burdąg liczył 589. mieszkańców. | |
| − | + | W wyniku działań wojennych podczas [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojny światowej]] Burdąg został zniszczony w 10%. W latach powojennych założono tu jednostkę [[Ochotnicza Straż Pożarna|Ochotniczej Straży Pożarnej]], która w dalszym ciągu funkcjonuje. W roku 1954 miejscowość zamieszkiwało 347 osób. Działała tu również [[Szkoła Podstawowa w Burdągu|szkoła podstawowa]], ale została zlikwidowana w połowie lat 90. | |
| − | |||
| − | Okolice te przed przybyciem [[Zakon Krzyżacki|Krzyżaków]] zamieszkiwało plemię [[Galindowie|Galindów]]. Nazwa wsi pochodzi od pruskiej nazwy jeziora Burdąg – ''Burgelin''. Wieś | ||
| − | W Burdągu istniał silny ośrodek obrony polskości (po 1820 r.), zaś w okresie międzywojnia działało | ||
| − | W wyniku działań wojennych podczas [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojny światowej]] Burdąg został zniszczony w 10%. W latach powojennych założono tu jednostkę [[Ochotnicza Straż Pożarna | ||
Dużą rolę w życiu mieszkańców wsi odgrywa turystyka; znajduje się tu wiele domków letniskowych. Według danych z 2010 roku Burdąg jest drugą pod względem liczby ludności miejscowością w gminie Jedwabno. | Dużą rolę w życiu mieszkańców wsi odgrywa turystyka; znajduje się tu wiele domków letniskowych. Według danych z 2010 roku Burdąg jest drugą pod względem liczby ludności miejscowością w gminie Jedwabno. | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | ==Ludzie związani z miejscowością == | |
| − | *[[Wilhelm Małaszewski]] (ur.1879) – urodzony w Burdągu, aktywny działacz plebiscytowy, opowiadający się za przyłączeniem do Polski | + | *[[Wilhelm Małaszewski]] (ur.1879) – urodzony w Burdągu, aktywny działacz plebiscytowy, opowiadający się za przyłączeniem do Polski |
| − | + | [[File:Grób popielnicowy.jpg|thumb|290px|Grób popielnicowy [http://www.archeo-burdag.pl/ Strona Archeologiczna] [17.09.2013]]] | |
| − | + | == Zabytki == | |
| − | [[File:Grób popielnicowy.jpg|thumb| | + | *dawny cmentarz ewangelicki |
| − | + | *kilka zabytkowych drewnianych chałup | |
| − | + | *budynek szkoły z początku XX wieku | |
| − | * | + | *[[Cmentarzysko ciałopalne w Burdągu |cmentarzysko ciałopalne]] z VI–VII wieku; stanowisko odkryte w roku 1881 (69 grobów); w roku 2011 ponownie "odkryte" przez dr [[Mirosław Rudnicki|Mirosława Rudnickiego]] |
| − | * | ||
| − | * | ||
| − | *[[Cmentarzysko ciałopalne w Burdągu]] z | ||
| − | |||
| − | |||
| − | + | ==Bibliografia == | |
| − | #Stanisław | + | #Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. 2, Olsztyn 2011. |
| − | #Sławomir | + | #Ambroziak Sławomir, ''Dzieje parafii, kościołów i życia religijnego gminy Jedwabno (Jedwabno, Małga, Nowy Dwór)'', Rocznik Mazurski, t. 5, 2001, ss. 3-30. |
| − | #Sławomir | + | #Ambroziak Sławomir, ''Historia gminy Jedwabno''[w:] [http://www.jedwabno.pl/ Strona Gminy Jedwabno /historia] [ 22.08.2013] |
| − | #Sławomir | + | #Ambroziak Sławomir, ''Z dziejów gminy Jedwabno'', Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 7-15. |
| − | # | + | #Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, ''Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej'', Olsztyn 1998. |
#''Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962. | #''Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962. | ||
| − | # | + | #[http://www.archeo-burdag.pl/ Strona Archeologiczna] [17.09.2013] |
| − | # | + | #[http://www.stat.gov.pl/ Bank Danych Lokalnych GUS] [18.08.2013] |
| − | # | + | #[http://www.wuoz.olsztyn.pl/ Wojewódzka Ewidencja Zabytków] [18.08.2013] |
| + | #[http://www.jedwabno.pl/ Strona Gminy Jedwabno] [10.09.2013] | ||
#[http://www.wikipedia.pl/ Wikipedia] [03.07.2014] | #[http://www.wikipedia.pl/ Wikipedia] [03.07.2014] | ||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
Wersja z 13:45, 3 lip 2014
| Burdąg | |
| | |
![Burdąg Wikipedia [03.07.2014]](/index.php/Plik:Burdag.jpg) Burdąg Wikipedia [03.07.2014]
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | szczycieński |
| Gmina | Jedwabno |
| Liczba ludności (2010) | 382 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Kod pocztowy | 12-122 |
| Tablice rejestracyjne | NSZ |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Burdąg | |
| Położenie na mapie Polski  Burdąg | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Burdąg (niem. Burdungen) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Jedwabno. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 382. mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Magdalena Gąsiorowska[1].
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest na Pojezierzu Mazurskim, w południowej części województwa warmińsko–mazurskiego, między jeziorami Małszewskim i Burdąg (Burdądzkie), 20 km na zachód od Szczytna i 5 km od Jedwabna, 4 km na północ od drogi krajowej nr 58.
Jezioro Burdąg Wikipedia [03.07.2014]
Jezioro Małszewskie Strona Archeologiczna [17.09.2013]
Dzieje miejscowości
Okolice te przed przybyciem Krzyżaków zamieszkiwało plemię Galindów. Nazwa wsi pochodzi od pruskiej nazwy jeziora Burdąg – Burgelin. Wieś założono w 1383 roku na prawie chełmińskim na 10 łanach. Kolejne nadania (m.in. z 1397, 1450 i 1477 roku) znacznie powiększyły areał osady. Od 1536 roku działała tu karczma. W drugiej połowie XVI wieku Burdąg był już jedną z większych i najlepiej zorganizowanych wsi w okolicy, w 1579 roku obejmował 80 łanów. W 1782 roku miejscowość składała się z 51 gospodarstw. W 1818 roku Burdąg był zamieszkany przez 350 osób.
W Burdągu istniał silny ośrodek obrony polskości (po 1820 r.), zaś w okresie międzywojnia działało koło Związku Towarzystw Młodzieży w Prusach Wschodnich. W 1939 roku Burdąg liczył 589. mieszkańców.
W wyniku działań wojennych podczas II wojny światowej Burdąg został zniszczony w 10%. W latach powojennych założono tu jednostkę Ochotniczej Straży Pożarnej, która w dalszym ciągu funkcjonuje. W roku 1954 miejscowość zamieszkiwało 347 osób. Działała tu również szkoła podstawowa, ale została zlikwidowana w połowie lat 90.
Dużą rolę w życiu mieszkańców wsi odgrywa turystyka; znajduje się tu wiele domków letniskowych. Według danych z 2010 roku Burdąg jest drugą pod względem liczby ludności miejscowością w gminie Jedwabno.
Ludzie związani z miejscowością
- Wilhelm Małaszewski (ur.1879) – urodzony w Burdągu, aktywny działacz plebiscytowy, opowiadający się za przyłączeniem do Polski
Grób popielnicowy Strona Archeologiczna [17.09.2013]
Zabytki
- dawny cmentarz ewangelicki
- kilka zabytkowych drewnianych chałup
- budynek szkoły z początku XX wieku
- cmentarzysko ciałopalne z VI–VII wieku; stanowisko odkryte w roku 1881 (69 grobów); w roku 2011 ponownie "odkryte" przez dr Mirosława Rudnickiego
Bibliografia
- Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. 2, Olsztyn 2011.
- Ambroziak Sławomir, Dzieje parafii, kościołów i życia religijnego gminy Jedwabno (Jedwabno, Małga, Nowy Dwór), Rocznik Mazurski, t. 5, 2001, ss. 3-30.
- Ambroziak Sławomir, Historia gminy Jedwabno[w:] Strona Gminy Jedwabno /historia [ 22.08.2013]
- Ambroziak Sławomir, Z dziejów gminy Jedwabno, Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 7-15.
- Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej, Olsztyn 1998.
- Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu, red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
- Strona Archeologiczna [17.09.2013]
- Bank Danych Lokalnych GUS [18.08.2013]
- Wojewódzka Ewidencja Zabytków [18.08.2013]
- Strona Gminy Jedwabno [10.09.2013]
- Wikipedia [03.07.2014]
Przypisy
- ↑ Strona Gminy Jedwabno [10.09.2013]
