Ferdinand Schichau

Ferdynand Gottlob Schichau
Ferdynand Gottlob Schichau
Data i miejsce urodzenia	30 stycznia 1814 r. Elbląg
Data i miejsce śmierci	23 stycznia 1896 r. Elbląg

Ferdynand Schichau (ur. 30 stycznia 1814 r. w Elblągu, zm. 23 stycznia 1896 r. w Elblągu) – inzynier, przemysłowiec, konstruktor.

Ferdynand Schichau

Parowiec pasażerski Columbus, zwodowany w stoczni Schichaua

 

Życiorys

Urodził się w ubogiej rodzinie. Jego ojciec, pochodzący spod Pasłęka imał się przeróżnych prac dorywczych. W Elblągu poznał Annę Leuk, swoją przyszłą żonę. Ostatecznie młody małżonek znalazł stałe zatrudnienie w zakładzie odlewniczym. Ferdynand Gottlob doczekał się pięciorga dzieci. Niestety, do wieku dorosłego dożył jedynie syn i córka, która w roku 1876 poślubiła Carla Ziese - kierownika działu budowy maszyn w fabryce Schichau'a i jego późniejszego następcę.

Szkoła i wykształcenie

Ferdynand, podążając ścieżką wytyczoną przez ojca, rozpoczął praktyki u elbląskiego ślusarza. W wieku 17 lat w Elbląskim Towarzystwie Przemysłowym zaprezentował autorski model maszyny parowej. Zachwycony potencjałem chłopca elbląski starosta ufundował stypendium, które umożliwiło podjęcie studiów w Królewskim Instytucie Przemysłu w Berlinie. Studia trwały trzy lata (1832-1835). Bez wątpienia, młody Schichau wykorzystał ten okres na zdobycie wiedzy i rozwój własnych zainteresowań. Owocem tego była między innymi I nagroda Instytutu Przemysłu, którą otrzymał za konstrukcję maszyny parowej. W 1835 roku Schichau udał się na dwuletnie praktyki do Nadrenii.

Praca

Po ukończeniu nauki powrócił do Elbląga. 4 września 1837 roku w wieku 23 lat założył w rodzinnym mieście niewielki warsztat Zakład Budowy Maszyn F.G.Schichau, który mieścił się przy ulicy Wałowej 10. Początkowo pracował razem z ośmioma pracownikami, skupiając się jedynie na naprawie dostarczanych maszyn. W 1841 roku zakład Schichau'a zaczął budować maszyny parowe. Po czterech latach udało mu się powiększyć zakład. W 1849 roku zbudował maszynę parową do pierwszego skonstruowanego w Elblągu parowca James Watt.

W 1852 roku otrzymał pierwsze zamówienie od Kriegsmarine na budowę elementów do maszyny napędowej dla korwety Gdańsk. W 1854 roku przemysłowiec posiadał własną stocznię w Elblągu. Schichau jako pierwszy w tej części Europy rozpoczął budowę statków o napędzie śrubowym i stalowym kadłubie. Natomiast w 1860 roku sprzedał pierwszą wyprodukowaną w Elblągu lokomotywę Fuldę. Dziewięć lat później w mieście została otwarta fabryka lokomotyw. W 1876 roku zwodowany został setny statek. Natomiast w 1861 roku zakłady otrzymały zamówienie od Carskiej Marynarki Wojennej Rosji - rozpoczęto budowę pierwszej łodzi torpedowej. Schichau skonstruował najnowocześniejsze i najszybsze w omawianym okresie jednostki pływające - zbudował ich ponad 500. Do tej liczby należy włączyć ponad 2000 kotłów parowych i prawie 1000 lokomotyw, zbudowanych w fabrykach elblążanina. Przemysłowiec zmarł w wieku 82 lat. Został pochowany z honorami na cmentarzu ewangelickim św. Anny w mauzoleum rodzinnym. Majątek przejęła córka Schichau'a wraz ze swym mężem. W tym czasie firma miała swoje zakłady w Gdańsku,Pilawie i Elblągu. Majątek był wówczas wyceniany na 30 milionów marek.

Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna

Ferdynand Schichau zatrudniał prawie 5000 pracowników. Był ceniony za pracowitość oraz uczciwość. Cechowała go również pasja społecznikowska. Inwestował w rozwój usług komunalnych Elbląga, propagował działania zmierzające do rozwoju miasta. Dla swoich pracowników zbudował niewielkie osiedla domków jedno- i dwurodzinnych. Finansował działalność ochronek, kas chorych, budował szkoły i obiekty sportowe. Jako wyraz wdzięczności robotnicy Schichau'a ufundowali mu pomnik, który stanął przed budynkami biurowymi elbląskiej stoczni. Pomnik przetrwał w tym miejscu do zakończenia II wojny światowej. Należał do Związku Śpiewaczego, Resursy Obywatelskiej i Loży Masońskiej. Był wielkim miłośnikiem teatru i muzyki, które starał się wspierać za pośrednictwem rozległego mecenatu. Otrzymał honorowe obywatelstwo Elbląga i Gdańska.

Bibliografia

Marek Juliusz, Fabrykant z wyobraźnią; Ferdinand Go Tydzień w Elblągu, 2000, nr 2.
Marek Juliusz, Ferdinand Gottlob Schichau, Tydzień w ELblągu, 2000, nr 3.
Marek Juliusz,Ostatni potomkowie Schichau'a, Tydzień w ELblągu, 2000, nr 4.
Historia Wysoczyzny Elbląskiej [10.06.2014]
Elbląg - historie mało znane [10.06.2014]