Giże (gmina Olecko): Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
(Zabytki)
Linia 2: Linia 2:
 
  |nazwa                = Giże
 
  |nazwa                = Giże
 
  |herb wsi              =   
 
  |herb wsi              =   
  |flaga wsi            =  
+
  |flaga wsi            =
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
 
  |dopełniacz wsi        =  
 
  |dopełniacz wsi        =  
  |zdjęcie              = Pole-obowiązkowe  
+
  |zdjęcie              = Giże. Zespół dworski.jpg  
  |opis zdjęcia          = Pole-obowiązkowe 
+
  |opis zdjęcia          = Giże. Zespół dworski 
  |rodzaj miejscowości  =
+
  |rodzaj miejscowości  =  
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |powiat                = olecki
 
  |powiat                = olecki
Linia 19: Linia 19:
 
  |kod pocztowy          =
 
  |kod pocztowy          =
 
  |tablice rejestracyjne =
 
  |tablice rejestracyjne =
  |SIMC                  =
+
  |SIMC                  =  
 
  |mapa wsi              =
 
  |mapa wsi              =
 
  |kod mapy              = PL-WN
 
  |kod mapy              = PL-WN
  |stopniN = 53 |minutN = 42 |sekundN = 56
+
  |stopniN = 54 |minutN = 00 |sekundN = 53
  |stopniE = 21 |minutE = 19 |sekundE = 02
+
  |stopniE = 22 |minutE = 23 |sekundE = 04
 
  |commons              =
 
  |commons              =
 
  |wikipodróże          =
 
  |wikipodróże          =
Linia 55: Linia 55:
  
 
1939 - 524 osoby
 
1939 - 524 osoby
 
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Zabytki ==
 
== Zabytki ==
*Zespół folwarczny z przełomu XIX i XX wieku: [[dwór w Giżach|dwór]], magazyn, kuźnia (obecnie nieużytkowana) i stajnia-chlewnia (obecnie budynek inwentarski)
+
*Zespół folwarczny z przełomu XIX i XX wieku: [dwór w Giżach|dwór]], magazyn, kuźnia (obecnie nieużytkowana) i stajnia-chlewnia (obecnie budynek inwentarski)
 
+
*Przykłady budownictwa murowanego z drugiej połowy XIX wieku (nr 18) i z początku XX wieku (domy nr 14, 16, 17)
 +
*Cmentarz ewangelicki z XIX wieku, przy skrzyżowaniu
 +
*Cmentarz ewangelicki z XIX wieku, w południowej części wsi
 +
*Cmentarz ewangelicki z XIX wieku, na zachód od wsi
 +
*Most drogowy nad linią wąskotorową Olecko - Świętajno z 1911 roku, żelbetowy
 
<br/>
 
<br/>
  
Linia 66: Linia 69:
 
#''Olecko. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1974.
 
#''Olecko. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1974.
 
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.
 
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.
#[http://umolecko.bip.doc.pl/upload/doc/35243_20120521_120820.pdf |Gminna Ewidencja Zabytków] [data dostępu: 12.11.2013]
+
#[http://umolecko.bip.doc.pl/upload/doc/35243_20120521_120820.pdf|Gminna ewidencja zabytków gminy Olecko] [data dostępu: 12.11.2013]
 +
#Gminna ewidencja zabytków gminy Świętajno, udostępniona E-ncyklopedii przez Urząd Gminy w Świętajnie, 30.12.2013.
 
#[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [data dostępu: 12.11.2013]
 
#[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [data dostępu: 12.11.2013]
#[http://www.verwaltungsgeschichte.de/treuburg.html| Vervaltugsgeschichte] [data dostępu: 12.11.2013]
+
#[http://www.verwaltungsgeschichte.de/treuburg.html| Verwaltungsgeschichte] [data dostępu: 12.11.2013]
 +
 
 
<br/>
 
<br/>
  

Wersja z 21:19, 3 sty 2014

Giże

Giże. Zespół dworski
Giże. Zespół dworski
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat olecki
Gmina Olecko
Liczba ludności (2010) 214
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Giże
Giże
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Giże
Giże
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Giże (niem. Giesen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie oleckim, w gminie Olecko. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W latach 1999-2001 wieś wchodziła w skład powiatu olecko-gołdapskiego.

Miejscowość w 2010 roku liczyła 214 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Bożena Puto[1].


Położenie

Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Pojezierzu Ełckim, na północ od jezior: Dworackiego, Dudeckiego i Zajdy, 11 km na południowy zachód od Olecka, przy szosie do Świętajna. W pobliżu wsi przepływa strumień Ostrówka, dopływ Jeziora Dudeckiego.


Dzieje miejscowości

Wieś powstała w ramach kolonizacji północno-wschodnich terenów Prus Książęcych. W 1553 roku starosta Krzysztof Glaubitz sprzedał braciom, niejakim Wojtkowi i Stanisławowi z Giż w powiecie ełckim, cztery łany sołeckie za 180 grzywien. W zamian bracia zobowiązali się do założenia wsi czynszowej na 40 łanach na prawie chełmińskim. Osiedleńcy mieli korzystać z 10 lat wolnizny. Giże należały do parafii ewangelickiej w Olecku.

Szkoła we wsi powstała w pierwszej połowie XVIII wieku (około 1737-1740). W 1935 roku zatrudnionych w niej było dwóch nauczycieli, a w ośmiu klasach uczęszczało tu 71 dzieci. Po II wojnie światowej szkołę uruchomiono ponownie w sierpniu 1945 roku jako jedną z pierwszych wiejskich szkół w powiecie oleckim.

W latach powojennych na bazie folwarku utworzono we wsi Państwowe Gospodarstwo Rolne Giże.


Liczba mieszkańców

1857 - 555 osób

1933 - 587 osób

1939 - 524 osoby

Zabytki

  • Zespół folwarczny z przełomu XIX i XX wieku: [dwór w Giżach|dwór]], magazyn, kuźnia (obecnie nieużytkowana) i stajnia-chlewnia (obecnie budynek inwentarski)
  • Przykłady budownictwa murowanego z drugiej połowy XIX wieku (nr 18) i z początku XX wieku (domy nr 14, 16, 17)
  • Cmentarz ewangelicki z XIX wieku, przy skrzyżowaniu
  • Cmentarz ewangelicki z XIX wieku, w południowej części wsi
  • Cmentarz ewangelicki z XIX wieku, na zachód od wsi
  • Most drogowy nad linią wąskotorową Olecko - Świętajno z 1911 roku, żelbetowy


Bibliografia

  1. Olecko. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1974.
  2. Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
  3. ewidencja zabytków gminy Olecko [data dostępu: 12.11.2013]
  4. Gminna ewidencja zabytków gminy Świętajno, udostępniona E-ncyklopedii przez Urząd Gminy w Świętajnie, 30.12.2013.
  5. Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 12.11.2013]
  6. Verwaltungsgeschichte [data dostępu: 12.11.2013]


Przypisy


Zobacz też