Ględy: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Utworzono nową stronę " {{Wieś infobox |nazwa = Pole-obowiązkowe |herb wsi = |flaga wsi = |herb artykuł = |dopełniacz wsi =...")
 
 
(Nie pokazano 11 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
 
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
|nazwa                = Pole-obowiązkowe  
+
|nazwa                = Ględy  
 
  |herb wsi              =
 
  |herb wsi              =
 
  |flaga wsi            =
 
  |flaga wsi            =
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
  |dopełniacz wsi        = Pole-obowiązkowe  
+
  |dopełniacz wsi        = Ględ  
  |zdjęcie              = Pole-obowiązkowe 
+
  |zdjęcie              =  
  |opis zdjęcia          = Pole-obowiązkowe   
+
  |opis zdjęcia          =    
  |rodzaj miejscowości  =wieś sołecka
+
  |rodzaj miejscowości  = wieś niesołecka
  |województwo          = Pole-obowiązkowe
+
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |powiat                = ostródzki
 
  |powiat                = ostródzki
 
  |gmina                = Małdyty
 
  |gmina                = Małdyty
Linia 16: Linia 14:
 
  |sołectwo              =
 
  |sołectwo              =
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      = Pole-obowiązkowe
+
  |liczba ludności      = 60
  |rok                  = Pole-obowiązkowe
+
  |rok                  = 2010
  |strefa numeracyjna    =
+
  |strefa numeracyjna    =(+48) 89
  |kod pocztowy          =
+
  |kod pocztowy          =14-105
  |tablice rejestracyjne =
+
  |tablice rejestracyjne =NOS
 
  |SIMC                  =
 
  |SIMC                  =
 
  |mapa wsi              =
 
  |mapa wsi              =
 
  |kod mapy              = PL-WN
 
  |kod mapy              = PL-WN
  |stopniN = 53 |minutN = 42 |sekundN = 56
+
  |stopniN = 53 |minutN = 52 |sekundN = 48
  |stopniE = 21 |minutE = 19 |sekundE = 02
+
  |stopniE = 19 |minutE = 48 |sekundE = 34
 
  |commons              =
 
  |commons              =
 
  |wikipodróże          =
 
  |wikipodróże          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>''' Ględy (niem. Gallinden) – wieś położona, w powiecie ostródzkim, w gminie Małdyty nad jeziorem Kęckim.
+
''' Ględy''' (niem. ''Gallinden'') – wieś niesołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat ostródzki|powiecie ostródzkim]], w [[Małdyty (gmina wiejska)|gminie Małdyty]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny|administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 60 mieszkańców<ref>łącznie Naświty i Ględy</ref>.
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
+
<br/><br/>
 
 
<br/>
 
 
 
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
 
Miejscowość położona na Mazurach Zachodnich (Pojezierze Iławsko-Ostródzkie). W pobliżu wsi położone jest Jezioro Brzeźne.
 
  
 +
== Położenie ==
 +
Miejscowość położona jest na [[Mazury Zachodnie|Mazurach Zachodnich]] ([[Pojezierze Iławsko-Ostródzkie]]), w pobliżu wsi znajduje się [[Jezioro Brzeźne]].
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Dzieje miejscowości ===
+
== Dzieje miejscowości ==
Nazwa wywodzi się ze staropruskiego Gallinden.  Nawiązuje prawdopodobnie do litewskiego słowa galas – na końcu. W 1345 roku 20 łanów w lesie zwanym Sanagais otrzymało sześciu Prusów: Bandule, Glabune, Narune, Noke, Sentey, Swayprote . Pochodzący ze Śląska Albrecht Fryderyk Schöneich dotychczasowy właściciel 12 włók w Ględach odsprzedał je właścicielom Jaśkowa, rodzinie Köhne-Jaskich. W latach 1409-1411 w trakcie wojny polsko-krzyżackiej miejscowość znacznie ucierpiała. W XVIII wieku Ględy stało się wsią folwarczną. W 1717 roku w miejscowości było siedmiu gospodarzy . W 1782 roku wieś składała się z dwóch gospodarstw. Siedem lat później Ględy posiadały  20 domów. W 1820 roku miejscowość zamieszkiwało 131 osób. Miejscowość nie posiadała własnej szkoły. Przed 1945 rokiem dzieci z Ględ uczęszczały do dwuklasowej szkoły w Wilamowie. W 1925 roku liczba mieszkańców wzrosła do 400, a wieś zajmowała obszar 434 ha. U progu II wojny światowej miejscowość liczyła 290 mieszkańców.
+
Nazwa wywodzi się ze staropruskiego ''Gallinden''.  Nawiązuje prawdopodobnie do litewskiego słowa ''galas'' – na końcu. W 1345 roku 20 łanów w lesie zwanym ''Sanagais'' otrzymało sześciu [[Prusowie|Prusów]]: Bandule, Glabune, Narune, Noke, Sentey, Swayprote. Pochodzący ze Śląska [[Albrecht Schöneich]] dotychczasowy właściciel 12 [[Włóka |włók]] w Ględach odsprzedał je właścicielom [[Jaśkowo |Jaśkowa]], rodzinie [[Rodzina Köhne-Jasko| Köhne–Jaskich]]. W latach 1409–1411 w trakcie [[Wojny polsko-krzyżackie|wojny polsko–krzyżackiej]] miejscowość znacznie ucierpiała. W XVIII wieku Ględy stały się [[Wieś folwarczna|wsią folwarczną]]. W 1717 roku w miejscowości było siedmiu gospodarzy. W 1782 roku miejscowość składała się z dwóch gospodarstw. W 1820 roku miejscowość zamieszkiwało 131 osób. Ględy nie miały własnej szkoły. Przed 1945 rokiem dzieci z Ględ uczęszczały do dwuklasowej szkoły w [[Wilamowo (gmina Małdyty)|Wilamowie]]. W 1925 roku liczba mieszkańców wzrosła do 400, a wieś zajmowała obszar 434 ha. U progu [[II wojna światowa na Warmii Mazurach|II wojny światowej]] miejscowość liczyła 290 mieszkańców.
W roku 1973 wieś jako osada Ględy należała do powiatu morąskiego.
+
W roku 1973 wieś jako osada Ględy należała do [[Powiat morąski|powiatu morąskiego]].
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Zabytki: ===
+
== Religia ==
 
+
Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Wilamowie |parafii rzymskokatolickiej pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Wilamowie]].
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Bibliografia: ===
+
== Zabytki ==
#Morąg. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1973.
+
*dawny cmentarz ewangelicki, wpisany do [[Wojewódzki rejestr zabytków|wojewódzkiego rejestru zabytków]]
#Ostróda. Z dziejów miasta i okolic,  red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1976.
+
*budynek remizy strażackiej
 +
*stanowisko archeologiczne z okresu późnego średniowiecza
  
#Bank Danych Lokalnych GUS
+
== Bibliografia ==
 +
''Morąg. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1973.<br/>
 +
''Ostróda. Z dziejów miasta i okolic'',  red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1976.<br/>
 +
[http://www.stat.gov.pl/ Bank Danych Lokalnych GUS] [30.08.2013]<br/>
 +
[http://www.verwaltungsgeschichte.de/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [30.08.2013]
  
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
<br/>
 
<br/>
== Zobacz też ==
 
 
  
[[Kategoria: Miejscowość]]
+
[[Kategoria: Powiat ostródzki]]
[[Użytkownik:Emzet|Emzet]] ([[Dyskusja użytkownika:Emzet|dyskusja]]) 14:42, 26 wrz 2013 (CEST)
+
[[Kategoria: Małdyty (gmina wiejska)]]  
 +
[[Kategoria: Wsie niesołeckie]]  
 +
[[Kategoria: 1301-1400]]

Aktualna wersja na dzień 18:48, 16 sty 2015

Ględy

Rodzaj miejscowości wieś niesołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat ostródzki
Gmina Małdyty
Liczba ludności (2010) 60
Strefa numeracyjna (+48) 89
Kod pocztowy 14-105
Tablice rejestracyjne NOS
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Ględy
Ględy
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Ględy
Ględy
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Ględy (niem. Gallinden) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Małdyty. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 60 mieszkańców[1].

Położenie

Miejscowość położona jest na Mazurach Zachodnich (Pojezierze Iławsko-Ostródzkie), w pobliżu wsi znajduje się Jezioro Brzeźne.

Dzieje miejscowości

Nazwa wywodzi się ze staropruskiego Gallinden. Nawiązuje prawdopodobnie do litewskiego słowa galas – na końcu. W 1345 roku 20 łanów w lesie zwanym Sanagais otrzymało sześciu Prusów: Bandule, Glabune, Narune, Noke, Sentey, Swayprote. Pochodzący ze Śląska Albrecht Schöneich dotychczasowy właściciel 12 włók w Ględach odsprzedał je właścicielom Jaśkowa, rodzinie Köhne–Jaskich. W latach 1409–1411 w trakcie wojny polsko–krzyżackiej miejscowość znacznie ucierpiała. W XVIII wieku Ględy stały się wsią folwarczną. W 1717 roku w miejscowości było siedmiu gospodarzy. W 1782 roku miejscowość składała się z dwóch gospodarstw. W 1820 roku miejscowość zamieszkiwało 131 osób. Ględy nie miały własnej szkoły. Przed 1945 rokiem dzieci z Ględ uczęszczały do dwuklasowej szkoły w Wilamowie. W 1925 roku liczba mieszkańców wzrosła do 400, a wieś zajmowała obszar 434 ha. U progu II wojny światowej miejscowość liczyła 290 mieszkańców. W roku 1973 wieś jako osada Ględy należała do powiatu morąskiego.

Religia

Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Wilamowie.

Zabytki

Bibliografia

Morąg. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1973.
Ostróda. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1976.
Bank Danych Lokalnych GUS [30.08.2013]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [30.08.2013]

Przypisy

  1. łącznie Naświty i Ględy