Gronowo: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
(Zobacz też)
Linia 7: Linia 7:
 
  |dopełniacz wsi        = Gronowa   
 
  |dopełniacz wsi        = Gronowa   
 
  |zdjęcie              = Dwór w Gronowie.jpg   
 
  |zdjęcie              = Dwór w Gronowie.jpg   
  |opis zdjęcia          = Dwór z początku XIX w., źródło: http://www.wikipedia.pl, 12.09.2013.    
+
  |opis zdjęcia          = Dwór z początku XIX w. [http://www.wikipedia.pl/ Wikipedia] [12.09.2013]    
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
Linia 15: Linia 15:
 
  |sołectwo              = Gronowo
 
  |sołectwo              = Gronowo
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      = Pole-obowiązkowe
+
  |liczba ludności      = 168
  |rok                  = Pole-obowiązkowe
+
  |rok                  = 2010
 
  |strefa numeracyjna    = (+48) 89
 
  |strefa numeracyjna    = (+48) 89
 
  |kod pocztowy          =
 
  |kod pocztowy          =
Linia 29: Linia 29:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>'''Gronowo'''</big> (niem. Gronowen, Grunau) – [[wieś sołecka]] w Polsce w [[województwo warmińsko - mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat mrągowski| powiecie mrągowskim]], w [[gmina Mrągowo| gminie Mrągowo]]. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do [[województwo olsztyńskie| województwa olsztyńskiego]].
+
'''Gronowo''' (niem. Gronowen, Grunau) – wieś sołecka w Polsce w [[Województwo warmińsko - mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat mrągowski| powiecie mrągowskim]], w [[Mrągowo(gmina wiejska)| gminie Mrągowo]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny|administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie| województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 168. mieszkańców.
 +
<br/><br/>
  
 +
== Położenie ==
 +
Wieś położona jest w odległości 11 km od [[Święta Lipka |Świętej Lipki]].
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
+
== Dzieje miejscowości ==
Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla [[Powiat mrągowski| powiatu mrągowskiego]], który znajduje się w obrębie dwóch regionów: część zachodnia do linii [[Lipowo]] - [[Kosewo]] - [[Baranowo]] - [[Cudnochy]] to obszar wyniesień [[Pojezierze Mrągowskie |Pojezierza Mrągowskiego]]; część wschodnia to [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich]], stanowiąca rozległe obniżenie w pasie pojezierzy Polski Północno-Wschodniej. Ukształtowanie terenu jest typowe dla obszarów polodowcowych. Występuje tutaj także skupienie dużych, naturalnych zbiorników wodnych (14% powierzchni) oraz rozległe, zwarte kompleksy leśne (31% powierzchni).  
+
Wieś została założona przed 1329 r. Wiadomo, że w 1329 r. komtur [[Bałga |Bałgi]] [[Konrad Kyburg]] poświadczył, że Józef, Otto i Gabriel – dotychczasowi posiadacze majątku koło [[Boże| Bożego]] (wielkości 40. łanów)- odstąpili go [[Herman Barschau|Hermanowi Barschau]] na [[Prawo chełmińskie| prawie chełmińskim]]. Ponadto 10 łanów sołeckich pozostało wolnych od czynszu, a 30 obsadzono jako [[Wieś czynszowa|wieś czynszową]]. Mieszkańcy otrzymali prawo połowu ryb w [[Jezioro Gronowskie |Jeziorze Gronowskim]]. W 1414 r. Gronowo wchodziło w skład dóbr rycerskich.  
 
<br/>
 
<br/>
 
+
W 1467 r. [[Erazm Konopacki]] (Compaschke) nabył w Gronowie 5,5 łana ziemi. Pod koniec XVII w. właścicielami wsi byli: rodzina [[Rodzina von Polentz|von Polentzów]] i [[Rodzina von Brunsert|von Brunsertów]]. Wówczas sołtysi Gronowa, posiadający duże uposażenie, byli zobowiązani do konnej służby w zbroi. Pod koniec XVIII w. założono tutaj szkołę pod patronatem szlacheckim, w której nauczano w języku polskim. W XIX w. liczba mieszkańców sukcesywnie rosła. W II poł. XIX w. dobrami senioralnymi władał Fresin, który oddał majątek innemu krewnemu o tym samym nazwisku. W majątku hodowano owce. W 1907 r. właścicielem Gronowa i[[Niewkowo| Niewkowa]] był rotmistrz [[Georg von Fresin]]. W tym okresie funkcjonował tutaj mleczarnia. W 1939 r. we wsi znajdowały się 83 gospodarstwa domowe, w tym 44 rolnicze, a las na obszarze wiejskim był własnością starostwa powiatowego.
=== Dzieje miejscowości ===
 
Gronowo jest najstarszą [[wieś szlachecka| wsią szlachecką]] w byłym [[Powiat mrągowski| powiecie mrągowskim]]. Wieś została założona przed 1329 r. Wiadomo, że w 1329 r. komtur [[Bałga |Bałgi]] [[Konrad Kyburg]] poświadczył, iż  dotychczasowi posiadacze majątku koło [[Boże| Bożego]], wielkości 40 [[łan| łanów]], Józef, Otto i Gabriel, odstąpili go Hermanowi Barschau na [[prawo chełmińskie| prawie chełmińskim]]. Ponadto 10 [[łan |łanów]] sołeckich pozostało wolnych od czynszu, a 30 obsadzono jako wieś czynszową. Mieszkańcy otrzymali prawo połowu ryb w [[Jezioro Gronowskie |Jeziorze Gronowskim]]. W 1414 r. Gronowo wchodziło w skład dóbr rycerskimi.  
 
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
W 1467 r. [[Erazm Konopacki]] (Compaschke) nabył w Gronowie 5,5 [[łan| łana]]. Pod koniec XVII w. właścicielami wsi byli: rodzina von Polentzów i von Brunsertów. Wówczas sołtysi Gronowa, posiadający duże uposażenie byli zobowiązani do konnej służby w zbroi. Pod koniec XVIII w. założono tutaj szkołę pod patronatem szlacheckim, w której nauczano w języku polskim. W XIX w. liczba mieszkańców sukcesywnie rosła. W II poł. XIX w. dobrami senioralnymi władał Fresin, który oddał majątek innemu krewnemu o tym samym nazwisku. W majątku hodowano owce. W 1907 r. właścicielem Gronowa i Niewkowa był rotmistrz Georg von Fresin. W tym okresie funkcjonował tutaj mleczarnia. W 1939 r. we wsi znajdowały się 83 gospodarstwa domowe, w tym 44 rolnicze, a las na obszarze wiejskim był własnością starostwa powiatowego.
+
==Kultura==
 
 
<br/>
 
 
 
===Kultura===
 
 
 
 
We wsi działa świetlica.
 
We wsi działa świetlica.
 
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Ludzie związani z miejscowością===
+
== Ludzie związani z miejscowością==
 
 
 
Na kartach historii wsi zapisał się komtur [[Bałga |Bałgi]] [[Konrad Kyburg]].  
 
Na kartach historii wsi zapisał się komtur [[Bałga |Bałgi]] [[Konrad Kyburg]].  
 
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Zabytki===
+
== Zabytki==
 
+
We wsi zachował się dworek z początku XIX w.  
We wsi zachował się [[dworek]] z początku XIX w.  
 
 
 
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Bibliografia===
+
== Bibliografia==
 
+
#''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. II, Warszawa 1881, 927 ss.  
''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. II, Warszawa 1881, 927 ss.  
+
#[http://www.wikipedia.pl/ Wikipedia] [12.09.2013]
 
+
#[http://www.stat.gov.pl/ Bank Danych Lokalnych GUS] [30.06.2014]
=== Zobacz też ===
+
== Zobacz też ==
http://www.it.mragowo.pl/media/art/707/file/historia.pdf, 12.09.2013.
+
[http://www.it.mragowo.pl/ Mrągowo - informacja turystyczna] [12.09.2013]
  
 
<br/>
 
<br/>

Wersja z 14:15, 30 cze 2014

Gronowo

Dwór z początku XIX w. Wikipedia [12.09.2013]
Dwór z początku XIX w. Wikipedia [12.09.2013]
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat mrągowski
Gmina Mrągowo
Sołectwo Gronowo
Liczba ludności (2010) 168
Strefa numeracyjna (+48) 89
Tablice rejestracyjne NMR
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Gronowo
Gronowo
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Gronowo
Gronowo
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Gronowo (niem. Gronowen, Grunau) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Mrągowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 168. mieszkańców.

Położenie

Wieś położona jest w odległości 11 km od Świętej Lipki.

Dzieje miejscowości

Wieś została założona przed 1329 r. Wiadomo, że w 1329 r. komtur Bałgi Konrad Kyburg poświadczył, że Józef, Otto i Gabriel – dotychczasowi posiadacze majątku koło Bożego (wielkości 40. łanów)- odstąpili go Hermanowi Barschau na prawie chełmińskim. Ponadto 10 łanów sołeckich pozostało wolnych od czynszu, a 30 obsadzono jako wieś czynszową. Mieszkańcy otrzymali prawo połowu ryb w Jeziorze Gronowskim. W 1414 r. Gronowo wchodziło w skład dóbr rycerskich.
W 1467 r. Erazm Konopacki (Compaschke) nabył w Gronowie 5,5 łana ziemi. Pod koniec XVII w. właścicielami wsi byli: rodzina von Polentzów i von Brunsertów. Wówczas sołtysi Gronowa, posiadający duże uposażenie, byli zobowiązani do konnej służby w zbroi. Pod koniec XVIII w. założono tutaj szkołę pod patronatem szlacheckim, w której nauczano w języku polskim. W XIX w. liczba mieszkańców sukcesywnie rosła. W II poł. XIX w. dobrami senioralnymi władał Fresin, który oddał majątek innemu krewnemu o tym samym nazwisku. W majątku hodowano owce. W 1907 r. właścicielem Gronowa i Niewkowa był rotmistrz Georg von Fresin. W tym okresie funkcjonował tutaj mleczarnia. W 1939 r. we wsi znajdowały się 83 gospodarstwa domowe, w tym 44 rolnicze, a las na obszarze wiejskim był własnością starostwa powiatowego.

Kultura

We wsi działa świetlica.

Ludzie związani z miejscowością

Na kartach historii wsi zapisał się komtur Bałgi Konrad Kyburg.

Zabytki

We wsi zachował się dworek z początku XIX w.

Bibliografia

  1. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. II, Warszawa 1881, 927 ss.
  2. Wikipedia [12.09.2013]
  3. Bank Danych Lokalnych GUS [30.06.2014]

Zobacz też

Mrągowo - informacja turystyczna [12.09.2013]