Jaź: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Źródło)
 
(Nie pokazano 7 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
 
{{Zwierzę infobox
 
{{Zwierzę infobox
  |nazwa zwyczajowa      = ''Jaź''
+
  |nazwa zwyczajowa      = Jaź
 
  |nazwa łacińska        = ''Leuciscus idus''
 
  |nazwa łacińska        = ''Leuciscus idus''
 
  |TSN                    =  
 
  |TSN                    =  
Linia 7: Linia 6:
 
  |okres istnienia        =  
 
  |okres istnienia        =  
 
  |grafika                = Jaź_w_wodzie.jpg
 
  |grafika                = Jaź_w_wodzie.jpg
  |opis grafiki          = ''źródło: wikicommoms''
+
  |opis grafiki          = Fot. Harka, Akos. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Leuciscus_idus_Hungary.jpg Commons Wikimedia]
  |typ                    = [[strunowce]]
+
  |typ                    = strunowce
  |podtyp                = [[kręgowce]]
+
  |podtyp                = kręgowce
  |gromada                = [[promieniopłetwe]]
+
  |gromada                = promieniopłetwe
  |rząd                  = [[karpiokształtne]]
+
  |rząd                  = karpiokształtne
  |rodzina                = [[karpiowate]]
+
  |rodzina                = karpiowate
  |rodzaj                = ''[[Leuciscus]]''
+
  |rodzaj                = ''Leuciscus''
 
  |gatunek                = Jaź
 
  |gatunek                = Jaź
 
  |synonimy              = ''Cyprinus ibdarus Bonnaterre, 1788''<br>
 
  |synonimy              = ''Cyprinus ibdarus Bonnaterre, 1788''<br>
Linia 35: Linia 34:
 
''Leuciscus neglectus Selys-Longchamps, 1842''<br>
 
''Leuciscus neglectus Selys-Longchamps, 1842''<br>
 
''Squalius oxianus Kessler, 1877''<br>
 
''Squalius oxianus Kessler, 1877''<br>
  |wikispecies            = Leuciscus_idus
+
  |wikispecies            =  
  |commons                = Category:Leuciscus_idus
+
  |commons                =  
}}<br/>
+
}}
''' Jazgarz ''' ''(Leuciscus idus)'' – gatunek słodkowodnej ryby karpiokształtnej z rodziny karpiowatych (Cyprinidae).
+
''' Jaź ''' ''(Leuciscus idus)'' – gatunek słodkowodnej ryby karpiokształtnej z rodziny karpiowatych (''Cyprinidae'').
 +
<br/><br/>
 +
 
 +
[[Grafika:Jaź.JPG|290 px|right|thumb|Jaź. Fot. Piet Spaans. Źródło: [http://www.zlotarybka.com.pl/atlas-ryb-jaz-c_67.html www.zlotarybka.com.pl] ]]
 +
 
 
== Morfologia ==
 
== Morfologia ==
 
Jaź posiada wydłużone i spłaszczone bocznie ciało, linia naboczna jest lekko wygięta ku dołowi, płetwa ogonowa głęboko wcięta, głowa mała z wysuwaną paszczą skierowaną ukośnie ku górze. Grzbiet ma kolor szarozielony do szaroczarnego. Boki są jaśniejsze o intensywnym srebrzystym połysku, a brzuch białawy. Płetwy grzbietowa i odbytowa mają niebieskawoszary odcień, natomiast pozostałe płetwy są czerwonawe.  
 
Jaź posiada wydłużone i spłaszczone bocznie ciało, linia naboczna jest lekko wygięta ku dołowi, płetwa ogonowa głęboko wcięta, głowa mała z wysuwaną paszczą skierowaną ukośnie ku górze. Grzbiet ma kolor szarozielony do szaroczarnego. Boki są jaśniejsze o intensywnym srebrzystym połysku, a brzuch białawy. Płetwy grzbietowa i odbytowa mają niebieskawoszary odcień, natomiast pozostałe płetwy są czerwonawe.  
 
 
[[Grafika:Jaź.JPG|420px|center| Opis zdjęcia 1]]<br/>
 
  
 
== Występowanie ==
 
== Występowanie ==
Linia 49: Linia 49:
  
 
== Żerowanie ==
 
== Żerowanie ==
Polują na owady na powierzchni wody oraz drobne zwierzęta wodne. Pokarmem młodych jazi głównie plankton zwierzęcy i roślinny, starsze osobniki zjadają robaki, skorupiaki, larwy owadów i małe mięczaki.  
+
Poluje na owady na powierzchni wody oraz drobne zwierzęta wodne. Pokarmem młodych jazi jest głównie plankton zwierzęcy i roślinny. Starsze osobniki zjadają robaki, skorupiaki, larwy owadów i małe mięczaki.  
  
 
== Rozród ==
 
== Rozród ==
Linia 55: Linia 55:
  
 
== Ochrona i zagrożenie ==
 
== Ochrona i zagrożenie ==
Kategoria zagrożenia ([http://pl.wikipedia.org/wiki/Czerwona_Ksi%C4%99ga_Gatunk%C3%B3w_Zagro%C5%BConych CKGZ]), do której został zakwalifikowany jaź wskazuje, że w tej chwili nie ma żadnych obaw o przyszłość tego gatunku.
+
Kategoria zagrożenia, do której został zakwalifikowany, wskazuje, że w tej chwili nie ma żadnych obaw o przyszłość tego gatunku.
[[Grafika:Sielawa zagrożenie.png|200px|center| tak]]<br>
+
*okres ochronny: brak
 +
*wymiar ochronny: 25cm
 +
*dobowy limit połowu: 5 kg na dobę
 +
== Znaczenie gospodarcze ==
 +
Gatunek poławiany gospodarczo i przez wędkarzy.
  
 +
W stawach rybnych, sadzawkach parkowych i ogrodowych jako ryba dekoracyjna hodowana jest ozdobna, złota odmiana jazia, tzw. złota orfa lub złoty jaź (''Leuciscus idus v. orpha''). Jego ciało ma barwę pomarańczową lub czerwonawą, brzuch biały. Ma duże wymagania tlenowe, dużo wyższe niż złota rybka, dlatego trudno go hodować, a zwłaszcza rozmnażać.
  
�Okres ochronny: brak
+
== Bibliografia ==  
 
+
[http://www.wedkuje.pl/ryby,jaz,5239 wedkuje.pl] [11.01.2015]<br>
�Wymiar ochronny: 25cm
+
[http://pl.wikipedia.org/wiki/Ja%C5%BA pl.wikipedia.org] [11.01.2015]<br>
 
 
�Dobowy limit połowu: 5 kg na dobę
 
 
 
== Znaczenie gospodarcze ==
 
Gatunek poławiany gospodarczo i przez wędkarzy.
 
W stawach rybnych, sadzawkach parkowych i ogrodowych, jako ryba dekoracyjna hodowana jest ozdobna, złota odmiana jazia tzw. złota orfa lub złoty jaź (Leuciscus idus v. orpha). Jego ciało ma barwę pomarańczową lub czerwonawą, brzuch biały. Ma duże wymagania tlenowe, dużo wyższe niż złota rybka, dlatego trudno go hodować, a zwłaszcza rozmnażać.
 
== Źródło ==  
 
''1) [http://www.wedkuje.pl/ryby,jaz,5239 wedkuje.pl] [11.01.2015]<br>
 
''2) [http://pl.wikipedia.org/wiki/Ja%C5%BA pl.wikipedia.org] [11.01.2015]<br>
 
 
<br>
 
<br>
 
 
[[Kategoria:Przyroda]] [[Kategoria:Zwierzęta Warmii i Mazur]]
 
[[Kategoria:Przyroda]] [[Kategoria:Zwierzęta Warmii i Mazur]]

Aktualna wersja na dzień 22:02, 9 mar 2015

Jaź

Leuciscus idus`
Linnaeus, 1758
Leuciscus idus Linnaeus, 1758
Fot. Harka, Akos. Źródło: Commons Wikimedia
Fot. Harka, Akos. Źródło: Commons Wikimedia
Systematyka
Domena eukarionty
Królestwo zwierzęta
Typ strunowce
Podtyp kręgowce
Gromada promieniopłetwe
Rząd karpiokształtne
Rodzina karpiowate
Rodzaj Leuciscus
Gatunek Jaź
Synonimy

Cyprinus ibdarus Bonnaterre, 1788
Cyprinus idbarus Linnaeus, 1758
Cyprinus idus Linnaeus, 1758
Cyprinus jeses Linnaeus, 1758
Cyprinus microlepidotus Ekström, 1835
Cyprinus orfus Linnaeus, 1758
Cyprinus orphus Linnaeus, 1758
Idus idus (Linnaeus, 1758)
Idus melanotus Heckel, 1843
Idus melanotus orientalis Sinitzyn, 1900
Idus miniatus Bonaparte, 1845
Idus miniatus Heckel & Kner, 1858
Idus oxianus Kessler, 1877
Leuciscus idus auratus Bade, 1901
Leuciscus idus idus (Linnaeus, 1758)
Leuciscus idus idus sibiricus Kirillov, 1958
Leuciscus idus lapponicus Günther, 1868
Leuciscus idus oxianus (Kessler, 1877)
Leuciscus neglectus Selys-Longchamps, 1842
Squalius oxianus Kessler, 1877

Jaź (Leuciscus idus) – gatunek słodkowodnej ryby karpiokształtnej z rodziny karpiowatych (Cyprinidae).

Jaź. Fot. Piet Spaans. Źródło: www.zlotarybka.com.pl

Morfologia

Jaź posiada wydłużone i spłaszczone bocznie ciało, linia naboczna jest lekko wygięta ku dołowi, płetwa ogonowa głęboko wcięta, głowa mała z wysuwaną paszczą skierowaną ukośnie ku górze. Grzbiet ma kolor szarozielony do szaroczarnego. Boki są jaśniejsze o intensywnym srebrzystym połysku, a brzuch białawy. Płetwy grzbietowa i odbytowa mają niebieskawoszary odcień, natomiast pozostałe płetwy są czerwonawe.

Występowanie

Występuje w wodach płynących, rzadziej stojących, oraz w słonawych wodach przy ujściach rzek. Żyje stadnie.

Żerowanie

Poluje na owady na powierzchni wody oraz drobne zwierzęta wodne. Pokarmem młodych jazi jest głównie plankton zwierzęcy i roślinny. Starsze osobniki zjadają robaki, skorupiaki, larwy owadów i małe mięczaki.

Rozród

Dojrzewa płciowo w wieku 3–4 lat. Tarło odbywa wiosną (kwiecień – czerwiec), w tym czasie odbywa wędrówki w górę cieków. Trze się w miejscach o piaszczystym lub żwirowym podłożu, czasem silnie zarośniętych. Ikra jest przyklejana do podłoża lub roślinności. U samców występuje wysypka tarłowa. Żyje 10–15 lat.

Ochrona i zagrożenie

Kategoria zagrożenia, do której został zakwalifikowany, wskazuje, że w tej chwili nie ma żadnych obaw o przyszłość tego gatunku.

  • okres ochronny: brak
  • wymiar ochronny: 25cm
  • dobowy limit połowu: 5 kg na dobę

Znaczenie gospodarcze

Gatunek poławiany gospodarczo i przez wędkarzy.

W stawach rybnych, sadzawkach parkowych i ogrodowych jako ryba dekoracyjna hodowana jest ozdobna, złota odmiana jazia, tzw. złota orfa lub złoty jaź (Leuciscus idus v. orpha). Jego ciało ma barwę pomarańczową lub czerwonawą, brzuch biały. Ma duże wymagania tlenowe, dużo wyższe niż złota rybka, dlatego trudno go hodować, a zwłaszcza rozmnażać.

Bibliografia

wedkuje.pl [11.01.2015]
pl.wikipedia.org [11.01.2015]