Jagodne Małe: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 41: | Linia 41: | ||
=== Dzieje miejscowości: === | === Dzieje miejscowości: === | ||
| − | Jagodne Małe – założenie dworskie z przełomu XIX/XX wieku. Majątek Jagodne Małe w XVII wieku był dzierżawiony przez trzy lata przez poetę [[Zbigniew | + | Jagodne Małe – założenie dworskie z przełomu XIX/XX wieku. Majątek Jagodne Małe w XVII wieku był dzierżawiony przez trzy lata przez poetę [[Zbigniew Morsztyn|Zbigniewa Morsztyna]], jednego z wybitniejszych przedstawicieli polskiej literatury barokowej, ponadto był przywódcą [[arianie|arian]] w [[Prusy Wschodnie|Prusach Wschodnich]]. W 1659 roku Morsztyn po wypędzeniu arian z Polski objął w dożywotnią dzierżawę wieś [[Rudówka|Rudówkę]]. Wieś była zniszczona. Mieszkał z rodziną w Jagodnem Małym, zbudował swą siedzibę w Rudówce. Wokół niej i Jagodnego, Morsztyn stworzył ośrodek życia religijnego i kulturalnego arian osiadłych w Prusach. |
Wersja z 11:26, 26 paź 2013
| Jagodne Małe | |
| | |
 Zabytkowy dwór w Jagodnym Małym
Źródło: http://www.ciekawemazury.pl/info.htm#471/pl/p/jagodne_male_-_zabytkowy_dwor, dostęp 24 września 2013 | |
| Rodzaj miejscowości | Wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | Warmińsko-Mazurskie |
| Powiat | Giżycki |
| Gmina | Miłki |
| Strefa numeracyjna | (+48) 87 |
| Tablice rejestracyjne | NGI |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Jagodne Małe | |
| Położenie na mapie Polski  Jagodne Małe | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Jagodne Małe (niem. Klein Jagodnen, w latach 1942-1945 miejscowość nosiła nazwę Kleinkrösten) – wieś sołecka położona w Polsce, w województwie warmińsko – mazurskim, w powiecie giżyckim w gminie Miłki. Wieś w latach 1975-1998 przynależała administracyjnie do województwa suwalskiego.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna:
Od Rudzisk w kierunku Rynu przebiega linia moren, która na wschód od tej wsi tworzy kilka kulminacji sięgających 180 metrów n.p.m. Zewnętrzna linia moren tej fazy biegnie w kierunku [Prażmowo|Prażmowa]], wewnętrzna natomiast biegnie równolegle do szosy Ryn-Giżycko. Następnie skręca w kierunku południowo-wschodnim na Bogaczewo. Następnie te łuki morenowe przecinają rynnę jeziorną (jezioro Jagodne), blisko miejscowości Jagodne Małe. Następnie biegną na Paprotki, a dalej znajdują przedłużenie we wzgórzach koło Konopek Wielkich i Talk.
Dzieje miejscowości:
Jagodne Małe – założenie dworskie z przełomu XIX/XX wieku. Majątek Jagodne Małe w XVII wieku był dzierżawiony przez trzy lata przez poetę Zbigniewa Morsztyna, jednego z wybitniejszych przedstawicieli polskiej literatury barokowej, ponadto był przywódcą arian w Prusach Wschodnich. W 1659 roku Morsztyn po wypędzeniu arian z Polski objął w dożywotnią dzierżawę wieś Rudówkę. Wieś była zniszczona. Mieszkał z rodziną w Jagodnem Małym, zbudował swą siedzibę w Rudówce. Wokół niej i Jagodnego, Morsztyn stworzył ośrodek życia religijnego i kulturalnego arian osiadłych w Prusach.
Ludzie związani z miejscowością:
Zbigniew Morsztyn - poeta, przywódca arian w Prusach Wschodnich.
Zabytki:
Dwór znajduje się przy głównym placu. Jest to budynek parterowy z dwoma mansardami. Dwór pokryty jest dwuspadzistym dachem, który jest zdobiony wieżyczkami w narożnikach. Była tam tez kaplica (obecnie garaż), obora i spichlerz. Po dawnym ogrodzie dworskim pozostał szpaler świerków i kilka grabów. W pobliżu dworu, na cyplu, w pobliżu jeziora znajduje się grobowiec ostatniego właściciela majątku Rudolfa Iwana. Z grobowca pozostały dwa słupy połączone płytą.
Gospodarka:
Kultura:
Bibliografia:
Jagodne, w: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 3, red. F. Sulimierski, Warszawa 1882.
Wakar Andrzej, Willan Tadeusz, Giżycko, z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1996.
Maślij Stefania, Giżycko i okolice. Przewodnik, 2004.
Panfil Jan, Pojezierze Mazurskie, Warszawa 1968.
Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze, Olsztyn 1969.
