Jan Blank: Różnice pomiędzy wersjami
| (Nie pokazano 14 wersji utworzonych przez 6 użytkowników) | |||
| Linia 4: | Linia 4: | ||
|pseudonim = Jan Antoni Blank-Białecki | |pseudonim = Jan Antoni Blank-Białecki | ||
|grafika = Autoportret z rodziną.jpg | |grafika = Autoportret z rodziną.jpg | ||
| − | |opis grafiki = Autoportret z rodziną, autorstwa Jana Blanka. Obraz namalowany w 1825 | + | |opis grafiki = Autoportret z rodziną, autorstwa Jana Blanka. Obraz namalowany w 1825 r. Źródło: [http://cyfrowe.mnw.art.pl/dmuseion/applet?mimetype=text/xml&sec=false&handler=jpg_js&content_url=/Content/5206/PresentationData.xml www.cyfrowe.mnw.art.pl] |
|podpis = | |podpis = | ||
| − | |data urodzenia = 6 maja 1785 | + | |data urodzenia = 6 maja 1785 r. |
|miejsce urodzenia = Olsztyn | |miejsce urodzenia = Olsztyn | ||
|imię przy narodzeniu = | |imię przy narodzeniu = | ||
| − | |data śmierci = 20 | + | |data śmierci = 20 lutego 1844 r. |
|miejsce śmierci = Warszawa | |miejsce śmierci = Warszawa | ||
|przyczyna śmierci = | |przyczyna śmierci = | ||
| Linia 21: | Linia 21: | ||
}} | }} | ||
| − | '''Jan Antoni Białecki''' (ur. 6 maja 1785 | + | '''Jan Antoni Białecki''' (ur. 6 maja 1785 r. w [[Olsztyn|Olsztynie]], zm. 20 lutego 1844 r. w Warszawie) – polski malarz warszawskiego klasycyzmu, portrecista. |
| − | + | <br/><br/> | |
== Życiorys == | == Życiorys == | ||
| − | |||
=== Szkoła i wykształcenie === | === Szkoła i wykształcenie === | ||
| − | Jan Blank urodził się jako syn Piotra – właściciela niewielkiego zakładu | + | Jan Blank urodził się jako syn Piotra – właściciela niewielkiego zakładu włókienniczego-sukienniczego. Nazwisko odziedziczone po rodzicach, zapewne było raczej zromanizowaną niż zniemczoną formą polskiego nazwiska Białecki. Blank wcześnie stracił rodziców. Po śmierci ojca czteroletnim Blankiem zajął się nauczyciel, prawdopodobnie Cudnowski, bo w roku 1793 chłopiec przeszedł pod opiekę jego następcy Piotra Rohfleischa rodem z [[Reszel|Reszla]], rodzonego brata wybitnego pedagoga polskiego, członka warszawskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk – [[Ignacy Ruhfleisch Przybylski|Ignacego Ruhfleischa Przybylskiego]]. Z jego domu dostał się do rodziny Kobertów. |
| − | Poczmistrz dbał o wykształcenie wychowanka. Gdy ten ukończył szkołę olsztyńską, zaangażował dla niego prywatnych nauczycieli. Ponieważ Blank miał duże zdolności do rysunków, | + | Poczmistrz dbał o wykształcenie wychowanka. Gdy ten ukończył szkołę olsztyńską, zaangażował dla niego prywatnych nauczycieli. Ponieważ Blank miał duże zdolności do rysunków, jego opiekun Kobert zawiózł go na dalszą naukę malarstwa do [[Józef Kosiński|Józefa Kosińskiego]] do Warszawy. W Warszawie uczył się siedem lat. Dalszych siedem lat Blank przebywał w Dreźnie, gdzie odbywał studia u Józefa Grassiego. Uczył się malarstwa oraz kopiował dzieła tamtejszej galerii. |
| − | |||
| − | |||
| + | W Dreźnie spotkał się z wieloma wybitnymi Polakami. Malował portrety i udzielał lekcji rysunku. Nazywano go "pilnym Polakiem". Kontakty z polskim środowiskiem w Dreźnie wywołały duży wpływ na kształtowanie się świadomości Blanka, który tu właśnie przybrał sobie drugie nazwisko - Białecki. Sam napisał, że tu właśnie "powrócił na ojczyzny łono". W 1815 r. wrócił do Warszawy i mieszkał w niej prawie trzydzieści lat, aż do śmierci, do 20 lutego 1844 r. | ||
<br/> | <br/> | ||
=== Praca === | === Praca === | ||
| − | W 1817 | + | W 1817 r. Jan Blank został konserwatorem zbioru odlewów gipsowych i nauczycielem rysunku na Oddziale Sztuk Pięknych. W 1819 r. otrzymał profesurę malarstwa. Będąc konserwatorem, w 1835 r., sporządził inwentarz zabytków znajdujących się w Warszawie i Nieborowie, po księciu M.H. Radziwille. Przeprowadził ich konserwację, sporządził katalog. |
| − | Opracował szczegółowy projekt reformy studiów na wzór zagraniczny, przygotował w zakresie metodyki nauczania obszerne dzieło, które jednak nie zostało wydane drukiem. Już w pierwszych dwóch latach otrzymał cztery medale i dwie pochwały za prace uczniów. Po zamknięciu uniwersytetu w 1831 | + | Opracował szczegółowy projekt reformy studiów na wzór zagraniczny, przygotował w zakresie metodyki nauczania obszerne dzieło, które jednak nie zostało wydane drukiem. Już w pierwszych dwóch latach otrzymał cztery medale i dwie pochwały za prace uczniów. Po zamknięciu uniwersytetu w 1831 r. Blank otrzymał dymisję. Pozostał jednak na stanowisku konserwatora odlewów gipsowych do 1833 r. |
| − | |||
| − | |||
| + | W 1837 r. przyznano mu emeryturę. Od wtedy udzielał lekcji prywatnie i pieniądze na utrzymanie zdobywał z zamówień wykonując wspólnie z uczniami liczne portrety oraz obrazy o tematyce religijnej dla kościołów w Warszawie i na terenie Królestwa. Wykonywał portrety sławnych Polaków. Nigdy nie zapomniał o swoim mieście rodzinnym. [[lkwim:Bazylika Współkatedralna Świętego Jakuba Apostoła w Olsztynie|kościołowi św. Jakuba w Olsztynie]] podarował obraz św. Jana Chrzciciela, który niestety zginął. | ||
<br/> | <br/> | ||
=== Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna === | === Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna === | ||
| − | [[Plik:Abraham Stern.jpg| | + | [[Plik:Abraham Stern.jpg|290px|thumb|Portret Abrahama Sterna.<br>Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Blank-portret-Abrahama-Sterna.jpg Commons Wikimedia] ]] |
| − | Jako malarz, pedagog i współorganizator życia artystycznego stolicy należał do czołowych postaci kultury polskiej tego okresu. Namalował: | + | Jako malarz, pedagog i współorganizator życia artystycznego stolicy należał do czołowych postaci kultury polskiej tego okresu. Namalował: "Edyp w Kolonos", obraz świętych Piotra i Pawła, św. Katarzynę, Matkę Boską Bolesną, Chrystusa na Krzyżu – dla [[lkwim:Kościół pw. św. Apostołów Piotra i Pawła w Reszlu|kościoła pw. św. Apostołów Piotra i Pawła w Reszlu]]. W pałacu biskupim w Skierniewicach wykonał plafony i freski w kaplicy. Szczególne miejsce w dorobku Blanka zajmuje twórczość portretowa. Malował ówczesnych dygnitarzy, arystokratów, mieszczan, urzędników, wojskowych. Kilkakrotnie portretował carów, Aleksandra i Mikołaja. Za najciekawsze uważa się "Portret A. Sterna" z 1823 r., "Autoportret z rodziną" z 1825 r. Wespół z A. Brodowskim zawarł w 1830 r. umowę na wykonanie dekoracji Sali Redutowej Teatru Narodowego. |
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
=== Ciekawostki === | === Ciekawostki === | ||
W olsztyńskim muzeum znajduje się wykonany przez niego portret Zofii z Przerembskich Józefowej Załuskiej. | W olsztyńskim muzeum znajduje się wykonany przez niego portret Zofii z Przerembskich Józefowej Załuskiej. | ||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| Linia 56: | Linia 51: | ||
Wakar Andrzej, ''Olsztyn, dzieje miasta'', Olsztyn 1997.<br/> | Wakar Andrzej, ''Olsztyn, dzieje miasta'', Olsztyn 1997.<br/> | ||
Oracki Tadeusz, ''Słownik biograficzny Warmii, Mazur i Powiśla XIX i XX wieku (do 1945 roku)'', Warszawa 1983.<br/> | Oracki Tadeusz, ''Słownik biograficzny Warmii, Mazur i Powiśla XIX i XX wieku (do 1945 roku)'', Warszawa 1983.<br/> | ||
| − | ''Olsztyn | + | ''Olsztyn 1353-2003'', red. Stanisław Achremczyk, Władysław Ogrodziński, Olsztyn 2003.<br/> |
Oracki Tadeusz, ''Słownik biograficzny Warmii, Mazur i Powiśla od połowy XV wieku do 1945 roku'', Warszawa 1963. | Oracki Tadeusz, ''Słownik biograficzny Warmii, Mazur i Powiśla od połowy XV wieku do 1945 roku'', Warszawa 1963. | ||
| − | + | [[Kategoria:Osoby|Blank, Jan]] | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria: Malarze|Blank, Jan]] |
| + | [[Kategoria:Ludzie kultury|Blank, Jan]] [[Kategoria:Konserwatorzy zabytków i muzealnicy|Blank, Jan]] | ||
| + | [[Kategoria: Nauczyciele akademiccy|Blank, Jan]] | ||
| + | [[Kategoria:Ludzie oświaty|Blank, Jan]][[Kategoria: Nauczyciele i dyrektorzy placówek oświatowych|Blank, Jan]] | ||
| + | [[Kategoria: Olsztyn|Blank, Jan]] | ||
| + | [[Kategoria: 1801-1918|Blank, Jan]] | ||
Aktualna wersja na dzień 09:56, 25 sie 2015
| Jan Antoni Blank Jan Antoni Blank-Białecki | |
| | |
 Autoportret z rodziną, autorstwa Jana Blanka. Obraz namalowany w 1825 r. Źródło: www.cyfrowe.mnw.art.pl
| |
| Data i miejsce urodzenia | 6 maja 1785 r. Olsztyn |
| Data i miejsce śmierci | 20 lutego 1844 r. Warszawa |
| Miejsce spoczynku | Cmentarz Powązkowski w Warszawie |
| Zawód | malarz, portrecista |
Jan Antoni Białecki (ur. 6 maja 1785 r. w Olsztynie, zm. 20 lutego 1844 r. w Warszawie) – polski malarz warszawskiego klasycyzmu, portrecista.
Spis treści
Życiorys
Szkoła i wykształcenie
Jan Blank urodził się jako syn Piotra – właściciela niewielkiego zakładu włókienniczego-sukienniczego. Nazwisko odziedziczone po rodzicach, zapewne było raczej zromanizowaną niż zniemczoną formą polskiego nazwiska Białecki. Blank wcześnie stracił rodziców. Po śmierci ojca czteroletnim Blankiem zajął się nauczyciel, prawdopodobnie Cudnowski, bo w roku 1793 chłopiec przeszedł pod opiekę jego następcy Piotra Rohfleischa rodem z Reszla, rodzonego brata wybitnego pedagoga polskiego, członka warszawskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk – Ignacego Ruhfleischa Przybylskiego. Z jego domu dostał się do rodziny Kobertów.
Poczmistrz dbał o wykształcenie wychowanka. Gdy ten ukończył szkołę olsztyńską, zaangażował dla niego prywatnych nauczycieli. Ponieważ Blank miał duże zdolności do rysunków, jego opiekun Kobert zawiózł go na dalszą naukę malarstwa do Józefa Kosińskiego do Warszawy. W Warszawie uczył się siedem lat. Dalszych siedem lat Blank przebywał w Dreźnie, gdzie odbywał studia u Józefa Grassiego. Uczył się malarstwa oraz kopiował dzieła tamtejszej galerii.
W Dreźnie spotkał się z wieloma wybitnymi Polakami. Malował portrety i udzielał lekcji rysunku. Nazywano go "pilnym Polakiem". Kontakty z polskim środowiskiem w Dreźnie wywołały duży wpływ na kształtowanie się świadomości Blanka, który tu właśnie przybrał sobie drugie nazwisko - Białecki. Sam napisał, że tu właśnie "powrócił na ojczyzny łono". W 1815 r. wrócił do Warszawy i mieszkał w niej prawie trzydzieści lat, aż do śmierci, do 20 lutego 1844 r.
Praca
W 1817 r. Jan Blank został konserwatorem zbioru odlewów gipsowych i nauczycielem rysunku na Oddziale Sztuk Pięknych. W 1819 r. otrzymał profesurę malarstwa. Będąc konserwatorem, w 1835 r., sporządził inwentarz zabytków znajdujących się w Warszawie i Nieborowie, po księciu M.H. Radziwille. Przeprowadził ich konserwację, sporządził katalog.
Opracował szczegółowy projekt reformy studiów na wzór zagraniczny, przygotował w zakresie metodyki nauczania obszerne dzieło, które jednak nie zostało wydane drukiem. Już w pierwszych dwóch latach otrzymał cztery medale i dwie pochwały za prace uczniów. Po zamknięciu uniwersytetu w 1831 r. Blank otrzymał dymisję. Pozostał jednak na stanowisku konserwatora odlewów gipsowych do 1833 r.
W 1837 r. przyznano mu emeryturę. Od wtedy udzielał lekcji prywatnie i pieniądze na utrzymanie zdobywał z zamówień wykonując wspólnie z uczniami liczne portrety oraz obrazy o tematyce religijnej dla kościołów w Warszawie i na terenie Królestwa. Wykonywał portrety sławnych Polaków. Nigdy nie zapomniał o swoim mieście rodzinnym. kościołowi św. Jakuba w Olsztynie podarował obraz św. Jana Chrzciciela, który niestety zginął.
Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna
Jako malarz, pedagog i współorganizator życia artystycznego stolicy należał do czołowych postaci kultury polskiej tego okresu. Namalował: "Edyp w Kolonos", obraz świętych Piotra i Pawła, św. Katarzynę, Matkę Boską Bolesną, Chrystusa na Krzyżu – dla kościoła pw. św. Apostołów Piotra i Pawła w Reszlu. W pałacu biskupim w Skierniewicach wykonał plafony i freski w kaplicy. Szczególne miejsce w dorobku Blanka zajmuje twórczość portretowa. Malował ówczesnych dygnitarzy, arystokratów, mieszczan, urzędników, wojskowych. Kilkakrotnie portretował carów, Aleksandra i Mikołaja. Za najciekawsze uważa się "Portret A. Sterna" z 1823 r., "Autoportret z rodziną" z 1825 r. Wespół z A. Brodowskim zawarł w 1830 r. umowę na wykonanie dekoracji Sali Redutowej Teatru Narodowego.
Ciekawostki
W olsztyńskim muzeum znajduje się wykonany przez niego portret Zofii z Przerembskich Józefowej Załuskiej.
Bibliografia
Szkice olsztyńskie, red. Janusz Jasiński, Olsztyn 1967.
Czajka Michał, Kamler Marcin, Sienkiewicz Witold, Leksykon historii Polski, Warszawa 1995.
Wakar Andrzej, Olsztyn, dzieje miasta, Olsztyn 1997.
Oracki Tadeusz, Słownik biograficzny Warmii, Mazur i Powiśla XIX i XX wieku (do 1945 roku), Warszawa 1983.
Olsztyn 1353-2003, red. Stanisław Achremczyk, Władysław Ogrodziński, Olsztyn 2003.
Oracki Tadeusz, Słownik biograficzny Warmii, Mazur i Powiśla od połowy XV wieku do 1945 roku, Warszawa 1963.
