Jezioro Pluszne Wielkie

Jezioro Pluszne
Widok z lotu ptaka. Fot. Zbigniew Bosek. Źródło: www.pl.wikipedia.org
Powierzchnia	908
Wymiary	8,75 × 1,9 km
Średnia głębokość	14,9 m
Maksymalna głębokość	52 m
Długość brzegu	30 km
Klasa czystości	II
Wysokość n.p.m.	140 m n.p.m.
Wyspy	III
Rodzaj	morenowe
53°35′26″N 20°23′55″E

Jezioro Pluszne Wielkie (niem. Gross Plautziger See) – malownicze jezioro morenowe położone w woj.warmińsko-Mazurskim, na terenie Lasów Łańskich. Jest jednym z najciekawszych i największych jezior w tym rejonie. Jego odnoga niemalże łączy się z odnogą Jeziora Łańskiego. Drugie co do wielkości jezioro Pojezierza Olsztyńskiego, położone w otoczeniu dużych kompleksów leśnych.

Ukształtowanie

Linia brzegowa tworzy liczne półwyspy i zatoki. Zachodnia długa i wąska zatoka, rozciągająca się od Zielonowa po Kołatek, bywa wyodrębniana jako Pluszne Małe, natomiast wschodnia Zatoką Księżycową. Na jeziorze są trzy wyspy: największa o powierzchni około 4,7 ha, zalesiona, leży na plosie naprzeciwko wsi Pluski, pozostałe dwie małe, niskie, bezdrzewne, otoczone szuwarami leżą na północnym plosie (0,5 ha) oraz na krańcach południowego na wysokości Łańskiego Pieca (0,35 ha). Największy z półwyspów nazywany jest Waszeta. Płycizny 1-metrowe stanowią 7,9% ogólnej powierzchni jeziora. Do zatoki Pluszne Małe dopływa ciek Kanał Świerkocin z jeziora Staw, a z południowej części głównego plosa wypływa Kanał Swaderki do jeziora Poplusz Wielki, który łączy się z rzeką Marózką, a następnie z Łyną i Jeziorem Łańskim. Na północ i na południe od Zielonowa dopływają dwa cieki odwadniające łąki w okolicy Gryźlin. Poruszanie się po jeziorze łodzią motorową wymaga specjalnego pozwolenia. Na Plusznym obowiązuje strefa ciszy.

Ciekawostki

1)Nad Plusznym znajduje się znany ośrodek Kormoran, dawniej należący do Komitetu Centralnego PZPR.
2)Z imieniem Mikołaja Kopernika wiąże się legenda o moście biegnącym przez zatokę jeziora w pobliżu wioski Zielonowo, po którym miał przejeżdżać astronom. Most mógł stanowić przeprawę dla drogi prowadzącej z Królewca do Warszawy i Krakowa. Został on zbudowany najprawdopodobniej przez biskupów warmińskich co najmniej 250 lat temu. Na niemieckiej mapie z 1870 roku był zaznaczony most przez zatokę jeziora i przebieg drogi dojazdowej.

Przyroda

W zatokach pas roślinności wynurzonej jest zwarty, miejscami tylko poprzerywany. W centralnej części jeziora roślinność wynurzona jest słabo rozwinięta (szczególnie przy brzegu wschodnim i południowym), zaś część zanurzona jest bujnie rozwinięta. W ostatnich latach stwierdza się jednak stopniowe ubywanie roślinności - są to konsekwencje nasilających się procesów urbanizacyjnych terenów sąsiadujących z jeziorem. Jezioro Pluszne jest zbiornikiem sielawowym, w którym występują m.in. sieje, szczupaki, leszcze, węgorze, okonie, płocie. Jezioro dzierżawi Gospodarstwo Rybackie sp. z o.o. w Szwaderkach.

Źródła

1) http://jezioro.com.pl/jeziora/jezioro.html?id=193 [10.07.2014]
2) http://pl.wikipedia.org/wiki/Jezioro_Pluszne_Wielkie [10.07.2014]
3) Praca zbiorowa pod redakcją Sławomira Różańskiego - Raport o stanie środowiska w województwie warmińsko-mazurskim w 2002 roku (2003)
4) Ciekawemazury.pl [10.07.2014]