Jora Wielka: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
m (Jarekc przeniósł stronę Jora wielka na Jora Wielka, bez pozostawienia przekierowania pod starym tytułem)
 
(Nie pokazano 18 wersji utworzonych przez 6 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
  
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
|nazwa                = Jora Wielka   
+
|nazwa                = Jora Wielka   
 
  |herb wsi              =
 
  |herb wsi              =
 
  |flaga wsi            =
 
  |flaga wsi            =
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
 
  |dopełniacz wsi        = Jory Wielkiej   
 
  |dopełniacz wsi        = Jory Wielkiej   
  |zdjęcie              = Pole-obowiązkowe    
+
  |zdjęcie              = Jora.jpg    
  |opis zdjęcia          = Pole-obowiązkowe   
+
  |opis zdjęcia          = Jora Siedlisko.<br>Źródło: [https://www.facebook.com/JoraSiedlisko/ www.facebook.com] [22.07.2014]
  |rodzaj miejscowości  = wieś
+
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
  |województwo          = warmińsko - mazurskie  
+
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |powiat                = mrągowski  
 
  |powiat                = mrągowski  
 
  |gmina                = Mikołajki  
 
  |gmina                = Mikołajki  
Linia 15: Linia 15:
 
  |sołectwo              = Jora Wielka
 
  |sołectwo              = Jora Wielka
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      = Pole-obowiązkowe
+
  |liczba ludności      = 89
  |rok                  = Pole-obowiązkowe
+
  |rok                  = 2010
 
  |strefa numeracyjna    = (+48) 89
 
  |strefa numeracyjna    = (+48) 89
 
  |kod pocztowy          =
 
  |kod pocztowy          =
Linia 29: Linia 29:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>'''Jora Wielka'''</big> (niem. Gross Jauer ) – wieś sołecka w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Mikołajki. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie przynależała do województwa suwalskiego.  
+
'''Jora Wielka''' (niem. ''Gross Jauer'') – wieś sołecka w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat mrągowski| powiecie mrągowskim]], w [[Mikołajki (gmina miejsko-wiejska)|gminie Mikołajki]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. Wieś w 2010 roku liczyła 89 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni [[Katarzyna Kowalewska]]<ref>[http://www.bip.mikolajki.pl/jedpom.htm/ Strona Urzędu Gminy Mikołajki]</ref>.
 +
<br/><br/>
  
 +
== Położenie ==
 +
Miejscowość położona jest między jeziorami [[Jezioro Tałty |Tałty]] i [[Jezioro Kuchenek |Kuchenek]] w centrum szlaku [[Wielkie Jeziora Mazurskie|Wielkich Jezior Mazurskich]], w odległości około 8 km od [[Mikołajki |Mikołajek]].
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
+
== Dzieje miejscowości ==
Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla powiatu mrągowskiego, który znajduje się w obrębie dwóch regionów : cześć zachodnia do linii Lipowo - Kosewo - Baranowo - Cudnochy to obszar wyniesień Pojezierza Mrągowskiego; część wschodnia to Kraina Wielkich Jezior Mazurskich, stanowiąca rozległe obniżenie w pasie pojezierzy Polski Północno-Wschodniej. Ukształtowanie terenu jest typowe dla obszarów polodowcowych. Występuje tutaj także skupienie dużych, naturalnych zbiorników wodnych (14% powierzchni) oraz rozległe, zwarte kompleksy leśne (31% powierzchni).  
+
Wieś lokowano w 1437 r. Wielki mistrz [[Paweł von Russdorf]] nadał 60 [[Włóka| włók]] wolnym pruskim (ziemianom): Janowi, Mikołajowi, Jakubowi i Stanisławowi (po 15 włók). Osadnicy zobowiązani zostali do jednej służby zbrojnej. Ludność Jory otrzymała prawo do połowu ryb w jeziorze Tałty. Wieś podległa [[Komornictwo ryńskie| komornictwu ryńskiemu]] – późniejszemu [[Starostwo ryńskie |starostwu ryńskiemu]]. Jora pierwotnie była wsią ziemiańską, ale z czasem stała się typowo chłopską. Zachowała jednak [[Prawo chełmińskie |prawo chełmińskie]]. Zabudowa wiejska Jory przyjęła kształt ulicówki.
Ponadto miejscowość położona jest na terenie gminy Mikołajki, gdzie skupienia wodne wynoszą ok. 23 % powierzchni gminy a lasy ok 22%. W granicach gminy znajdują się jeziora: Mikołajskie, Tałty, Łukajno, część jeziora Śniadrwy oraz 10 mniejszych. W obrębie gminy znajduje się Mazurski Park Krajobrazowy a tereny o nadrzędnej funkcji ekologicznej (z przeciwskazaniem do inwestycji) obejmują ok. 53% powierzchni.
 
  
<br/>
+
W XVIII w. istniała tutaj szkoła, a miejscowość podlegała [[Parafia w Rynie| parafii w Rynie]]. W 1892 r. Jorę włączono do nowej parafii ewangelickiej w [[Użranki |Użrankach]]. W 1972 r. wieś administracyjne podporządkowano [[Gromada Baranowo |gromadzie Baranowo]], a w 1973 r. włączono do gminy Mikołajki w powiecie mrągowskim.
  
=== Dzieje miejscowości ===
 
Pierwsze dokumenty świadczące o istnienia osadnictwa na terenie dzisiejszej wsi pochodzą z 1435 r. Lokacja Jory nastąpiła dopiero w 1437 r. Wówczas wielki mistrz Paweł von Russdorfnadał 60 włók wolnym pruskim (ziemianom) Janowi, Mikołajowi, Jakubowi i Stanisławowi (po 15 włók), z obowiązkiem jednej służby zbrojnej od każdego . Nowi właściciele wsi nie mogli jednak opuścić ziemi państwa zakonu krzyżacki, gdyż w ten sposób utraciliby wszystkie włości. Ludność Jory otrzymała także prawo do połowu ryb w jeziorze Tałty. Wieś o pierwotnym charakterze ulicówki podległa komornictwu ryńskiemu – późniejsze starostwo ryńskie. Pierwotnie była wsią ziemiańską ale z czasem stała się typowo chłopską. Zachowała jednak prawo chełmińskie. W XVIII w. istniała tutaj szkoła a miejscowość podległa parafii w Rynie. W 1892 r. Jorę włączono do nowej parafii ewangelickiej erygowanej w Użrankach. W 1972 r. wieś administracyjne podporządkowano gromadzie Baranowo a w 1973 r. do gminy Mikołajki w powiecie mrągowskim.
 
W 1785 r. było tutaj 40 dymów, w 1815 r. – 54 dymy, w 1838 r. – 52 dymy . W 1815 r. w Jorze mieszkało 290 osób, w 1838 r. – 348, w 1939 r. – 409 .
 
Do sołectwa należy Jora Mała.
 
  
<br/>
+
Liczba mieszkańców  i gospodarstw w poszczególnych latach:
  
=== Ludzie związani z miejscowością: ===
+
*1785 r. – 40 gospodarstw
  
<br/>
+
*1815 r. – 54 gospodarstwa, 290 osób
  
 +
*1838 r. – 52 gospodarstwa, 348 osób
  
[[File:Obrazek-nazwa.jpg|thumb|Miejscowość-Opis-Ryzunku]]
+
*1939 r. – 409 osób
  
=== Zabytki: ===
+
==Gospodarka==
 
+
We wsi znajdują się pensjonaty oraz gospodarstwa [[Agroturystyka| agroturystyczne]].
[[File:Obrazek-nazwa.jpg|thumb|Miejscowość-Opis-Ryzunku]]
+
<br/>
  
 +
== Turystyka ==
 +
Wieś znajduje się na szlaku żeglugowym z Mikołajek do [[Ryn |Rynu]].
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Bibliografia: ===
+
== Bibliografia==
 
+
''Mrągowo. Z dziejów miasta i powiatu'', pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975. <br/>
Mrągowo. Z dziejów miasta i powiatu. Pojezierze, Olsztyn 1975, str.: 158, 201, 264, 419.
+
[https://www.facebook.com/JoraSiedlisko/ Facebook] [22.07.2014] <br/>
 +
[http://www.bip.mikolajki.pl/ Strona Urzędu Gminy Mikołajki] [22.07.2014]<br/>
 +
[http://www.stat.gov.pl/ Bank Danych Lokalnych GUS] [22.07.2014]
  
 +
{{Przypisy}}
 +
<references/>
  
 
<br/>
 
<br/>
  
== Zobacz też ==
+
[[Kategoria: Powiat mrągowski]]
 
+
[[Kategoria: Mikołajki (gmina miejsko-wiejska)]]
 
+
[[Kategoria: Wsie sołeckie]]
[[Kategoria: Miejscowość]]
+
[[Kategoria: 1401-1500]]
[[Użytkownik:Kinlis|Kinlis]] ([[Dyskusja użytkownika:Kinlis|dyskusja]]) 13:17, 21 wrz 2013 (CEST)
 

Aktualna wersja na dzień 09:16, 1 cze 2016

Jora Wielka

Jora Siedlisko.Źródło: www.facebook.com [22.07.2014]
Jora Siedlisko.
Źródło: www.facebook.com [22.07.2014]
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat mrągowski
Gmina Mikołajki
Sołectwo Jora Wielka
Liczba ludności (2010) 89
Strefa numeracyjna (+48) 89
Tablice rejestracyjne NMR
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Jora Wielka
Jora Wielka
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Jora Wielka
Jora Wielka
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Jora Wielka (niem. Gross Jauer) – wieś sołecka w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Mikołajki. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. Wieś w 2010 roku liczyła 89 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni Katarzyna Kowalewska[1].

Położenie

Miejscowość położona jest między jeziorami Tałty i Kuchenek w centrum szlaku Wielkich Jezior Mazurskich, w odległości około 8 km od Mikołajek.

Dzieje miejscowości

Wieś lokowano w 1437 r. Wielki mistrz Paweł von Russdorf nadał 60 włók wolnym pruskim (ziemianom): Janowi, Mikołajowi, Jakubowi i Stanisławowi (po 15 włók). Osadnicy zobowiązani zostali do jednej służby zbrojnej. Ludność Jory otrzymała prawo do połowu ryb w jeziorze Tałty. Wieś podległa komornictwu ryńskiemu – późniejszemu starostwu ryńskiemu. Jora pierwotnie była wsią ziemiańską, ale z czasem stała się typowo chłopską. Zachowała jednak prawo chełmińskie. Zabudowa wiejska Jory przyjęła kształt ulicówki.

W XVIII w. istniała tutaj szkoła, a miejscowość podlegała parafii w Rynie. W 1892 r. Jorę włączono do nowej parafii ewangelickiej w Użrankach. W 1972 r. wieś administracyjne podporządkowano gromadzie Baranowo, a w 1973 r. włączono do gminy Mikołajki w powiecie mrągowskim.


Liczba mieszkańców i gospodarstw w poszczególnych latach:

  • 1785 r. – 40 gospodarstw
  • 1815 r. – 54 gospodarstwa, 290 osób
  • 1838 r. – 52 gospodarstwa, 348 osób
  • 1939 r. – 409 osób

Gospodarka

We wsi znajdują się pensjonaty oraz gospodarstwa agroturystyczne.

Turystyka

Wieś znajduje się na szlaku żeglugowym z Mikołajek do Rynu.

Bibliografia

Mrągowo. Z dziejów miasta i powiatu, pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975.
Facebook [22.07.2014]
Strona Urzędu Gminy Mikołajki [22.07.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [22.07.2014]

Przypisy