Kałęczyn: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 3 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 5: Linia 5:
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
 
  |dopełniacz wsi        = Kałęczyna   
 
  |dopełniacz wsi        = Kałęczyna   
  |zdjęcie              = Kaleczyn.jpg    
+
  |zdjęcie              =   
  |opis zdjęcia          = Dawny Kałęczyn - pomnik poległych [http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/kaleczyn/ Olsztyńska Strona Rowerowa] [02.09.2014]   
+
  |opis zdjęcia          =
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
Linia 14: Linia 14:
 
  |sołectwo              =
 
  |sołectwo              =
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      = 462 (łącznie Kałęczyn i Borki)
+
  |liczba ludności      = 462  
 
  |rok                  = 2010  
 
  |rok                  = 2010  
 
  |strefa numeracyjna    =(+48) 87
 
  |strefa numeracyjna    =(+48) 87
Linia 28: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>''' Kałęczyn''' (niem. ''Kalenziumen'', od 1938 r. ''Dreifelde'') – [[wieś sołecka]] w Polsce, położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat piski|powiecie piskim]], [[Pisz (gmina miejsko-wiejska)|gminie Pisz]].  
+
''' Kałęczyn''' (niem. ''Kalenziumen'', od 1938 r. ''Dreifelde'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat piski|powiecie piskim]], [[Pisz (gmina miejsko-wiejska)|gminie Pisz]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 462 mieszkańców<ref>łącznie Kałęczyn i [[Borki]]</ref>. Obecnie funkcję sołtysa pełni [[Teresa Andrzejczyk]]<ref>[http://www.bip.pisz.hi.pl/index.php?k=853/ Strona Urzędu Gminy Pisz] [15.09.2013]</ref>.
 +
<br/><br/>
  
W latach 1975-1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[województwo suwalskie|województwa suwalskiego]].
+
== Położenie ==
 +
Wieś położona jest w południowo–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na [[Równina Mazurska|Równinie Mazurskiej]], w odległości ok. 8 km na południe od [[Pisz|Pisza]], na wschód od drogi krajowej nr 63.  
 
<br/>
 
<br/>
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
+
 
Wieś położona jest w południowo-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego,na [[Równina Mazurska|Równinie Mazurskiej]]. Miejscowość leży w odległości  8 km na południe od [[Pisz|Pisza]], na wschód od drogi krajowej nr 63.  
+
== Dzieje miejscowości ==
 +
Wieś została założona w 1522 roku na ponad 20 łanach zakupionych przez Pawła Konopkę z Mazowsza i jego synów na [[Prawo magdeburskie|prawie magdeburskim]]. Być może część areału Kałęczyna pochodziła z nadmiaru gruntów wsi [[Bogumiły]]. Obszar wsi powiększył się w 1536 roku o 3 łany, a w 1566 roku o kolejne 2 łany. Już w XVI wieku wieś zapisywana była w źródłach jako ''Kalenzine''. Później utrwaliła się forma ''Kalenziumen''.
 +
W 1710 roku – ze względu na epidemię dżumy panującą w Piszu – w Kałęczynie dokonano ceremonii wprowadzenia na urząd nowego proboszcza parafii piskiej, [[Wilhelm Tyszka| Wilhelma Tyszki]] z Cichów.
 +
Szkoła we wsi powstała w 1737 roku. W 1935 roku uczyło się w niej 87 dzieci, pracowało dwóch nauczycieli. W latach 1857–1867 liczba mieszkańców wzrosła z 221 do 248 osób. W 1939 roku Kałęczyn był zamieszkany przez 397 osób.
 +
W 1908 roku zbudowano w Kałęczynie dworzec kolejowy na linii Pisz – [[Dłutowo]]. Składał się on z czterech budynków: dworca, budynku mieszkalnego, budynku gospodarczego oraz magazynu spedycji kolejowej. Po zdemontowaniu linii w 1945 roku kierownictwo [[Państwowe Gospodarstwo Rolne|PGR Kałęczyn]] nakazało rozbiórkę pozostałości budynków oraz zaoranie nasypu torowiska; obecnie trudno jest odnaleźć ślady po zespole dworca.
 +
 
 +
Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.  
 
<br/>
 
<br/>
=== Dzieje miejscowości ===
 
Wieś została założona w 1522 roku na ponad 20 łanach zakupionych przez Pawła Konopkę z Mazowsza i jego synów na [[prawo magdeburskie|prawie magdeburskim]]. Być może część areału Kałęczyna pochodziła z nadmiaru gruntów wsi [[Bogumiły]]. Później obszar wsi się powiększył: w 1536 roku o 3 łany, a w 1566 roku o kolejne 2 łany. Już w XVI wieku wieś zapisywana była w źródłach jako Kalenzine. Później utrwaliła się forma Kalenziumen.
 
W 1710 roku – ze względu na panującą w Piszu [[epidemia dżumy 1709-1711|dżumę]] – w Kałęczynie dokonano ceremonii wprowadzenia na urząd nowego proboszcza [[parafia piska|parafii piskiej]], Wilhelma Tyszki z Cichów.
 
Szkoła we wsi powstała w 1737 roku. W 1935 roku uczyło się w niej 87 dzieci, pracowało dwóch nauczycieli. W latach 1857-1867 liczba mieszkańców wzrosła z 221 do 248 osób. W 1939 roku Kałęczyn był zamieszkany przez 397 osób.
 
W 1908 roku zbudowano w Kałęczynie dworzec kolejowy na linii Pisz – [[Dłutowo]]. Składał się on z czterech budynków: dworca, budynku mieszkalnego, budynku gospodarczego oraz magazynu spedycji kolejowej. Po zdemontowaniu linii w 1945 roku kierownictwo [[Państwowe Gospodarstwo Rolne|PGR Kałęczyn]] nakazało rozbiórkę pozostałości budynków oraz zaoranie nasypu torowiska; obecnie trudno jest odnaleźć ślady po zespole dworca.Aktualnie wieś jest siedzibą [[sołectwo|sołectwa]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Teresa Andrzejczyk]]<ref> Źródło: http://www.bip.pisz.hi.pl/index.php?k=853 [data dostępu: 15.09.2013]</ref>.
 
<br/>
 
=== Zabytki: ===
 
*Dawny [[Cmentarz ewangelicki w Kałęczynie|cmentarz ewangelicki]] z drugiej połowy XIX wieku
 
*Dawny cmentarz ewangelicki z początku XX wieku
 
  
<br/>
+
== Zabytki ==
 +
*dawny [[Cmentarz ewangelicki w Kałęczynie|cmentarz ewangelicki]] z drugiej połowy XIX wieku
 +
*dawny cmentarz ewangelicki z początku XX wieku
  
=== Bibliografia: ===
+
== Bibliografia ==
#Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002.
+
Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002.<br/>
#Hippel Rudolf von, ''Przegląd statystycznych i innych uwarunkowań powiatu Johannisburg na podstawie przeprowadzonego spisu powszechnego w dniu 3 grudnia 1867 r. wg zestawienia starosty von Hippela w roku 1868'', Znad Pisy, nr 19-20, 2010-2011, s. 83-157.
+
von Hippel Rudolf, ''Przegląd statystycznych i innych uwarunkowań powiatu Johannisburg na podstawie przeprowadzonego spisu powszechnego w dniu 3 grudnia 1867 r. wg zestawienia starosty von Hippela w roku 1868'', Znad Pisy, nr 19–20, 2010–2011, ss. 83–157.<br/>
#Jasiński Stanisław, Żywiczyński Adam, ''Węzeł kolejowy w Piszu (Część I)'', Znad Pisy, nr 10, 2001, s. 122-140.
+
Jasiński Stanisław, Żywiczyński Adam, ''Węzeł kolejowy w Piszu (Część I)'', Znad Pisy, nr 10, 2001, ss. 122–140.<br/>
#''Pisz. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.
+
''Pisz. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.<br/>
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen'', Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
+
''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen'', Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.<br/>
#Worobiec Antoni, Worobiec Krzysztof A., ''Z dziejów szkolnictwa na Ziemi Piskiej'', Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, s. 73-90.
+
Worobiec Antoni, Worobiec Krzysztof A., ''Z dziejów szkolnictwa na Ziemi Piskiej'', Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, ss. 73–90.<br/>
#Bank Danych Lokalnych GUS: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu: 30.08.2013]
+
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [30.08.2013]<br/>
#Gminna Ewidencja Zabytków: www.bip.pisz.hi.pl/zalaczniki/prawo/110131120520.doc  [data dostępu: 30.08.2013]
+
[http://www.bip.pisz.hi.pl/ Strona Urzędu Gminy Pisz] [30.08.2013]<br/>
 +
[http://www.rowery.olsztyn.pl/ Olsztyńska Strona Rowerowa] [02.09.2014]
  
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
 
<references/>
 
<references/>
 
<br/>
 
<br/>

Aktualna wersja na dzień 12:25, 1 kwi 2015

Kałęczyn

Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat piski
Gmina Pisz
Liczba ludności (2010) 462
Strefa numeracyjna (+48) 87
Kod pocztowy 12-200
Tablice rejestracyjne NPI
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Kałęczyn
Kałęczyn
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Kałęczyn
Kałęczyn
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Kałęczyn (niem. Kalenziumen, od 1938 r. Dreifelde) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie piskim, gminie Pisz. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. W 2010 roku wieś liczyła 462 mieszkańców[1]. Obecnie funkcję sołtysa pełni Teresa Andrzejczyk[2].

Położenie

Wieś położona jest w południowo–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na Równinie Mazurskiej, w odległości ok. 8 km na południe od Pisza, na wschód od drogi krajowej nr 63.

Dzieje miejscowości

Wieś została założona w 1522 roku na ponad 20 łanach zakupionych przez Pawła Konopkę z Mazowsza i jego synów na prawie magdeburskim. Być może część areału Kałęczyna pochodziła z nadmiaru gruntów wsi Bogumiły. Obszar wsi powiększył się w 1536 roku o 3 łany, a w 1566 roku o kolejne 2 łany. Już w XVI wieku wieś zapisywana była w źródłach jako Kalenzine. Później utrwaliła się forma Kalenziumen. W 1710 roku – ze względu na epidemię dżumy panującą w Piszu – w Kałęczynie dokonano ceremonii wprowadzenia na urząd nowego proboszcza parafii piskiej, Wilhelma Tyszki z Cichów. Szkoła we wsi powstała w 1737 roku. W 1935 roku uczyło się w niej 87 dzieci, pracowało dwóch nauczycieli. W latach 1857–1867 liczba mieszkańców wzrosła z 221 do 248 osób. W 1939 roku Kałęczyn był zamieszkany przez 397 osób. W 1908 roku zbudowano w Kałęczynie dworzec kolejowy na linii Pisz – Dłutowo. Składał się on z czterech budynków: dworca, budynku mieszkalnego, budynku gospodarczego oraz magazynu spedycji kolejowej. Po zdemontowaniu linii w 1945 roku kierownictwo PGR Kałęczyn nakazało rozbiórkę pozostałości budynków oraz zaoranie nasypu torowiska; obecnie trudno jest odnaleźć ślady po zespole dworca.

Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.

Zabytki

  • dawny cmentarz ewangelicki z drugiej połowy XIX wieku
  • dawny cmentarz ewangelicki z początku XX wieku

Bibliografia

Białuński Grzegorz, Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
von Hippel Rudolf, Przegląd statystycznych i innych uwarunkowań powiatu Johannisburg na podstawie przeprowadzonego spisu powszechnego w dniu 3 grudnia 1867 r. wg zestawienia starosty von Hippela w roku 1868, Znad Pisy, nr 19–20, 2010–2011, ss. 83–157.
Jasiński Stanisław, Żywiczyński Adam, Węzeł kolejowy w Piszu (Część I), Znad Pisy, nr 10, 2001, ss. 122–140.
Pisz. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Worobiec Antoni, Worobiec Krzysztof A., Z dziejów szkolnictwa na Ziemi Piskiej, Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, ss. 73–90.
Bank Danych Lokalnych GUS [30.08.2013]
Strona Urzędu Gminy Pisz [30.08.2013]
Olsztyńska Strona Rowerowa [02.09.2014]

Przypisy

  1. łącznie Kałęczyn i Borki
  2. Strona Urzędu Gminy Pisz [15.09.2013]