Karl Roensch: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Zobacz też) |
|||
| (Nie pokazano 9 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
| Linia 20: | Linia 20: | ||
|wikicytaty = | |wikicytaty = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }} |
| − | |||
''' Karl Roensch ''' (ur. 18 kwietnia 1859 r. w Apoldzie, zm. 16 czerwca 1921 r. w Bad Kissingen w Niemczech) – przedsiębiorca, honorowy obywatel [[Olsztyn|Olsztyna]], przewodniczący Rady Miasta. | ''' Karl Roensch ''' (ur. 18 kwietnia 1859 r. w Apoldzie, zm. 16 czerwca 1921 r. w Bad Kissingen w Niemczech) – przedsiębiorca, honorowy obywatel [[Olsztyn|Olsztyna]], przewodniczący Rady Miasta. | ||
| − | + | <br/><br/> | |
==Życiorys== | ==Życiorys== | ||
Był synem właściciela fabryki Bernharda. Po jego przedwczesnej śmierci przysposabiał się do zawodu kupca. Od 1884 r. mieszkał w Olsztynie. Zmarł podczas pobytu w sanatorium w Bad Kissingen. Został pochowany w Olsztynie na nieistniejącym już cmentarzu ewangelickim przy ul. Partyzantów. | Był synem właściciela fabryki Bernharda. Po jego przedwczesnej śmierci przysposabiał się do zawodu kupca. Od 1884 r. mieszkał w Olsztynie. Zmarł podczas pobytu w sanatorium w Bad Kissingen. Został pochowany w Olsztynie na nieistniejącym już cmentarzu ewangelickim przy ul. Partyzantów. | ||
===Praca=== | ===Praca=== | ||
| − | Po kilku latach pracy jako kupiec i prokurent w fabryce maszyn w Halle | + | Po kilku latach pracy jako kupiec i prokurent w fabryce maszyn w Halle w 1884 r. przeniósł się do Olsztyna i założył przy dzisiejszej ul. Lubelskiej fabrykę maszyn, odlewnię żelaza i kuźnię parową. W fabryce wytwarzano szeroki asortyment wyrobów niezbędnych w przemyśle i usługach różnych branż. Podczas drugiej wojny światowej zakład został podporządkowany przemysłowi zbrojeniowemu. |
| − | ===Działalność społeczna | + | ===Działalność społeczna i kulturalna=== |
Karl Roensch był jednym z aktywniejszych działaczy gospodarczych [[Prusy Wschodnie |Prus Wschodnich]] i największym pracodawcą w mieście. Był m.in. przewodniczącym Towarzystwa Politechnicznego oraz Izby Handlowej. | Karl Roensch był jednym z aktywniejszych działaczy gospodarczych [[Prusy Wschodnie |Prus Wschodnich]] i największym pracodawcą w mieście. Był m.in. przewodniczącym Towarzystwa Politechnicznego oraz Izby Handlowej. | ||
W latach 1895-1919 był przewodniczącym Rady Miasta (radnym od 1890 r.) i najbliższym współpracownikiem cieszącego się dużą popularnością burmistrza [[Oskar Belian |Oskara Beliana]]. | W latach 1895-1919 był przewodniczącym Rady Miasta (radnym od 1890 r.) i najbliższym współpracownikiem cieszącego się dużą popularnością burmistrza [[Oskar Belian |Oskara Beliana]]. | ||
| − | W dużym stopniu to właśnie | + | W dużym stopniu to właśnie jego inicjatywie i zaangażowaniu miasto zawdzięcza założenie wodociągów i kanalizacji, budowę elektrowni i linii tramwajowej, powstanie [[lkwim: Gmach Wyższej Szkoły Realnej im. Kopernika w Olsztynie |Wyższej Szkoły Realnej]] i szkoły ludowej przy obecnej ul. Jagiellońskiej (ówczesna Wadanger Str.), wzniesienie [[lkwim:Ratusz w Olsztynie |nowego ratusza]] i zorganizowanie w 1910 r. wielkiej wystawy przemysłowej. Znany był też z działalności charytatywnej. |
| − | W dowód uznania w 1915 r. Rada Miasta nadała mu tytuł honorowego obywatela Olsztyna. Jego nazwiskiem nazwano też jedną z ulic | + | W dowód uznania w 1915 r. Rada Miasta nadała mu tytuł honorowego obywatela Olsztyna. Jego nazwiskiem nazwano też jedną z ulic, obecną ul. Lubelską, noszącą do 1945 r. nazwę Karl Roensch Str. |
==Ciekawostki== | ==Ciekawostki== | ||
| − | *Jednym z najbardziej widocznych śladów po nim są występujące jeszcze w Olsztynie pokrywy kanałów z napisem | + | *Jednym z najbardziej widocznych śladów po nim są występujące jeszcze w Olsztynie pokrywy kanałów z napisem ''Karl Roensch. Allenstein'', produkowane w odlewni żelaza Maschinenfabrik - Karl Roensch & Co. |
| − | *W styczniu 2003 r. odnaleziono kamień nagrobny Roenscha | + | *W styczniu 2003 r. odnaleziono kamień nagrobny Roenscha znajdujący się niegdyś na cmentarzu ewangelickim. Kamień leżał wśród sterty gruzu w zupełnie innej części miasta. |
| − | *W dniu 3 października 2010 r. w olsztyńskim ratuszu odbyło się spotkanie | + | *W dniu 3 października 2010 r. w olsztyńskim ratuszu odbyło się spotkanie prezydenta miasta [[Piotr Grzymowicz|Piotra Grzymowicza]] z rodziną Karla Roenscha mieszkającą obecnie w Badenii Wirtembergii w Niemczech. |
| − | + | ==Zobacz też== | |
| + | *''Rodzina Karla Roenscha z wizytą u prezydenta Olsztyna'', materiał zamieszczony na stronie internetowej [http://www.olsztyn24.com/news/24193-rodzina-karla-roenscha-z-wizyta-u-prezydenta-olsztyna.html olsztyn24.com], dostęp 20.01.2015 r. | ||
| + | *''Karl Roensch'', materiał zamieszczony na stronie internetowej [http://de.wikipedia.org/wiki/Karl_Roensch de.wikipedia.org], dostęp 20.01.2015 r. | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
| − | + | Chłosta Jan, ''Biografie Niemców z Prus Wschodnich: leksykon'', Olsztyn 2010, s. 140-142. <br> | |
| − | + | Piechocki Stanisław, ''Olsztyn magiczny'', Olsztyn 2002, s. 145-146. | |
| − | |||
| − | |||
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria:Osoby|Roensch, Karl]] |
| − | [[Kategoria: Radni| Roensch, Karl]] | + | [[Kategoria:Radni|Roensch, Karl]] |
| − | [[Kategoria: Działacze społeczni| Roensch, Karl]] | + | [[Kategoria:Ludzie kultury|Roensch,Karl]] [[Kategoria:Działacze społeczni|Roensch, Karl]] |
| − | [[Kategoria: Olsztyn| Roensch, Karl]] | + | [[Kategoria: Olsztyn|Roensch, Karl]] |
| − | [[Kategoria: 1801-1918| Roensch, Karl]] | + | [[Kategoria: 1801-1918|Roensch, Karl]] |
| − | [[Kategoria: 1919-1944| Roensch, Karl]] | + | [[Kategoria: 1919-1944|Roensch, Karl]] |
Aktualna wersja na dzień 12:31, 14 sie 2015
| Karl Roensch | |
| | |
 Karl Roensch.
Źródło: J. Chłosta, Biografie Niemców z Prus Wschodnich: leksykon, Olsztyn 2010, s. 140. | |
| Data i miejsce urodzenia | 18 kwietnia 1859 r. Apolda |
| Data i miejsce śmierci | 16 czerwca 1921 r. Bad Kissingen |
Karl Roensch (ur. 18 kwietnia 1859 r. w Apoldzie, zm. 16 czerwca 1921 r. w Bad Kissingen w Niemczech) – przedsiębiorca, honorowy obywatel Olsztyna, przewodniczący Rady Miasta.
Spis treści
Życiorys
Był synem właściciela fabryki Bernharda. Po jego przedwczesnej śmierci przysposabiał się do zawodu kupca. Od 1884 r. mieszkał w Olsztynie. Zmarł podczas pobytu w sanatorium w Bad Kissingen. Został pochowany w Olsztynie na nieistniejącym już cmentarzu ewangelickim przy ul. Partyzantów.
Praca
Po kilku latach pracy jako kupiec i prokurent w fabryce maszyn w Halle w 1884 r. przeniósł się do Olsztyna i założył przy dzisiejszej ul. Lubelskiej fabrykę maszyn, odlewnię żelaza i kuźnię parową. W fabryce wytwarzano szeroki asortyment wyrobów niezbędnych w przemyśle i usługach różnych branż. Podczas drugiej wojny światowej zakład został podporządkowany przemysłowi zbrojeniowemu.
Działalność społeczna i kulturalna
Karl Roensch był jednym z aktywniejszych działaczy gospodarczych Prus Wschodnich i największym pracodawcą w mieście. Był m.in. przewodniczącym Towarzystwa Politechnicznego oraz Izby Handlowej.
W latach 1895-1919 był przewodniczącym Rady Miasta (radnym od 1890 r.) i najbliższym współpracownikiem cieszącego się dużą popularnością burmistrza Oskara Beliana.
W dużym stopniu to właśnie jego inicjatywie i zaangażowaniu miasto zawdzięcza założenie wodociągów i kanalizacji, budowę elektrowni i linii tramwajowej, powstanie Wyższej Szkoły Realnej i szkoły ludowej przy obecnej ul. Jagiellońskiej (ówczesna Wadanger Str.), wzniesienie nowego ratusza i zorganizowanie w 1910 r. wielkiej wystawy przemysłowej. Znany był też z działalności charytatywnej.
W dowód uznania w 1915 r. Rada Miasta nadała mu tytuł honorowego obywatela Olsztyna. Jego nazwiskiem nazwano też jedną z ulic, obecną ul. Lubelską, noszącą do 1945 r. nazwę Karl Roensch Str.
Ciekawostki
- Jednym z najbardziej widocznych śladów po nim są występujące jeszcze w Olsztynie pokrywy kanałów z napisem Karl Roensch. Allenstein, produkowane w odlewni żelaza Maschinenfabrik - Karl Roensch & Co.
- W styczniu 2003 r. odnaleziono kamień nagrobny Roenscha znajdujący się niegdyś na cmentarzu ewangelickim. Kamień leżał wśród sterty gruzu w zupełnie innej części miasta.
- W dniu 3 października 2010 r. w olsztyńskim ratuszu odbyło się spotkanie prezydenta miasta Piotra Grzymowicza z rodziną Karla Roenscha mieszkającą obecnie w Badenii Wirtembergii w Niemczech.
Zobacz też
- Rodzina Karla Roenscha z wizytą u prezydenta Olsztyna, materiał zamieszczony na stronie internetowej olsztyn24.com, dostęp 20.01.2015 r.
- Karl Roensch, materiał zamieszczony na stronie internetowej de.wikipedia.org, dostęp 20.01.2015 r.
Bibliografia
Chłosta Jan, Biografie Niemców z Prus Wschodnich: leksykon, Olsztyn 2010, s. 140-142.
Piechocki Stanisław, Olsztyn magiczny, Olsztyn 2002, s. 145-146.
