Kiwajny: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 28: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }} |
| − | ''' Kiwajny ''' (niem. ''Quehnen'') – [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat bartoszycki|powiecie bartoszyckim]], w [[ | + | ''' Kiwajny ''' (niem. ''Quehnen'') – [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat bartoszycki|powiecie bartoszyckim]], w [[Górowo Iławeckie (gmina wiejska)|gminie Górowo Iławeckie]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[podział administracyjny|administracyjnie]] do województwa olsztyńskiego. W latach 1946-1961 wieś wchodziła w skład powiatu górowskiego. |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| + | Miejscowość w 2010 roku liczyła 53 mieszkańców (łącznie z [[Garbniki|Garbnikami]]). W skład sołectwa wchodzą wsie Kiwajny, [[Galiny Iławeckie]] i [[Robity]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Mariusz Stempowski]]<ref>[http://gorowoil-ug.bip-wm.pl/public/?id=761 gorowoil-ug.bip-wm.pl] [05.03.2014]</ref>. | ||
| + | <br/><br/> | ||
| + | {{Galeria|Nazwa=Kiwajny|wielkość=290|pozycja=right | ||
| + | |File:Widok na Kiwajny od strony Augam.jpg|Widok na Kiwajny od strony Augam | ||
| + | }} | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Wzniesienia Górowskie|Wzniesień Górowskich]], 40 km na północny zachód od [[Bartoszyce|Bartoszyc]] i 15 km na północny zachód od [[Górowo Iławeckie|Górowa Iławeckiego]], w pobliżu granicy państwowej z [[obwód kaliningradzki|obwodem kaliningradzkim]]. Na południowy wschód od wsi wznosi się [[Ramza]], góra o wysokości 189 m n.p.m. Wieś zachowała dawny układ ulicówki. | Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Wzniesienia Górowskie|Wzniesień Górowskich]], 40 km na północny zachód od [[Bartoszyce|Bartoszyc]] i 15 km na północny zachód od [[Górowo Iławeckie|Górowa Iławeckiego]], w pobliżu granicy państwowej z [[obwód kaliningradzki|obwodem kaliningradzkim]]. Na południowy wschód od wsi wznosi się [[Ramza]], góra o wysokości 189 m n.p.m. Wieś zachowała dawny układ ulicówki. | ||
<br/> | <br/> | ||
| + | == Dzieje miejscowości == | ||
| + | Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa [[Zakon Krzyżacki|Zakonu Krzyżackiego]]. Po raz pierwszy wzmiankowana jest w źródłach z 1414 roku jako wieś pruska. W wyniku wojen z Polską w XV wieku niemal całkowicie się wyludniła i ponownie zaludniono ją i zagospodarowano w połowie XVI wieku. W następnych stuleciach należała ona do skarbu państwa (wieś książęca, później królewska). Kiwajny należały do 1945 roku do [[parafia ewangelicka w Kandytach|parafii ewangelickiej w Kandytach]]. | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
Po 1945 roku wieś stała się siedzibą sołectwa. Funkcjonowało przy niej [[Państwowe Gospodarstwo Rolne Galiny Iławeckie]]. Według spisu powszechnego z 1983 roku Kiwajny składały się z 19 budynków mieszkalnych o zwartej zabudowie i posiadały 28 indywidualnych gospodarstw rolnych, które łącznie zajmowały powierzchnię 218 ha. We wsi znajdowały się: klub, biblioteka i sala kinowa na 40 miejsc. | Po 1945 roku wieś stała się siedzibą sołectwa. Funkcjonowało przy niej [[Państwowe Gospodarstwo Rolne Galiny Iławeckie]]. Według spisu powszechnego z 1983 roku Kiwajny składały się z 19 budynków mieszkalnych o zwartej zabudowie i posiadały 28 indywidualnych gospodarstw rolnych, które łącznie zajmowały powierzchnię 218 ha. We wsi znajdowały się: klub, biblioteka i sala kinowa na 40 miejsc. | ||
| − | |||
Liczba mieszkańców | Liczba mieszkańców | ||
| Linia 54: | Linia 53: | ||
1983 - 108 osób | 1983 - 108 osób | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
*Przykłady budownictwa wiejskiego z pierwszej ćwierci XX wieku (domy i budynki gospodarcze) | *Przykłady budownictwa wiejskiego z pierwszej ćwierci XX wieku (domy i budynki gospodarcze) | ||
*Cmentarz, położony na południe od wsi | *Cmentarz, położony na południe od wsi | ||
| − | |||
| − | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | + | ''Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.<br/> | |
| − | + | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | |
| − | + | [http://gorowoil-ug.bip-wm.pl/public/?id=88869| Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Górowo Iławeckie], Górowo Iławeckie 2008 [05.03.2014]<br/> | |
| − | + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014]<br/> | |
| − | + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/preylau.html| Deutsche Verwaltungsgeschichte] [05.03.2014]<br/> | |
| − | <br/> | ||
| − | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
<references/> | <references/> | ||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat bartoszycki]] [[Kategoria: | + | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat bartoszycki]] [[Kategoria: Górowo Iławeckie (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wieś sołecka]] |
Wersja z 15:09, 1 gru 2014
| Kiwajny | |
| | |
 Kiwajny. Wjazd do wsi
| |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | bartoszycki |
| Gmina | Górowo Iławeckie |
| Liczba ludności (2010) | 53[1] |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Kiwajny | |
| Położenie na mapie Polski  Kiwajny | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Kiwajny (niem. Quehnen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim, w gminie Górowo Iławeckie. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. W latach 1946-1961 wieś wchodziła w skład powiatu górowskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 53 mieszkańców (łącznie z Garbnikami). W skład sołectwa wchodzą wsie Kiwajny, Galiny Iławeckie i Robity. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Mariusz Stempowski[2].
Widok na Kiwajny od strony Augam
Położenie
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Wzniesień Górowskich, 40 km na północny zachód od Bartoszyc i 15 km na północny zachód od Górowa Iławeckiego, w pobliżu granicy państwowej z obwodem kaliningradzkim. Na południowy wschód od wsi wznosi się Ramza, góra o wysokości 189 m n.p.m. Wieś zachowała dawny układ ulicówki.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa Zakonu Krzyżackiego. Po raz pierwszy wzmiankowana jest w źródłach z 1414 roku jako wieś pruska. W wyniku wojen z Polską w XV wieku niemal całkowicie się wyludniła i ponownie zaludniono ją i zagospodarowano w połowie XVI wieku. W następnych stuleciach należała ona do skarbu państwa (wieś książęca, później królewska). Kiwajny należały do 1945 roku do parafii ewangelickiej w Kandytach.
Po 1945 roku wieś stała się siedzibą sołectwa. Funkcjonowało przy niej Państwowe Gospodarstwo Rolne Galiny Iławeckie. Według spisu powszechnego z 1983 roku Kiwajny składały się z 19 budynków mieszkalnych o zwartej zabudowie i posiadały 28 indywidualnych gospodarstw rolnych, które łącznie zajmowały powierzchnię 218 ha. We wsi znajdowały się: klub, biblioteka i sala kinowa na 40 miejsc.
Liczba mieszkańców
1857 - 186 osób
1933 - 215 osób
1939 - 206 osób
1983 - 108 osób
Zabytki
- Przykłady budownictwa wiejskiego z pierwszej ćwierci XX wieku (domy i budynki gospodarcze)
- Cmentarz, położony na południe od wsi
Bibliografia
Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Górowo Iławeckie, Górowo Iławeckie 2008 [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [05.03.2014]
Przypisy
- ↑ Łącznie Kiwajny i Garbniki.
- ↑ gorowoil-ug.bip-wm.pl [05.03.2014]
