Lipniki: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
|nazwa = Lipniki | |nazwa = Lipniki | ||
| Linia 8: | Linia 6: | ||
|dopełniacz wsi = Lipników | |dopełniacz wsi = Lipników | ||
|zdjęcie = Współczesne Lipniki.jpg | |zdjęcie = Współczesne Lipniki.jpg | ||
| − | |opis zdjęcia = Współczesne Lipniki | + | |opis zdjęcia = Współczesne Lipniki [http://www.lipniki.pl/informacje-o-lipnikach/ Strona Wsi Lipniki] [30.09.2014] |
|rodzaj miejscowości =wieś sołecka | |rodzaj miejscowości =wieś sołecka | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 30: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }}<br/> |
| − | < | + | ''' Lipniki''' (niem. ''Lipnicken'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat szczycieński|powiecie szczycieńskim]], w [[Jedwabno (gmina wiejska)|gminie Jedwabno]]. |
| + | Po [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach |II wojnie światowej]] miejscowość wchodziła w skład [[Powiat nidzicki|powiatu nidzickiego]], w roku 1955 została przyłączona do powiatu szczycieńskiego. W latach 1975–1998 należała [[Podział administracyjny|administracyjnie]] do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 159 mieszkańców. Aktualnie funkcję sołtysa sprawuje [[Iwona Arbatowska]]<ref>[http://www.lipniki.pl/149/solectwo-lipniki-2/ Strona Wsi Lipniki] [30.09.2014]</ref>. | ||
| + | <br/><br/> | ||
| − | + | == Położenie == | |
| + | Wieś położona jest na [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierzu Mazurskim]], w południowej części województwa warmińsko–mazurskiego. Miejscowość leży w odległości około 3 km na północ od [[Jedwabno|Jedwabna]] i drogi krajowej nr 58 na odcinku Jedwabno – [[Olsztynek]]. | ||
| + | <br/> | ||
| − | + | == Dzieje miejscowości == | |
| + | Miejscowość powstała na dawnych terenach [[Galindowie|Galindów]]. Kolonizacja okolic przez [[Zakon Krzyżacki]] rozpoczęła się około 1380 roku. | ||
| + | Dwór szlachecki w Lipnikach powstał przed 1775 rokiem. Natomiast pierwsza wzmianka dotycząca wsi pochodzi ze sprawozdania z wizytacji jedwabnieńskiej parafii ewangelickiej w dniu 25 lipca 1687 roku, dokonanej przez rewizora [[Chrystian von Derschau|Chrystiana Wilhelma von Derschau]]. Fryderyk II Wielki przekazał Lipniki porucznikowi Schmidtowi, który został jednocześnie wyniesiony do stanu szlacheckiego. Schmidt sprzedał majątek porucznikowi Rastowi. Kolejnymi właścicielami stała się rodzina [[Rodzina Fleischer |Fleischer]]. W 1782 roku Lipniki posiadały 4 gospodarstwa. W 1818 roku wieś była zamieszkana przez 30 osób i składała się z 5 gospodarstw. | ||
| + | W 1848 roku w Lipnikach znajdowało się 7 budynków mieszkalnych. W 1873 roku jako właściciela majątku wymieniono Richarda Godczeba. W 1879 roku kolejnym właścicielem był pochodzący spod Brodnicy August Kulow. W jego imieniu majątkiem zarządzał administrator o nazwisku Pankin. W tymże roku majątek obejmował obszar 265 ha. Około 1890 roku na skutek licytacji majątek znalazł się w posiadaniu Żyda o nazwisku Lewin. Po 1890 roku Lewin prawdopodobnie odsprzedał Lipniki Erdmannowi Dobberstein. Ale już około 1903 roku majątek znajdował się w rękach Wilhelm Penk. Przed 1910 rokiem majątek znalazł się w posiadaniu porucznika Langensteaßen, który sprzedał Lipniki w 1912 roku gospodarzowi Adolfowi Busse. W 1914 roku Busse odstąpił majątek pochodzącemu z Nadrenii szwagrowi, gospodarzowi Eugenowi Rochowi. W rękach rodziny Rochów Lipniki pozostały do 1945 roku. Ostatnią właścicielką była jedyna córka Eugena Rotha – Ilse. Eugen Roth zmarł w 1963 roku w Korbach w Hesji, w wieku 80 lat. Ilse Roth po [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach |II wojnie światowej]] osiedliła się w Kolonii. | ||
| + | |||
| + | Przed II wojną światową w skład majątku wchodziło: 141 ha gruntów ornych, 9 ha łąk, 10 ha pastwisk, 20 ha lasów, 0,5 ha ogrodu, 0,5 ha wód, 1 ha ziemi leżącej odłogiem i 5 ha dróg i podwórza. W 1919 roku w majątku mieszkały 62 osoby. Tuż przed 1945 rokiem Lipniki liczyły 38 mieszkańców. W 1924 roku zbudowano nową siedzibę właścicieli. Był to dwupiętrowy budynek z 16 pomieszczeniami, centralnym ogrzewaniem i ciepłą wodą. Robotnicy (łącznie 10 rodzin) mieszkali w trzech specjalnie dla nich przeznaczonych budynkach. Po II wojnie światowej we wsi działało [[Państwowe Gospodarstwo Rolne]]. | ||
| − | + | Obecnie miejscowość jest siedzibą sołectwa. | |
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | === | + | ==Kultura== |
| − | + | W Lipnikach działa [[Koło Gospodyń Wiejskich]], aktywizujące lokalną społeczność za pośrednictwem organizowanych spotkań tematycznych i wycieczek turystycznych. | |
| − | + | [[File: Mapa Jedwabna i okolic z roku 1802 z odznaczoną wsią Lipniki.jpg|thumb|290px|Mapa Jedwabna i okolic z roku 1802 z odznaczoną wsią Lipniki [http://www.lipniki.pl/informacje-o-lipnikach/ Strona Wsi Lipniki] [30.09.2014]]] | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | [[File: Mapa Jedwabna i okolic z roku 1802 z odznaczoną wsią Lipniki.jpg|thumb| | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | ==Gospodarka== | |
| − | Lipniki to typowa wieś popegeerowska, borykająca się z marazmem sektora gospodarczego. W miejscowości funkcjonuje jeden sklep. Większość mieszkańców pracuje | + | Lipniki to typowa wieś popegeerowska, borykająca się z marazmem sektora gospodarczego. W miejscowości funkcjonuje jeden sklep. Większość mieszkańców pracuje w Jedwabnie, Olsztynku, [[Szczytno|Szczytnie]] i [[Olsztynie|Olsztynie]]. |
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Bibliografia == | |
| − | #Ambroziak Sławomir, ''Dzieje parafii, kościołów i życia religijnego gminy Jedwabno (Jedwabno, Małga, Nowy Dwór)'', Rocznik Mazurski, t. 5, 2001, | + | #Ambroziak Sławomir, ''Dzieje parafii, kościołów i życia religijnego gminy Jedwabno (Jedwabno, Małga, Nowy Dwór)'', Rocznik Mazurski, t. 5, 2001, ss. 3–30. |
| − | #Ambroziak Sławomir, ''Historia gminy Jedwabno'', http://www.jedwabno.pl/historia [ | + | #Ambroziak Sławomir, ''Historia gminy Jedwabno'', http://www.jedwabno.pl/historia [22.08.2013] |
| − | #Ambroziak Sławomir, ''Z dziejów gminy Jedwabno'', Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, | + | #Ambroziak Sławomir, ''Z dziejów gminy Jedwabno'', Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 7–15. |
#''Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962. | #''Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962. | ||
| − | # | + | #[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [10.09.2013] |
| − | # | + | #[http://www.lipniki.pl/informacje-o-lipnikach/ Strona Wsi Lipniki] [30.09.2014] |
| − | + | ||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
| − | + | <references> | |
<br/> | <br/> | ||
Wersja z 19:33, 30 wrz 2014
| Lipniki | |
| | |
![Współczesne Lipniki Strona Wsi Lipniki [30.09.2014]](/index.php/Plik:Wsp%C3%B3%C5%82czesne_Lipniki.jpg) Współczesne Lipniki Strona Wsi Lipniki [30.09.2014]
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | szczycieński |
| Gmina | Jedwabno |
| Liczba ludności (2010) | 159 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Kod pocztowy | 12-122 |
| Tablice rejestracyjne | NSZ |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Lipniki | |
| Położenie na mapie Polski  Lipniki | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Lipniki (niem. Lipnicken) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Jedwabno.
Po II wojnie światowej miejscowość wchodziła w skład powiatu nidzickiego, w roku 1955 została przyłączona do powiatu szczycieńskiego. W latach 1975–1998 należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 159 mieszkańców. Aktualnie funkcję sołtysa sprawuje Iwona Arbatowska[1].
Położenie
Wieś położona jest na Pojezierzu Mazurskim, w południowej części województwa warmińsko–mazurskiego. Miejscowość leży w odległości około 3 km na północ od Jedwabna i drogi krajowej nr 58 na odcinku Jedwabno – Olsztynek.
Dzieje miejscowości
Miejscowość powstała na dawnych terenach Galindów. Kolonizacja okolic przez Zakon Krzyżacki rozpoczęła się około 1380 roku. Dwór szlachecki w Lipnikach powstał przed 1775 rokiem. Natomiast pierwsza wzmianka dotycząca wsi pochodzi ze sprawozdania z wizytacji jedwabnieńskiej parafii ewangelickiej w dniu 25 lipca 1687 roku, dokonanej przez rewizora Chrystiana Wilhelma von Derschau. Fryderyk II Wielki przekazał Lipniki porucznikowi Schmidtowi, który został jednocześnie wyniesiony do stanu szlacheckiego. Schmidt sprzedał majątek porucznikowi Rastowi. Kolejnymi właścicielami stała się rodzina Fleischer. W 1782 roku Lipniki posiadały 4 gospodarstwa. W 1818 roku wieś była zamieszkana przez 30 osób i składała się z 5 gospodarstw. W 1848 roku w Lipnikach znajdowało się 7 budynków mieszkalnych. W 1873 roku jako właściciela majątku wymieniono Richarda Godczeba. W 1879 roku kolejnym właścicielem był pochodzący spod Brodnicy August Kulow. W jego imieniu majątkiem zarządzał administrator o nazwisku Pankin. W tymże roku majątek obejmował obszar 265 ha. Około 1890 roku na skutek licytacji majątek znalazł się w posiadaniu Żyda o nazwisku Lewin. Po 1890 roku Lewin prawdopodobnie odsprzedał Lipniki Erdmannowi Dobberstein. Ale już około 1903 roku majątek znajdował się w rękach Wilhelm Penk. Przed 1910 rokiem majątek znalazł się w posiadaniu porucznika Langensteaßen, który sprzedał Lipniki w 1912 roku gospodarzowi Adolfowi Busse. W 1914 roku Busse odstąpił majątek pochodzącemu z Nadrenii szwagrowi, gospodarzowi Eugenowi Rochowi. W rękach rodziny Rochów Lipniki pozostały do 1945 roku. Ostatnią właścicielką była jedyna córka Eugena Rotha – Ilse. Eugen Roth zmarł w 1963 roku w Korbach w Hesji, w wieku 80 lat. Ilse Roth po II wojnie światowej osiedliła się w Kolonii.
Przed II wojną światową w skład majątku wchodziło: 141 ha gruntów ornych, 9 ha łąk, 10 ha pastwisk, 20 ha lasów, 0,5 ha ogrodu, 0,5 ha wód, 1 ha ziemi leżącej odłogiem i 5 ha dróg i podwórza. W 1919 roku w majątku mieszkały 62 osoby. Tuż przed 1945 rokiem Lipniki liczyły 38 mieszkańców. W 1924 roku zbudowano nową siedzibę właścicieli. Był to dwupiętrowy budynek z 16 pomieszczeniami, centralnym ogrzewaniem i ciepłą wodą. Robotnicy (łącznie 10 rodzin) mieszkali w trzech specjalnie dla nich przeznaczonych budynkach. Po II wojnie światowej we wsi działało Państwowe Gospodarstwo Rolne.
Obecnie miejscowość jest siedzibą sołectwa.
Kultura
W Lipnikach działa Koło Gospodyń Wiejskich, aktywizujące lokalną społeczność za pośrednictwem organizowanych spotkań tematycznych i wycieczek turystycznych.
Gospodarka
Lipniki to typowa wieś popegeerowska, borykająca się z marazmem sektora gospodarczego. W miejscowości funkcjonuje jeden sklep. Większość mieszkańców pracuje w Jedwabnie, Olsztynku, Szczytnie i Olsztynie.
Bibliografia
- Ambroziak Sławomir, Dzieje parafii, kościołów i życia religijnego gminy Jedwabno (Jedwabno, Małga, Nowy Dwór), Rocznik Mazurski, t. 5, 2001, ss. 3–30.
- Ambroziak Sławomir, Historia gminy Jedwabno, http://www.jedwabno.pl/historia [22.08.2013]
- Ambroziak Sławomir, Z dziejów gminy Jedwabno, Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 7–15.
- Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu, red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
- Bank Danych Lokalnych GUS [10.09.2013]
- Strona Wsi Lipniki [30.09.2014]
Przypisy
- ↑ Strona Wsi Lipniki [30.09.2014]
<references>
