Marksewo: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
Linia 28: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
−
}}
+
}}<br/>
−
<big>''' Marksewo''' (dawniej ''Marksoby'', niem. ''Marxöwen'', od 1938 r. ''Markshöfen'') – [[wieś  sołecka]] w Polsce, położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat szczycieński | powiecie szczycieńskim]], w [[Szczytno (gmina wiejska)|gminie Szczytno]]. W latach 1975-1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]].
+
''' Marksewo''' (dawniej ''Marksoby'', niem. ''Marxöwen'', od 1938 r. ''Markshöfen'') – wieś  sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat szczycieński | powiecie szczycieńskim]], w [[Szczytno (gmina wiejska)|gminie Szczytno]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 145 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Adrian Jabłonowski]]<ref> [http://www.e-bip.pl/4Dfile/jednostki_pomocnicze.html/%23%23611641696.0/ Strona Urzędu Gminy Szczytno] [10.09.2013]</ref>.
 +
<br/><br/>
  
 +
== Położenie ==
 +
Wieś położona jest w makroregionie [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierza Mazurskiego]] na granicy [[Pojezierze Mrągowskie|Pojezierza Mrągowskiego]] i [[Równina Mazurska|Równiny Mazurskiej]]. Miejscowość leży nad północnym brzegiem jeziora [[Jezioro Marksoby|Marksoby]], w odległości 14 km na północny wschód od [[Szczytno |Szczytna]], przy drodze krajowej nr 58 w kierunku [[Babięty|Babięt]] i dalej [[Mrągowo|Mrągowa]].
 
<br/>
 
<br/>
  
−
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
+
== Dzieje miejscowości ==
−
Wieś położona jest w makroregionie [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierza Mazurskiego]] na granicy dwóch mezoregionów: [[Pojezierze Mrągowskie|Pojezierza Mrągowskiego]] i [[Równina Mazurska|Równiny Mazurskiej]]. Miejscowość leży nad północnym brzegiem [[Jezioro Marksoby|Jeziora Marksoby]], w odległości 14 km na północny wschód od Szczytna, przy drodze krajowej nr 58 w kierunku [[Babięty|Babiętów]] i dalej [[Mrągowo|Mrągowa]].
+
Wieś założona została w 1548 roku na [[Prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]] na 24 łanach; zasadźcą był [[Roman Sepka]]. W połowie XIX wieku wieś obejmowała 45 łanów. W 1876 roku miejscowość jeszcze powiększyła swój areał, bowiem włączono do niej osiedle [[Nowe Marksewo]] (powstało w 1788 roku), które w tym czasie zajmowało 8,5 łana.
 +
Wieś zachowała charakter ulicówki. Aktualnie jest siedzibą sołectwa.  
 +
  
−
<br/>
 
−
 
−
=== Dzieje miejscowości ===
 
−
Wieś założona została w 1548 roku na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]] na 24 łanach; zasadźcą był Roman Sepka. W połowie XIX wieku wieś liczyła 45 łanów. W 1876 roku wieś jeszcze powiększyła swój areał, bowiem włączono do niej osiedle [[Nowe Marksewo]] (powstało w 1788 roku), które w tym czasie zajmowało 8,5 łanu.
 
−
Wieś zachowała charakter ulicówki. Wieś jest siedzibą [[sołectwo|sołectwa]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Adrian Jabłonowski]]<ref> http://www.e-bip.pl/4Dfile/jednostki_pomocnicze.html/%23%23611641696.0 [data dostępu: 10.09.2013]</ref>.
 
−
 
 
Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych okresach:
 
Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych okresach:
  
−
1782 – 19 gospodarstw
+
*1782 r. – 19 gospodarstw
  
−
1818 – 157 osób, 25 gospodarstw
+
*1818 r. – 157 osób, 25 gospodarstw
  
−
1939 – 261 osób
+
*1939 r. – 261 osób
  
 +
==Turystyka==
 +
Nad jeziorem Marksoby znajduje się wiele domków letniskowych, a także [[Ośrodek Wypoczynkowy Warszawskich Zakładów Farmaceutycznych „Polfa S.A”]].
 
<br/>
 
<br/>
  
−
===Gospodarka===
+
== Zabytki ==
−
Nad Jeziorem Marksoby znajduje się wiele domków letniskowych, a także [[Ośrodek Wypoczynkowy Warszawskich Zakładów Farmaceutycznych „Polfa S.A”]]. We wsi znajduje się siedziba leśnictwa, należącego do [[Nadleśnictwo Korpele |Nadleśnictwa Korpele]].
+
*kilka przykładów budownictwa drewnianego (chałupy nr 4, 8, 9, 11, 12, 16)
 +
*budynek [[Szkoła podstawowa w Marksewie|szkoły]] z końca XIX wieku, murowany, z czerwonej cegły, na kamiennych fundamentach
 +
*dawny [[Cmentarz ewangelicki w Marksewie|cmentarz ewangelicki]] z początku XX wieku, na północ od wsi, na skraju lasu
  
 +
==Inne==
 +
We wsi znajduje się siedziba leśnictwa, należącego do [[Nadleśnictwo Korpele |Nadleśnictwa Korpele]].
 
<br/>
 
<br/>
  
−
=== Zabytki: ===
+
== Bibliografia ==
−
*Kilka przykładów budownictwa drewnianego (chałupy nr 4, 8, 9, 11, 12, 16)
 
−
*Budynek [[Szkoła w Marksewie|szkoły]] z końca XIX wieku, murowany, z czerwonej cegły, na kamiennych fundamentach
 
−
*Dawny [[Cmentarz ewangelicki w Marksewie|cmentarz ewangelicki]] z początku XX wieku, na północ od wsi, na skraju lasu
 
−
 
 
−
<br/>
 
−
 
 
−
=== Bibliografia: ===
 
 
#Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. I, Olsztyn 2011.
 
#Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. I, Olsztyn 2011.
−
#Letkiewicz Arkadiusz, ''Z dziejów miasta i gminy Szczytno'', Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, s. 30-37.
+
#Letkiewicz Arkadiusz, ''Z dziejów miasta i gminy Szczytno'', Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 30–37.
 
#Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, ''Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej'', Olsztyn 1998.
 
#Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, ''Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej'', Olsztyn 1998.
 
#''Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
 
#''Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
−
#Bank Danych Lokalnych GUS: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu: 26.08.2013]
+
#[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [26.08.2013]
−
#Deutsche Verwaltungsgeschichte: http://www.verwaltungsgeschichte.de/ortelsburg.html [data dostępu: 26.08.2013]
+
#[http://www.verwaltungsgeschichte.de/ortelsburg.html/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [26.08.2013]
 +
#[http://www.e-bip.pl/ Strona Urzędu Gminy Szczytno] [10.09.2013]
  
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
−
 
 
<references/>
 
<references/>
 
<br/>
 
<br/>
 +
  
 
[[Kategoria: Powiat szczycieński]]   
 
[[Kategoria: Powiat szczycieński]]   

Wersja z 18:40, 15 wrz 2014

Marksewo
Pomnik wojenny w Marksewie Olsztyńska Strona Rowerowa [15.09.2014]
Pomnik wojenny w Marksewie Olsztyńska Strona Rowerowa [15.09.2014]
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat szczycieński
Gmina Szczytno
Liczba ludności (2010) 145
Strefa numeracyjna (+48) 89
Kod pocztowy 12-100
Tablice rejestracyjne NSZ
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Marksewo
Marksewo
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Marksewo
Marksewo
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Marksewo (dawniej Marksoby, niem. Marxöwen, od 1938 r. Markshöfen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Szczytno. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 145 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Adrian Jabłonowski[1].

Położenie

Wieś położona jest w makroregionie Pojezierza Mazurskiego na granicy Pojezierza Mrągowskiego i Równiny Mazurskiej. Miejscowość leży nad północnym brzegiem jeziora Marksoby, w odległości 14 km na północny wschód od Szczytna, przy drodze krajowej nr 58 w kierunku Babięt i dalej Mrągowa.

Dzieje miejscowości

Wieś założona została w 1548 roku na prawie chełmińskim na 24 łanach; zasadźcą był Roman Sepka. W połowie XIX wieku wieś obejmowała 45 łanów. W 1876 roku miejscowość jeszcze powiększyła swój areał, bowiem włączono do niej osiedle Nowe Marksewo (powstało w 1788 roku), które w tym czasie zajmowało 8,5 łana. Wieś zachowała charakter ulicówki. Aktualnie jest siedzibą sołectwa.


Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych okresach:

  • 1782 r. – 19 gospodarstw
  • 1818 r. – 157 osób, 25 gospodarstw
  • 1939 r. – 261 osób

Turystyka

Nad jeziorem Marksoby znajduje się wiele domków letniskowych, a także Ośrodek Wypoczynkowy Warszawskich Zakładów Farmaceutycznych „Polfa S.A”.

Zabytki

  • kilka przykładów budownictwa drewnianego (chałupy nr 4, 8, 9, 11, 12, 16)
  • budynek szkoły z końca XIX wieku, murowany, z czerwonej cegły, na kamiennych fundamentach
  • dawny cmentarz ewangelicki z początku XX wieku, na północ od wsi, na skraju lasu

Inne

We wsi znajduje się siedziba leśnictwa, należącego do Nadleśnictwa Korpele.

Bibliografia

  1. Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. I, Olsztyn 2011.
  2. Letkiewicz Arkadiusz, Z dziejów miasta i gminy Szczytno, Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 30–37.
  3. Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej, Olsztyn 1998.
  4. Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu, red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
  5. Bank Danych Lokalnych GUS [26.08.2013]
  6. Deutsche Verwaltungsgeschichte [26.08.2013]
  7. Strona Urzędu Gminy Szczytno [10.09.2013]

Przypisy

  1. ↑ Strona Urzędu Gminy Szczytno [10.09.2013]


Źródło: „http://encyklopedia.warmia.mazury.pl/index.php?title=Marksewo&oldid=28703”