Nerwik: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
(Utworzono nową stronę "{{Wieś infobox |nazwa = Nerwik |herb wsi = |flaga wsi = |herb artykuł = |dopełniacz wsi = |zdj...") |
|||
| Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
| − | ''' Nerwik ''' (niem. ''Nerwigk'') – [[wieś niesołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[gmina | + | ''' Nerwik ''' (niem. ''Nerwigk'') – [[wieś niesołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[Purda (gmina wiejska)|gminie Purda]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[podział administracyjny|administracyjnie]] do [[województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. |
Miejscowość w 2010 roku liczyła 57 mieszkańców (łącznie Nerwik i Grabowo). Wieś wchodzi w skład sołectwa [[Giławy]], w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie [[Krzysztof Świdroń]]<ref>http://www.purda.pl/ogoszenia/192-wyniki-wyborow-sotysow-i-rad-soeckich.html</ref>. | Miejscowość w 2010 roku liczyła 57 mieszkańców (łącznie Nerwik i Grabowo). Wieś wchodzi w skład sołectwa [[Giławy]], w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie [[Krzysztof Świdroń]]<ref>http://www.purda.pl/ogoszenia/192-wyniki-wyborow-sotysow-i-rad-soeckich.html</ref>. | ||
| Linia 40: | Linia 40: | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | Na początku Nerwik był zapewne pruską warownią, mającą ułatwić ludności obronę przez litewskimi najazdami. W roku 1883 stwierdzono istnienie sztucznych obwałowań obronnych, które datowano na XIV wiek. Pod koniec XIV stulecia Nerwik był dobrem służebnym, pochodzącym z nadania biskupa warmińskiego [[Henryk Sorbom|Henryka Sorboma]]. Odbiorcą nadania z 1392 roku był Prus o imieniu Nerweken. Po [[wojna trzynastoletnia|wojnie trzynastoletniej]] majątek stanął się własnością rodziny szlacheckiej Luzjańskich, których rodowy majątek znajdował się w [[Łężany|Łężanach]]. Z tej właśnie rodziny wywodził się [[Fabian Luzjański]], od 1512 roku biskup warmiński. W 1533 Nerwik nie był już majątkiem lecz małą wsią czynszową. W 1587 roku miejscowość składała się z 34 gospodarstw. W 1688 roku na 2 łanach gospodarzył sołtys - Bartłomiej Nowak. Po trzy łanu posiadali gospodarze: Wojciech Piecuch i Adam Lis. Cztery łany leżały odłogiem. | + | Na początku Nerwik był zapewne pruską warownią, mającą ułatwić ludności obronę przez litewskimi najazdami. W roku 1883 stwierdzono istnienie sztucznych obwałowań obronnych, tzw. [[Wały podłużne |wały podłużne]], które datowano na XIV wiek. Pod koniec XIV stulecia Nerwik był dobrem służebnym, pochodzącym z nadania biskupa warmińskiego [[Henryk Sorbom|Henryka Sorboma]]. Odbiorcą nadania z 1392 roku był Prus o imieniu Nerweken. Po [[wojna trzynastoletnia|wojnie trzynastoletniej]] majątek stanął się własnością rodziny szlacheckiej Luzjańskich, których rodowy majątek znajdował się w [[Łężany|Łężanach]]. Z tej właśnie rodziny wywodził się [[Fabian Luzjański]], od 1512 roku biskup warmiński. W 1533 Nerwik nie był już majątkiem lecz małą wsią czynszową. W 1587 roku miejscowość składała się z 34 gospodarstw. W 1688 roku na 2 łanach gospodarzył sołtys - Bartłomiej Nowak. Po trzy łanu posiadali gospodarze: Wojciech Piecuch i Adam Lis. Cztery łany leżały odłogiem. |
W wykazie majątkowym, przygotowanym po zaborze [[Warmia|Warmii]] przez [[Prusy]] wieś występowała pod nazwą ''Nerwicken''. Miejscowość była wówczas wsią czynszową, w której istniał również folwark obejmujący obszar 16 łanów. W tym czasie w Nerwiku funkcjonowała szkoła, tartak i karczma. | W wykazie majątkowym, przygotowanym po zaborze [[Warmia|Warmii]] przez [[Prusy]] wieś występowała pod nazwą ''Nerwicken''. Miejscowość była wówczas wsią czynszową, w której istniał również folwark obejmujący obszar 16 łanów. W tym czasie w Nerwiku funkcjonowała szkoła, tartak i karczma. | ||
| Linia 47: | Linia 47: | ||
Obecnie w miejscowości znajduje się leśniczówka. | Obecnie w miejscowości znajduje się leśniczówka. | ||
| + | |||
| + | <br/> | ||
| + | |||
| + | ==Gospodarka== | ||
| + | Nerwik jest siedzibą [[Leśnictwo Nerwik |leśnictwa]] należącego do [[Nadleśnictwo Wipsowo |Nadleśnictwa Wipsowo]]. | ||
| + | |||
| + | <br/> | ||
| + | |||
| + | ==Przyroda== | ||
| + | W pobliżu wsi znajdują się użytki ekologiczne [[Użytek ekologiczny "Wielosił" |"Wielosił"]] i [[Użytek ekologiczny "Klasztorne Łąki" |"Klasztorne Łąki"]], są tam również stanowiska roślin chronionych, jak [[Grążel drobny |Grążel drobny]] czy [[Chamedafne północna |Chamedafne północna]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| Linia 70: | Linia 80: | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | [[Kategoria: Powiat olsztyński]] | |
| − | + | [[Kategoria: Purda (gmina wiejska)]] | |
| − | + | [[Kategoria: Wsie niesołeckie]] | |
| − | + | [[Kategoria: 1301-1400]] | |
| − | [[Kategoria: | ||
Wersja z 11:09, 30 lip 2014
| Nerwik | |
| | |
 Nerwik
| |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | olsztyński |
| Gmina | Purda |
| Sołectwo | Giławy |
| Liczba ludności (2010) | 57 (łącznie Nerwik i Grabowo) |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Nerwik | |
| Położenie na mapie Polski  Nerwik | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Nerwik (niem. Nerwigk) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Purda. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 57 mieszkańców (łącznie Nerwik i Grabowo). Wieś wchodzi w skład sołectwa Giławy, w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie Krzysztof Świdroń[1].
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest na Pojezierzu Olsztyńskim, 2 km na wschód od drogi Olsztyn-Grzegrzółki.
Dzieje miejscowości
Na początku Nerwik był zapewne pruską warownią, mającą ułatwić ludności obronę przez litewskimi najazdami. W roku 1883 stwierdzono istnienie sztucznych obwałowań obronnych, tzw. wały podłużne, które datowano na XIV wiek. Pod koniec XIV stulecia Nerwik był dobrem służebnym, pochodzącym z nadania biskupa warmińskiego Henryka Sorboma. Odbiorcą nadania z 1392 roku był Prus o imieniu Nerweken. Po wojnie trzynastoletniej majątek stanął się własnością rodziny szlacheckiej Luzjańskich, których rodowy majątek znajdował się w Łężanach. Z tej właśnie rodziny wywodził się Fabian Luzjański, od 1512 roku biskup warmiński. W 1533 Nerwik nie był już majątkiem lecz małą wsią czynszową. W 1587 roku miejscowość składała się z 34 gospodarstw. W 1688 roku na 2 łanach gospodarzył sołtys - Bartłomiej Nowak. Po trzy łanu posiadali gospodarze: Wojciech Piecuch i Adam Lis. Cztery łany leżały odłogiem.
W wykazie majątkowym, przygotowanym po zaborze Warmii przez Prusy wieś występowała pod nazwą Nerwicken. Miejscowość była wówczas wsią czynszową, w której istniał również folwark obejmujący obszar 16 łanów. W tym czasie w Nerwiku funkcjonowała szkoła, tartak i karczma.
W czasie powstania styczniowego ówczesny sołtys Walenty Barwiński ukrywał polskich powstańców, poszukiwanych przez pruską żandarmerię. W 1880 roku pruskie władze szkolne musiały zatrudnić w miejscowej szkole nauczyciela znającego język polski - dzieci z Nerwika nie mówiły w ogóle po niemiecku.
Obecnie w miejscowości znajduje się leśniczówka.
Gospodarka
Nerwik jest siedzibą leśnictwa należącego do Nadleśnictwa Wipsowo.
Przyroda
W pobliżu wsi znajdują się użytki ekologiczne "Wielosił" i "Klasztorne Łąki", są tam również stanowiska roślin chronionych, jak Grążel drobny czy Chamedafne północna.
Zabytki
- Ślady pruskich obwałowań obronnych datowanych na XIV wiek
- Dwie zabytkowe kapliczki przydrożne
- Budynek dawnej szkoły
- Kilka tradycyjnych chałup warmińskich
Bibliografia
- Przewodnik turystyczny po gminie Purda, Purda 2013.
- Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
- Historia wsi na stronie gminy Purda [data dostępu: 12.11.2013]
- Wojewódzka ewidencja zabytków [data dostępu: 12.11.2013]
- Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 12.11.2013]
- Verwaltungsgeschichte [data dostępu: 12.11.2013]
Przypisy
