Nerwiki: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 5: Linia 5:
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
 
  |dopełniacz wsi        =       
 
  |dopełniacz wsi        =       
  |zdjęcie              = Pałac w Nerwikach.jpg  
+
  |zdjęcie              = nerwiki.jpg  
  |opis zdjęcia          = Pałac w Nerwikach.<br>Fot. Adam Kliczek. Źródło: [http://zatrzymujeczas.pl www.zatrzymujeczas.pl] (CC-BY-SA-3.0)
+
  |opis zdjęcia          = Pałac w Nerwikach.<br>Fot. Mieczysław Kalski
 
  |rodzaj miejscowości  =
 
  |rodzaj miejscowości  =
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
Linia 28: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}<br/>
+
}}
''' Nerwiki ''' (niem. ''Nerfken'') – [[wieś niesołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat bartoszycki|powiecie bartoszyckim]], w [[gmina Górowo Iławeckie|gminie Górowo Iłąweckie]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[podział administracyjny|administracyjnie]] do [[województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]].
+
''' Nerwiki ''' (niem. ''Nerfken'') – wieś niesołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat bartoszycki|powiecie bartoszyckim]], w [[Górowo Iławeckie (gmina wiejska)|gminie Górowo Iłąweckie]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
 
+
Miejscowość w 2010 roku liczyła mieszkańców. Wieś wchodzi w skład sołectwa [[Pieszkowo]], w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie [[Andrzej Piędziak]]<ref>[http://gmina-bartoszyce.pl/wykaz-soltysow/ gmina-bartoszyce.pl] [05.03.2014]</ref>.
Miejscowość w 2010 roku liczyła mieszkańców. Wieś wchodzi w skład sołectwa [[Pieszkowo]], w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie [[Andrzej Piędziak]]<ref>http://gmina-bartoszyce.pl/wykaz-soltysow/ [data dostępu: 5.03.2014]</ref>.
+
<br/><br/>
 
+
[[Plik: Pałac w Nerwikach w początkach XX wieku.jpg|right|290px|thumb| Pałac w Nerwikach w początkach XX wieku.<br>Źródło: [http://www.pieszkowo.parafia.info.pl/?p=main&what=38 www.pieszkowo.parafia.info.pl] ]]
<br/>
 
  
 
== Położenie ==
 
== Położenie ==
 
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Wzniesienia Górowskie|Wzniesień Górowskich]], na południowy zachód od [[Bartoszyce|Bartoszyc]] i 10 km na południe od [[Górowo Iławeckie|Górowa Iławeckiego]].
 
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Wzniesienia Górowskie|Wzniesień Górowskich]], na południowy zachód od [[Bartoszyce|Bartoszyc]] i 10 km na południe od [[Górowo Iławeckie|Górowa Iławeckiego]].
 
<br/>
 
<br/>
 
 
== Dzieje miejscowości ==
 
== Dzieje miejscowości ==
[[File:Pałac w Nerwikach w początkach XX wieku.jpg|thumb|250 px|left|Pałac w Nerwikach w początkach XX wieku.<br>Źródło: [http://www.pieszkowo.parafia.info.pl/?p=main&what=38 www.pieszkowo.parafia.info.pl] ]]
+
Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa [[Zakon krzyżacki|zakonu krzyżackiego]]. Została założona jako majątek szlachecki na 26 łanach. Początkowo zwany on był ''Parpelauken'', a następnie ''Nerfken'' obie nazwy wywodzą się z języka [[Prusowie|pruskiego]]. Tutejszy majątek długo należał do rodu von Heydenów. W 1857 roku liczył on 101 mieszkańców. U schyłku XIX wieku obejmował on obszar 366 ha (stan na rok 1889). Prowadzono tu głównie hodowlę bydła, działał młyn wodny. Tutejszy [[Pałac w Nerwikach|pałac]] został wzniesiony w 1864 roku. Nerwiki do 1945 roku należały do [[parafia ewangelicka w Pieszkowie|parafii ewangelickiej w Pieszkowie]].
Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa [[Zakon Krzyżacki|Zakonu Krzyżackiego]]. Została założona jako majątek szlachecki na 26 łanach. Początkowo zwany on był ''Parpelauken'', a następnie ''Nerfken'' - obie nazwy wywodzą się z języka [[Prusowie|pruskiego]]. Tutejszy majątek długo należał do rodu von Heydenów. W 1857 roku liczył on 101 mieszkańców. U schyłku XIX wieku obejmował on obszar 366 ha (stan na rok 1889). Prowadzono tu głównie hodowlę bydła, działał młyn wodny. Tutejszy [[Pałac w Nerwikach|pałac]] został wzniesiony w 1864 roku. Nerwiki do 1945 roku należały do [[parafia ewangelicka w Pieszkowie|parafii ewangelickiej w Pieszkowie]].
 
 
 
Po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] Nerwiki weszły w skład sołectwa Pieszkowo. Na bazie dawnego majątku uruchomiono tu [[Państwowe Gospodarstwo Rolne Nerwiki|państwowe gospodarstwo rolne]]. Według spisu powszechnego z 1983 roku Nerwiki składały się z siedmiu budynków mieszkalnych, a ponadto znajdowały się tu: przedszkole, punkt biblioteczny, klub, świetlica, sala kinowa na 80 miejsc i zakład ślusarsko-kowalski. Wieś liczyła wówczas 146 mieszkańców.
 
  
 +
Po II wojnie światowej Nerwiki weszły w skład sołectwa Pieszkowo. Na bazie dawnego majątku uruchomiono tu [[Państwowe Gospodarstwa Rolne (PGR)|państwowe gospodarstwo rolne]]. Według spisu powszechnego z 1983 roku Nerwiki składały się z siedmiu budynków mieszkalnych, a ponadto znajdowały się tu: przedszkole, punkt biblioteczny, klub, świetlica, sala kinowa na 80 miejsc i zakład ślusarsko-kowalski. Wieś liczyła wówczas 146 mieszkańców.
 
<br/>
 
<br/>
 
 
== Zabytki ==
 
== Zabytki ==
*[[Pałac w Nerwikach]] z 1864 roku
+
*[[pałac w Nerwikach]] z 1864 roku
*Park pałacowy z XIX wieku (2 ha)
+
*park pałacowy z XIX wieku (2 ha)
*Cmentarz ewangelicki z drugiej połowy XIX wieku, na wzgórzu na południe od założenia pałacowo-parkowego, otoczony młodym lasem; teren zdewastowany
+
*cmentarz ewangelicki z drugiej połowy XIX wieku, na wzgórzu, na południe od założenia pałacowo-parkowego, otoczony młodym lasem; teren zdewastowany
<br/>
 
 
 
== Bibliografia ==
 
#''Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.
 
#Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, ''Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich'', Olsztyn 1999.
 
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.
 
#[http://www.wuoz.olsztyn.pl/| Wojewódzka ewidencja zabytków] [data dostępu: 5.03.2014]
 
#[http://gorowoil-ug.bip-wm.pl/public/?id=88869| Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Górowo Iławeckie], Górowo Iławeckie 2008 [data dostępu: 5.03.2014]
 
#[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [data dostępu: 5.03.2014]
 
#[http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/4369,nerwiki-klasycystyczny-palac-%281864%29.html| Polska Niezwykła] [data dostępu: 5.03.2014]
 
#[http://www.ciekawemazury.pl/info.htm#817/pl/i/nerwiki_-_zabytkowy_palac| Ciekawe Mazury.pl] [data dostępu: 5.03.2014]
 
<br/>
 
 
 
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
<references/>
 
<references/>
 +
== Bibliografia ==
 +
''Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.<br/>
 +
Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, ''Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich'', Olsztyn 1999.<br/>
 +
''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/>
 +
[http://www.wuoz.olsztyn.pl/ Wojewódzka ewidencja zabytków] [05.03.2014]<br/>
 +
[http://gorowoil-ug.bip-wm.pl/public/?id=88869 Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Górowo Iławeckie], Górowo Iławeckie 2008 [05.03.2014]<br/>
 +
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014]<br/>
 +
[http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/4369,nerwiki-klasycystyczny-palac-%281864%29.html polskaniezwykla.pl] [05.03.2014]<br/>
 +
[http://www.ciekawemazury.pl/info.htm#817/pl/i/nerwiki_-_zabytkowy_palac| ciekawemazury.pl] [05.03.2014]<br/>
 
<br/>
 
<br/>
 
+
[[Kategoria: Miejscowość]]  [[Kategoria: Powiat bartoszycki]] [[Kategoria: Bartoszyce (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wsie niesołeckie]][[Kategoria: 1201-1300]] [[Kategoria: 1301-1400]] [[Kategoria: 1401-1500]] [[Kategoria: 1501-1600]] [[Kategoria: 1601-1700]]
== Zobacz też ==
 
 
 
<br/>
 
 
 
[[Kategoria: Miejscowość]]  [[Kategoria: Powiat bartoszycki]] [[Kategoria: Gmina Bartoszyce]] [[Kategoria: Wieś sołecka]]
 

Aktualna wersja na dzień 10:46, 6 maj 2015

Nerwiki

Pałac w Nerwikach.Fot. Mieczysław Kalski
Pałac w Nerwikach.
Fot. Mieczysław Kalski
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat bartoszycki
Gmina Górowo Iławeckie
Sołectwo Pieszkowo
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Nerwiki
Nerwiki
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Nerwiki
Nerwiki
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Nerwiki (niem. Nerfken) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim, w gminie Górowo Iłąweckie. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. Miejscowość w 2010 roku liczyła mieszkańców. Wieś wchodzi w skład sołectwa Pieszkowo, w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie Andrzej Piędziak[1].

Pałac w Nerwikach w początkach XX wieku.
Źródło: www.pieszkowo.parafia.info.pl

Położenie

Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Wzniesień Górowskich, na południowy zachód od Bartoszyc i 10 km na południe od Górowa Iławeckiego.

Dzieje miejscowości

Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa zakonu krzyżackiego. Została założona jako majątek szlachecki na 26 łanach. Początkowo zwany on był Parpelauken, a następnie Nerfken – obie nazwy wywodzą się z języka pruskiego. Tutejszy majątek długo należał do rodu von Heydenów. W 1857 roku liczył on 101 mieszkańców. U schyłku XIX wieku obejmował on obszar 366 ha (stan na rok 1889). Prowadzono tu głównie hodowlę bydła, działał młyn wodny. Tutejszy pałac został wzniesiony w 1864 roku. Nerwiki do 1945 roku należały do parafii ewangelickiej w Pieszkowie.

Po II wojnie światowej Nerwiki weszły w skład sołectwa Pieszkowo. Na bazie dawnego majątku uruchomiono tu państwowe gospodarstwo rolne. Według spisu powszechnego z 1983 roku Nerwiki składały się z siedmiu budynków mieszkalnych, a ponadto znajdowały się tu: przedszkole, punkt biblioteczny, klub, świetlica, sala kinowa na 80 miejsc i zakład ślusarsko-kowalski. Wieś liczyła wówczas 146 mieszkańców.

Zabytki

  • pałac w Nerwikach z 1864 roku
  • park pałacowy z XIX wieku (2 ha)
  • cmentarz ewangelicki z drugiej połowy XIX wieku, na wzgórzu, na południe od założenia pałacowo-parkowego, otoczony młodym lasem; teren zdewastowany

Przypisy

  1. gmina-bartoszyce.pl [05.03.2014]

Bibliografia

Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.
Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 1999.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Wojewódzka ewidencja zabytków [05.03.2014]
Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Górowo Iławeckie, Górowo Iławeckie 2008 [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
polskaniezwykla.pl [05.03.2014]
ciekawemazury.pl [05.03.2014]