Niechłonin

Niechłonin
Kościół w Niechłoninie Strona Parafii pw. Wszystkich Świętych w Niechłoninie [04.10.2014]
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	działdowski
Gmina	Płośnica
Liczba ludności (2010)	544
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Niechłonin
Położenie na mapie Polski Niechłonin
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Niechłonin – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie działdowskim, w gminie Płośnica. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa ciechanowskiego. W 2010 roku wieś liczyła 544 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Marek Grzywacz.

Położenie

Wieś położona jest w południowej części województwa warmińsko–mazurskiego, na pograniczu Pojezierza Mazurskiego i Niziny Mazowieckiej, na południe od Działdówki, 13 km na południowy zachód od Działdowa i 22 km na południowy wschód od Lidzbarka, przy granicy z województwem mazowieckim.

Dzieje miejscowości

Wieś po raz pierwszy wymieniona została w źródłach historycznych w 1367 roku (jako Nyechlanczke). Był to przywilej wydany w Płocku przez króla Kazimierza Wielkiego, w którym nadawał on prawo polskie niejakim Pietraszowi i Jakuszowi ze Strzyg dla ich posiadłości w ziemi dobrzyńskiej i zawkrzańskiej. Z kolei w 1447 roku wymieniana jest w dokumencie spisanym na życzenie Jana z Sarnowa dla jego żony. Po Sarnowskich dobra te przeszły w posiadanie Zielińskich, a następnie Skórów i Sierpskich. W drugiej połowie XVI wieku Niechłonin obejmował 15 łanów ziemi. W XVII wieku majątek znalazł się w rękach Działyńskich, a na początku XVIII - Zamoyskich. Na początku XIX wieku majątek stał się własnością rodziny Krępskich.

W przeciwieństwie do innych miejscowości powiatu działdowskiego Niechłonin nie należał do Prus, lecz wchodził w skład Mazowsza, a po rozbiorach Polski znalazł się w granicach zaboru rosyjskiego. W XIX wieku liczba mieszkańców znacznie się powiększyła; wieś była siedzibą gminy. Działała tu szkoła początkowa, a także duża gorzelnia; obok wsi znajdował się obszar dworski.

Niechłonin znalazł się w granicach powiatu działdowskiego w 1956 roku; był siedzibą gromady. We wsi działała rolnicza spółdzielnia oszczędnościowo–pożyczkowa, założono wiejski dom kultury oraz szkołę (tzw. tysiąclatka).

Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:

• 1827 r. – 250 osób

• 1885 r. – 552 osoby

• 1921 r. – 837 osób

• 1993 r. – 621 osób

• 2001 r. – 596 osób

Szkolnictwo

• szkoła podstawowa

Religia

We wsi znajduje się siedziba lokalnej parafii rzymskokatolickiej.

Gospodarka

We wsi działa firma zajmująca się instalacjami wodno–kanalizacyjnymi, firma handlowo–usługowa, przedsiębiorstwo produkcyjno–handlowe, sklep spożywczo–przemysłowy, a także firmy zajmujące się m.in. murarstwem, ślusarstwem czy też usługami transportowymi.

Zabytki

• kościół parafialny – drewniany, z 1757 roku, z drewnianą dzwonnicą
• dawny cmentarz, obecnie nieużywany; w centrum pomnik
• przykłady budownictwa z końca XIX i początku XX wieku (domy nr 5, 21, 28, 39, 44, 55, 58, 63, 66, 68, 94, 115)

Bibliografia

1. Działdowo. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1966.
2. Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
3. Wojewódzka Ewidencja Zabytków [12.11.2013]
4. Strona Urzędu Gminy Płośnica [12.11.2013]]
5. Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
6. Verwaltungsgeschichte [12.11.2013]