Notyst Mały: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
Linia 29: Linia 29:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}<br/>
 
}}<br/>
'''Notyst Mały''' (niem. ''Klein Notisten'')  – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie |województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat mrągowski| powiecie mrągowskim]], w [[Mrągowo (gmina wiejska)|gminie Mrągowo]]. W latach 1975-1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[województwo olsztyńskie |województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 123 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni [[Irina Godowicz]]<ref>[http://bip.warmia.mazury.pl/mragowo_gmina_wiejska/101/1844/REJESTR_GMINNYCH_JEDNOSTEK_POMOCNICZYCH/ Wrota Warmii i Mazur] [05.10.2014]</ref>.
+
'''Notyst Mały''' (niem. ''Klein Notisten'')  – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie |województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat mrągowski| powiecie mrągowskim]], w [[Mrągowo (gmina wiejska)|gminie Mrągowo]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[województwo olsztyńskie |województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 123 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni [[Irina Godowicz]]<ref>[http://bip.warmia.mazury.pl/mragowo_gmina_wiejska/101/1844/REJESTR_GMINNYCH_JEDNOSTEK_POMOCNICZYCH/ Wrota Warmii i Mazur] [05.10.2014]</ref>.
 +
<br/><br/>
  
 +
== Położenie ==
 +
Miejscowość leży w [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainie Wielkich Jezior Mazurskich]], w odległości ok. 10 km od [[Mrągowa|Mrągowo]].
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
+
== Dzieje miejscowości ==
Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla [[Powiat mrągowski| powiatu mrągowskiego]], który znajduje się w obrębie dwóch regionów: cześć zachodnia do linii [[Lipowo]] - [[Kosewo]] - [[Baranowo (gmina Mikołajki)|Baranowo]] - [[Cudnochy]] to obszar wyniesień [[Pojezierze Mrągowskie |Pojezierza Mrągowskiego]]; część wschodnia to [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich]], stanowiąca rozległe obniżenie w pasie pojezierzy Polski Północno-Wschodniej. Ukształtowanie terenu jest typowe dla obszarów polodowcowych. Występuje tutaj także skupienie dużych, naturalnych zbiorników wodnych (14% powierzchni) oraz rozległe, zwarte kompleksy leśne (31% powierzchni).  
+
Pierwsze wzmianki o Notyście pojawiały się już w 1444 r. Nie był to wówczas właściwy Notyst Mały tylko wieś Notyst, na którą w XIX w. złożyły się: [[Notyst Duży]], Notyst Mały i [[Notyst Nowy]]. Wieś lokowano w 1555 r. przez [[Jan Kruger| Jana Krugera]] – karczmarza z Notystu Wielkiego. Nabył on 4 łany od starosty [[Ryn| Rynu]] [[Georg von Diebes|Georga von Diebes]] na obszarze położonym na południowy zachód od Notystu. Wieś założono na 44 łanach z 10 latami [[Wolnizna| wolnizny]]. Do 2. połowy XVIII w. część łanów jednak nie została obsadzona. Pustki zagospodarowano żywiołem polskim. Powstało wówczas 8 nowych gospodarstw. W 1. połowie XIX w. liczba gospodarstw wzrosła do 30. Wieś miała charakter ulicówki, ale po separacji powstały liczne kolonie. W 1888 r. zbudowano tutaj szkołę. W 1925 r. istniało w miejscowości 40 gospodarstw chłopskich. Na początku wieku XX  przeprowadzono meliorację wszystkich łąk. Wieś należała do parafii w Rynie, a przed 1945 r. do [[Powiat giżycki |powiatu giżyckiego]].  
<br/>
 
  
=== Dzieje miejscowości ===
 
Pierwsze wzmianki o Notyście pojawiają się już w 1444 r. Nie był to wówczas właściwy Notyst Mały tylko wieś Notyst, na który w XIX w. złożyły się: Notyst Duży, Notyst Mały i Notyst Nowy. Wieś lokowano w 1555 r. przez Jana Krugera – karczmarza z Notystu Wielkiego. Nabył on 4 łany od starosty [[Ryn| Rynu]] [[Georg von Diebes]] na obszarze położonym na południowy zachód od Notystu. Wieś założono na 44 łanach z 10 latami wolnizny. Do II poł XVIII w. część łanów jednak nie została obsadzona. Pustki zagospodarowano żywiołem polskim. Powstało wówczas 8 nowych gospodarstw. W I poł XIX w. liczba gospodarstw wzrosła do 30 a forma wsi przybrała charakter ulicówki. W miejscowości, jak w wielu innych, odbyła się separacja gruntów. Wieś miała charakter ulicówki ale po separacji powstały liczne kolonie. W 1888 r. zbudowano tutaj szkołę. W 1925 r. istniało w miejscowości 40 gospodarstw chłopskich. Na początku wieku XX  przeprowadzono meliorację wszystkich łąk. Wieś należała do [[Parafia w Rynie |parafii w Rynie]] a przed 1945 r. do [[Powiat giżycki |powiatu giżyckiego]]. W 1785 r. było tu 18 dymów, w 1815 r. – 26, w 1838 r. – 27. W 1815 r. mieszkało tu 131 osób a w 1838 r. 206 . W 1939 r. liczba  mieszkańców liczyła 219 .
 
  
<br/>
+
Liczba mieszkańców i gospodarstw w poszczególnych latach:
  
===Kultura===
+
1785 r. – 18 gospodarstw
We wsi działa świetlica. Organizowane są pikniki i festyny.
+
 +
1815 r. – 26 gospodarstw, 131 osób
  
<br/>
+
1838 r. – 27 gospodarstw, 206 osób
  
=== Ludzie związani z miejscowością: ===
+
1939 r. – 219 osób
Na kartach historii wsi zapisał się starosta [[Ryn |Rynu]] [[Georg von Diebes]]. W kadencji 2011-2015 sołtysem wsi jet [[Irina Godowicz]].
 
  
 +
==Kultura==
 +
We wsi działa świetlica. Organizowane są pikniki i festyny.
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Bibliografia: ===
+
== Bibliografia ==
 
+
#''Mrągowo. Z dziejów miasta i okolic'', pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975.
''Mrągowo. Z dziejów miasta i okolic'', pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975, 487 ss.
+
#''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. VII, Warszawa 1886.  
 
+
#[http://www.it.mragowo.pl/media/art/707/file/historia.pdf/ Portal Informacyjny Mrągowa] [12.09.2013]
''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. VII, Warszawa 1886, 960 ss.  
+
#[http://stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [05.10.2014]
 +
#[http://bip.warmia.mazury.pl/ Wrota Warmii i Mazur] [05.10.2014]
  
http://www.it.mragowo.pl/media/art/707/file/historia.pdf,12.09.2013.
+
{{Przypisy}}
http://stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims
+
<references/>
<br/>
 
  
 
[[Kategoria: Powiat mrągowski]]
 
[[Kategoria: Powiat mrągowski]]

Wersja z 18:49, 5 paź 2014

Notyst Mały

Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat mrągowski
Gmina Mrągowo
Sołectwo Notyst Mały
Liczba ludności (2010) 123
Strefa numeracyjna (+48) 89
Tablice rejestracyjne NMR
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Notyst Mały
Notyst Mały
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Notyst Mały
Notyst Mały
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Notyst Mały (niem. Klein Notisten) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Mrągowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 123 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni Irina Godowicz[1].

Położenie

Miejscowość leży w Krainie Wielkich Jezior Mazurskich, w odległości ok. 10 km od Mrągowo.

Dzieje miejscowości

Pierwsze wzmianki o Notyście pojawiały się już w 1444 r. Nie był to wówczas właściwy Notyst Mały tylko wieś Notyst, na którą w XIX w. złożyły się: Notyst Duży, Notyst Mały i Notyst Nowy. Wieś lokowano w 1555 r. przez Jana Krugera – karczmarza z Notystu Wielkiego. Nabył on 4 łany od starosty Rynu Georga von Diebes na obszarze położonym na południowy zachód od Notystu. Wieś założono na 44 łanach z 10 latami wolnizny. Do 2. połowy XVIII w. część łanów jednak nie została obsadzona. Pustki zagospodarowano żywiołem polskim. Powstało wówczas 8 nowych gospodarstw. W 1. połowie XIX w. liczba gospodarstw wzrosła do 30. Wieś miała charakter ulicówki, ale po separacji powstały liczne kolonie. W 1888 r. zbudowano tutaj szkołę. W 1925 r. istniało w miejscowości 40 gospodarstw chłopskich. Na początku wieku XX przeprowadzono meliorację wszystkich łąk. Wieś należała do parafii w Rynie, a przed 1945 r. do powiatu giżyckiego.


Liczba mieszkańców i gospodarstw w poszczególnych latach:

1785 r. – 18 gospodarstw

1815 r. – 26 gospodarstw, 131 osób

1838 r. – 27 gospodarstw, 206 osób

1939 r. – 219 osób

Kultura

We wsi działa świetlica. Organizowane są pikniki i festyny.

Bibliografia

  1. Mrągowo. Z dziejów miasta i okolic, pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975.
  2. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. VII, Warszawa 1886.
  3. Portal Informacyjny Mrągowa [12.09.2013]
  4. Bank Danych Lokalnych GUS [05.10.2014]
  5. Wrota Warmii i Mazur [05.10.2014]

Przypisy

  1. Wrota Warmii i Mazur [05.10.2014]