Osetnik: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
| Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
| − | ''' Osetnik ''' (niem. ''Wusen'') – [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat lidzbarski|powiecie lidzbarskim]], w [[gmina | + | ''' Osetnik ''' (niem. ''Wusen'') – [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat lidzbarski|powiecie lidzbarskim]], w [[Orneta (gmina miejsko-wiejska)|gminie Orneta]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[podział administracyjny|administracyjnie]] do [[województwo elbląskie|województwa elbląskiego]]. |
Miejscowość w 2010 roku liczyła 98 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Teresa Mackieło]]<ref>http://orneta-umig.bip-wm.pl/public/?id=3104</ref>. | Miejscowość w 2010 roku liczyła 98 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Teresa Mackieło]]<ref>http://orneta-umig.bip-wm.pl/public/?id=3104</ref>. | ||
| Linia 37: | Linia 37: | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
| − | Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Równina Ornecka|Równinie Orneckiej]], na wschód od [[Pasłęka|Pasłęki]], 13 km na północny zachód od [[Orneta|Ornety]], przy granicy z [[ | + | Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Równina Ornecka|Równinie Orneckiej]], na wschód od [[Rzeka Pasłęka|rzeki Pasłęki]], 13 km na północny zachód od [[Orneta |Ornety]], przy granicy z [[Powiat braniewski|powiatem braniewskim]]. |
<br/> | <br/> | ||
| Linia 45: | Linia 45: | ||
Kościół w Osetnik wzniesiono prawdopodobnie na przełomie XIII i XIV wieku; na skutek licznych przeróbek i remontów zatracił on pierwotny styl. Przy kościele działała zapewne szkoła parafialna, ale brak o niej wiadomości. Szkoła państwowa powstała najprawdopodobniej pod koniec XVIII wieku. | Kościół w Osetnik wzniesiono prawdopodobnie na przełomie XIII i XIV wieku; na skutek licznych przeróbek i remontów zatracił on pierwotny styl. Przy kościele działała zapewne szkoła parafialna, ale brak o niej wiadomości. Szkoła państwowa powstała najprawdopodobniej pod koniec XVIII wieku. | ||
| − | Przed wybuchem [[II wojna światowa|II wojny światowej]] większość mieszkańców utrzymywała się z rolnictwa i leśnictwa, 146 osób pracowało w przemyśle i rzemiośle, a 43 w handlu i komunikacji. | + | Przed wybuchem [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojny światowej]] większość mieszkańców utrzymywała się z rolnictwa i leśnictwa, 146 osób pracowało w przemyśle i rzemiośle, a 43 w handlu i komunikacji. |
| Linia 65: | Linia 65: | ||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| + | *Ruiny XV-wiecznego [[lkwim:Kościół pw. św. Jakuba Starszego w Osetniku|kościoła]]. | ||
*Dawna plebania | *Dawna plebania | ||
*Domy warmińskie (nr 14, 23, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 35, 37); budynki gospodarcze w zagrodach nr: 4, 7, 9, 11, 17, 23, 27, 29, 31, 34, 38; drewniane stodoły w zagrodach nr: 23, 32 i 34 | *Domy warmińskie (nr 14, 23, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 35, 37); budynki gospodarcze w zagrodach nr: 4, 7, 9, 11, 17, 23, 27, 29, 31, 34, 38; drewniane stodoły w zagrodach nr: 23, 32 i 34 | ||
*Zespół kapliczek | *Zespół kapliczek | ||
| − | + | ||
<br/> | <br/> | ||
| Linia 84: | Linia 85: | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | [[Kategoria: Powiat lidzbarski]] | |
| − | + | [[Kategoria: Orneta (gmina miejsko-wiejska)]] | |
| − | + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | |
| − | + | [[Kategoria: 1201-1300]] | |
| − | [[Kategoria: | ||
Wersja z 07:54, 6 sie 2014
| Osetnik | |
| | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | lidzbarski |
| Gmina | Orneta |
| Liczba ludności (2010) | 98 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Osetnik | |
| Położenie na mapie Polski  Osetnik | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Osetnik (niem. Wusen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie lidzbarskim, w gminie Orneta. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 98 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Teresa Mackieło[1].
Położenie
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Równinie Orneckiej, na wschód od rzeki Pasłęki, 13 km na północny zachód od Ornety, przy granicy z powiatem braniewskim.
Dzieje miejscowości
W 1289 roku biskup Henryk Fleming nadał swemu bratu staropruską osadę Wosen położoną w górnym biegu Pasłęki, o powierzchni 100 łanów. Na obszarze tego nadania powstały wsie Osetnik i Wojnity. W źródłach z 1317 roku teren Osetnika nazwany jest polem Tristin. Ze względu na zaginięcie przywileju lokacyjnego niewiele wiadomo o pierwszym okresie dziejów wsi. Przywilej został odnowiony w 1404 roku. W XVI wieku wieś jedynie nieznacznie ucierpiała ostatniej wojny polsko-krzyżackiej i już po kilku latach była ponownie w pełni zagospodarowana; była tu również karczma. Prawdopodobnie niedługo po zakończeniu wspomnianej wojny (przed rokiem 1539) wieś przeszła w posiadanie kapituły warmińskiej. W 1637 roku Osetnik raz jeszcze otrzymał przywilej lokacyjny, bowiem dwa poprzednie zaginęły podczas wojen szwedzkich. W połowie XVII wieku wieś obejmowała 96 łanów (wraz z Dąbrówką), na których gospodarowało 32 chłopów (w tym dwóch sołtysów) oraz karczmarz. W 1783 roku była to wieś królewska; działała tu wówczas papiernia.
Kościół w Osetnik wzniesiono prawdopodobnie na przełomie XIII i XIV wieku; na skutek licznych przeróbek i remontów zatracił on pierwotny styl. Przy kościele działała zapewne szkoła parafialna, ale brak o niej wiadomości. Szkoła państwowa powstała najprawdopodobniej pod koniec XVIII wieku.
Przed wybuchem II wojny światowej większość mieszkańców utrzymywała się z rolnictwa i leśnictwa, 146 osób pracowało w przemyśle i rzemiośle, a 43 w handlu i komunikacji.
Liczba mieszkańców i gospodarstw
1783 - 68 gospodarstw rolnych
1820 - 510 osób, 62 gospodarstwa rolne
1857 - 955 osób
1905 - 1052 osoby
1933 - 868 osób
1939 - 831 osób, 203 gospodarstwa domowe
Zabytki
- Ruiny XV-wiecznego kościoła.
- Dawna plebania
- Domy warmińskie (nr 14, 23, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 35, 37); budynki gospodarcze w zagrodach nr: 4, 7, 9, 11, 17, 23, 27, 29, 31, 34, 38; drewniane stodoły w zagrodach nr: 23, 32 i 34
- Zespół kapliczek
Bibliografia
- Braniewo. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1973.
- Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
- Wojewódzka ewidencja zabytków [data dostępu: 12.11.2013]
- Gminna ewidencja zabytków w: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Część I [data dostępu: 12.11.2013]
- Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 12.11.2013]
- Verwaltungsgeschichte [data dostępu: 12.11.2013
Przypisy
