Parafia pw. św. Macieja Apostoła i Najdroższej Krwi Pana Jezusa w Bisztynku

Parafia pw. św. Macieja Apostoła i Najdroższej Krwi Pana Jezusa w Bisztynku
Kościół pw. św. Macieja Apostoła i Najdroższej Krwi Pana Jezusa w Bisztynku, fot. Mieczysław Kalski
Siedziba	Bisztynek
Adres	ul. Kościelna 24, 11-230 Bisztynek
Data powołania	koniec XIII w.
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Archidiecezja	warmińska
Dekanat	Reszel
Kościół	Kościół pw. św. Macieja Apostoła i Najdroższej Krwi Chrystusa w Bisztynku

Parafia pw. św. Macieja Apostoła i Najdroższej Krwi Pana Jezusa w Bisztynku — rzymskokatolicka parafia leżąca w dekanacie Reszel należącym do archidiecezji warmińskiej. Kościół parafialny znajduje się przy ul. Kościelnej w Bisztynku. Od 2012 r. proboszczem parafii jest Janusz Rybczyński.

Historia parafii

Miejscowość została założona najpierw jako wieś w 1346 na miejscu wcześniejszej osady pruskiej. W dniu 30 kwietnia 1385 miasto lokował biskup warmiński Henryk Sorbom. W przywileju kolacyjnym uposażono kościół parafialny. Pierwotnie kościół farny w Bisztynku miał być pw. Świętej Marty, ale biskup Sorbom zmienił tytuł przy konsekracji kościoła na św. Macieja Apostoła. W czasie mszy konsekracyjnej podczas podniesienia Hostii miały upaść na ołtarz krople krwi. Od tamtych czasów świątynia jest traktowana jako sanktuarium Krwi Chrystusa. Nasilony od początku XVIII wieku ruch pielgrzymkowy spowodował konieczność powiększenia świątyni. Najpierw w roku 1739 z fundacji biskupa Krzysztofa Andrzeja Jana Szembeka, dostawiono północną nawę boczną, a jej konsekracji 4 sierpnia 1748 roku, dokonał biskup Adam Stanisław Grabowski. W 1798 roku do parafii należały miejscowości: Bisztynek, Troszkowo, Dąbrowa, Kokoszewo i folwark Sękity. W parafii istniała również szkoła parafialna. Po pożarze z 1770 roku dobudowano nawę południową, całość przedłużono o trzy przęsła w kierunku wschodnim i ujednolicono elewację budowli. Bardziej ozdobny wygląd otrzymała jedynie fasada kościoła, którą zaprojektował miejscowy architekt, Ernest Mazur. Świątynię konsekrował 5 sierpnia 1781 biskup Karol Hohenzollern w obecności biskupa Ignacego Krasickiego. Obecnie świątynia jest trójnawową halą o ośmiu przęsłach w stylu późnego baroku. Ołtarz główny jest w stylu rokokowym, a wykonany został przez Chrystiana Bernarda Schmidta z Reszla. Dziełem tego samego artysty są ołtarze boczne kończące nawę południową i północną oraz ołtarze boczne przy czwartej parze filarów. W kościele znajduje się gotycka rzeźba Madonny z Dzieciątkiem z II poł. XIV w. W ścianie północnej kościoła znajduje się kamienna tablica z herbem biskupa Szembeka z datą 1739. Z obrazów w kościele na uwagę zasługuje portret Ignacego Krasickiego oraz dziewięć obrazów Apostołów. Ozdobą obejścia kościelnego są rzeźby postaci naturalnej wielkości dwunastu Apostołów ustawione na otaczającym kościół murze.

Wnętrze kościoła w Bisztynku, fot. Mieczysław Kalski

Wnętrze kościoła w Bisztynku, fot. Mieczysław Kalski

Wnętrze kościoła w Bisztynku, fot. Mieczysław Kalski

Kler parafialny

Proboszczowie:

• Jordanus (od 1426)
• Szymon der Heyde (od 1527)
• Jakub Sorenbaum (od 1537)
• Laurenty Kampius (od 1583)
• Daniel Schrimer (od 1594)
• Maciej Zechius (od 1621)
• Michał Fryderyk Ciaricius (od 1626)
• Grzegorz Langwald (od 1627)
• Jerzy Gaul (od 1632)
• Jan Jerzy Conradi (od 1644)
• Jerzy Albert Ulverloren (od 1648)
• Szymon Heppner (od 1676)
• Laurenty Castner (od 1678)
• Jan Ignacy Weiß (od 1681)
• Ferdynand Albert Ludwich (od 1717)
• Michał Bibersänger (od 1719)
• Andrzej Ganswind (od 1725)
• Stanisław Kostka Sienno-Sieninski (od 1735)
• Jan Chryzostom Oehn (od 1738)
• Daniel Józef Bähr (od 1753)
• Jan Feliks Hlawsa (od 1758)
• Józef Ksawery Bohnek (od 1768)
• Kazimierz Kunigk (od 1770)
• Józef Polski (od 1800)
• Antoni Rehan (od 1804)
• Andrzej Schröter (od 1821)
• Antoni Basner (od 1824)
• Kazimierz Langhanki (od 1832)
• Andrzej Schacht (od 1847)
• Józef Sett (od 1851)
• Franciszek Braun (od 1883)
• Jakub Unger (od 1885)
• Bernard Richert (1910)
• Antoni Tietz (od 1910)
• Bernard Richert (1922)
• Hugo Will (1937)
• Konrad Dauter (od 1937)
• Alojzy Wieczorek (1946–1948)
• Józef Czajka (1948–1958)
• Józef Maliszewski (1958–1972)
• Tadeusz Adamczyk (1972–1985)
• Edward Langa (1985–1989)
• Józef Kossakowski (1989–1992)
• Stanisław Majewski (1992–2005)
• Roman Chudzik (2005–2007)
• Eugeniusz Bartusik (2007–2012)
• Janusz Rybczyński (od 2012)

Filie parafii

• kościół filialny pw. św. Michała w Bisztynku
• kaplica filialna pw. św. Marty w Bisztynku
• kaplica filialna w Łędławkach
• kaplica filialna w Warmianach
• kaplica filialna w Troszkowie

Grupy działające na terenie parafii

• Schola
• Ruch Światło Życie
• Wspólnota Krwi Chrystusa
• Koło Żywego Różańca
• Oaza
• Rodzina Radia Maryja
• Rada Parafialna

Zobacz też

Archidiecezja Warmińska
Kościół pw. św. Macieja Apostoła i Najdroższej Krwi Chrystusa w Bisztynku

Bibliografia

Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej, red. Bronisław Magdziarz, Olsztyn 1999
Katalog duchowieństwa katolickiego diecezji warmińskiej (do 1945 roku), Andrzej Kopiczko, Olsztyn 2003
Katalog duchowieństwa katolickiego diecezji warmińskiej (1945-1992), Andrzej Kopiczko, Olsztyn 2006
Ks Andrzej kopiczko Kościół parafialny w Bisztynku w świetle wizytacji z 1798 roku Studia Ełckie 13(2011)] [15.11.2014]
Bisztynek. Wikipedia [15.11.2014]