Perły: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 7 wersji utworzonych przez 5 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
 
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
 
  |nazwa                = Perły
 
  |nazwa                = Perły
Linia 6: Linia 4:
 
  |flaga wsi            =
 
  |flaga wsi            =
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
  |dopełniacz wsi        = Pole-obowiązkowe 
+
  |dopełniacz wsi        = Pereł
  |zdjęcie              = Pole-obowiązkowe 
+
  |zdjęcie              = perly droga.jpg
  |opis zdjęcia          = Pole-obowiązkowe   
+
  |opis zdjęcia          = Źródło: [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Perly.jpg Wikimedia Commons]
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
Linia 17: Linia 15:
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
 
  |liczba ludności      = 144
 
  |liczba ludności      = 144
  |rok                  = 2009
+
  |rok                  = 2010
 
  |strefa numeracyjna    =(+48) 87
 
  |strefa numeracyjna    =(+48) 87
 
  |kod pocztowy          =11-600
 
  |kod pocztowy          =11-600
Linia 30: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>''' Perły'''  (niem. ''Alt Perlswalde'') – [[wieś sołecka]] w Polsce, położona w [[województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat węgorzewski | powiecie węgorzewskim]], w [[gmina Węgorzewo|gminie Węgorzewo]]. W latach 1975-1998 miejscowość [[administracja|administracyjnie]] należała do [[województwo suwalskie|województwa suwalskiego]].
+
''' Perły'''  (niem. ''Alt Perlswalde'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat węgorzewski | powiecie węgorzewskim]], w [[Węgorzewo (gmina miejsko-wiejska)|gminie Węgorzewo]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny administracyjnie]] należała do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 144 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Edward Ożga]]<ref>[http://gmina.wegorzewo.sisco.info/?id=367/ Strona Gminy Węgorzewo] [30.08.2013]</ref>.
 +
<br/><br/>
  
 +
==Położenie==
 +
Wieś położona jest w  północnej części [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]], na [[Pojezierze Giżycko-Węgorzewskie|Pojezierzu Giżycko–Węgorzewskim]], 10 km na północny wschód od [[Węgorzewo|Węgorzewa]], przy drodze krajowej nr 63.
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
+
== Dzieje miejscowości ==
Wieś położona jest w północnej części [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]], na [[Pojezierze Giżycko-Węgorzewskie|Pojezierzu Giżycko-Węgorzewskim]], 10 km na północny wschód od [[Węgorzewo|Węgorzewa]], przy drodze krajowej nr 63.
+
Wieś Stare Perły powstała w 1558 roku 50 łanach nadanych [[Sebastian Pörlein|Sebastianowi Pörleinowi]], [[Starostwo labiawskie |staroście labiawskiemu]]. Na wymierzonym obszarze powstała również wieś [[Biedaszki]] (17 łanów). Po bezdzietnej śmierci Pörleina w 1580 roku wszystkie dobra powróciły pod władzę książęcą.  
 
 
<br/>
 
  
=== Dzieje miejscowości ===
+
W 1772 roku państwo sprzedało majątek rodzinie [[Rodzina von Boyen |von Boyen]], którzy w 1788 roku założyli na jego gruntach wieś Nowe Perły. W połowie XIX wieku Stare Perły obejmowały 18 łanów, zaś Nowe Perły 16 łanów.  
Wieś Stare Perły powstała w 1558 roku 50 łanach nadanych [[Sebastian Pörlein|Sebastianowi Pörleinowi]], [[starostwo labiawskie|staroście labiawskiemu]]. Na wymierzonym obszarze powstała również wieś [[Biedaszki]] (17 łanów). Po bezdzietnej śmierci Pörleina w 1580 roku wszystkie dobra powróciły pod władzę książęcą.
 
 
 
W 1772 roku państwo sprzedało majątek rodzinie von Boyen, którzy w 1788 roku założyli na jego gruntach wieś Nowe Perły. W połowie XIX wieku Stare Perły obejmowały 18 łanów, zaś Nowe Perły 16 łanów.  
 
 
W roku 1858 wieś była zamieszkana przez 334 osoby (200 w Starych Perłach, 134 w Nowych Perłach), natomiast w roku 1939 wieś zamieszkiwało 325 osób.
 
W roku 1858 wieś była zamieszkana przez 334 osoby (200 w Starych Perłach, 134 w Nowych Perłach), natomiast w roku 1939 wieś zamieszkiwało 325 osób.
  
Szkoła (w Nowych Perłach) została założona w 1805 roku. W 1853 roku uczęszczało do niej 56 dzieci, zaś w 1935 roku – 84 dzieci, zatrudnionych było dwóch nauczycieli. Po [[II wojna światowa w Prusach Wschodnich|II wojnie światowej]] szkołę uruchomiono w roku 1948; w połowie lat 60. obejmowała ona osiem klas.
+
Szkoła (w Nowych Perłach) została założona w 1805 roku. W 1853 roku uczęszczało do niej 56 dzieci, zaś w 1935 roku – 84 dzieci, zatrudnionych było dwóch nauczycieli. Po [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach |II wojnie światowej]] szkołę uruchomiono w roku 1948; w połowie lat 60. obejmowała ona osiem klas.
  
W latach 1954-1966 Perły były siedzibą [[gromada Perły|gromady]], do której należały sołectwa: [[Klimki]], [[Parowa]], Perły, [[Rudziszki]], [[Wesołowo]] i [[Zielony Ostrów]]. Aktualnie wieś jest siedzibą [[sołectwo|sołectwa]]. Funkcję sołtysa sprawuje [[Edward Ożga]].<ref>http://gmina.wegorzewo.sisco.info/?id=367[data dostępu: 30.08.2013]</ref>.
+
W latach 1954-1966 Perły były siedzibą [[Gromada Perły|gromady]], do której należały sołectwa: [[Klimki]], [[Parowa]], Perły, [[Rudziszki]], [[Wesołowo]] i [[Zielony Ostrów]].  
  
 +
Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Zabytki: ===
+
==Szkolnictwo==
*[[Zespół dworski w Perłach|Dwór]] z przełomu XIX i XX wieku, otoczony parkiem i pozostałości zabudowań gospodarczych; obecnie własność prywatna
+
*[[Szkoła podstawowa w Perłach|szkoła podstawowa]]  
*We wsi zachowała się drewniana chałupa chłopska
 
*W miejscowości znajduje się kwatera wojenna z czasów [[I wojna światowa w Prusach Wschodnich|I wojny światowej]], w której pochowano trzech żołnierzy armii rosyjskiej.
 
  
[[File:Perły. Kwatera wojenna.jpg|thumb|200px|Perły. Kwatera wojenna]]
+
== Religia ==
 +
Wieś znajduje się na terenie [[Parafia p.w. św. Józefa w Węgielsztynie|parafii rzymskokatolickiej w Węgielsztynie]]. We wsi znajduje się kościół filialny p.w. Miłosierdzia Bożego. Zbudowany z inicjatywy ks. dra Zbigniewa Wieczorkowskiego.
 +
<br/>
  
<br/>
+
== Zabytki ==
 +
*[[Zespół dworski w Perłach|dwór]] z przełomu XIX i XX wieku, otoczony parkiem i pozostałości zabudowań gospodarczych; obecnie własność prywatna
 +
*drewniana chałupa chłopska
 +
*kwatera wojenna z czasów [[I wojna światowa na Warmii i Mazurach|I wojny światowej]], w której pochowano trzech żołnierzy armii rosyjskiej
  
=== Bibliografia: ===
+
== Bibliografia ==
#Grzegorz Białuński, ''Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002.
+
Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002.<br/>
# Małgorzata Jackiewicz-Garniec, Mirosław Garniec, ''Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich'',  Olsztyn 2001.
+
Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, ''Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich'',  Olsztyn 2001.<br/>
#Andrzej Wakar, Bohdan Wilamowski, ''Węgorzewo. Z dziejów miasta i powiatu'', Olsztyn 1968.
+
Wakar Andrzej, Wilamowski Bohdan, ''Węgorzewo. Z dziejów miasta i powiatu'', Olsztyn 1968.<br/>
#Bank Danych Lokalnych GUS:http://www.stat.gov.pl/bdl/app/miejsc_w.display?p_id=6264&p_token=0.24347273195177865 [data dostępu:29.07.2013]
+
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/miejsc_w.display?p_id=6264&p_token=0.24347273195177865/ Bank Danych Lokalnych GUS] [29.07.2013]<br/>
#Olsztyńska Strona Rowerowa: http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/perly [data dostępu:29.07.2013]
+
[http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/perly/ Olsztyńska Strona Rowerowa] [29.07.2013]
  
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
Linia 73: Linia 73:
 
<br/>
 
<br/>
  
== Zobacz też ==
+
[[Kategoria: Powiat węgorzewski]]   
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 02:04, 29 paź 2013 (CET)
+
[[Kategoria: Węgorzewo (gmina miejsko-wiejska)]]  
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 15:06, 18 wrz 2013 (CEST)
+
[[Kategoria: Wsie sołeckie]]  
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 17:05, 15 wrz 2013 (CEST)
+
[[Kategoria: 1501-1600]]
[[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: wieś sołecka]] [[Kategoria: powiat węgorzewski]]  [[Kategoria: gmina Węgorzewo]] [[Kategoria: Cmentarze wojenne z okresu I wojny światowej]]
 
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 12:54, 14 wrz 2013 (CEST)
 

Aktualna wersja na dzień 10:43, 12 cze 2017

Perły

Źródło: Wikimedia Commons
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat węgorzewski
Gmina Węgorzewo
Liczba ludności (2010) 144
Strefa numeracyjna (+48) 87
Kod pocztowy 11-600
Tablice rejestracyjne NWE
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Perły
Perły
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Perły
Perły
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Perły (niem. Alt Perlswalde) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie węgorzewskim, w gminie Węgorzewo. W latach 1975–1998 miejscowość Podział administracyjny administracyjnie należała do województwa suwalskiego. W 2010 roku wieś liczyła 144 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Edward Ożga[1].

Położenie

Wieś położona jest w północnej części Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, na Pojezierzu Giżycko–Węgorzewskim, 10 km na północny wschód od Węgorzewa, przy drodze krajowej nr 63.

Dzieje miejscowości

Wieś Stare Perły powstała w 1558 roku 50 łanach nadanych Sebastianowi Pörleinowi, staroście labiawskiemu. Na wymierzonym obszarze powstała również wieś Biedaszki (17 łanów). Po bezdzietnej śmierci Pörleina w 1580 roku wszystkie dobra powróciły pod władzę książęcą.

W 1772 roku państwo sprzedało majątek rodzinie von Boyen, którzy w 1788 roku założyli na jego gruntach wieś Nowe Perły. W połowie XIX wieku Stare Perły obejmowały 18 łanów, zaś Nowe Perły 16 łanów. W roku 1858 wieś była zamieszkana przez 334 osoby (200 w Starych Perłach, 134 w Nowych Perłach), natomiast w roku 1939 wieś zamieszkiwało 325 osób.

Szkoła (w Nowych Perłach) została założona w 1805 roku. W 1853 roku uczęszczało do niej 56 dzieci, zaś w 1935 roku – 84 dzieci, zatrudnionych było dwóch nauczycieli. Po II wojnie światowej szkołę uruchomiono w roku 1948; w połowie lat 60. obejmowała ona osiem klas.

W latach 1954-1966 Perły były siedzibą gromady, do której należały sołectwa: Klimki, Parowa, Perły, Rudziszki, Wesołowo i Zielony Ostrów.

Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.

Szkolnictwo

Religia

Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej w Węgielsztynie. We wsi znajduje się kościół filialny p.w. Miłosierdzia Bożego. Zbudowany z inicjatywy ks. dra Zbigniewa Wieczorkowskiego.

Zabytki

  • dwór z przełomu XIX i XX wieku, otoczony parkiem i pozostałości zabudowań gospodarczych; obecnie własność prywatna
  • drewniana chałupa chłopska
  • kwatera wojenna z czasów I wojny światowej, w której pochowano trzech żołnierzy armii rosyjskiej

Bibliografia

Białuński Grzegorz, Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 2001.
Wakar Andrzej, Wilamowski Bohdan, Węgorzewo. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1968.
Bank Danych Lokalnych GUS [29.07.2013]
Olsztyńska Strona Rowerowa [29.07.2013]

Przypisy