Prątnica: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Dzieje miejscowości) |
|||
| Linia 31: | Linia 31: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
| − | <big>'''Prątnica''' (niem. ''Prontnitza'', w latach 1866-1945 miejscowość nosiła nazwę ''Pronikau'') – wieś sołecka w Polsce. Położona w [[ | + | <big>'''Prątnica''' (niem. ''Prontnitza'', w latach 1866-1945 miejscowość nosiła nazwę ''Pronikau'') – [[wieś sołecka]] w Polsce. Położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat iławski|powiecie iławskim]] w [[Lubawa (gmina wiejska)|gminie Lubawa]]. Miejscowość położona 5 km na południowy wschód od [[Lubawa|Lubawy]]. Wieś istniała prawdopodobnie już za czasów pogańskich. Wieś w latach 1975-1998 przynależała [[Podział administracyjny |administracyjnie]] do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. Obecnie sołtysem wsi jest [[Jan Kowalkowski]]. |
<br/> | <br/> | ||
| Linia 39: | Linia 39: | ||
<br/> | <br/> | ||
=== Dzieje miejscowości === | === Dzieje miejscowości === | ||
| − | Biskup Otto nadał wsi w latach 1324-1349 przywilej na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]]. Przekazywał on w użytkowanie wsi 60 łanów ziemi. Również w XIV wieku został wybudowany kościół i utworzono we wsi parafię. Biskup chełmiński [[Tideman Gise]] założył w 1546 roku staw rybny miedzy wsiami: Prątnicą i [[Tynwałd|Tynwałdem]]. Ponadto doprowadził wodę z rzeczki Prątnicy, przez granicę dóbr biskupich, aż do wsi [[Tuszewo]]. Utworzenie stawu spowodowało zalanie łąk mieszkańcom wsi Prątnica. Wówczas biskup nadał im dwa opustoszałe łany jako odszkodowanie. W XVI wieku wieś prowadziła sprzedaż piwa. Od roku 1773 miejscowość była w posiadaniu | + | Biskup Otto nadał wsi w latach 1324-1349 przywilej na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]]. Przekazywał on w użytkowanie wsi 60 łanów ziemi. Również w XIV wieku został wybudowany kościół i utworzono we wsi parafię. Biskup chełmiński [[Tideman Gise]] założył w 1546 roku staw rybny miedzy wsiami: Prątnicą i [[Tynwałd|Tynwałdem]]. Ponadto doprowadził wodę z rzeczki Prątnicy, przez granicę dóbr biskupich, aż do wsi [[Tuszewo]]. Utworzenie stawu spowodowało zalanie łąk mieszkańcom wsi Prątnica. Wówczas biskup nadał im dwa opustoszałe łany jako odszkodowanie. W XVI wieku wieś prowadziła sprzedaż piwa. Od roku 1773 miejscowość była w posiadaniu króla pruskiego. W 1789 roku były we wsi 34 zagrody. W roku 1885 żyło tu 553 osoby, w tym było 507 katolików i 46 ewangelików. Szkoła w Prątnicy była w drugiej połowie XVIII wieku. W latach 1798–1799 uczył w niej Żmijewski. W roku 1906 wybuchł strajk szkolny, który szybko został. W roku 1928 Prątnica liczyła 550 osób. Po drugiej wojnie światowej wieś się rozbudowała. W latach sześćdziesiątych wybudowano nową szkołę i ośrodek zdrowia. Wieś sołecka Prątnica w 1978 roku liczyła 782 mieszkańców. W tym roku była we wsi szkoła podstawowa, przedszkole oraz biblioteka. |
<br/> | <br/> | ||
| + | === Gospodarka === | ||
| + | W 1975 roku wraz z reformą władz i administracji terenowej zmodyfikowana została funkcja kółek rolniczych. W 1975 roku nastąpiła ich reorganizacja. Utworzono [[Spółdzielnia Kółek Rolniczych w Lubawie|Spółdzielnię Kółek Rolniczych w Lubawie]]. Prątnica stała się filią Zakładu Usług Mechanizacji Rolnictwa i Transportu w Lubawie. | ||
| − | === | + | <br/> |
| − | + | ===Religia=== | |
| + | We wsi znajduje się siedziba [[Parafia pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Prątnicy |parafii rzymskokatolickiej pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | === | + | === Zabytki === |
| − | + | Do zabytków w Prątnicy należy: murowany, [[Kościół pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Prątnicy|kościół parafialnyśś, w stylu gotyckim, zbudowany w XIV wieku, przebudowany około 1600 roku. Ciekawostką jest cygański bożek wmurowany w ścianę kościoła. Figura ta do dzisiaj zachowała wyraźne rysy. | |
<br/> | <br/> | ||
| Linia 59: | Linia 62: | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | [[Kategoria: Powiat iławski]] | |
| − | + | [[Kategoria: Lubawa (gmina wiejska)]] | |
| − | + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | |
| − | + | [[Kategoria: 1301-1400]] | |
| − | |||
Wersja z 08:46, 19 sie 2014
| Prątnica | |
| | |
 Zabytkowy Kościół w Prątnicy
Źródło: http://kolumber.pl/photos/show/place:56781/page:1, dostęp 23 września 2013 | |
| Rodzaj miejscowości | Wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | Warmińsko-Mazurskie |
| Powiat | iławski |
| Gmina | Lubawa |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Kod pocztowy | 14-260 |
| Tablice rejestracyjne | NIL |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Prątnica | |
| Położenie na mapie Polski  Prątnica | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Prątnica (niem. Prontnitza, w latach 1866-1945 miejscowość nosiła nazwę Pronikau) – wieś sołecka w Polsce. Położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim w gminie Lubawa. Miejscowość położona 5 km na południowy wschód od Lubawy. Wieś istniała prawdopodobnie już za czasów pogańskich. Wieś w latach 1975-1998 przynależała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. Obecnie sołtysem wsi jest Jan Kowalkowski.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
W krajobrazie ciągnie się pas równiny sandrowej. W budowie sandrowej znaczącą rolę pełniły osady piaszczyste. W ich składzie chemicznym znajduje się wysoka zawartość krzemionki. W skład surowców mineralnych wchodzi: kruszywo, surowce ceramiczne oraz organiczne. Złoża ich zalegają na powierzchni albo występują płytko pod powierzchnią ziemi. Do najobficiej występujących bogactw naturalnych zalicza się torf. Sieć hydrograficzna omawianego terenu powstała z chwilą ustąpienia lodowca.
Dzieje miejscowości
Biskup Otto nadał wsi w latach 1324-1349 przywilej na prawie chełmińskim. Przekazywał on w użytkowanie wsi 60 łanów ziemi. Również w XIV wieku został wybudowany kościół i utworzono we wsi parafię. Biskup chełmiński Tideman Gise założył w 1546 roku staw rybny miedzy wsiami: Prątnicą i Tynwałdem. Ponadto doprowadził wodę z rzeczki Prątnicy, przez granicę dóbr biskupich, aż do wsi Tuszewo. Utworzenie stawu spowodowało zalanie łąk mieszkańcom wsi Prątnica. Wówczas biskup nadał im dwa opustoszałe łany jako odszkodowanie. W XVI wieku wieś prowadziła sprzedaż piwa. Od roku 1773 miejscowość była w posiadaniu króla pruskiego. W 1789 roku były we wsi 34 zagrody. W roku 1885 żyło tu 553 osoby, w tym było 507 katolików i 46 ewangelików. Szkoła w Prątnicy była w drugiej połowie XVIII wieku. W latach 1798–1799 uczył w niej Żmijewski. W roku 1906 wybuchł strajk szkolny, który szybko został. W roku 1928 Prątnica liczyła 550 osób. Po drugiej wojnie światowej wieś się rozbudowała. W latach sześćdziesiątych wybudowano nową szkołę i ośrodek zdrowia. Wieś sołecka Prątnica w 1978 roku liczyła 782 mieszkańców. W tym roku była we wsi szkoła podstawowa, przedszkole oraz biblioteka.
Gospodarka
W 1975 roku wraz z reformą władz i administracji terenowej zmodyfikowana została funkcja kółek rolniczych. W 1975 roku nastąpiła ich reorganizacja. Utworzono Spółdzielnię Kółek Rolniczych w Lubawie. Prątnica stała się filią Zakładu Usług Mechanizacji Rolnictwa i Transportu w Lubawie.
Religia
We wsi znajduje się siedziba parafii rzymskokatolickiej pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej.
Zabytki
Do zabytków w Prątnicy należy: murowany, [[Kościół pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Prątnicy|kościół parafialnyśś, w stylu gotyckim, zbudowany w XIV wieku, przebudowany około 1600 roku. Ciekawostką jest cygański bożek wmurowany w ścianę kościoła. Figura ta do dzisiaj zachowała wyraźne rysy.
Bibliografia
Prątnica, w: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 9, red. B. Chlebowski, Warszawa 1888.
Śliwiński Józef, Lubawa, z dziejów miasta i okolic, Olsztyn 1982.
Panfil Jan, Pojezierze Mazurskie, Warszawa 1968.
Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze, Olsztyn 1969.
