Prażmowo: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Utworzono nową stronę "{{Wieś infobox |nazwa = Prażmowo |herb wsi = |flaga wsi = |herb artykuł = |dopełniacz wsi = Pole-ob...")
 
 
(Nie pokazano 7 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 5: Linia 5:
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
 
  |dopełniacz wsi        = Pole-obowiązkowe     
 
  |dopełniacz wsi        = Pole-obowiązkowe     
  |zdjęcie              = Pole-obowiązkowe 
+
  |zdjęcie              =  
  |opis zdjęcia          = Pole-obowiązkowe 
+
  |opis zdjęcia          =  
 
  |rodzaj miejscowości  =
 
  |rodzaj miejscowości  =
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
Linia 28: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}<br/>
+
}}
''' Prażmowo ''' (niem. ''Salpia'') – [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat giżycki|powiecie giżyckim]], w [[gmina Ryn|gminie Ryn]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[podział administracyjny|administracyjnie]] do [[województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. Do 1950 roku wieś wchodziła w skład [[powiat mrągowski|powiatu mrągowskiego]].
+
''' Prażmowo ''' (niem. ''Salpia'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat giżycki|powiecie giżyckim]], w [[Ryn (gmina miejsko-wiejska)|gminie Ryn]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. Do 1950 roku wieś wchodziła w skład powiatu mrągowskiego.
 
+
Miejscowość w 2010 roku liczyła 94 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Regina Jędrzejczyk]]<ref>[http://bip.warmia.mazury.pl/ryn_gmina_miejsko_-_wiejska/172/Jednostki_pomocnicze_Gminy/ bip.warmia.mazury.pl] [05.03.2014]</ref>.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 94 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Regina Jędrzejczyk]]<ref>http://bip.warmia.mazury.pl/ryn_gmina_miejsko_-_wiejska/172/Jednostki_pomocnicze_Gminy/ [data dostępu: 5.03.2014]</ref>.
+
<br/><br/>
 
 
<br/>
 
 
 
 
== Położenie ==
 
== Położenie ==
Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]], na zachodnim brzegu [[Jezioro Jagodne|Jeziora Jagodne]], 18 km na południowy zachód od [[Giżycko|Giżycka]] i 14 km na wschód od [[Ryn|Rynu]]; przebiega przez nią droga wojewódzka nr 643 w kierunku [[Mikołajki|Mikołajek]].
+
Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]], na zachodnim brzegu [[Jezioro Jagodne|jeziora Jagodne]], 18 km na południowy zachód od [[Giżycko|Giżycka]] i 14 km na wschód od [[Ryn|Rynu]]; przebiega przez nią droga wojewódzka nr 643 w kierunku [[Mikołajki|Mikołajek]].
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Dzieje miejscowości ==
 
== Dzieje miejscowości ==
Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]]. W 1546 roku Stańko Prażmo z [[Szymonka|Szymonki]] nabył w lesie ''Salpy'' pięciołanowe sołectwo, w zamian zobowiązując się do założenia wsi czynszowej na ogółem 55 łanach na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]]. Osiedleńcy otrzymali 10 lat [[wolnizna|wolnizny]], ale już po siedmiu latach mieli odrabiać [[szarwark]] i płacić dziesięcinę pastorowi. W 1548 roku książę [[Albrecht Hohenzollern]] poświadczył sprzedaż sołectwa i wystawił przywilej dla wsi, która aż do 1945 roku nosiła nazwę Salpia. Wieś należała do [[parafia ewangelicka w Szymonce|parafii ewangelickiej w Szymonce]].
+
Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]]. W 1546 roku Stańko Prażmo z [[Szymonka|Szymonki]] nabył w lesie ''Salpy'' pięciołanowe sołectwo, w zamian zobowiązując się do założenia wsi czynszowej na 55 łanach na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]]. Osiedleńcy otrzymali 10 lat [[wolnizna|wolnizny]], ale już po siedmiu latach mieli odrabiać [[szarwark]] i płacić pastorowi dziesięcinę. W 1548 roku książę [[Albrecht Hohenzollern]] poświadczył sprzedaż sołectwa i wystawił przywilej dla wsi, która aż do 1945 roku nosiła nazwę ''Salpia''. Wieś należała do [[parafia ewangelicka w Szymonce|parafii ewangelickiej w Szymonce]].
  
Szkoła we wsi istniała już przed [[II wojna światowa|II wojną światową]]; w 1935 roku uczęszczało do niej 89 uczniów, a zatrudniony był jeden nauczyciel. Po wojnie uruchomiono ją 1 września 1947 roku, a zlikwidowano w 1974 roku. Przez większość tego czasu pracował w niej jeden nauczyciel (jedynie w latach 1959-1964 było ich dwóch).
+
Szkoła we wsi istniała już przed II wojną światową. W 1935 roku uczęszczało do niej 89 uczniów, a zatrudniony był jeden nauczyciel. Po wojnie uruchomiono ją 1 września 1947 roku, a zlikwidowano w 1974 roku. Przez większość tego czasu pracował w niej jeden nauczyciel, jedynie w latach 1959–1964 było ich dwóch.
  
W 1970 roku Prażmowo składało się z 33 budynków mieszkalnych; znajdowały się tu: klub, punkt biblioteczny, boisko sportowe, sala kinowa na 40 miejsc, sklep wielobranżowy, działało kółko rolnicze. W latach 1954-1972 wieś należała do [[gromada Ryn|gromady Ryn]].
+
W 1970 roku Prażmowo składało się z 33 budynków mieszkalnych; znajdowały się tu: klub, punkt biblioteczny, boisko sportowe, sala kinowa na 40 miejsc, sklep wielobranżowy, działało kółko rolnicze. W latach 1954–1972 wieś należała do gromady Ryn.
  
 
+
Liczba mieszkańców na przestrzeni lat:
Liczba mieszkańców
+
*1857 326 osób
 
+
*1933 365 osób
1857 - 326 osób
+
*1939 347 osób
 
+
*1970 226 osób, 33 gospodarstwa
1933 - 365 osób
 
 
 
1939 - 347 osób
 
 
 
1970 - 226 osób, 33 gospodarstwa
 
 
 
<br/>
 
  
 
== Zabytki ==
 
== Zabytki ==
*Cmentarz ewangelicki z początku XX wieku
+
*cmentarz ewangelicki z początku XX wieku
<br/>
 
 
 
== Bibliografia ==
 
#Białuński Grzegorz, ''Osadnictwo regionu Wielkich Jezior Mazurskich od XIV do początku XVIII wieku - starostwo leckie (giżyckie) i ryńskie'', Olsztyn 1996.
 
#''Giżycko. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1983.
 
#Orłowicz Mieczysław, ''Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii'', Na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.
 
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.
 
#''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
 
#Gminna ewidencja zabytków, w: Miasto i gmina Ryn. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. [http://bip.warmia.mazury.pl/ryn_gmina_miejsko_-_wiejska/system/pobierz.php/UCHW.%20Nr%20XLI%20360%2010%20Zal.%20Nr%201.pdf?id=1421| Część A], Ryn 2009/2010 [data dostępu: 5.03.2014]
 
#[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [data dostępu: 5.03.2014]
 
#[http://www.verwaltungsgeschichte.de/sensburg.html| Deutsche Verwaltungsgeschichte] [data dostępu: 5.03.2014]
 
<br/>
 
 
 
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
<references/>
 
<references/>
 +
== Bibliografia ==
 +
Białuński Grzegorz, ''Osadnictwo regionu Wielkich Jezior Mazurskich od XIV do początku XVIII wieku – starostwo leckie (giżyckie) i ryńskie'', Olsztyn 1996.<br/>
 +
''Giżycko. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1983.<br/>
 +
Orłowicz Mieczysław, ''Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii'', Na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.<br/>
 +
''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/>
 +
''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.<br/>
 +
''Gminna ewidencja zabytków'', w: ''Miasto i gmina Ryn. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego''. [http://bip.warmia.mazury.pl/ryn_gmina_miejsko_-_wiejska/system/pobierz.php/UCHW.%20Nr%20XLI%20360%2010%20Zal.%20Nr%201.pdf?id=1421| Część A], Ryn 2009/2010 [05.03.2014]<br/>
 +
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014]<br/>
 +
[http://www.verwaltungsgeschichte.de/sensburg.html Deutsche Verwaltungsgeschichte] [05.03.2014]
 
<br/>
 
<br/>
  
== Zobacz też ==
+
[[Kategoria: Miejscowość]]  [[Kategoria: Powiat giżycki]] [[Kategoria: Ryn (gmina miejsko-wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]]
 
 
<br/>
 
 
 
[[Kategoria: Miejscowość]]  [[Kategoria: Powiat giżycki]] [[Kategoria: Gmina Ryn]] [[Kategoria: Wieś sołecka]]
 

Aktualna wersja na dzień 10:21, 13 kwi 2015

Prażmowo

Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat giżycki
Gmina Ryn
Liczba ludności (2010) 94
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Prażmowo
Prażmowo
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Prażmowo
Prażmowo
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Prażmowo (niem. Salpia) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Ryn. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. Do 1950 roku wieś wchodziła w skład powiatu mrągowskiego. Miejscowość w 2010 roku liczyła 94 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Regina Jędrzejczyk[1].

Położenie

Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, na zachodnim brzegu jeziora Jagodne, 18 km na południowy zachód od Giżycka i 14 km na wschód od Rynu; przebiega przez nią droga wojewódzka nr 643 w kierunku Mikołajek.

Dzieje miejscowości

Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów Prus Książęcych. W 1546 roku Stańko Prażmo z Szymonki nabył w lesie Salpy pięciołanowe sołectwo, w zamian zobowiązując się do założenia wsi czynszowej na 55 łanach na prawie chełmińskim. Osiedleńcy otrzymali 10 lat wolnizny, ale już po siedmiu latach mieli odrabiać szarwark i płacić pastorowi dziesięcinę. W 1548 roku książę Albrecht Hohenzollern poświadczył sprzedaż sołectwa i wystawił przywilej dla wsi, która aż do 1945 roku nosiła nazwę Salpia. Wieś należała do parafii ewangelickiej w Szymonce.

Szkoła we wsi istniała już przed II wojną światową. W 1935 roku uczęszczało do niej 89 uczniów, a zatrudniony był jeden nauczyciel. Po wojnie uruchomiono ją 1 września 1947 roku, a zlikwidowano w 1974 roku. Przez większość tego czasu pracował w niej jeden nauczyciel, jedynie w latach 1959–1964 było ich dwóch.

W 1970 roku Prażmowo składało się z 33 budynków mieszkalnych; znajdowały się tu: klub, punkt biblioteczny, boisko sportowe, sala kinowa na 40 miejsc, sklep wielobranżowy, działało kółko rolnicze. W latach 1954–1972 wieś należała do gromady Ryn.

Liczba mieszkańców na przestrzeni lat:

  • 1857 – 326 osób
  • 1933 – 365 osób
  • 1939 – 347 osób
  • 1970 – 226 osób, 33 gospodarstwa

Zabytki

  • cmentarz ewangelicki z początku XX wieku

Przypisy

  1. bip.warmia.mazury.pl [05.03.2014]

Bibliografia

Białuński Grzegorz, Osadnictwo regionu Wielkich Jezior Mazurskich od XIV do początku XVIII wieku – starostwo leckie (giżyckie) i ryńskie, Olsztyn 1996.
Giżycko. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1983.
Orłowicz Mieczysław, Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii, Na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Gminna ewidencja zabytków, w: Miasto i gmina Ryn. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Część A, Ryn 2009/2010 [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [05.03.2014]