Rezerwat Pupy: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Linia 2: Linia 2:
 
|    nazwa_rezerwatu= Rezerwat przyrody Pupy
 
|    nazwa_rezerwatu= Rezerwat przyrody Pupy
 
|            zdjęcie= rezerwat pupy tablica.jpeg
 
|            zdjęcie= rezerwat pupy tablica.jpeg
|      opis_zdjęcia= Rezerwat Pupy - tablica informacyjna przy ścieżce przyrodniczej
+
|      opis_zdjęcia= Rezerwat Pupy. Tablica informacyjna przy ścieżce przyrodniczej
 
|  rodzaj_rezerwatu= leśny  
 
|  rodzaj_rezerwatu= leśny  
 
|charakter_rezerwatu=  
 
|charakter_rezerwatu=  
Linia 16: Linia 16:
 
  |            sekundE= 14
 
  |            sekundE= 14
 
}}
 
}}
'''Rezerwat przyrody Pupy''' – utworzono na podstawie zarządzenia Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 25 stycznia 1995 r. Jest rezerwatem leśnym, utworzonym na obszarze 58,12 ha. Położony jest w pobliżu miejscowości [[Spychowo]], na terenie [[Nadleśnictwo Spychowo|Nadleśnictwa Spychowo]] ([[powiat szczycieński]]). Celem ochrony jest zachowanie starodrzewu mieszanego z udziałem [[świerk pospolity|świerka pospolitego]], sosny zwyczajnej, [[dąb szypułkowy|dębu szypułkowego]] i [[buk zwyczajny|buka zwyczajnego]].
+
'''Rezerwat przyrody Pupy''' – rezerwat utworzony na podstawie Zarządzenia Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dn. 25 stycznia 1995 r. Jest rezerwatem leśnym, zajmuje obszar 58,12 ha. Położony jest w pobliżu miejscowości [[Spychowo]], na terenie [[Nadleśnictwo Spychowo|Nadleśnictwa Spychowo]] ([[powiat szczycieński]]).  
 +
 
 +
Rezerwat powstał w celu zachowania starodrzewu mieszanego z udziałem [[świerk pospolity|świerka pospolitego]], sosny zwyczajnej, [[dąb szypułkowy|dębu szypułkowego]] i [[buk zwyczajny|buka zwyczajnego]].
 +
 
 +
Nazwa rezerwatu pochodzi od przedwojennej, niemieckiej nazwy miejscowości Spychowo – Puppen. Po wojnie miejscowość przemianowano na Pupy. W 1959 r. zmieniono tę kontrowersyjną nazwę na zaczerpnięte z powieści Henryka Sienkiewicza Spychowo. Aby zachować historyczną nazwę, leśnicy postanowili nazwać tak pobliski rezerwat.
 
<br/><br/>
 
<br/><br/>
[[Plik:rezerwat pupy dęby.jpg|250px|thumb|right|Pomnikowe dęby w rezerwacie]]
+
[[Plik:rezerwat pupy dęby.jpg|250px|thumb|right|Pomnikowe dęby w rezerwacie Pupy]]
[[Plik:pupy zolciak.jpg|250px|thumb|right|Owocniki żółciaka siarkowego na starym dębie w rezerwacie]]
+
[[Plik:pupy zolciak.jpg|250px|thumb|right|Owocniki żółciaka siarkowego na starym dębie w rezerwacie Pupy]]
 
== Fizjogeografia terenu i szata roślinna ==
 
== Fizjogeografia terenu i szata roślinna ==
Teren rezerwatu jest lekko falisty deniwelacje nie przekraczają zazwyczaj 0,5 m. W części środkowej występuje obniżenie z siedliskami wilgotnymi i bagiennymi. W okresach wilgotnych i po opadach deszczu, ze względu na płytkie występowanie wód gruntowych, stopień uwilgotnienia tych miejsc szybko wzrasta i utrzymuje się stosunkowo długo.
+
Teren rezerwatu jest lekko falisty; deniwelacje nie przekraczają zazwyczaj 0,5 m. W części środkowej występuje obniżenie z siedliskami wilgotnymi i bagiennymi. Ze względu na płytkie występowanie wód gruntowych w okresach wilgotnych i po opadach deszczu stopień uwilgotnienia tych miejsc szybko wzrasta i utrzymuje się stosunkowo długo.
 
   
 
   
Na terenie rezerwatu „Pupy” wyróżniono 12 zbiorowisk roślinnych. Dominuje bór mieszany wilgotny dębowo-świerkowy (jegiel) ''Querco-Piceetum''. Głównym komponentem drzewostanu w tym zespole jest [[świerk pospolity|świerk]] tworzący wielogeneracyjną populację. Znacznie mniej liczna i mało zróżnicowana wiekowo jest populacja [[dąb szypułkowy|dębu]], obejmująca nieliczne 300-letnie drzewa pomnikowe. Z pozostałych zbiorowisk na uwagę zasługuje grąd subkontynentalny ''Tilio cordatae-Carpinetum betuli'' z [[buk zwyczajny|bukiem]], który znajduje się tu poza granicą zwartego zasięgu. O antropogenicznym pochodzeniu drzewostanu bukowego świadczy jego układ w formie kręgu tzw. kępa Mortzfelda. Siedliska grądowe występują w rezerwacie na większych powierzchniach, zajęte są jednak obecnie głównie przez drzewostany sosnowe powstałe w wyniku sztucznych nasadzeń po zrębach zupełnych.
+
Na terenie rezerwatu Pupy wyróżniono 12 zbiorowisk roślinnych. Dominuje bór mieszany wilgotny dębowo-świerkowy (jegiel) ''Querco-Piceetum''. Głównym komponentem drzewostanu w tym zespole jest świerk tworzący wielogeneracyjną populację. Znacznie mniej liczna i mało zróżnicowana wiekowo jest populacja dębu. Obejmuje ona nieliczne 300-letnie drzewa pomnikowe. Z pozostałych zbiorowisk na uwagę zasługuje grąd subkontynentalny ''Tilio cordatae-Carpinetum betuli'' z [[buk zwyczajny|bukiem]], który znajduje się tu poza granicą zwartego zasięgu. O antropogenicznym pochodzeniu drzewostanu bukowego świadczy jego układ w formie kręgu (tzw. kępa Mortzfelda). Siedliska grądowe występują w rezerwacie na większych powierzchniach, zajęte są jednak obecnie głównie przez drzewostany sosnowe powstałe w wyniku sztucznych nasadzeń po zrębach zupełnych.
  
Rezerwat „Pupy” jest jednym z ogniw specjalnego obszaru ochrony siedlisk (SOOS) Natura 2000 [[Natura 2000 Ostoja Piska|"Ostoja Piska"]], utworzonego w ramach programu [[NATURA 2000]].  
+
Rezerwat Pupy jest jednym z ogniw specjalnego obszaru ochrony siedlisk (SOOS) [[Ostoja Piska]], utworzonego w ramach programu [[Natura 2000]].  
 
<br/>
 
<br/>
 
== Zwierzęta ==
 
== Zwierzęta ==
W rezerwacie i jego najbliższej okolicy odnotowano występowanie 28 gatunków ssaków, 38 gatunków ptaków lęgowych, 13 gatunków ptaków przelotnych, 10 gatunków ptaków płazów i 3 gatunki gadów.
+
W rezerwacie i jego najbliższej okolicy odnotowano występowanie 28 gatunków ssaków, 38 gatunków ptaków lęgowych, 13 gatunków ptaków przelotnych, 10 gatunków płazów i 3 gatunki gadów.
 
<br/>
 
<br/>
 
== Rośliny ==
 
== Rośliny ==
Linia 34: Linia 38:
 
<br/>
 
<br/>
 
== Grzyby ==
 
== Grzyby ==
Dotychczas nie prowadzono szczegółowych badań grzybów wielkoowocnikowych rezerwatu „Pupy”. Wstępne obserwacje pozwoliły na wyróżnienie dwóch gatunków chronionych – ''[[lakownica żółtawa|Ganoderma lucidum]]'' i ''Geastrum pectinatum''. Uwagę zwiedzających zwracają pojawiające się okresowo na starych dębach olbrzymie skupienia owocników pasożytniczego grzyba [[żółciak siarkowy|żółciaka siarkowego]] ''Laetiporus sulphureus''.  
+
Dotychczas nie prowadzono szczegółowych badań nad grzybami wielkoowocnikowymi rezerwatu Pupy. Wstępne obserwacje pozwoliły na wyróżnienie dwóch gatunków chronionych – [[lakownica żółtawa|''Ganoderma lucidum'']] i ''Geastrum pectinatum''. Uwagę zwiedzających zwracają pojawiające się okresowo na starych dębach olbrzymie skupienia owocników pasożytniczego grzyba [[żółciak siarkowy|żółciaka siarkowego]] (''Laetiporus sulphureus'').  
  
Na terenie rezerwatu „Pupy” wyróżniono dotychczas 100 gatunków porostów i grzybów naporostowych. Występuje tu 16 taksonów objętych ochroną gatunkową oraz 28 zagrożonych w Polsce wymarciem. Spośród porostów odnotowanych  w rezerwacie na szczególną uwagę zasługuje [[puchlinka ząbkowata|''Thelotrema lepadinum'']], której stanowisko w tym obiekcie jest jedynym znanym dotychczas na terenie Puszczy Piskiej.  
+
Na terenie rezerwatu Pupy wyróżniono dotychczas 100 gatunków porostów i grzybów naporostowych. Występuje tu 16 taksonów objętych ochroną gatunkową oraz 28 zagrożonych w Polsce wymarciem. Spośród porostów odnotowanych  w rezerwacie na szczególną uwagę zasługuje [[puchlinka ząbkowata]] (''Thelotrema lepadinum''), której stanowisko w tym obiekcie jest jedynym znanym dotychczas na terenie [[Puszcza Piska|Puszczy Piskiej]].  
 
<br/>
 
<br/>
 
== Ciekawostki ==
 
== Ciekawostki ==
Nazwa rezerwatu pochodzi od przedwojennej, niemieckiej nazwy miejscowości [[Spychowo]] – Puppen, którą przetłumaczono po wojnie na Pupy. W roku 1959. zmieniono tą kontrowersyjną nazwę na zaczerpnięte z powieści Henryka Sienkiewicza Spychowo. Aby zachować historyczną nazwę leśnicy postanowili nazwać tak pobliski rezerwat.
+
Zwiedzanie rezerwatu umożliwia utworzona w roku 2006 ścieżka przyrodnicza. Rozpoczyna się ona i kończy koło parkingu przy szosie Spychowo-[[Rozogi]]. Jest to stosunkowo krótka trasa o długości 2 km, biegnąca przez najbardziej wartościowe i malownicze fragmenty rezerwatu. Na trasie wyznaczono 4 przystanki z tablicami informacyjnymi opisującymi najciekawsze zjawiska przyrodnicze.
 
+
== Zobacz też ==
Zwiedzanie rezerwatu „Pupy’ umożliwia utworzona w roku 2006 ścieżka przyrodnicza. Rozpoczyna się ona i kończy koło parkingu przy szosie [[Spychowo]]-Rozogi. Jest to stosunkowo krótka trasa o długości 2 km, biegnąca przez najbardziej wartościowe i malownicze fragmenty rezerwatu. Na trasie wyznaczono 4 przystanki z tablicami informacyjnymi opisującymi najciekawsze zjawiska przyrodnicze
+
[http://pl.wikipedia.org/wiki/Rezerwat_przyrody_Pupy pl.wikipedia.org, Rezerwat przyrody Pupy] [21.05.2014]
 
<br/>
 
<br/>
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
S. Dąbrowski, B. Polakowski, L. Wołos: ''Obszary chronione i pomniki przyrody województwa warmińsko-mazurskiego''. Urząd Wojewódzki, Wydział Ochrony Środowiska i Rolnictwa w Olsztynie, 1999.  
+
Dąbrowski Stanisław, Polakowski Benon, Wołos Lucjan, ''Obszary chronione i pomniki przyrody województwa warmińsko-mazurskiego'', Olsztyn 1999.  
 
<br/>
 
<br/>
D. Kubiak, A. Zalewska, G. Fiedorowicz: ''Porosty i grzyby wielkoowocnikowe na tle zbiorowisk leśnych południowej Warmii i Mazur''. W: H. Ciecierska, C. Hołdyński (red.), ''Dziedzictwo przyrodnicze Warmii, Mazur i Powiśla'': 181-191. Przewodnik do warsztatów terenowych 56. Zjazdu Polskiego Towarzystwa Botanicznego pt. “Interdyscyplinarne i aplikacyjne znaczenie nauk botanicznych”, Olsztyn 24-30 czerwca 2013 r.  
+
Kubiak Dariusz, Zalewska Anna, Fiedorowicz Grzegorz, ''Porosty i grzyby wielkoowocnikowe na tle zbiorowisk leśnych południowej Warmii i Mazur'', [w:] ''Dziedzictwo przyrodnicze Warmii, Mazur i Powiśla. Przewodnik do warsztatów terenowych 56. Zjazdu Polskiego Towarzystwa Botanicznego pt. "Interdyscyplinarne i aplikacyjne znaczenie nauk botanicznych" 24-30 czerwca 2013 r.'', red. Hanna Ciecierska, Czesław Holdyński, Olsztyn 2013, s. 181-191.
<br/>
 
''Plan Ochrony Rezerwatu Pupy''. [w:] Rozporządzenie wojewody warmińsko-mazurskiego nr 45 z dnia 8 listopada 2006 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ustanowienia planów ochrony dla rezerwatów przyrody. Załącznik nr 17. Dziennik Urzędowy Województwa Warmińsko-Mazurskiego nr 190. Poz. 2673.<br/>
 
== Linki zewnętrzne ==
 
[http://pl.wikipedia.org/wiki/Rezerwat_przyrody_Pupy pl.wikipedia.org, Rezerwat przyrody Pupy] [21.05.2014]
 
 
<br/>
 
<br/>
 +
''Plan Ochrony Rezerwatu Pupy'', [w:] Rozporządzenie wojewody warmińsko-mazurskiego nr 45 z dnia 8 listopada 2006 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ustanowienia planów ochrony dla rezerwatów przyrody. Załącznik nr 17. Dziennik Urzędowy Województwa Warmińsko-Mazurskiego nr 190. Poz. 2673.<br/>
  
  
 
[[Kategoria: Przyroda]][[Kategoria: Natura 2000]][[Kategoria: Ochrona przyrody]][[Kategoria: Rezerwaty przyrody]][[Kategoria: Świętajno (gmina wiejska, powiat szczycieński)]]
 
[[Kategoria: Przyroda]][[Kategoria: Natura 2000]][[Kategoria: Ochrona przyrody]][[Kategoria: Rezerwaty przyrody]][[Kategoria: Świętajno (gmina wiejska, powiat szczycieński)]]

Wersja z 10:28, 17 lip 2014

Rezerwat przyrody Pupy

{{{Opis_zdjęcia}}}
Rezerwat Pupy. Tablica informacyjna przy ścieżce przyrodniczej
Rodzaj rezerwatu leśny
Państwo  Polska
Data utworzenia 1995
Powierzchnia 58,12 ha ha
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Rezerwat przyrody Pupy
Rezerwat przyrody Pupy
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Rezerwat przyrody Pupy
Rezerwat przyrody Pupy
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Rezerwat przyrody Pupy – rezerwat utworzony na podstawie Zarządzenia Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dn. 25 stycznia 1995 r. Jest rezerwatem leśnym, zajmuje obszar 58,12 ha. Położony jest w pobliżu miejscowości Spychowo, na terenie Nadleśnictwa Spychowo (powiat szczycieński).

Rezerwat powstał w celu zachowania starodrzewu mieszanego z udziałem świerka pospolitego, sosny zwyczajnej, dębu szypułkowego i buka zwyczajnego.

Nazwa rezerwatu pochodzi od przedwojennej, niemieckiej nazwy miejscowości Spychowo – Puppen. Po wojnie miejscowość przemianowano na Pupy. W 1959 r. zmieniono tę kontrowersyjną nazwę na zaczerpnięte z powieści Henryka Sienkiewicza Spychowo. Aby zachować historyczną nazwę, leśnicy postanowili nazwać tak pobliski rezerwat.

Pomnikowe dęby w rezerwacie Pupy
Owocniki żółciaka siarkowego na starym dębie w rezerwacie Pupy

Fizjogeografia terenu i szata roślinna

Teren rezerwatu jest lekko falisty; deniwelacje nie przekraczają zazwyczaj 0,5 m. W części środkowej występuje obniżenie z siedliskami wilgotnymi i bagiennymi. Ze względu na płytkie występowanie wód gruntowych w okresach wilgotnych i po opadach deszczu stopień uwilgotnienia tych miejsc szybko wzrasta i utrzymuje się stosunkowo długo.

Na terenie rezerwatu Pupy wyróżniono 12 zbiorowisk roślinnych. Dominuje bór mieszany wilgotny dębowo-świerkowy (jegiel) Querco-Piceetum. Głównym komponentem drzewostanu w tym zespole jest świerk tworzący wielogeneracyjną populację. Znacznie mniej liczna i mało zróżnicowana wiekowo jest populacja dębu. Obejmuje ona nieliczne 300-letnie drzewa pomnikowe. Z pozostałych zbiorowisk na uwagę zasługuje grąd subkontynentalny Tilio cordatae-Carpinetum betuli z bukiem, który znajduje się tu poza granicą zwartego zasięgu. O antropogenicznym pochodzeniu drzewostanu bukowego świadczy jego układ w formie kręgu (tzw. kępa Mortzfelda). Siedliska grądowe występują w rezerwacie na większych powierzchniach, zajęte są jednak obecnie głównie przez drzewostany sosnowe powstałe w wyniku sztucznych nasadzeń po zrębach zupełnych.

Rezerwat Pupy jest jednym z ogniw specjalnego obszaru ochrony siedlisk (SOOS) Ostoja Piska, utworzonego w ramach programu Natura 2000.

Zwierzęta

W rezerwacie i jego najbliższej okolicy odnotowano występowanie 28 gatunków ssaków, 38 gatunków ptaków lęgowych, 13 gatunków ptaków przelotnych, 10 gatunków płazów i 3 gatunki gadów.

Rośliny

W rezerwacie zanotowano występowanie 13 gatunków drzew, 7 gatunków krzewów, 105 ziół i 16 gatunków mchów.

Grzyby

Dotychczas nie prowadzono szczegółowych badań nad grzybami wielkoowocnikowymi rezerwatu Pupy. Wstępne obserwacje pozwoliły na wyróżnienie dwóch gatunków chronionych – Ganoderma lucidum i Geastrum pectinatum. Uwagę zwiedzających zwracają pojawiające się okresowo na starych dębach olbrzymie skupienia owocników pasożytniczego grzyba żółciaka siarkowego (Laetiporus sulphureus).

Na terenie rezerwatu Pupy wyróżniono dotychczas 100 gatunków porostów i grzybów naporostowych. Występuje tu 16 taksonów objętych ochroną gatunkową oraz 28 zagrożonych w Polsce wymarciem. Spośród porostów odnotowanych w rezerwacie na szczególną uwagę zasługuje puchlinka ząbkowata (Thelotrema lepadinum), której stanowisko w tym obiekcie jest jedynym znanym dotychczas na terenie Puszczy Piskiej.

Ciekawostki

Zwiedzanie rezerwatu umożliwia utworzona w roku 2006 ścieżka przyrodnicza. Rozpoczyna się ona i kończy koło parkingu przy szosie Spychowo-Rozogi. Jest to stosunkowo krótka trasa o długości 2 km, biegnąca przez najbardziej wartościowe i malownicze fragmenty rezerwatu. Na trasie wyznaczono 4 przystanki z tablicami informacyjnymi opisującymi najciekawsze zjawiska przyrodnicze.

Zobacz też

pl.wikipedia.org, Rezerwat przyrody Pupy [21.05.2014]

Bibliografia

Dąbrowski Stanisław, Polakowski Benon, Wołos Lucjan, Obszary chronione i pomniki przyrody województwa warmińsko-mazurskiego, Olsztyn 1999.
Kubiak Dariusz, Zalewska Anna, Fiedorowicz Grzegorz, Porosty i grzyby wielkoowocnikowe na tle zbiorowisk leśnych południowej Warmii i Mazur, [w:] Dziedzictwo przyrodnicze Warmii, Mazur i Powiśla. Przewodnik do warsztatów terenowych 56. Zjazdu Polskiego Towarzystwa Botanicznego pt. "Interdyscyplinarne i aplikacyjne znaczenie nauk botanicznych" 24-30 czerwca 2013 r., red. Hanna Ciecierska, Czesław Holdyński, Olsztyn 2013, s. 181-191.
Plan Ochrony Rezerwatu Pupy, [w:] Rozporządzenie wojewody warmińsko-mazurskiego nr 45 z dnia 8 listopada 2006 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ustanowienia planów ochrony dla rezerwatów przyrody. Załącznik nr 17. Dziennik Urzędowy Województwa Warmińsko-Mazurskiego nr 190. Poz. 2673.