Rezerwat Pupy
| Rezerwat przyrody Pupy | |
| | |
 Rezerwat Pupy. Tablica informacyjna przy ścieżce przyrodniczej | |
| Rodzaj rezerwatu | leśny |
| Państwo |  Polska
|
| Data utworzenia | 1995 |
| Powierzchnia | 58,12 ha ha |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Rezerwat przyrody Pupy | |
| Położenie na mapie Polski  Rezerwat przyrody Pupy | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Rezerwat przyrody Pupy – rezerwat utworzony na podstawie Zarządzenia Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dn. 25 stycznia 1995 r. Jest rezerwatem leśnym, zajmuje obszar 58,12 ha. Położony jest w pobliżu miejscowości Spychowo, na terenie Nadleśnictwa Spychowo (powiat szczycieński).
Rezerwat powstał w celu zachowania starodrzewu mieszanego z udziałem świerka pospolitego, sosny zwyczajnej, dębu szypułkowego i buka zwyczajnego.
Nazwa rezerwatu pochodzi od przedwojennej, niemieckiej nazwy miejscowości Puppen. Po wojnie miejscowość przemianowano na Pupy. W 1959 r. zmieniono tę kontrowersyjną nazwę na zaczerpnięte z powieści Henryka Sienkiewicza Spychowo. Aby zachować historyczną nazwę, leśnicy postanowili nazwać tak pobliski rezerwat.
Spis treści
Fizjogeografia terenu i szata roślinna
Teren rezerwatu jest lekko falisty; deniwelacje nie przekraczają zazwyczaj 0,5 m. W części środkowej występuje obniżenie z siedliskami wilgotnymi i bagiennymi. Ze względu na płytkie występowanie wód gruntowych w okresach wilgotnych i po opadach deszczu stopień uwilgotnienia tych miejsc szybko wzrasta i utrzymuje się stosunkowo długo.
Na terenie rezerwatu Pupy wyróżniono 12 zbiorowisk roślinnych. Dominuje bór mieszany wilgotny dębowo-świerkowy (jegiel) Querco-Piceetum. Głównym komponentem drzewostanu w tym zespole jest świerk tworzący wielogeneracyjną populację. Znacznie mniej liczna i mało zróżnicowana wiekowo jest populacja dębu. Obejmuje ona nieliczne 300-letnie drzewa pomnikowe. Z pozostałych zbiorowisk na uwagę zasługuje grąd subkontynentalny Tilio cordatae-Carpinetum betuli z bukiem, który znajduje się tu poza granicą zwartego zasięgu. O antropogenicznym pochodzeniu drzewostanu bukowego świadczy jego układ w formie kręgu (tzw. kępa Mortzfelda). Siedliska grądowe występują w rezerwacie na większych powierzchniach, zajęte są jednak obecnie głównie przez drzewostany sosnowe powstałe w wyniku sztucznych nasadzeń po zrębach zupełnych.
Rezerwat Pupy jest jednym z ogniw specjalnego obszaru ochrony siedlisk (SOOS) Ostoja Piska, utworzonego w ramach programu Natura 2000.
Zwierzęta
W rezerwacie i jego najbliższej okolicy odnotowano występowanie 28 gatunków ssaków, 38 gatunków ptaków lęgowych, 13 gatunków ptaków przelotnych, 10 gatunków płazów i 3 gatunki gadów.
Rośliny
W rezerwacie zanotowano występowanie 13 gatunków drzew, 7 gatunków krzewów, 105 ziół i 16 gatunków mchów.
Grzyby
Dotychczas nie prowadzono szczegółowych badań nad grzybami wielkoowocnikowymi rezerwatu Pupy. Wstępne obserwacje pozwoliły na wyróżnienie dwóch gatunków chronionych – Ganoderma lucidum i Geastrum pectinatum. Uwagę zwiedzających zwracają pojawiające się okresowo na starych dębach olbrzymie skupienia owocników pasożytniczego grzyba żółciaka siarkowego (Laetiporus sulphureus).
Na terenie rezerwatu Pupy wyróżniono dotychczas 100 gatunków porostów i grzybów naporostowych. Występuje tu 16 taksonów objętych ochroną gatunkową oraz 28 zagrożonych w Polsce wymarciem. Spośród porostów odnotowanych w rezerwacie na szczególną uwagę zasługuje puchlinka ząbkowata (Thelotrema lepadinum), której stanowisko w tym obiekcie jest jedynym znanym dotychczas na terenie Puszczy Piskiej.
Ciekawostki
Zwiedzanie rezerwatu umożliwia utworzona w roku 2006 ścieżka przyrodnicza. Rozpoczyna się ona i kończy koło parkingu przy szosie Spychowo-Rozogi. Jest to stosunkowo krótka trasa o długości 2 km, biegnąca przez najbardziej wartościowe i malownicze fragmenty rezerwatu. Na trasie wyznaczono 4 przystanki z tablicami informacyjnymi opisującymi najciekawsze zjawiska przyrodnicze.
Zobacz też
pl.wikipedia.org, Rezerwat przyrody Pupy [21.05.2014]
Bibliografia
Dąbrowski Stanisław, Polakowski Benon, Wołos Lucjan, Obszary chronione i pomniki przyrody województwa warmińsko-mazurskiego, Olsztyn 1999.
Kubiak Dariusz, Zalewska Anna, Fiedorowicz Grzegorz, Porosty i grzyby wielkoowocnikowe na tle zbiorowisk leśnych południowej Warmii i Mazur, [w:] Dziedzictwo przyrodnicze Warmii, Mazur i Powiśla. Przewodnik do warsztatów terenowych 56. Zjazdu Polskiego Towarzystwa Botanicznego pt. "Interdyscyplinarne i aplikacyjne znaczenie nauk botanicznych" 24-30 czerwca 2013 r., red. Hanna Ciecierska, Czesław Holdyński, Olsztyn 2013, s. 181-191.
Plan Ochrony Rezerwatu Pupy, [w:] Rozporządzenie wojewody warmińsko-mazurskiego nr 45 z dnia 8 listopada 2006 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ustanowienia planów ochrony dla rezerwatów przyrody. Załącznik nr 17. Dziennik Urzędowy Województwa Warmińsko-Mazurskiego nr 190. Poz. 2673.
