Rogale Wielkie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 5 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
 
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
 
  |nazwa                = Rogale Wielkie   
 
  |nazwa                = Rogale Wielkie   
Linia 7: Linia 5:
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
 
  |dopełniacz wsi        = Rogali Wielkich   
 
  |dopełniacz wsi        = Rogali Wielkich   
  |zdjęcie              = Pole-obowiązkowe 
+
  |zdjęcie              =  
  |opis zdjęcia          = Pole-obowiązkowe   
+
  |opis zdjęcia          =    
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
Linia 30: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>''' Rogale Wielkie''' (niem. ''Gross Rogallen'') – [[wieś sołecka]] w Polsce, położona w [[województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat piski | powiecie piskim]], w [[gmina Biała Piska|gminie Biała Piska]]. W latach 1975-1998 miejscowość [[administracja|administracyjnie]] należała do [[województwo suwalskie|województwa suwalskiego]].
+
''' Rogale Wielkie''' (niem. ''Gross Rogallen'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat piski |powiecie piskim]], w [[Biała Piska (gmina miejsko-wiejska)|gminie Biała Piska]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 82 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Radosław Szczesik]]<ref> [http://bialapiska.eu/index.php?option=com_content&task=view&id=18&Itemid=22/ Strona Gminy Biała Piska] [30.08.2013]</ref>.
 
+
<br/><br/>
<br/>
 
 
 
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
 
Wieś położona jest na terenie [[Pojezierze Ełckie|Pojezierza Ełckiego]] wchodzącego w skład [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]], w pobliżu granicy województwa warmińsko-mazurskiego z województwem podlaskim, 14 km na wschód od [[Biała Piska|Białej Piskiej]], 7 km na północ od Szczuczyna (woj. podlaskie). Na północ od wsi (około 3 km) leży [[Jezioro Borowe]].
 
  
 +
==Położenie==
 +
Wieś położona jest na terenie [[Pojezierze Ełckie|Pojezierza Ełckiego]] wchodzącego w skład [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]], w pobliżu granicy województwa warmińsko–mazurskiego z województwem podlaskim, 14 km na wschód od [[Biała Piska|Białej Piskiej]], 7 km na północ od Szczuczyna (woj. podlaskie). Na północ od wsi (około 3 km) leży [[Jezioro Borowe]].
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Dzieje miejscowości ===
+
== Dzieje miejscowości ==
Osada istniała już przed [[wojna trzynastoletnia|wojną trzynastoletnią]] (1454-1466). Przywilej otrzymała w 1471 roku na prawie magdeburskim – 30 łanów otrzymali: Maciej Rogala oraz spokrewnieni z nim Maciej, Grzegorz i Stefan. Nazwa wsi pochodzi od jednego z właścicieli. W maju 1710 roku dotarła tutaj wielka epidemia dżumy, w wyniku której populacja wsi poważnie się zmniejszyła (zmarło 81 osób).  
+
Osada istniała już przed wojną trzynastoletnią (1454–1466). Przywilej otrzymała w 1471 roku na [[Prawo magdeburskie| prawie magdeburskim]] – 30 łanów dostał Maciej Rogala oraz spokrewnieni z nim: Maciej, Grzegorz i Stefan. Nazwa wsi pochodzi od jednego z właścicieli. W maju 1710 roku dotarła tutaj wielka epidemia dżumy, w wyniku której populacja wsi poważnie się zmniejszyła (zmarło 81 osób).  
Rogale Wielkie długo należały do [[parafia ewangelicka w Różyńsku Wielkim|parafii ewangelickiej w Różyńsku Wielkim; dopiero w 1902 roku zostały włączone do nowo utworzonej [[parafia ewangelicka w Skarżynie|parafii w Skarżynie]].
+
Rogale Wielkie długo należały do [[Parafia ewangelicka w Różyńsku Wielkim|parafii ewangelickiej w Różyńsku Wielkim]]; dopiero w 1902 roku zostały włączone do nowo utworzonej [[Parafia ewangelicka w Skarżynie|parafii w Skarżynie]].
  
Szkoła we wsi powstała w 1855 roku. W 1935 roku jeden nauczyciel nauczał w niej 35 dzieci. Po [[II wojna światowa w Prusach Wschodnich|II wojnie światowej]] uruchomiono ją ponownie pod koniec 1946 roku w odremontowanym dawnym budynku; funkcjonowała do lat 70.  
+
Szkoła we wsi powstała w 1855 roku. W 1935 roku jeden nauczyciel nauczał w niej 35 dzieci. Po [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojnie światowej]] uruchomiono ją ponownie pod koniec 1946 roku w odremontowanym dawnym budynku; funkcjonowała do lat 70.  
  
Aktualnie wieś jest siedzibą [[sołectwo|sołectwa]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Radosław Szczesik]]<ref> http://bialapiska.eu/index.php?option=com_content&task=view&id=18&Itemid=22 [data dostępu: 30.08.2013]</ref>.
+
Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.  
  
  
Liczba mieszkańców
+
Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:
  
1857 – 172 osoby
+
*1857 r. – 172 osoby
  
1864 – 211 osób
+
*1864 r. – 211 osób
  
1867 – 224 osoby
+
*1867 r. – 224 osoby
  
1871 – 228 osób
+
*1871 r. – 228 osób
  
1895 – 230 osób
+
*1895 r. – 230 osób
  
1925 – 252 osoby
+
*1925 r. – 252 osoby
  
1933 – 230 osób
+
*1933 r. – 230 osób
  
1939 – 214 osób
+
*1939 r. – 214 osób
  
1988 – 114 osób
+
*1988 r. – 114 osób
  
 +
== Religia ==
 +
Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. Chrystusa Króla w Skarżynie |parafii rzymskokatolickiej w Skarżynie]].
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Zabytki: ===
+
== Zabytki==
*Dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku; pochowanych jest tutaj dwóch żołnierzy armii rosyjskiej poległych w latach 1914-1915
+
*dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku; pochowanych jest tutaj dwóch żołnierzy armii rosyjskiej poległych w latach 1914–1915
*Dawna szkoła (dom nr 14), murowana, z początku XX wieku oraz kilka murowanych zagród z tego samego okresu (nr 2, 4, 8, 11, 15, 17)
+
*dawna szkoła (dom nr 14), murowana, z początku XX wieku oraz kilka murowanych zagród z tego samego okresu (nr 2, 4, 8, 11, 15, 17)
 
 
<br/>
 
  
=== Bibliografia: ===
+
== Bibliografia ==
#Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. I, Olsztyn 2011.
+
Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. I, Olsztyn 2011.<br/>
#Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002.
+
Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002.<br/>
#Białuński Grzegorz, ''Przyczynek do przebiegu zarazy dżumy w starostwie piskim w latach 1709-1711'', Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, s. 51-57.
+
Białuński Grzegorz, ''Przyczynek do przebiegu zarazy dżumy w starostwie piskim w latach 1709-1711'', Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, ss. 51–57.<br/>
#Hippel Rudolf von, ''Przegląd statystycznych i innych uwarunkowań powiatu Johannisburg na podstawie przeprowadzonego spisu powszechnego w dniu 3 grudnia 1867 r. wg zestawienia starosty von Hippela w roku 1868'', Znad Pisy, nr 19-20, 2010-2011, s. 83-157.
+
von Hippel Rudolf, ''Przegląd statystycznych i innych uwarunkowań powiatu Johannisburg na podstawie przeprowadzonego spisu powszechnego w dniu 3 grudnia 1867 r. wg zestawienia starosty von Hippela w roku 1868'', Znad Pisy, nr 19–20, 2010–2011, ss. 83–157.<br/>
#Pawlicki Ryszard Wojciech, ''Cmentarze i mogiły wojenne z okresu pierwszej wojny światowej na obszarze byłego powiatu piskiego'', Znad Pisy, nr 4, 1996, s. 49-69.
+
Pawlicki Ryszard Wojciech, ''Cmentarze i mogiły wojenne z okresu pierwszej wojny światowej na obszarze byłego powiatu piskiego'', Znad Pisy, nr 4, 1996, ss. 49–69.<br/>
#''Pisz. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.
+
''Pisz. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.<br/>
#Sawicki Ryszard, ''Dzieje wsi i parafii Skarżyn. Monografia historyczno-pastoralna'', Znad Pisy, nr 15, 2006, s. 52-77.
+
Sawicki Ryszard, ''Dzieje wsi i parafii Skarżyn. Monografia historyczno-pastoralna'', Znad Pisy, nr 15, 2006, ss. 52–77.<br/>
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.
+
''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/>
#Deutsche Verwaltungsgeschichte: http://www.verwaltungsgeschichte.de/johannisburg.html [data dostępu: 5.08.2013]
+
[http://www.verwaltungsgeschichte.de/johannisburg.html/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [05.08.2013]<br/>
#Bank Danych Lokalnych GUS: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu: 5.08.2013]
+
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [05.08.2013]<br/>
#Gminna Ewidencja Zabytków: bip.bialapiska.pl/zalaczniki/art/050506130925.doc [data dostępu: 5.08.2013]
+
[http://www.bip.bialapiska.pl/zalaczniki/art/050506130925.doc/ Strona Urzędu Gminy Biała Piska] [05.08.2013]
 
 
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
Linia 95: Linia 91:
 
<br/>
 
<br/>
  
== Zobacz też ==
+
[[Kategoria: Powiat piski]]   
 
+
[[Kategoria: Biała Piska (gmina miejsko-wiejska)]]  
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 15:48, 24 wrz 2013 (CEST)
+
[[Kategoria: Wsie sołeckie]]  
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 02:22, 28 paź 2013 (CET)
+
[[Kategoria: 1401-1500]]
[[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: wieś sołecka]] [[Kategoria: powiat piski]]  [[Kategoria: gmina Biała Piska]] [[Kategoria: Cmentarze wojenne z okresu I wojny światowej]]
 
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 15:48, 24 wrz 2013 (CEST)
 

Aktualna wersja na dzień 22:22, 17 sty 2015

Rogale Wielkie

Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat piski
Gmina Biała Piska
Liczba ludności (2010) 82
Strefa numeracyjna (+48) 87
Kod pocztowy 12-230
Tablice rejestracyjne NPI
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Rogale Wielkie
Rogale Wielkie
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Rogale Wielkie
Rogale Wielkie
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Rogale Wielkie (niem. Gross Rogallen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Biała Piska. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. W 2010 roku wieś liczyła 82 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Radosław Szczesik[1].

Położenie

Wieś położona jest na terenie Pojezierza Ełckiego wchodzącego w skład Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, w pobliżu granicy województwa warmińsko–mazurskiego z województwem podlaskim, 14 km na wschód od Białej Piskiej, 7 km na północ od Szczuczyna (woj. podlaskie). Na północ od wsi (około 3 km) leży Jezioro Borowe.

Dzieje miejscowości

Osada istniała już przed wojną trzynastoletnią (1454–1466). Przywilej otrzymała w 1471 roku na prawie magdeburskim – 30 łanów dostał Maciej Rogala oraz spokrewnieni z nim: Maciej, Grzegorz i Stefan. Nazwa wsi pochodzi od jednego z właścicieli. W maju 1710 roku dotarła tutaj wielka epidemia dżumy, w wyniku której populacja wsi poważnie się zmniejszyła (zmarło 81 osób). Rogale Wielkie długo należały do parafii ewangelickiej w Różyńsku Wielkim; dopiero w 1902 roku zostały włączone do nowo utworzonej parafii w Skarżynie.

Szkoła we wsi powstała w 1855 roku. W 1935 roku jeden nauczyciel nauczał w niej 35 dzieci. Po II wojnie światowej uruchomiono ją ponownie pod koniec 1946 roku w odremontowanym dawnym budynku; funkcjonowała do lat 70.

Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.


Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:

  • 1857 r. – 172 osoby
  • 1864 r. – 211 osób
  • 1867 r. – 224 osoby
  • 1871 r. – 228 osób
  • 1895 r. – 230 osób
  • 1925 r. – 252 osoby
  • 1933 r. – 230 osób
  • 1939 r. – 214 osób
  • 1988 r. – 114 osób

Religia

Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej w Skarżynie.

Zabytki

  • dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku; pochowanych jest tutaj dwóch żołnierzy armii rosyjskiej poległych w latach 1914–1915
  • dawna szkoła (dom nr 14), murowana, z początku XX wieku oraz kilka murowanych zagród z tego samego okresu (nr 2, 4, 8, 11, 15, 17)

Bibliografia

Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. I, Olsztyn 2011.
Białuński Grzegorz, Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
Białuński Grzegorz, Przyczynek do przebiegu zarazy dżumy w starostwie piskim w latach 1709-1711, Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, ss. 51–57.
von Hippel Rudolf, Przegląd statystycznych i innych uwarunkowań powiatu Johannisburg na podstawie przeprowadzonego spisu powszechnego w dniu 3 grudnia 1867 r. wg zestawienia starosty von Hippela w roku 1868, Znad Pisy, nr 19–20, 2010–2011, ss. 83–157.
Pawlicki Ryszard Wojciech, Cmentarze i mogiły wojenne z okresu pierwszej wojny światowej na obszarze byłego powiatu piskiego, Znad Pisy, nr 4, 1996, ss. 49–69.
Pisz. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.
Sawicki Ryszard, Dzieje wsi i parafii Skarżyn. Monografia historyczno-pastoralna, Znad Pisy, nr 15, 2006, ss. 52–77.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Deutsche Verwaltungsgeschichte [05.08.2013]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.08.2013]
Strona Urzędu Gminy Biała Piska [05.08.2013]

Przypisy