Rożyńsk Wielki (gmina Gołdap)

Różyńsk Wielki
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	gołdapski
Gmina	Gołdap
Liczba ludności (2010)	247
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Różyńsk Wielki
Położenie na mapie Polski Różyńsk Wielki
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Różyńsk Wielki (powiat gołdapski) (niem. Gross Rosinsko, od 1938 r. Grossfreiendorf) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie gołdapskim, w gminie Gołdap. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W latach 1999–2001 wieś wchodziła w skład powiatu olecko–gołdapskiego. Miejscowość w 2010 roku liczyła 247 mieszkańców . W skład sołectwa wchodzą wsie: Różyńsk Wielki, Różyńsk Mały i Nowa Boćwinka. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Romuald Andruczyk .

Położenie

Wieś położona jest w północno–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, 11 km na południowy zachód od Gołdapi, około 3 km na zachód od drogi wojewódzkiej nr 650. W pobliżu wsi przepływa strumyk Różyńska Struga, lewy dopływ Gołdapi.

Dzieje miejscowości

Wieś powstała w ramach kolonizacji północno–wschodnich terenów Prus Książęcych. W 1565 roku książę Albrecht Hohenzollern wystawił przywilej dla swego marszałka Jana Seiffertietza na 60 łanów położonych przy granicy wsi Górne. Należy jednak zaznaczyć, że osadnicy gospodarowali tu przed wspomnianą datą - już w 1547 roku na 15 łanach gospodarzył w Różyńsku niejaki Jan Żelazko. Na początku następnego stulecia na połowie tego obszaru powstała wieś Suczki. W XVII wieku w Różyńsku zamieszkiwała m.in. polska rodzina szlachecka Rochów. Wieś znacznie ucierpiała w wyniku epidemii dżumy na początku XVIII wieku; zmarło wówczas 118 mieszkańców, większość populacji. Wieś należała do parafii ewangelickiej w Grabowie.

Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:

• 1857 r. – 198 osób

• 1933 r. – 208 osób

• 1939 r. – 173 osoby

Zabytki

• cmentarz ewangelicki z początków XIX wieku, własność komunalna

Bibliografia

Gołdap. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1971.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Strona Urzędu Gminy Gołdap [12.11.2013]
Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
Verwaltungsgeschichte [12.11.2013]