Sątoczno: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
| (Nie pokazano 8 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
| Linia 5: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = | |dopełniacz wsi = | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = satoczno.jpg |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = Kościół w Sątocznie.<br>Fot. Mieczysław Kalski |
|rodzaj miejscowości = wieś sołecka | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 14: | Linia 14: | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
| − | |liczba ludności = | + | |liczba ludności = 130<ref name="p1"/> |
| − | |rok = | + | |rok = 2013 |
|strefa numeracyjna = | |strefa numeracyjna = | ||
|kod pocztowy = | |kod pocztowy = | ||
| Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
| − | '''Sątoczno''' (niem. ''Leunenburg'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat kętrzyński|powiecie kętrzyńskim]], w [[Korsze (gmina miejsko-wiejska)|gminie Korsze]]. Miejscowość w | + | '''Sątoczno''' (niem. ''Leunenburg'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat kętrzyński|powiecie kętrzyńskim]], w [[Korsze (gmina miejsko-wiejska)|gminie Korsze]]. Miejscowość w 2013 roku liczyła 130 mieszkańców<ref name="p1">Łącznie miejscowości: Sątoczno, Łękajny, Stawnica.</ref>. Obecnie funkcję sołtysa pełni Kazimierz Blicharz.<ref>http://bip.korsze.pl/jednostki_pomocnicze/1/solectwa</ref> |
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
==Położenie== | ==Położenie== | ||
| Linia 35: | Linia 35: | ||
==Dzieje miejscowości== | ==Dzieje miejscowości== | ||
| − | Wieś należy do jednej z najstarszych miejscowości na Warmii i Mazurach | + | Wieś należy do jednej z najstarszych miejscowości na [[Warmia|Warmii]] i [[Mazury|Mazurach]]. W 1326 roku na terenie dawnej osady pruskiej komtur z Bałgi [[Dietrich von Altenburg]] wzniósł strażnicę krzyżacką, a przy niej kościół wybudowany w latach 1326-1328. Przy zamku powstała osada targowa o zasięgu tranzytowym, która później otrzymała prawa miejskie. W 1344 roku w Sątocznie [[Państwo zakonu krzyżackiego w Prusach|Krzyżacy]] podjęli starania o zorganizowanie nowego i oddzielnie zarządzanego komturstwa. Pierwszym i jedynym komturem Sątoczna został Johann Wurkini. W 1347 roku wieś została zniszczona przez Litwinów, komturstwo zlikwidowano. Sątoczno podlegało w późniejszych latach nowo utworzonemu komturstwu w Rynie. W czasie wojny trzynastoletniej Sątoczno przystąpiło do Związku Pruskiego i przez kilka lat czynnie występowało przeciwko Zakonowi. Na przełomie XIV i XV wieku odbudowano kościół (obecny budynek świątyni) zniszczony w czasie najazdu Litwinów. Po zawarciu pokoju z Krzyżakam w 1466 roku Sątoczno znalazło się na terenie [[Prusy Krzyżackie|Prus Krzyżackich]]. W 1468 roku w zamian za zaległy żołd Krzyżacy przekazali Sątoczno rycerzowi ze Szwabii Albrechtowi Vogt von Ammerthal. Jego córka Anna wyszła później za Botha zu Eulenburga ze [[Skandawa|Skandawy]]. W latach 1520–1610 majątek był główną siedzibą rodu zu Eulenburg. Po 1610 roku siedziba rodu przeniesiona został do pobliskiej [[Prosna|Prosny]]. W czasie reformacji kościół przejeli ewangelicy.<br/> |
| + | Zamek w Sątocznie został rozebrany w 1628 roku. Sątoczno w 1657 roku zniszczone zostało przez Tatarów. W 1709 roku epidemia dżumy zmniejszyła liczbę mieszkającej tam ludności o prawie 90 %. W latach 1839-1842 odrestaurowano kościół według pomysłu Szymona Gemmela. Miejscowość ucierpiała w czasie wojen napoleońskich oraz [[I wojna światowa|I]] i [[II wojna światowa|II wojny światowej]]. W 1924 roku w Sątocznie gościł Paul von Hindenburg. Wieś znajdowała się w posiadaniu hrabiów Eulenburg do 1945 roku.<br/> | ||
| + | W 1949 roku we wsi powstało kino, a w rok później biblioteka wiejska. W latach następnych wybudowano nowy budynek szkoły. W 1970 roku Sątoczno liczyło 63 mieszkańców. We wsi znajdowała się ośmioklasowa szkoła podstawowa, przedszkole (68 dzieci), biblioteka oraz kino na 100 miejsc.<br/> | ||
| + | W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego<ref>Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]</ref>. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa<ref>Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]</ref> umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim. | ||
| − | + | ==Zabytki== | |
| − | + | *[[Kościół pw. Chrystusa Króla w Sątocznie|kościół pw. Chrystusa Króla]] | |
| + | |||
| + | ==Religia== | ||
| + | *[[Parafia pw. Chrystusa Króla w Sątocznie]] | ||
| + | *[[Cerkiew pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Korszach]] | ||
| + | ==Edukacja== | ||
| + | *[[Zespół Szkół im. Jana Pawła II w Sątocznie]] | ||
| + | ==Ciekawostki== | ||
| + | Po 1945 roku w Sątocznie mieszkał obrońca Westerplatte – starszy sierżant Wiktor Ciereszko. | ||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
<references/> | <references/> | ||
| Linia 45: | Linia 56: | ||
Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]<br/> | Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]<br/> | ||
Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]<br/> | Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]<br/> | ||
| + | ''Kętrzyn z dziejów miasta i okolic'', Olsztyn 1978.<br/> | ||
| + | Max Toeppen, ''Historia Mazur,'' Olsztyn 1995.<br/> | ||
| + | Małgorzata Jackiewicz-Garniec, Mirosław Garniec, Zamki państwa krzyżackiego w dawnych Prusach. Powiśle, Warmia, Mazury, wyd. Studio ARTA, Olsztyn 2006.<br/> | ||
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS] [10.02.2015]<br/> | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS] [10.02.2015]<br/> | ||
[http://www.gminalubawa.pl/ Urząd Gminy Korsze] [10.02.2015]<br/> | [http://www.gminalubawa.pl/ Urząd Gminy Korsze] [10.02.2015]<br/> | ||
[https://www.google.pl/maps Mapy Google Maps] [10.02.2015]<br/> | [https://www.google.pl/maps Mapy Google Maps] [10.02.2015]<br/> | ||
| + | [http://satoczno.pl/ satoczno.pl] [21.04.2015] <br/> | ||
[[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat kętrzyński]] [[Kategoria: Korsze (gmina miejsko-wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat kętrzyński]] [[Kategoria: Korsze (gmina miejsko-wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | ||
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria: 1301-1400]] |
Aktualna wersja na dzień 09:54, 24 maj 2016
| Sątoczno | |
| | |
 Kościół w Sątocznie.
Fot. Mieczysław Kalski | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | kętrzyński |
| Gmina | Korsze |
| Liczba ludności (2013) | 130[1] |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Sątoczno | |
| Położenie na mapie Polski  Sątoczno | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Sątoczno (niem. Leunenburg) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Korsze. Miejscowość w 2013 roku liczyła 130 mieszkańców[1]. Obecnie funkcję sołtysa pełni Kazimierz Blicharz.[2]
Spis treści
Położenie
Miejscowość położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, około 9 km na północny-zachód od Korsz, nad rzeką Sajną.
Dzieje miejscowości
Wieś należy do jednej z najstarszych miejscowości na Warmii i Mazurach. W 1326 roku na terenie dawnej osady pruskiej komtur z Bałgi Dietrich von Altenburg wzniósł strażnicę krzyżacką, a przy niej kościół wybudowany w latach 1326-1328. Przy zamku powstała osada targowa o zasięgu tranzytowym, która później otrzymała prawa miejskie. W 1344 roku w Sątocznie Krzyżacy podjęli starania o zorganizowanie nowego i oddzielnie zarządzanego komturstwa. Pierwszym i jedynym komturem Sątoczna został Johann Wurkini. W 1347 roku wieś została zniszczona przez Litwinów, komturstwo zlikwidowano. Sątoczno podlegało w późniejszych latach nowo utworzonemu komturstwu w Rynie. W czasie wojny trzynastoletniej Sątoczno przystąpiło do Związku Pruskiego i przez kilka lat czynnie występowało przeciwko Zakonowi. Na przełomie XIV i XV wieku odbudowano kościół (obecny budynek świątyni) zniszczony w czasie najazdu Litwinów. Po zawarciu pokoju z Krzyżakam w 1466 roku Sątoczno znalazło się na terenie Prus Krzyżackich. W 1468 roku w zamian za zaległy żołd Krzyżacy przekazali Sątoczno rycerzowi ze Szwabii Albrechtowi Vogt von Ammerthal. Jego córka Anna wyszła później za Botha zu Eulenburga ze Skandawy. W latach 1520–1610 majątek był główną siedzibą rodu zu Eulenburg. Po 1610 roku siedziba rodu przeniesiona został do pobliskiej Prosny. W czasie reformacji kościół przejeli ewangelicy.
Zamek w Sątocznie został rozebrany w 1628 roku. Sątoczno w 1657 roku zniszczone zostało przez Tatarów. W 1709 roku epidemia dżumy zmniejszyła liczbę mieszkającej tam ludności o prawie 90 %. W latach 1839-1842 odrestaurowano kościół według pomysłu Szymona Gemmela. Miejscowość ucierpiała w czasie wojen napoleońskich oraz I i II wojny światowej. W 1924 roku w Sątocznie gościł Paul von Hindenburg. Wieś znajdowała się w posiadaniu hrabiów Eulenburg do 1945 roku.
W 1949 roku we wsi powstało kino, a w rok później biblioteka wiejska. W latach następnych wybudowano nowy budynek szkoły. W 1970 roku Sątoczno liczyło 63 mieszkańców. We wsi znajdowała się ośmioklasowa szkoła podstawowa, przedszkole (68 dzieci), biblioteka oraz kino na 100 miejsc.
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego[3]. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa[4] umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim.
Zabytki
Religia
Edukacja
Ciekawostki
Po 1945 roku w Sątocznie mieszkał obrońca Westerplatte – starszy sierżant Wiktor Ciereszko.
Przypisy
- ↑ 1,0 1,1 Łącznie miejscowości: Sątoczno, Łękajny, Stawnica.
- ↑ http://bip.korsze.pl/jednostki_pomocnicze/1/solectwa
- ↑ Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
- ↑ Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Bibliografia
Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Kętrzyn z dziejów miasta i okolic, Olsztyn 1978.
Max Toeppen, Historia Mazur, Olsztyn 1995.
Małgorzata Jackiewicz-Garniec, Mirosław Garniec, Zamki państwa krzyżackiego w dawnych Prusach. Powiśle, Warmia, Mazury, wyd. Studio ARTA, Olsztyn 2006.
Bank Danych Lokalnych GUS [10.02.2015]
Urząd Gminy Korsze [10.02.2015]
Mapy Google Maps [10.02.2015]
satoczno.pl [21.04.2015]
