Sambród: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Przyroda) |
|||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
| − | |nazwa = | + | |nazwa = Sambród |
|herb wsi = | |herb wsi = | ||
|flaga wsi = | |flaga wsi = | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
| − | |dopełniacz wsi = | + | |dopełniacz wsi = Sambrodu |
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
|rodzaj miejscowości =wieś sołecka | |rodzaj miejscowości =wieś sołecka | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 16: | Linia 14: | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
| − | |liczba ludności = 277 | + | |liczba ludności = 277 |
|rok = 2010 | |rok = 2010 | ||
|strefa numeracyjna =(+48) 89 | |strefa numeracyjna =(+48) 89 | ||
| Linia 30: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }}<br/> |
| − | < | + | ''' Sambród''' (niem. ''Gross Samrodt'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat ostródzki |powiecie ostródzkim]], w [[Małdyty (gmina wiejska)|gminie Małdyty]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny|administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 277 mieszkańców<ref>łącznie Sambród, [[Sambród Mały]], [[Sarna]]</ref>. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Jerzy Makos]]<ref>[http://www.bip.maldyty.pl/index.php?strona=dokument&podstrona=5&id=1110&bip_sid=e3DRsZo4CIm9blcLPbJWoQBlLARkrt/ Strona Urzędu Gminy Małdyty] [29.08.2013]</ref>. |
| − | <br/> | + | <br/><br/> |
| − | == | + | |
| − | Miejscowość położona nad [[Jezioro Sambród| | + | ==Położenie== |
| + | Miejscowość położona jest nad jeziorem [[Jezioro Sambród|Sambród]] na [[Mazury Zachodnie|Mazurach Zachodnich]], na [[Pojezierze Iławsko-Ostródzkie|Pojezierzu Iławsko–Ostródzkim]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Dzieje miejscowości == | |
| − | Wieś była wzmiankowana w 1250 | + | Wieś była wzmiankowana w 1250 rok, jako [[Prusowie| pruska]] osada. Miejscowość pojawia się również w dokumentach z roku 1319 jako [[Wieś pruska |wieś pruska]] licząca 15 [[Włóka |włók]]. Pierwotna nazwa ''Sambrad'', która ulegała na przestrzeni lat stopniowym przekształceniom, wywodzi się najprawdopodobniej od nazwy pobliskiego jeziora. Pierwsi polscy osadnicy zaczęli się pojawiać po roku 1466. W roku 1782 Sambród liczył 54 domów. Pod koniec XVIII wieku dobra w Sambrodzie wraz z [[Leśnica|Leśnicą]] weszły w skład majątku Domhardtów, właścicieli [[Dobrocin|Dobrocina]]. W roku 1858 w 25 gospodarstwach domowych mieszkały 302 osoby. W okresie budowy [[Kanał Elbląski |Kanału Elbląskiego]] w latach 1845-1860 obniżono poziom wody w jeziorze Sambród o 5,35 m. W latach 1937-1939 miejscowość zamieszkiwały 822 osoby. W roku 1973 wieś należała do [[Powiat morąski|powiatu morąskiego]]. |
| + | |||
| + | Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | ==Gospodarka== | |
| − | Po II wojnie światowej w Sambrodzie uruchomiono [[Zakład Oczyszczania Nasion w Sambrodzie|Zakład Oczyszczania Nasion]]. Znajduje się tutaj siedziba [[Leśnictwo Sambród|leśnictwa]], należącego do [[Nadleśnictwo Dobrocin| Nadleśnictwa Dobrocin]]. | + | Po [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach| II wojnie światowej]] w Sambrodzie uruchomiono [[Zakład Oczyszczania Nasion w Sambrodzie|Zakład Oczyszczania Nasion]]. Znajduje się tutaj siedziba [[Leśnictwo Sambród|leśnictwa]], należącego do [[Nadleśnictwo Dobrocin| Nadleśnictwa Dobrocin]]. |
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Religia == | |
| − | Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. Przemienienia Pańskiego w Chojniku |parafii rzymskokatolickiej | + | Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. Przemienienia Pańskiego w Chojniku |parafii rzymskokatolickiej w Chojniku]]. |
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Zabytki== | |
| − | * | + | *barokowy [[Kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Sambrodzie |kościół]] ufundowany przez [[Fryderyk Dohna|Fryderyka Ludwika Dohnę]]; powstał w latach 1739–1741 z przebudowanej oficyny rozebranego pałacu |
| − | * | + | *obok kościoła znajduje się dawna barokowa [[Pałac w Sambrodzie|oficyna pałacowa]] pochodząca z XVIII wieku |
| − | * | + | *budynek szkoły, wpisany do wojewódzkiego rejestru zabytków |
| − | *[[Chałupa mazurska w Sambrodzie| | + | *[[Chałupa mazurska w Sambrodzie|chałupa mazurska]], wpisana do wojewódzkiego rejestru zabytków |
| − | |||
| − | + | ==Turystyka== | |
| − | * | + | *czarny szlak rowerowy o długości 7,5 km - przebieg trasy: Sambród – [[Marzewo]] – [[Drulity]] – [[Buczyniec|Pochylnia Buczyniec]]. |
| − | |||
| − | + | ==Przyroda== | |
W pobliżu miejscowości, na terenie miejscowego leśnictwa, znajduje się pomnik przyrody - [[Głaz narzutowy w leśnictwie Sambród |głaz narzutowy]]. | W pobliżu miejscowości, na terenie miejscowego leśnictwa, znajduje się pomnik przyrody - [[Głaz narzutowy w leśnictwie Sambród |głaz narzutowy]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Bibliografia== | |
#Darmochwał Tomasz, Rumiński Marek Jacek, ''Warmia. Mazury'', Białystok 1998. | #Darmochwał Tomasz, Rumiński Marek Jacek, ''Warmia. Mazury'', Białystok 1998. | ||
#''Morąg. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1973. | #''Morąg. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1973. | ||
| − | # | + | #[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [30.08.2013] |
| − | # | + | #[http://www.wuoz.olsztyn.pl/ Wojewódzka Ewidencja Zabytków] [30.08.2013] |
| − | + | {{Przypisy}} | |
<references/> | <references/> | ||
Wersja z 21:05, 18 lis 2014
| Sambród | |
| | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | ostródzki |
| Gmina | Małdyty |
| Liczba ludności (2010) | 277 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Kod pocztowy | 14-330 |
| Tablice rejestracyjne | NOS |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Sambród | |
| Położenie na mapie Polski  Sambród | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Sambród (niem. Gross Samrodt) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Małdyty. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 277 mieszkańców[1]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Jerzy Makos[2].
Spis treści
Położenie
Miejscowość położona jest nad jeziorem Sambród na Mazurach Zachodnich, na Pojezierzu Iławsko–Ostródzkim.
Dzieje miejscowości
Wieś była wzmiankowana w 1250 rok, jako pruska osada. Miejscowość pojawia się również w dokumentach z roku 1319 jako wieś pruska licząca 15 włók. Pierwotna nazwa Sambrad, która ulegała na przestrzeni lat stopniowym przekształceniom, wywodzi się najprawdopodobniej od nazwy pobliskiego jeziora. Pierwsi polscy osadnicy zaczęli się pojawiać po roku 1466. W roku 1782 Sambród liczył 54 domów. Pod koniec XVIII wieku dobra w Sambrodzie wraz z Leśnicą weszły w skład majątku Domhardtów, właścicieli Dobrocina. W roku 1858 w 25 gospodarstwach domowych mieszkały 302 osoby. W okresie budowy Kanału Elbląskiego w latach 1845-1860 obniżono poziom wody w jeziorze Sambród o 5,35 m. W latach 1937-1939 miejscowość zamieszkiwały 822 osoby. W roku 1973 wieś należała do powiatu morąskiego.
Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.
Gospodarka
Po II wojnie światowej w Sambrodzie uruchomiono Zakład Oczyszczania Nasion. Znajduje się tutaj siedziba leśnictwa, należącego do Nadleśnictwa Dobrocin.
Religia
Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej w Chojniku.
Zabytki
- barokowy kościół ufundowany przez Fryderyka Ludwika Dohnę; powstał w latach 1739–1741 z przebudowanej oficyny rozebranego pałacu
- obok kościoła znajduje się dawna barokowa oficyna pałacowa pochodząca z XVIII wieku
- budynek szkoły, wpisany do wojewódzkiego rejestru zabytków
- chałupa mazurska, wpisana do wojewódzkiego rejestru zabytków
Turystyka
- czarny szlak rowerowy o długości 7,5 km - przebieg trasy: Sambród – Marzewo – Drulity – Pochylnia Buczyniec.
Przyroda
W pobliżu miejscowości, na terenie miejscowego leśnictwa, znajduje się pomnik przyrody - głaz narzutowy.
Bibliografia
- Darmochwał Tomasz, Rumiński Marek Jacek, Warmia. Mazury, Białystok 1998.
- Morąg. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1973.
- Bank Danych Lokalnych GUS [30.08.2013]
- Wojewódzka Ewidencja Zabytków [30.08.2013]
Przypisy
- ↑ łącznie Sambród, Sambród Mały, Sarna
- ↑ Strona Urzędu Gminy Małdyty [29.08.2013]
