Samin: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
| Linia 31: | Linia 31: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
| − | <big>''' Samin''' (niem. ''Seemen'') – [[wieś sołecka]] w Polsce położona w [[ | + | <big>''' Samin''' (niem. ''Seemen'') – [[wieś sołecka]] w Polsce położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat ostródzki|powiecie ostródzkim]], w [[Dąbrówno (gmina wiejska)|gminie Dąbrówno]]. |
| − | W latach 1975–1998 miejscowość [[ | + | W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. |
<br/> | <br/> | ||
=== Charakterystyka fizjograficzna === | === Charakterystyka fizjograficzna === | ||
| − | Miejscowość położona na [[Mazury Zachodnie|Mazurach Zachodnich]] ([[Pojezierze Iławsko-Ostródzkie|Pojezierza Iławsko-Ostródzkie]]) nad [[Jezioro Piekiełko|Jeziorem Piekiełko]], w odległości 1,2 km od [[Jezioro Dąbrowa|Jeziora Dąbrowa]] (Dąbrówko). Samin jest oddalony o 6 km na północny wschód od [[Dąbrówno|Dąbrówna]]. Miejscowość znajduje się w odległości ok. 8 km od [[Park Krajobrazowy Wzgórza Dylewskie|Parku Krajobrazowego Wzgórz Dylewskich]] | + | Miejscowość położona na [[Mazury Zachodnie|Mazurach Zachodnich]] ([[Pojezierze Iławsko-Ostródzkie|Pojezierza Iławsko-Ostródzkie]]) nad [[Jezioro Piekiełko|Jeziorem Piekiełko]], w odległości 1,2 km od [[Jezioro Dąbrowa|Jeziora Dąbrowa]] (Dąbrówko). Samin jest oddalony o 6 km na północny wschód od [[Dąbrówno|Dąbrówna]]. Miejscowość znajduje się w odległości ok. 8 km od [[Park Krajobrazowy Wzgórza Dylewskie|Parku Krajobrazowego Wzgórz Dylewskich]] i niecałych 3 km od pola bitwy grunwaldzkiej. W oddalonym o około 6 km [[Stębark|Stębarku]] mieści się [[lkwim:Muzeum Bitwy pod Grunwaldem w Stębarku|Muzeum Bitwy Grunwaldzkiej]] . |
<br/> | <br/> | ||
=== Dzieje miejscowości === | === Dzieje miejscowości === | ||
| − | W źródłach Samin pojawia się w roku 1416. Liczył wówczas 62 łany. Początki miejscowości sięgają z pewnością XV wieku. Miejscowość została najprawdopodobniej założona w roku 1414. W latach 1515-1519 właścicielem Samina i Stębarka był szlachcic Samiński . Nazwa miejscowości nawiązuje zatem do nazwiska właściciela. W XVII i XVIII wieku Samin należał do wielkich dóbr rodu [[Finck von Finckenstein]], z siedzibą w pobliskim Dąbrównie. Pod koniec XIX wieku, w roku 1890 został wzniesiony dwór, otoczony obszernym parkiem krajobrazowym. Na początku XX wieku w dobrach funkcjonowała gorzelnia, mleczarnia i młyn, a obszar dóbr obejmował ponad 500 ha. W roku 1939 Samin był zamieszkany przez 628 osób. | + | W źródłach Samin pojawia się w roku 1416. Liczył wówczas 62 łany. Początki miejscowości sięgają z pewnością XV wieku. Miejscowość została najprawdopodobniej założona w roku 1414. W latach 1515-1519 właścicielem Samina i Stębarka był szlachcic Samiński. Nazwa miejscowości nawiązuje zatem do nazwiska właściciela. W XVII i XVIII wieku Samin należał do wielkich dóbr rodu [[Finck von Finckenstein]], z siedzibą w pobliskim Dąbrównie. Pod koniec XIX wieku, w roku 1890 został wzniesiony dwór, otoczony obszernym parkiem krajobrazowym. Na początku XX wieku w dobrach funkcjonowała gorzelnia, mleczarnia i młyn, a obszar dóbr obejmował ponad 500 ha. W roku 1939 Samin był zamieszkany przez 628 osób. |
Obecnie miejscowość jest siedzibą [[sołectwo|sołectwa]], w którego skład wchodzi również miejscowość [[Saminek]]. Aktualnie funkcję [[sołtys|sołtysa]] sprawuje [[Józefa Czarnacka]]<ref> Źródło: http://bip.warmia.mazury.pl/dabrowno_gmina_wiejska/149/Granice_i_Rady_Soleckie/ [data dostępu: 20.09.2013]</ref>. | Obecnie miejscowość jest siedzibą [[sołectwo|sołectwa]], w którego skład wchodzi również miejscowość [[Saminek]]. Aktualnie funkcję [[sołtys|sołtysa]] sprawuje [[Józefa Czarnacka]]<ref> Źródło: http://bip.warmia.mazury.pl/dabrowno_gmina_wiejska/149/Granice_i_Rady_Soleckie/ [data dostępu: 20.09.2013]</ref>. | ||
| Linia 49: | Linia 49: | ||
===Turystyka=== | ===Turystyka=== | ||
| − | Przez miejscowość przebiegają | + | Przez miejscowość przebiegają szlaki turystyczne: |
| − | * | + | *żółty szlak rowerowy: [[Pole Bitwy Grunwaldzkiej]] – Samin – [[Tułodziad]] – [[Giętlewo]] – [[Janowo (gmina Ostróda) |Janowo]] – [[Wysoka Wieś]] - o łącznej długości 17,7 km |
| − | * | + | *niebieski szlak pieszy: [[Samborowo]] – [[Naprom]] – [[Pietrzwałd]] – [[Dylewo]] – [[Dylewko]] – [[Marcinkowo (gmina Grunwald)|Marcinkowo]] – Samin – Pole Bitwy Grunwaldzkiej – [[Ulnowo]] – [[Lubianek]] – [[Sitno]] – [[Waplewo]] - o łącznej długości 66,5 km. |
| + | <br/> | ||
| + | |||
=== Zabytki: === | === Zabytki: === | ||
| − | *W Saminie znajduje się [[dwór]] wzniesiony 1890 roku, rozbudowywany w późniejszych latach . Na terenie parku dworskiego znajduje się | + | *W Saminie znajduje się [[Dwór w Saminie |dwór]] wzniesiony 1890 roku, rozbudowywany w późniejszych latach. Na terenie parku dworskiego znajduje się cmentarz rodowy dawnych właścicieli. Zachowane pozostałości zabudowań inwentarskich i gospodarczych z lat 40. XIX wieku |
| − | *Park dworski został wpisany do [[ | + | *Park dworski został wpisany do [[Wojewódzki rejestr zabytków|wojewódzkiego rejestru zabytków]] |
| − | *[[Kapliczka]] przydrożna wpisana do wojewódzkiego rejestru zabytków | + | *[[Kapliczka w Saminie |Kapliczka]] przydrożna wpisana do wojewódzkiego rejestru zabytków |
| − | *Fundamenty pomnika ku czci poległych w czasie [[I wojna światowa| I wojny światowej]],wzniesionego przed 1945 rokiem. | + | *Fundamenty pomnika ku czci poległych w czasie [[I wojna światowa na Warmii i Mazurach| I wojny światowej]],wzniesionego przed 1945 rokiem. |
[[File: Samin. Pomnik ku czci poległych w czasie I wojny światowej. Okres międzywojenny.jpg|thumb|right|300px|Samin. Pomnik ku czci poległych w czasie I wojny światowej. Okres międzywojenny]] | [[File: Samin. Pomnik ku czci poległych w czasie I wojny światowej. Okres międzywojenny.jpg|thumb|right|300px|Samin. Pomnik ku czci poległych w czasie I wojny światowej. Okres międzywojenny]] | ||
[[File: Dwór w Saminie. Stan obecny.jpg|thumb|left|300px|Dwór w Saminie. Stan obecny]] | [[File: Dwór w Saminie. Stan obecny.jpg|thumb|left|300px|Dwór w Saminie. Stan obecny]] | ||
| Linia 71: | Linia 73: | ||
#Wojewódzka Ewidencja Zabytków http://www.wuoz.olsztyn.pl/ [data dostępu:24.08.2013] | #Wojewódzka Ewidencja Zabytków http://www.wuoz.olsztyn.pl/ [data dostępu:24.08.2013] | ||
| − | + | ===Przypisy=== | |
| − | |||
| − | |||
<references/> | <references/> | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | [[Kategoria: Powiat ostródzki]] | |
| − | [[ | + | [[Kategoria: Dąbrówno (gmina wiejska)]] |
| − | + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | |
| − | + | [[Kategoria: 1401-1500]] | |
| − | [[Kategoria: | ||
| − | [[ | ||
Wersja z 17:03, 22 sie 2014
| Samin | |
| | |
 Samin. Kościół parafialny pw. Najświętszej Maryi Panny Nieustającej Pomocy
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | ostródzki |
| Gmina | Dąbrówno |
| Liczba ludności (2010) | 532 (łącznie Samin i Lasek) |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Kod pocztowy | 14-120 |
| Tablice rejestracyjne | NOS |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Samin | |
| Położenie na mapie Polski  Samin | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Samin (niem. Seemen) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Dąbrówno.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Miejscowość położona na Mazurach Zachodnich (Pojezierza Iławsko-Ostródzkie) nad Jeziorem Piekiełko, w odległości 1,2 km od Jeziora Dąbrowa (Dąbrówko). Samin jest oddalony o 6 km na północny wschód od Dąbrówna. Miejscowość znajduje się w odległości ok. 8 km od Parku Krajobrazowego Wzgórz Dylewskich i niecałych 3 km od pola bitwy grunwaldzkiej. W oddalonym o około 6 km Stębarku mieści się Muzeum Bitwy Grunwaldzkiej .
Dzieje miejscowości
W źródłach Samin pojawia się w roku 1416. Liczył wówczas 62 łany. Początki miejscowości sięgają z pewnością XV wieku. Miejscowość została najprawdopodobniej założona w roku 1414. W latach 1515-1519 właścicielem Samina i Stębarka był szlachcic Samiński. Nazwa miejscowości nawiązuje zatem do nazwiska właściciela. W XVII i XVIII wieku Samin należał do wielkich dóbr rodu Finck von Finckenstein, z siedzibą w pobliskim Dąbrównie. Pod koniec XIX wieku, w roku 1890 został wzniesiony dwór, otoczony obszernym parkiem krajobrazowym. Na początku XX wieku w dobrach funkcjonowała gorzelnia, mleczarnia i młyn, a obszar dóbr obejmował ponad 500 ha. W roku 1939 Samin był zamieszkany przez 628 osób.
Obecnie miejscowość jest siedzibą sołectwa, w którego skład wchodzi również miejscowość Saminek. Aktualnie funkcję sołtysa sprawuje Józefa Czarnacka[1].
Turystyka
Przez miejscowość przebiegają szlaki turystyczne:
- żółty szlak rowerowy: Pole Bitwy Grunwaldzkiej – Samin – Tułodziad – Giętlewo – Janowo – Wysoka Wieś - o łącznej długości 17,7 km
- niebieski szlak pieszy: Samborowo – Naprom – Pietrzwałd – Dylewo – Dylewko – Marcinkowo – Samin – Pole Bitwy Grunwaldzkiej – Ulnowo – Lubianek – Sitno – Waplewo - o łącznej długości 66,5 km.
Zabytki:
- W Saminie znajduje się dwór wzniesiony 1890 roku, rozbudowywany w późniejszych latach. Na terenie parku dworskiego znajduje się cmentarz rodowy dawnych właścicieli. Zachowane pozostałości zabudowań inwentarskich i gospodarczych z lat 40. XIX wieku
- Park dworski został wpisany do wojewódzkiego rejestru zabytków
- Kapliczka przydrożna wpisana do wojewódzkiego rejestru zabytków
- Fundamenty pomnika ku czci poległych w czasie I wojny światowej,wzniesionego przed 1945 rokiem.
Bibliografia:
- Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 2001.
- Ostróda. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1976.
- Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
- Bank Danych Lokalnych GUS:http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu:24.08.2013]
- Deutsche Verwaltungsgeschichte: http://www.verwaltungsgeschichte.de/osterode.html [data dostępu:24.08.2013]
- Serwis turystyczny MojeMazury.pl: http://mojemazury.pl/7782,Park-Krajobrazowy-Wzgorz-Dylewskich.html#axzz2bsMfPoUY ; http://mojemazury.pl/ciekawe-miejsca/381/Muzeum-Bitwy-Grunwaldzkiej-w-Stebarku [data dostępu:24.08.2013]
- Olsztyńska Strona Rowerowa: http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/samin [data dostępu:24.08.2013]
- Wojewódzka Ewidencja Zabytków http://www.wuoz.olsztyn.pl/ [data dostępu:24.08.2013]
Przypisy
- ↑ Źródło: http://bip.warmia.mazury.pl/dabrowno_gmina_wiejska/149/Granice_i_Rady_Soleckie/ [data dostępu: 20.09.2013]
