Stanowo: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 41: | Linia 41: | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
Miejscowość powstała na obszarze dawnej [[Prusowie|pruskiej osady]]. Niewiele wiadomo na temat jej dziejów. Przed wybuchem [[I wojna światowa|I wojny światowej]] wieś wraz z [[Kaletka|Kaletką]] i częścią [[Sąpów|Sąpy]] stanowiła własność rodziny Heimendahlów. W połowie XIX wieku wznieśli w Stanowie pałac w stylu neogotyckim, nawiązujący do dawnych siedzib rycerskich. W 1920 roku majątek, który obejmował wówczas 510 ha, został zakupiony przez niejakiego Abramowskiego, rodem z Gdańska. Na terenie majątku zatrudnionych było 12 rodzin oraz nadzorca, sprawujący pieczę na całością dóbr. W 1933 roku wieś była zamieszkana przez 151 osób. W 1945 roku w pałacu i pałacowych zabudowaniach Rosjanie urządzili magazyny wojskowe. Opuszczając pałac w 1948 roku, czerwonoarmiści splądrowali go, a następnie podpalili. | Miejscowość powstała na obszarze dawnej [[Prusowie|pruskiej osady]]. Niewiele wiadomo na temat jej dziejów. Przed wybuchem [[I wojna światowa|I wojny światowej]] wieś wraz z [[Kaletka|Kaletką]] i częścią [[Sąpów|Sąpy]] stanowiła własność rodziny Heimendahlów. W połowie XIX wieku wznieśli w Stanowie pałac w stylu neogotyckim, nawiązujący do dawnych siedzib rycerskich. W 1920 roku majątek, który obejmował wówczas 510 ha, został zakupiony przez niejakiego Abramowskiego, rodem z Gdańska. Na terenie majątku zatrudnionych było 12 rodzin oraz nadzorca, sprawujący pieczę na całością dóbr. W 1933 roku wieś była zamieszkana przez 151 osób. W 1945 roku w pałacu i pałacowych zabudowaniach Rosjanie urządzili magazyny wojskowe. Opuszczając pałac w 1948 roku, czerwonoarmiści splądrowali go, a następnie podpalili. | ||
| + | <br/> | ||
| + | [[File:Ruiny w parku dworskim.jpg|thumb|300px|left|Ruiny w parku dworskim]] | ||
| − | + | ==Religia== | |
| + | Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. Trójcy Przenajświętszej we Frednowach|parafii rzymskokatolickiej pw. Trójcy Przenajświętszej we Frednowach]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
| − | |||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
Wersja z 12:23, 10 wrz 2014
| Stanowo | |
| | |
 Stanowo. Pozostałości rodzinnego grobowca
| |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | iławski |
| Gmina | Iława |
| Sołectwo | Franciszkowo |
| Liczba ludności (2010) | 166[1] |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Stanowo | |
| Położenie na mapie Polski  Stanowo | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Stanowo (niem. Stenkendorf, Steenkendorf) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Iława. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 166 mieszkańców (łącznie z osadami: Drwęca, Kaletka, Niziny i Prasneta). Wieś wchodzi w skład sołectwa Franciszkowo, w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie Barbara Wysocka[2].
Położenie
Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Pojezierzu Iławskim, 15,5 km na północny wschód od Iławy, w pobliżu granicy z powiatem ostródzkim; przebiega przez nią droga krajowa nr 16.
Dzieje miejscowości
Miejscowość powstała na obszarze dawnej pruskiej osady. Niewiele wiadomo na temat jej dziejów. Przed wybuchem I wojny światowej wieś wraz z Kaletką i częścią Sąpy stanowiła własność rodziny Heimendahlów. W połowie XIX wieku wznieśli w Stanowie pałac w stylu neogotyckim, nawiązujący do dawnych siedzib rycerskich. W 1920 roku majątek, który obejmował wówczas 510 ha, został zakupiony przez niejakiego Abramowskiego, rodem z Gdańska. Na terenie majątku zatrudnionych było 12 rodzin oraz nadzorca, sprawujący pieczę na całością dóbr. W 1933 roku wieś była zamieszkana przez 151 osób. W 1945 roku w pałacu i pałacowych zabudowaniach Rosjanie urządzili magazyny wojskowe. Opuszczając pałac w 1948 roku, czerwonoarmiści splądrowali go, a następnie podpalili.
Religia
Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej pw. Trójcy Przenajświętszej we Frednowach.
Zabytki
- Zespół folwarczny, dawniej pałacowo-parkowo-folwarczny, z przełomu XIX i XX wieku. Założenie zachowane w stanie szczątkowym; zachował się układ przestrzenny całego założenia, ale niewiele pozostało z dawnej zabudowy. Pałac został spalony, a po II wojnie światowej rozebrany. Spośród zabudowań folwarcznych większość obiektów zostało rozebranych, za wyjątkiem spichlerza, obory i rządcówki.
- Park dworski z XIX wieku, zachowany w dawnych granicach, lecz z nieczytelnym układem
Bibliografia
- Iława. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1972.
- Niesiobędzki Wiesław, Powiat iławski. Dzieje, zabytki, pejzaż i kultura. Szkice historyczne, wydanie II, poprawione i poszerzone, Iława 2008.
- Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Westpreussen, Commission bei Leon Saunier, Danzig und Elbing 1858.
- Plan zagospodarowania przestrzennego gminy Iława 2003: Uchwała Nr XIII/108/2003 z dnia 3 grudnia 2003 [data dostępu: 5.03.2014]
- Strategia rozwoju gminy Iława 2000-2015 [data dostępu 5.03.2014]
- Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 5.03.2014]
- Deutsche Verwaltungsgeschichte [data dostępu: 5.03.2014]
Przypisy
