Szczęsne: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
(Utworzono nową stronę "{{Wieś infobox |nazwa = Szczęsne |herb wsi = |flaga wsi = |herb artykuł = |dopełniacz wsi = |...") |
|||
| (Nie pokazano 4 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
| Linia 6: | Linia 6: | ||
|dopełniacz wsi = | |dopełniacz wsi = | ||
|zdjęcie = Szczęsne. Tradycyjna kapliczka.jpg | |zdjęcie = Szczęsne. Tradycyjna kapliczka.jpg | ||
| − | |opis zdjęcia = Szczęsne. Tradycyjna kapliczka | + | |opis zdjęcia = Szczęsne. Tradycyjna kapliczka. Fot. Paweł Marynowski. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Szczęsne_-_Shrine_01.jpg Commons Wikimedia] [12.11.2013] |
| − | |rodzaj miejscowości = | + | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka |
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
|powiat = olsztyński | |powiat = olsztyński | ||
| Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
| − | ''' Szczęsne ''' (niem. ''Schönwalde'') – | + | ''' Szczęsne ''' (niem. ''Schönwalde'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[Purda (gmina wiejska)|gminie Purda]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny|administracyjnie]] do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku liczyła 329 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Andrzej Zienkiewicz]]<ref>[http://purda.pl/soectwa.html Strona Gminy Purda] </ref>. |
| − | + | <br/><br/> | |
| − | |||
| − | |||
| − | <br/> | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
| Linia 42: | Linia 39: | ||
Jedna z najstarszych miejscowości na terenie gminy. Dokument lokacyjny wsi został wystawiony przez kapitułę warmińską wcześniej niż dla Olsztyna. W 1352 roku, kiedy zakładano [[Klewki]], w jej przywileju lokacyjnym wspomniano, że tutejsza parafia obejmowała swym zasięgiem również Szczęsne. Niemiecka nazwa, oznaczająca ''Piękny Las'', odnosiła się do lasu Rudenik, w którym wieś otrzymała 50 łanów do wykarczowania. | Jedna z najstarszych miejscowości na terenie gminy. Dokument lokacyjny wsi został wystawiony przez kapitułę warmińską wcześniej niż dla Olsztyna. W 1352 roku, kiedy zakładano [[Klewki]], w jej przywileju lokacyjnym wspomniano, że tutejsza parafia obejmowała swym zasięgiem również Szczęsne. Niemiecka nazwa, oznaczająca ''Piękny Las'', odnosiła się do lasu Rudenik, w którym wieś otrzymała 50 łanów do wykarczowania. | ||
| − | W 2. połowie XV wieku | + | W 2. połowie XV wieku było we wsi dwóch sołtysów. Pod koniec XV stulecia pojawili się polscy osadnicy: Jakob Polan, Nicklasch Masover. Przeważającą część mieszkańców stanowili jednak [[Prusowie]]. W okresie [[Wojny polsko-krzyżackie| wojny polsko–krzyżackiej]] z lat 1519–1521 wieś została spalona. W latach 1655–1673 Szczęsne były zamieszkane przez 2 sołtysów, karczmarza, 43 chłopów, 4 parobków i 5 nieznanych osób. |
| − | Według wykazu majątkowego przygotowanego po zaborze [[Warmia|Warmii]] przez [[Prusy]] | + | Według wykazu majątkowego przygotowanego po zaborze [[Warmia|Warmii]] przez [[Prusy]] sołtysami byli: Tomasz Palmowski i niejaki Barwiński, pełniący dodatkowo funkcję ławnika sądu ziemskiego w Olsztynie. Wieś zamieszkiwał także karczmarz o nazwisku Petrykowski, 14 chłopów, 19 zagrodników, 2 pastuchów, kowal Jakub Materna oraz 2 krawców o nazwisku Jackowski. |
| − | Początkowo dzieci uczęszczały do szkoły w Klewkach. W 1854 roku we wsi działała już szkoła, do której uczęszczało 60 dzieci. Rok później w miejscowości wybuchł pożar, który strawił część wsi. Na rzecz pogorzelców zbierano składki w powiecie olsztyńskim. W 1870 roku Szczęsne liczyły 360, a 1894 roku | + | Początkowo dzieci uczęszczały do szkoły w Klewkach. W 1854 roku we wsi działała już szkoła, do której uczęszczało 60 dzieci. Rok później w miejscowości wybuchł pożar, który strawił część wsi. Na rzecz pogorzelców zbierano składki w powiecie olsztyńskim. W 1870 roku Szczęsne liczyły 360, a 1894 roku 435 mieszkańców. |
| − | Na przełomie XIX i XX wieku jeden z olsztyńskich kupców wykupił 172 ha gruntów, na których założył folwark. Jednak już w 1907 roku nie | + | Na przełomie XIX i XX wieku jeden z olsztyńskich kupców wykupił 172 ha gruntów, na których założył folwark. Jednak już w 1907 roku nie było na jego temat żadnych informacji. W 1922 roku największe gospodarstwo w miejscowości liczyło 72 ha. Stanowiło własność Franciszka Palmowskiego. W 1939 roku wieś liczyła 487 mieszkańców. |
| + | <br/> | ||
| + | ==Kultura== | ||
W miejscowości działa koło gospodyń wiejskich, które stworzyły zespół ''Szczęściary'', łączący kabaret i folklor warmiński. W miejscowości odbywa się również lokalny festyn. | W miejscowości działa koło gospodyń wiejskich, które stworzyły zespół ''Szczęściary'', łączący kabaret i folklor warmiński. W miejscowości odbywa się również lokalny festyn. | ||
| + | <br/> | ||
| − | + | ==Szkolnictwo== | |
| + | *[[Szkoła Podstawowa w Szczęsnem|szkoła podstawowa]] | ||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | * | + | *budynek dawnej szkoły |
| − | * | + | *kapliczki przydrożne |
| − | |||
| + | == Turystyka == | ||
| + | *czerwony szlak rowerowy o długości 25,5 km – przebieg trasy: Olsztyn – Szczęsne – Klewki – [[Kaborno]] – [[Nowa Wieś]] – [[Kopanki]] – [[Łajs]] – [[Małszewo]] | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | + | ''Przewodnik turystyczny po gminie Purda'', Purda 2013.<br/> | |
| − | + | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | |
| − | + | [http://www.purda.pl/soectwa/szczesne.html| Strona Gminy Purda] [12.11.2013]<br/> | |
| − | + | [http://www.wuoz.olsztyn.pl/| Wojewódzka Ewidencja Zabytków] [12.11.2013]<br/> | |
| − | + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [12.11.2013]<br/> | |
| − | + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/allenstein.html| Verwaltungsgeschichte] [12.11.2013] | |
| − | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
| Linia 72: | Linia 73: | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | [[Kategoria: Powiat olsztyński]] | |
| − | + | [[Kategoria: Purda (gmina wiejska)]] | |
| − | + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | |
| − | + | [[Kategoria: 1301-1400]] | |
| − | [[Kategoria: | ||
Aktualna wersja na dzień 13:49, 27 cze 2016
| Szczęsne | |
| | |
![Szczęsne. Tradycyjna kapliczka. Fot. Paweł Marynowski. Źródło: Commons Wikimedia [12.11.2013]](/index.php/Plik:Szcz%C4%99sne._Tradycyjna_kapliczka.jpg) Szczęsne. Tradycyjna kapliczka. Fot. Paweł Marynowski. Źródło: Commons Wikimedia [12.11.2013]
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | olsztyński |
| Gmina | Purda |
| Liczba ludności (2010) | 329 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Szczęsne | |
| Położenie na mapie Polski  Szczęsne | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Szczęsne (niem. Schönwalde) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Purda. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku liczyła 329 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Andrzej Zienkiewicz[1].
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest na Pojezierzu Olsztyńskim, 6 km na południowy wschód od Olsztyna.
Dzieje miejscowości
Jedna z najstarszych miejscowości na terenie gminy. Dokument lokacyjny wsi został wystawiony przez kapitułę warmińską wcześniej niż dla Olsztyna. W 1352 roku, kiedy zakładano Klewki, w jej przywileju lokacyjnym wspomniano, że tutejsza parafia obejmowała swym zasięgiem również Szczęsne. Niemiecka nazwa, oznaczająca Piękny Las, odnosiła się do lasu Rudenik, w którym wieś otrzymała 50 łanów do wykarczowania.
W 2. połowie XV wieku było we wsi dwóch sołtysów. Pod koniec XV stulecia pojawili się polscy osadnicy: Jakob Polan, Nicklasch Masover. Przeważającą część mieszkańców stanowili jednak Prusowie. W okresie wojny polsko–krzyżackiej z lat 1519–1521 wieś została spalona. W latach 1655–1673 Szczęsne były zamieszkane przez 2 sołtysów, karczmarza, 43 chłopów, 4 parobków i 5 nieznanych osób.
Według wykazu majątkowego przygotowanego po zaborze Warmii przez Prusy sołtysami byli: Tomasz Palmowski i niejaki Barwiński, pełniący dodatkowo funkcję ławnika sądu ziemskiego w Olsztynie. Wieś zamieszkiwał także karczmarz o nazwisku Petrykowski, 14 chłopów, 19 zagrodników, 2 pastuchów, kowal Jakub Materna oraz 2 krawców o nazwisku Jackowski.
Początkowo dzieci uczęszczały do szkoły w Klewkach. W 1854 roku we wsi działała już szkoła, do której uczęszczało 60 dzieci. Rok później w miejscowości wybuchł pożar, który strawił część wsi. Na rzecz pogorzelców zbierano składki w powiecie olsztyńskim. W 1870 roku Szczęsne liczyły 360, a 1894 roku 435 mieszkańców.
Na przełomie XIX i XX wieku jeden z olsztyńskich kupców wykupił 172 ha gruntów, na których założył folwark. Jednak już w 1907 roku nie było na jego temat żadnych informacji. W 1922 roku największe gospodarstwo w miejscowości liczyło 72 ha. Stanowiło własność Franciszka Palmowskiego. W 1939 roku wieś liczyła 487 mieszkańców.
Kultura
W miejscowości działa koło gospodyń wiejskich, które stworzyły zespół Szczęściary, łączący kabaret i folklor warmiński. W miejscowości odbywa się również lokalny festyn.
Szkolnictwo
Zabytki
- budynek dawnej szkoły
- kapliczki przydrożne
Turystyka
- czerwony szlak rowerowy o długości 25,5 km – przebieg trasy: Olsztyn – Szczęsne – Klewki – Kaborno – Nowa Wieś – Kopanki – Łajs – Małszewo
Bibliografia
Przewodnik turystyczny po gminie Purda, Purda 2013.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Strona Gminy Purda [12.11.2013]
Wojewódzka Ewidencja Zabytków [12.11.2013]
Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
Verwaltungsgeschichte [12.11.2013]
Przypisy
