Szczechy Wielkie: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Dzieje miejscowości) |
|||
| Linia 7: | Linia 7: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = Szczech Wielkich | |dopełniacz wsi = Szczech Wielkich | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = Szczechy Wielkie. Mogiła żołnierzy rosyjskich poległych w 1914-1915 roku.jpg |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = Szczechy Wielkie. Mogiła żołnierzy rosyjskich poległych w 1914-1915 roku |
| − | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka | + | |rodzaj miejscowości = [[Kategoria: wieś sołecka]] wieś sołecka |
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| − | |powiat = piski | + | |powiat = [[Kategoria: powiat piski]] piski |
| − | |gmina = Pisz | + | |gmina = [[Kategoria: gmina Pisz]] Pisz |
|miejscowość podstawowa = | |miejscowość podstawowa = | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
| Linia 31: | Linia 31: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
| − | <big>''' Szczechy Wielkie''' (niem. ''Gross Zechen'') – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Pisz. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. | + | <big>''' Szczechy Wielkie''' (niem. ''Gross Zechen'') – [[wieś sołecka]] w Polsce położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat piski|powiecie piskim]], w [[gmina Pisz|gminie Pisz]]. |
| + | |||
| + | W latach 1975-1998 miejscowość [[administracja|administracyjnie]] należała do [[województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
=== Charakterystyka fizjograficzna === | === Charakterystyka fizjograficzna === | ||
| − | Wieś położona jest w południowo-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Równinie Mazurskiej, 8 km na północ od Pisza, a około 2 km na wschód od Jeziora Seksty; przebiega przez nią droga krajowa nr 63. | + | Wieś położona jest w południowo-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Równina Mazurska|Równinie Mazurskiej]], 8 km na północ od [[Pisz|Pisza]], a około 2 km na wschód od [[Jezioro Seksty|Jeziora Seksty]]; przebiega przez nią droga krajowa nr 63. |
<br/> | <br/> | ||
=== Dzieje miejscowości === | === Dzieje miejscowości === | ||
| − | Osada istniała przed 1519 rokiem, wymieniana w źródłach jako Kynorth (1515), Konopke lub Mathes und Konopke (1519). Pierwszy przywilej na tę okolicę wystawiono dopiero w 1531 roku, gdy Jan Szczech zakupił tu 25 morgów lasu. Z kolei w 1538 roku książę Albrecht nadał 10 łanów na prawie magdeburskim kilku osobom: braciom Wawrzyńcowi, Stefanowi i Maciejowi, a także Wojtkowi Kopiszowi i Marcinowi Byczkowi. Zapewne w związku ze zniknięciem stąd osiadłych tu wcześniej Konopków, wieś zwano Szczechami (Sczacher); później utrwaliła się nazwa Zechen, Gross Zechen. W wyniku wielkiej epidemii dżumy, która dotarła do wsi latem 1710 roku, populacja wsi znacznie się zmniejszyła (zmarło 49 mieszkańców). Wieś należała do parafii ewangelickiej w Piszu | + | Osada istniała przed 1519 rokiem, wymieniana w źródłach jako Kynorth (1515), Konopke lub Mathes und Konopke (1519). Pierwszy przywilej na tę okolicę wystawiono dopiero w 1531 roku, gdy Jan Szczech zakupił tu 25 morgów lasu. Z kolei w 1538 roku książę [[Albrecht Hohenzollern|Albrecht]] nadał 10 łanów na [[prawo magdeburskie|prawie magdeburskim]] kilku osobom: braciom Wawrzyńcowi, Stefanowi i Maciejowi, a także Wojtkowi Kopiszowi i Marcinowi Byczkowi. Zapewne w związku ze zniknięciem stąd osiadłych tu wcześniej Konopków, wieś zwano Szczechami (Sczacher); później utrwaliła się nazwa Zechen, Gross Zechen. W wyniku wielkiej [[epidemia dżumy|epidemii dżumy]], która dotarła do wsi latem 1710 roku, populacja wsi znacznie się zmniejszyła (zmarło 49 mieszkańców). Wieś należała do [[parafia ewangelicka w Piszu|parafii ewangelickiej w Piszu]]. |
| − | |||
| − | |||
| + | Po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]], w 1949 roku, uruchomiono we wsi [[urząd pocztowy]]. | ||
| + | Aktualnie wieś jest siedzibą [[sołectwo|sołectwa]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Jan Łepkowski]]<ref>Źródło:http://www.bip.pisz.hi.pl/index.php?k=853 [data dostępu: 20.09.2013]</ref>. | ||
| − | Liczba mieszkańców | + | Liczba mieszkańców wsi Szczechy Wielkie w poszczególnych okresach: |
1857 – 120 osób | 1857 – 120 osób | ||
| Linia 61: | Linia 62: | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | ===Zabytki=== | |
| + | *Na dawnym [[cmentarz ewangelicki|cmentarzu ewangelickim]] zlokalizowana jest [[kwatera wojenna]] - miejsce spoczynku 8 nieznanych żołnierzy armii rosyjskiej, poległych w 1914-1915 roku. | ||
=== Bibliografia: === | === Bibliografia: === | ||
#Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002. | #Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002. | ||
| Linia 70: | Linia 72: | ||
#Deutsche Verwaltungsgeschichte: http://www.verwaltungsgeschichte.de/johannisburg.html [data dostępu: 5.08.2013] | #Deutsche Verwaltungsgeschichte: http://www.verwaltungsgeschichte.de/johannisburg.html [data dostępu: 5.08.2013] | ||
#Bank Danych Lokalnych GUS: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu: 5.08.2013] | #Bank Danych Lokalnych GUS: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu: 5.08.2013] | ||
| − | + | #Olsztyńska Strona Rowerowa: http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/szczechy_wielkie [data dostępu: 5.08.2013] | |
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
| − | + | <references/> | |
<br/> | <br/> | ||
Wersja z 23:58, 24 paź 2013
| Szczechy Wielkie | |
| | |
 Szczechy Wielkie. Mogiła żołnierzy rosyjskich poległych w 1914-1915 roku
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | piski |
| Gmina | Pisz |
| Liczba ludności (2010) | 64 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 87 |
| Kod pocztowy | 12-200 |
| Tablice rejestracyjne | NPI |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Szczechy Wielkie | |
| Położenie na mapie Polski  Szczechy Wielkie | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Szczechy Wielkie (niem. Gross Zechen) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Pisz.
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Wieś położona jest w południowo-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Równinie Mazurskiej, 8 km na północ od Pisza, a około 2 km na wschód od Jeziora Seksty; przebiega przez nią droga krajowa nr 63.
Dzieje miejscowości
Osada istniała przed 1519 rokiem, wymieniana w źródłach jako Kynorth (1515), Konopke lub Mathes und Konopke (1519). Pierwszy przywilej na tę okolicę wystawiono dopiero w 1531 roku, gdy Jan Szczech zakupił tu 25 morgów lasu. Z kolei w 1538 roku książę Albrecht nadał 10 łanów na prawie magdeburskim kilku osobom: braciom Wawrzyńcowi, Stefanowi i Maciejowi, a także Wojtkowi Kopiszowi i Marcinowi Byczkowi. Zapewne w związku ze zniknięciem stąd osiadłych tu wcześniej Konopków, wieś zwano Szczechami (Sczacher); później utrwaliła się nazwa Zechen, Gross Zechen. W wyniku wielkiej epidemii dżumy, która dotarła do wsi latem 1710 roku, populacja wsi znacznie się zmniejszyła (zmarło 49 mieszkańców). Wieś należała do parafii ewangelickiej w Piszu.
Po II wojnie światowej, w 1949 roku, uruchomiono we wsi urząd pocztowy. Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Jan Łepkowski[1].
Liczba mieszkańców wsi Szczechy Wielkie w poszczególnych okresach:
1857 – 120 osób
1864 – 129 osób
1867 – 154 osoby
1933 – 158 osób
1939 – 148 osób
1988 – 72 osoby
Zabytki
- Na dawnym cmentarzu ewangelickim zlokalizowana jest kwatera wojenna - miejsce spoczynku 8 nieznanych żołnierzy armii rosyjskiej, poległych w 1914-1915 roku.
Bibliografia:
- Białuński Grzegorz, Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
- Białuński Grzegorz, Przyczynek do przebiegu zarazy dżumy w starostwie piskim w latach 1709-1711, Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, s. 51-57.
- Hippel Rudolf von, Przegląd statystycznych i innych uwarunkowań powiatu Johannisburg na podstawie przeprowadzonego spisu powszechnego w dniu 3 grudnia 1867 r. wg zestawienia starosty von Hippela w roku 1868, Znad Pisy, nr 19-20, 2010-2011, s. 83-157.
- Pisz. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.
- Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
- Deutsche Verwaltungsgeschichte: http://www.verwaltungsgeschichte.de/johannisburg.html [data dostępu: 5.08.2013]
- Bank Danych Lokalnych GUS: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu: 5.08.2013]
- Olsztyńska Strona Rowerowa: http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/szczechy_wielkie [data dostępu: 5.08.2013]
Przypisy
- ↑ Źródło:http://www.bip.pisz.hi.pl/index.php?k=853 [data dostępu: 20.09.2013]
