Tarczynka dziurkowana: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
| (Nie pokazano 9 wersji utworzonych przez jednego użytkownika) | |||
| Linia 5: | Linia 5: | ||
|Pusta linia = <br/> | |Pusta linia = <br/> | ||
|grafika = menegazzia.jpg | |grafika = menegazzia.jpg | ||
| − | |podpis grafiki = Tarczynka dziurkowana | + | |podpis grafiki = Tarczynka dziurkowana.<br>Fot. Dariusz Kubiak. |
|Systematyka = Systematyka | |Systematyka = Systematyka | ||
|Domena = eukarionty | |Domena = eukarionty | ||
| Linia 21: | Linia 21: | ||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
== Plecha == | == Plecha == | ||
| − | Plecha tarczynki dziurkowanej jest listkowata, zwykle regularnie rozetkowata, do 10 cm średnicy, szara (w różnych odcieniach), w miejscach wilgotnych zielonkawa | + | Plecha tarczynki dziurkowanej jest listkowata, zwykle regularnie rozetkowata, osiągająca do 10 cm średnicy, szara (w różnych odcieniach), w miejscach wilgotnych zielonkawa. Czasem na końcach odcinków brunatnieje. Odcinki plechy ściśle przylegają do podłoża i do siebie. Na ich górnej stronie widoczne są (zwykle liczne) charakterystyczne okrągłe lub wydłużone otworki. Dolna strona plechy jest czarna, tylko na obwodzie brunatniejąca, bez chwytników. Soralia zwykle obecne, wypukłe, białawe. |
<br/> | <br/> | ||
| + | |||
== Rozmieszczenie i ekologia == | == Rozmieszczenie i ekologia == | ||
Gatunek ten występuje na korze drzew liściastych i szpilkowych, rzadziej na innych podłożach (drewno, skały), w dobrze zachowanych zbiorowiskach leśnych. Podawana z różnych regionów, ale obecnie najczęściej znajdowana w południowej i wschodniej Polsce (Bieszczady, Puszcza Białowieska, Puszcza Knyszyńska). | Gatunek ten występuje na korze drzew liściastych i szpilkowych, rzadziej na innych podłożach (drewno, skały), w dobrze zachowanych zbiorowiskach leśnych. Podawana z różnych regionów, ale obecnie najczęściej znajdowana w południowej i wschodniej Polsce (Bieszczady, Puszcza Białowieska, Puszcza Knyszyńska). | ||
| − | + | ||
| + | Na [[Warmia|Warmii]] i [[Mazury|Mazurach]] gatunek ten występuje niezwykle rzadko. Współcześnie znany jest jedynie z [[Puszcza Borecka|Puszczy Boreckiej]]. Większość jej obszaru leży w granicach [[Powiat ełcki|powiatu ełckiego]] i [[Powiat olecki|oleckiego]], lecz jej fragmenty znajdują się także w powiatach [[Powiat węgorzewski|węgorzewskim]], [[Powiat gołdapski|gołdapskim]], [[Powiat piski|piskim]], [[Powiat giżycki|giżyckim]] oraz augustowskim i grajewskim. | ||
| + | |||
== Wartość użytkowa == | == Wartość użytkowa == | ||
| − | Gatunek ginący, umieszczony na | + | Gatunek ginący, umieszczony na czerwonej liście jako porost krytycznie zagrożony wymarciem (kategoria CR). W Polsce podlega ścisłej ochronie. |
| + | |||
| + | == Zobacz też == | ||
| + | [http://en.wikipedia.org/wiki/Pleurosticta en.wikipedia.org, ''Pleurosticta''] [25.05.2014] | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | [http://species.wikimedia.org/wiki/Pleurosticta_acetabulum species.wikimedia.org, ''Pleurosticta acetabulum''] [25.05.2014] | |
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | + | Cieśliński Stanisław, ''Atlas rozmieszczenia porostów (Lichenes) w Polsce północno-wschodniej'', Phytocoenosis 15 (N.S.), Suppl. Cartograph. Geobot. 2003, z. 15. <br/> | |
| − | <br/> | + | Czyżewska Krystyna, Cieśliński Stanisław, ''Porosty – wskaźniki niżowych lasów puszczańskich w Polsce'', "Monographiae Botanicae" 2003, z. 91, s. 223–239.<br/> |
| − | + | Cieśliński Stanisław, Czyżewska Krystyna, Fabiszewski Jerzy, ''Czerwona lista porostów w Polsce. Red list of the lichens in Poland'', [w:] ''Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Red lists of plants and fungi in Poland'', red. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda i Zbigniew Szeląg, Kraków 2006, s. 71–89.<br/> | |
| − | <br/> | + | Fałtynowicz Wiesław, ''Porosty w lasach. Przewodnik terenowy dla leśników i taksatorów'', Warszawa, 2012.<br/> |
| − | |||
| − | <br/> | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | <br/> | ||
| − | |||
| − | [[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Grzyby]] [[Kategoria: | + | [[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Grzyby Warmii i Mazur]][[Kategoria: Powiat ełcki]] [[Kategoria: Powiat giżycki]] [[Kategoria:Powiat olecki]][[Kategoria: Powiat mrągowski]] [[Kategoria: Powiat węgorzewski]] [[Kategoria: Powiat piski]] |
Aktualna wersja na dzień 18:22, 11 mar 2015
| Tarczynka dziurkowana | |
| | |
| Menegazzia terebrata | |
| (Hoffm.) A. Massal | |
 Tarczynka dziurkowana. Fot. Dariusz Kubiak. | |
| Systematyka | |
| Królestwo | grzyby |
| Gromada | grzyby workowe |
| Klasa | miseczniaki (Lecanoromycetes) |
| Rząd | misecznicowce |
| Rodzina | tarczownicowate |
| Rodzaj | tarczynka |
| Gatunek | tarczynka dziurkowana |
| Synonimy | |
Tarczynka dziurkowana (Pleurosticta acetabulum (Hoffm.) A. Massal ) – gatunek zlichenizowanego grzyba workowego (porostu) z rodziny tarczownicowatych (Parmeliaceae), rzędu misecznicowców (Lecanorales).
Plecha
Plecha tarczynki dziurkowanej jest listkowata, zwykle regularnie rozetkowata, osiągająca do 10 cm średnicy, szara (w różnych odcieniach), w miejscach wilgotnych zielonkawa. Czasem na końcach odcinków brunatnieje. Odcinki plechy ściśle przylegają do podłoża i do siebie. Na ich górnej stronie widoczne są (zwykle liczne) charakterystyczne okrągłe lub wydłużone otworki. Dolna strona plechy jest czarna, tylko na obwodzie brunatniejąca, bez chwytników. Soralia zwykle obecne, wypukłe, białawe.
Rozmieszczenie i ekologia
Gatunek ten występuje na korze drzew liściastych i szpilkowych, rzadziej na innych podłożach (drewno, skały), w dobrze zachowanych zbiorowiskach leśnych. Podawana z różnych regionów, ale obecnie najczęściej znajdowana w południowej i wschodniej Polsce (Bieszczady, Puszcza Białowieska, Puszcza Knyszyńska).
Na Warmii i Mazurach gatunek ten występuje niezwykle rzadko. Współcześnie znany jest jedynie z Puszczy Boreckiej. Większość jej obszaru leży w granicach powiatu ełckiego i oleckiego, lecz jej fragmenty znajdują się także w powiatach węgorzewskim, gołdapskim, piskim, giżyckim oraz augustowskim i grajewskim.
Wartość użytkowa
Gatunek ginący, umieszczony na czerwonej liście jako porost krytycznie zagrożony wymarciem (kategoria CR). W Polsce podlega ścisłej ochronie.
Zobacz też
en.wikipedia.org, Pleurosticta [25.05.2014]
species.wikimedia.org, Pleurosticta acetabulum [25.05.2014]
Bibliografia
Cieśliński Stanisław, Atlas rozmieszczenia porostów (Lichenes) w Polsce północno-wschodniej, Phytocoenosis 15 (N.S.), Suppl. Cartograph. Geobot. 2003, z. 15.
Czyżewska Krystyna, Cieśliński Stanisław, Porosty – wskaźniki niżowych lasów puszczańskich w Polsce, "Monographiae Botanicae" 2003, z. 91, s. 223–239.
Cieśliński Stanisław, Czyżewska Krystyna, Fabiszewski Jerzy, Czerwona lista porostów w Polsce. Red list of the lichens in Poland, [w:] Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Red lists of plants and fungi in Poland, red. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda i Zbigniew Szeląg, Kraków 2006, s. 71–89.
Fałtynowicz Wiesław, Porosty w lasach. Przewodnik terenowy dla leśników i taksatorów, Warszawa, 2012.
