Tolkowiec: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Zabytki) |
|||
| Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
| − | ''' Tolkowiec ''' (niem. ''Tolksdorf'') – [[wieś sołecka]] położona w [[ | + | ''' Tolkowiec ''' (niem. ''Tolksdorf'') – [[wieś sołecka]] położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat braniewski|powiecie braniewskim]], w [[Płoskinia (gmina wiejska)|gminie Płoskinia]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny|administracyjnie]] do [[Województwo elbląskie|województwa elbląskiego]]. |
Miejscowość w 2010 roku liczyła 103 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie Tolkowiec i [[Demity]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Władysław Błądek]]<ref>http://ploskinia-ug.bip-wm.pl/public/?id=825</ref>. | Miejscowość w 2010 roku liczyła 103 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie Tolkowiec i [[Demity]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Władysław Błądek]]<ref>http://ploskinia-ug.bip-wm.pl/public/?id=825</ref>. | ||
| Linia 36: | Linia 36: | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
| − | Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Równina Warmińska|Równinie Warmińskiej]], nad | + | Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Równina Warmińska|Równinie Warmińskiej]], nad [[Strumień Młynówka (powiat braniewski)|strumykiem Młynówka]], 17 km na południowy wschód od [[Braniewo|Braniewa]] i 4 km na północny wschód od [[Płoskinia|Płoskini]]; na wschód od wsi przebiega linia kolejowa na odcinku Braniewo - [[Pieniężno]] - [[Orneta]]. |
<br/> | <br/> | ||
| Linia 44: | Linia 44: | ||
Kościół we wsi wybudowało już w połowie XIV wieku; działała przy nim szkoła parafialna. | Kościół we wsi wybudowało już w połowie XIV wieku; działała przy nim szkoła parafialna. | ||
| − | Przed wybuchem [[II wojna światowa|II wojny światowej]] większość mieszkańców utrzymywała się z rolnictwa i leśnictwa, 43 osób pracowało w przemyśle i rzemiośle, 12 - w handlu i komunikacji. | + | Przed wybuchem [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojny światowej]] większość mieszkańców utrzymywała się z rolnictwa i leśnictwa, 43 osób pracowało w przemyśle i rzemiośle, 12 - w handlu i komunikacji. |
| Linia 60: | Linia 60: | ||
1939 - 476 osób, 117 gospodarstw | 1939 - 476 osób, 117 gospodarstw | ||
| + | <br/> | ||
| + | ==Religia== | ||
| + | We wsi znajduje się siedziba [[Parafia pw. św. Marcina w Tolkowcu |parafii rzymskokatolickiej pw. św. Marcina]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | *[[lkwim:Kościół pw. św. Marcina w Tolkowcu|Kościół pw. św. Marcina]] | + | *[[lkwim:Kościół pw. św. Marcina w Tolkowcu|Kościół pw. św. Marcina]]. |
| − | *Wiejska zabudowa mieszkaniowa, zachowana w około 50%, typowe domy warmińskie - większość z XIX wieku; w każdej zagrodzie budynki gospodarcze z XIX i pierwszej połowy XX wieku | + | *Wiejska zabudowa mieszkaniowa, zachowana w około 50%, typowe domy warmińskie - większość z XIX wieku; w każdej zagrodzie budynki gospodarcze z XIX i pierwszej połowy XX wieku. |
| − | *Plebania z XVIII wieku | + | *Plebania z XVIII wieku. |
| − | *Dawna karczma z XVIII wieku | + | *Dawna karczma z XVIII wieku. |
| − | *Dawna szkoła z XIX wieku | + | *Dawna szkoła z XIX wieku. |
| + | *Na terenie wsi znajduje się także konstrukcja przypominająca kształtem [[Groty |grotę]], która mogła pierwotnie pełnić rolę kaplicy. | ||
<br/> | <br/> | ||
| Linia 85: | Linia 89: | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | [[Kategoria: Powiat braniewski]] | |
| − | + | [[Kategoria: Płoskinia (gmina wiejska)]] | |
| − | + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | |
| − | + | [[Kategoria: 1201-1300]] | |
| − | [[Kategoria: | ||
Wersja z 08:09, 27 sie 2014
| Tolkowiec | |
| | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | braniewski |
| Gmina | Płoskinia |
| Liczba ludności (2010) | 103 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Tolkowiec | |
| Położenie na mapie Polski  Tolkowiec | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Tolkowiec (niem. Tolksdorf) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie braniewskim, w gminie Płoskinia. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 103 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie Tolkowiec i Demity. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Władysław Błądek[1].
Położenie
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Równinie Warmińskiej, nad strumykiem Młynówka, 17 km na południowy wschód od Braniewa i 4 km na północny wschód od Płoskini; na wschód od wsi przebiega linia kolejowa na odcinku Braniewo - Pieniężno - Orneta.
Dzieje miejscowości
Jedna z najstarszych wsi na Warmii. Założona została prawdopodobnie pod koniec XIII wieku; zasadźcą był niejaki Bernhard, a areał wynosił 60 łanów. Kapituła katedralna przywilej lokacyjny wystawiła 10 listopada 1300 roku. Nazwa wsi wywodzi się od pruskiego słowa tolke - tłumacz, albowiem sołtys wsi, Henryk, był wieloletnim tłumaczem u boku biskupa Henryka Fleminga. Karczmę założono prawdopodobnie wraz ze wsią. W połowie XVII wieku Tolkowiec obejmował 52 łany czynszowe, a ponadto sześć łanów należało do kościoła, a jeden do szkoły. Pod koniec XVIII wieku była to wieś królewska.
Kościół we wsi wybudowało już w połowie XIV wieku; działała przy nim szkoła parafialna.
Przed wybuchem II wojny światowej większość mieszkańców utrzymywała się z rolnictwa i leśnictwa, 43 osób pracowało w przemyśle i rzemiośle, 12 - w handlu i komunikacji.
Liczba mieszkańców i gospodarstw
1783 - 40 gospodarstw
1820 - 284 osoby, 28 gospodarstw
1857 - 360 osób
1905 - 409 osób
1933 - 499 osób
1939 - 476 osób, 117 gospodarstw
Religia
We wsi znajduje się siedziba parafii rzymskokatolickiej pw. św. Marcina.
Zabytki
- Kościół pw. św. Marcina.
- Wiejska zabudowa mieszkaniowa, zachowana w około 50%, typowe domy warmińskie - większość z XIX wieku; w każdej zagrodzie budynki gospodarcze z XIX i pierwszej połowy XX wieku.
- Plebania z XVIII wieku.
- Dawna karczma z XVIII wieku.
- Dawna szkoła z XIX wieku.
- Na terenie wsi znajduje się także konstrukcja przypominająca kształtem grotę, która mogła pierwotnie pełnić rolę kaplicy.
Bibliografia
- Braniewo. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1973.
- Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
- Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
- Wojewódzka ewidencja zabytków [data dostępu: 12.11.2013]
- Gminna ewidencja zabytków w: Plan rozwoju lokalnego dla gminy Płoskinia [data dostępu: 12.11.2013]
- Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 12.11.2013]
- Verwaltungsgeschichte [data dostępu: 12.11.2013]
Przypisy
