Upałty Małe

Upałty Małe
Upałty Małe, źródło: Zamki Polski, dostęp 21 września 2013
Rodzaj miejscowości	Wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	giżycki
Gmina	Giżycko
Strefa numeracyjna	(+48) 87
Kod pocztowy	11-500
Tablice rejestracyjne	NGI
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Upałty Małe
Położenie na mapie Polski Upałty Małe
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Upałty Małe (niem. Klein Upalten) – wieś sołecka w położona w Polsce, na Mazurach, w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Giżycko. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. Upałty Małe znajdują się w odległości 7 km, na południowy-wschód od Giżycka. Obecnie sołtysem wsi jest Małgorzata Kamińska.

Charakterystyka fizjograficzna

Krajobraz powiatu giżyckiego powstał na skutek pobytu na tym obszarze lądolodu, który w plejstocenie napływał na te tereny z okolic Skandynawii. Różnorodne formy tego krajobrazu tworzyły się w wyniku erozyjnej i akumulacyjnej działalności lądolodu oraz jego wód roztopowych. Z dłuższym postojem czoła lodowca związane są wzgórza moreny czołowej. Należą do nich wzniesienia występujące w formie wałów równoległych do czoła lodowca. Zbudowane są z wytopionego materiału naniesionego na powierzchni oraz wewnątrz lodowca. Materiał ten to piasek, żwir, glina oraz potężne głazy.

Dzieje miejscowości

Cechą charakterystyczną dla Upałt Małych jest dawny zespół dworsko–parkowy z dużym podwórzem gospodarczym. W XX wieku w miejscowości wybudowano dwór prawdopodobnie zaprojektowany przez Thiema z Olecka. Ostatnim właścicielem majątki była rodzina Kuhnke. Od 1992 roku majątek znajduje się w posiadaniu sześciu rodzin.

Religia

Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej pw. św. Jadwigi Królowej w Bystrym. Nabożeństwa odbywają się w miejscowej kaplicy filialnej pw. św. Marka Ewangelisty.

Zabytki

• Dwór z XX wieku.
• Park dworski.

Bibliografia

Upałty, w: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 12, red. B. Chlebowski, Warszawa 1892.
Wakar Andrzej, Willan Tadeusz, Giżycko, z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1996.
Panfil Jan, Pojezierze Mazurskie, Warszawa 1968.
Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze, Olsztyn 1969.
Upałty Małe - <http://www.polskiezabytki.pl/m/obiekt/7042/, 10 listopada 2013>