Wawrochy: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
Linia 1: Linia 1:
 
 
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
 
  |nazwa                = Wawrochy   
 
  |nazwa                = Wawrochy   
Linia 7: Linia 5:
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
 
  |dopełniacz wsi        = Wawrochów   
 
  |dopełniacz wsi        = Wawrochów   
  |zdjęcie              = Pole-obowiązkowe 
+
  |zdjęcie              =  
  |opis zdjęcia          = Pole-obowiązkowe   
+
  |opis zdjęcia          =    
 
  |rodzaj miejscowości  =wieś sołecka
 
  |rodzaj miejscowości  =wieś sołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
Linia 30: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>''' Wawrochy''' (niem. ''Wawrochen'', od 1938 r. ''Deutschheide'') – [[wieś sołecka]] w Polsce, położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat szczycieński |powiecie szczycieńskim]], w [[Szczytno (gmina wiejska)|gminie Szczytno]]. W latach 1975-1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]].
+
''' Wawrochy''' (niem. ''Wawrochen'', od 1938 r. ''Deutschheide'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat szczycieński |powiecie szczycieńskim]], w [[Szczytno (gmina wiejska)|gminie Szczytno]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2010 r liczyła 419 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Andrzej Kaczmarczyk]]<ref> [http://www.e-bip.pl/4Dfile/jednostki_pomocnicze.html/%23%23611641696.0/ Strona Urzędu Gminy Szczytno] [10.09.2013]</ref>.
 +
<br/><br/>
 +
 
 +
==Położenie==
 +
Wieś położona jest na [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierzu Mazurskim]] na granicy [[Pojezierze Mrągowskie|Pojezierza Mrągowskiego]] i [[Równina Mazurska|Równiny Mazurskiej]]. Miejscowość leży w odległości 8 km na południowy wschód od [[Szczytno|Szczytna]].
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
+
== Dzieje miejscowości ==
Wieś położona jest w makroregionie [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierza Mazurskiego]] na granicy dwóch mezoregionów: [[Pojezierze Mrągowskie|Pojezierza Mrągowskiego]] i [[Równina Mazurska|Równiny Mazurskiej]]. Miejscowość leży w odległości 8 km na południowy wschód od [[Szczytno|Szczytna]].
+
Wieś została założona w 1685 roku na 20 łanach w ramach [[Osadnictwo szkatułowe|osadnictwa szkatułowego]]; pod koniec XVIII wieku powiększono ją o kolejne 20 łanów (oddane w dziedziczną dzierżawę). W połowie XIX wieku obejmowała niespełna 63 łany.
  
<br/>
+
Wieś jest siedzibą sołectwa.
  
=== Dzieje miejscowości ===
 
Wieś została założona w 1685 roku na 20 łanach w ramach [[osadnictwo szkatułowe|osadnictwa szkatułowego]]; pod koniec XVIII wieku powiększona o kolejne 20 łanów, oddane w dziedziczną dzierżawę. W połowie XIX wieku obejmowała niespełna 63 łany .Wieś jest siedzibą [[sołectwo|sołectwa]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Andrzej Kaczmarczyk]]<ref> http://www.e-bip.pl/4Dfile/jednostki_pomocnicze.html/%23%23611641696.0 [data dostępu: 10.09.2013]</ref>.
 
  
 
Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych okresach:
 
Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych okresach:
  
1782 – 44 gospodarstw  
+
*1782 r. – 44 gospodarstw  
  
1818 – 232 osoby, 45 gospodarstw
+
*1818 r. – 232 osoby, 45 gospodarstw
  
1858 – 46 gospodarstw
+
*1858 r. – 46 gospodarstw
  
1939 – 335 osób
+
*1939 r. – 335 osób
<br/>
 
  
===Edukacja===
+
==Szkolnictwo==
W Wawrochach funkcjonuje [[Oddział przedszkolny przy Szkole Podstawowej w Wawrochach|oddział przedszkolny]] i [[Szkoła Podstawowa w Wawrochach| szkoła podstawowa]]<ref> http://spwawrochy.edupage.org/ [data dostępu: 10.09.2013]</ref>.
+
W Wawrochach funkcjonuje [[Oddział przedszkolny przy Szkole Podstawowej w Wawrochach|oddział przedszkolny]] i [[Szkoła Podstawowa w Wawrochach| szkoła podstawowa]]<ref> [http://spwawrochy.edupage.org/ Strona Szkoły w Wawrochach] [10.09.2013]</ref>.
 
<br/>
 
<br/>
  
<br/>
+
==Sport==
===Sport===
+
W miejscowości istnieje drużyna piłkarska [[WKS Wawrochy]], biorąca udział w rozgrywkach ligi sołeckiej.
W miejscowości istnieje drużyna piłkarska [[WKS Wawrochy]] biorąca udział w rozgrywkach ligi sołeckiej.
 
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Zabytki: ===
+
== Zabytki==
*Kilka przykładów budownictwa drewnianego, w tym dwie chałupy oraz zabudowania gospodarcze z XIX wieku.
+
*kilka przykładów budownictwa drewnianego, w tym dwie chałupy oraz zabudowania gospodarcze z XIX wieku
*Budynek szkoły z początku XX wieku, na skraju wsi, z czerwonej cegły, fundamenty z kamieni, dwuspadowy dach.
+
*budynek szkoły z początku XX wieku, na skraju wsi, z czerwonej cegły, fundamenty z kamieni, dwuspadowy dach
*Dawny [[Cmentarz ewangelicki w Wawrochach|cmentarz ewangelicki]] z XIX wieku, 3 km na północ od wsi.
+
*dawny [[Cmentarz ewangelicki w Wawrochach|cmentarz ewangelicki]] z XIX wieku, 3 km na północ od wsi
<br/>
 
  
=== Ludzie związani z miejscowością: ===
+
== Ludzie związani z miejscowością==
*[[Bogumił Linka]] (1865 -1920) – działacz mazurski; przez pewien czas mieszkał w Wawrochach.
+
*[[Bogumił Linka]] (1865–1920) – działacz mazurski; przez pewien czas mieszkał w Wawrochach
<br/>
 
  
=== Bibliografia: ===
+
== Bibliografia==
 
#Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. 2, Olsztyn 2011.
 
#Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. 2, Olsztyn 2011.
 
#Kossert Andreas, ''Mazury. Zapomniane Południe dawnych Prus Wschodnich'', przeł. Barbara Ostrowska, Warszawa 2004.  
 
#Kossert Andreas, ''Mazury. Zapomniane Południe dawnych Prus Wschodnich'', przeł. Barbara Ostrowska, Warszawa 2004.  
#Letkiewicz Arkadiusz, ''Z dziejów miasta i gminy Szczytno'', Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, s. 30-37.
+
#Letkiewicz Arkadiusz, ''Z dziejów miasta i gminy Szczytno'', Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 30–37.
 
#Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, ''Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej'', Olsztyn 1998.
 
#Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, ''Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej'', Olsztyn 1998.
 
#''Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
 
#''Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
#Bank Danych Lokalnych GUS:http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu: 10.09.2013]
+
#[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [10.09.2013]
#Deutsche Verwaltungsgeschichte: http://www.verwaltungsgeschichte.de/ortelsburg.html [data dostępu: 10.09.2013]
+
#[http://www.verwaltungsgeschichte.de/ortelsburg.html/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [10.09.2013]
#Wojewódzka Ewidencja Zabytków: http://www.wuoz.olsztyn.pl/ [data dostępu: 10.09.2013]
+
#[http://www.wuoz.olsztyn.pl/ Wojewódzka Ewidencja Zabytków] [10.09.2013]
  
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
 
<references/>
 
<references/>
 
<br/>
 
<br/>

Wersja z 10:59, 29 lis 2014

Wawrochy

Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat szczycieński
Gmina Szczytno
Liczba ludności (2010) 419
Strefa numeracyjna (+48) 89
Kod pocztowy 12-100
Tablice rejestracyjne NSZ
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Wawrochy
Wawrochy
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Wawrochy
Wawrochy
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Wawrochy (niem. Wawrochen, od 1938 r. Deutschheide) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Szczytno. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 r liczyła 419 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Andrzej Kaczmarczyk[1].

Położenie

Wieś położona jest na Pojezierzu Mazurskim na granicy Pojezierza Mrągowskiego i Równiny Mazurskiej. Miejscowość leży w odległości 8 km na południowy wschód od Szczytna.

Dzieje miejscowości

Wieś została założona w 1685 roku na 20 łanach w ramach osadnictwa szkatułowego; pod koniec XVIII wieku powiększono ją o kolejne 20 łanów (oddane w dziedziczną dzierżawę). W połowie XIX wieku obejmowała niespełna 63 łany.

Wieś jest siedzibą sołectwa.


Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych okresach:

  • 1782 r. – 44 gospodarstw
  • 1818 r. – 232 osoby, 45 gospodarstw
  • 1858 r. – 46 gospodarstw
  • 1939 r. – 335 osób

Szkolnictwo

W Wawrochach funkcjonuje oddział przedszkolny i szkoła podstawowa[2].

Sport

W miejscowości istnieje drużyna piłkarska WKS Wawrochy, biorąca udział w rozgrywkach ligi sołeckiej.

Zabytki

  • kilka przykładów budownictwa drewnianego, w tym dwie chałupy oraz zabudowania gospodarcze z XIX wieku
  • budynek szkoły z początku XX wieku, na skraju wsi, z czerwonej cegły, fundamenty z kamieni, dwuspadowy dach
  • dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku, 3 km na północ od wsi

Ludzie związani z miejscowością

  • Bogumił Linka (1865–1920) – działacz mazurski; przez pewien czas mieszkał w Wawrochach

Bibliografia

  1. Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. 2, Olsztyn 2011.
  2. Kossert Andreas, Mazury. Zapomniane Południe dawnych Prus Wschodnich, przeł. Barbara Ostrowska, Warszawa 2004.
  3. Letkiewicz Arkadiusz, Z dziejów miasta i gminy Szczytno, Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 30–37.
  4. Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej, Olsztyn 1998.
  5. Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu, red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
  6. Bank Danych Lokalnych GUS [10.09.2013]
  7. Deutsche Verwaltungsgeschichte [10.09.2013]
  8. Wojewódzka Ewidencja Zabytków [10.09.2013]

Przypisy