Widłak jałowcowaty: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
m (Zastępowanie tekstu - "Kategoria: Rezerwaty przyrody" na " ") |
|||
| (Nie pokazano 5 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
| Linia 2: | Linia 2: | ||
|Nazwa rośliny = Widłak jałowcowaty | |Nazwa rośliny = Widłak jałowcowaty | ||
|Nazwa łacińska = Lycopodium annotinum L. | |Nazwa łacińska = Lycopodium annotinum L. | ||
| + | |L = L. | ||
|Pusta linia = <br/> | |Pusta linia = <br/> | ||
|grafika = lycann.jpg | |grafika = lycann.jpg | ||
| − | |podpis grafiki = '''Widłak jałowcowaty (''Lycopodium annotinum'')''' | + | |podpis grafiki = '''Widłak jałowcowaty (''Lycopodium annotinum'')'''. Fot. Miika Silfverberg. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Lycopodium_annotinum_1127100195.jpg Commons Wikimedia] |
| − | Fot. http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Lycopodium_annotinum_1127100195.jpg | ||
|Systematyka = Systematyka | |Systematyka = Systematyka | ||
|Domena = eukarionty | |Domena = eukarionty | ||
| Linia 11: | Linia 11: | ||
|Podkrólestwo = rośliny naczyniowe | |Podkrólestwo = rośliny naczyniowe | ||
|Gromada = widłaki | |Gromada = widłaki | ||
| − | |Klasa = widłaki | + | |Klasa = widłaki jednakozarodnikowe |
|Rząd = widłakowce | |Rząd = widłakowce | ||
|Rodzina = widłakowate | |Rodzina = widłakowate | ||
| Linia 19: | Linia 19: | ||
|Lista synonimów = widłak gajowy | |Lista synonimów = widłak gajowy | ||
}} | }} | ||
| − | <br/> | + | '''Widłak jałowcowaty''' (''Lycopodium annotinum'' L.) – gatunek rośliny należący do rodziny widłakowatych (''Lycopodiaceae''). |
| + | <br/><br/> | ||
| + | === Morfologia === | ||
| + | Widlak jałowcowaty wykształca długie, czołgające się pędy z prosto wzniesionymi, widlastymi gałązkami, które osiągają długość do 1 m. Liście równowąskolancetowate, małe, całobrzegie lub drobno piłkowane, bez włosków, spiczasto zakończone. Na dolnej stronie widoczny pojedynczy nerw. Ustawione skrętolegle na pędach, w górnej części pędu gęściej, niż w dolnej. Rzadko są przystające, przeważnie poziomo odstają od pędów. Liście zarodniowe, różniące się od płonnych, są żółtawe, jajowate, z błoniastymi brzegami, zaostrzone zebrane w pojedyncze kłosy. Kłosy złożone są z liści zarodniowych i wyrastają pojedynczo na szczytach pędów, siedzące, o długości 8-13 mm i średnicy 3-4 mm. Liście zarodniowe mają szerokojajowaty kształt. Zarodniki dojrzewają od lipca do września. Zawierają łatwopalne olejki eteryczne. | ||
| + | |||
| + | === Rozmieszczenie i ekologia === | ||
| + | Występuje na terenie całej Polski, jednak jest rośliną dość rzadką. Częściej występuje w górach i na pogórzu, niż na niżu. Gatunek rosnący na siedliskach zacienionych, w lasach na niżu i w górach. Roślina kwasolubna, unika podłoża wapiennego. Rośnie przede wszystkim na wilgotnych miejscach porośniętych mchami. Czasami tworzy całe łany na obrzeżach torfowisk, zwłaszcza w sąsiedztwie bagna zwyczajnego. Gatunek charakterystyczny dla ''O. Vaccinio-Piceetalia'', ''Ass. Vaccinio-uliginosi-Betuletum pubescentis'' i ''Ass. Abietetum polonicum''. Jest rośliną wskaźnikową gleb o małej ilości próchnicy. | ||
| − | + | Na [[Warmia|Warmii]] i [[Mazury|Mazurach]] widłak jałowcowaty notowany był w [[Rezerwat Uroczysko Kramnik |rezerwacie "Uroczysko Kramnik"]] oraz w [[Rezerwat Dolina rzeki Wałszy|rezerwacie "Dolina rzeki Wałszy"]]. | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | Na Warmii i Mazurach widłak jałowcowaty notowany w | ||
=== Wartość użytkowa === | === Wartość użytkowa === | ||
| − | Ziele tego gatunku zawiera znaczne ilości trujących alkaloidów: anotynę, likopodynę, obskurynę i nikotynę | + | Ziele tego gatunku zawiera znaczne ilości trujących alkaloidów: anotynę, likopodynę, obskurynę i nikotynę. |
| − | + | ||
Widlak jałowcowaty jest rośliną objętą w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. W ostatnich latach zmniejsza się liczba stanowisk, na których występuje. | Widlak jałowcowaty jest rośliną objętą w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. W ostatnich latach zmniejsza się liczba stanowisk, na których występuje. | ||
| − | + | ||
=== Ciekawostki === | === Ciekawostki === | ||
| − | Ze względu na bardzo łatwopalne zarodniki | + | Ze względu na bardzo łatwopalne zarodniki dawniej używano ich do wywoływania efektów specjalnych w teatrach, a także do czyszczenia kominów. Zarodników widłaka używano też do produkcji zasypki dla niemowląt, zasypki na rany, otaczania pigułek z lekarstwem, a także w odlewnictwie do wysypywania form odlewniczych dzwonów. |
<br/> | <br/> | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | Polakowski | + | Polakowski Benon, ''Rośliny chronione. Atlas'', Warszawa 1995. |
| − | + | [http://pl.wikipedia.org/wiki/Widłak_jałowcowaty pl.wikipedia.org, widłak jałowcowaty] [28.06.2014] | |
| − | |||
| − | http://pl.wikipedia.org/wiki/ | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | [[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria:Rośliny]] [[Kategoria:Rośliny | + | [[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Rośliny Warmii i Mazur]] [[Kategoria: Rośliny chronione]] [[Kategoria: Powiat gołdapski]] [[Kategoria: Powiat braniewski]] |
Aktualna wersja na dzień 17:25, 21 mar 2015
| Widłak jałowcowaty | |
| | |
| Lycopodium annotinum L. | |
| L. | |
 Widłak jałowcowaty (Lycopodium annotinum). Fot. Miika Silfverberg. Źródło: Commons Wikimedia | |
| Systematyka | |
| Królestwo | rośliny |
| Podkrólestwo | rośliny naczyniowe |
| Gromada | widłaki |
| Klasa | widłaki jednakozarodnikowe |
| Rząd | widłakowce |
| Rodzina | widłakowate |
| Rodzaj | widłak |
| Gatunek | Widłak jałowcowaty |
| Synonimy | |
| widłak gajowy | |
Widłak jałowcowaty (Lycopodium annotinum L.) – gatunek rośliny należący do rodziny widłakowatych (Lycopodiaceae).
Spis treści
Morfologia
Widlak jałowcowaty wykształca długie, czołgające się pędy z prosto wzniesionymi, widlastymi gałązkami, które osiągają długość do 1 m. Liście równowąskolancetowate, małe, całobrzegie lub drobno piłkowane, bez włosków, spiczasto zakończone. Na dolnej stronie widoczny pojedynczy nerw. Ustawione skrętolegle na pędach, w górnej części pędu gęściej, niż w dolnej. Rzadko są przystające, przeważnie poziomo odstają od pędów. Liście zarodniowe, różniące się od płonnych, są żółtawe, jajowate, z błoniastymi brzegami, zaostrzone zebrane w pojedyncze kłosy. Kłosy złożone są z liści zarodniowych i wyrastają pojedynczo na szczytach pędów, siedzące, o długości 8-13 mm i średnicy 3-4 mm. Liście zarodniowe mają szerokojajowaty kształt. Zarodniki dojrzewają od lipca do września. Zawierają łatwopalne olejki eteryczne.
Rozmieszczenie i ekologia
Występuje na terenie całej Polski, jednak jest rośliną dość rzadką. Częściej występuje w górach i na pogórzu, niż na niżu. Gatunek rosnący na siedliskach zacienionych, w lasach na niżu i w górach. Roślina kwasolubna, unika podłoża wapiennego. Rośnie przede wszystkim na wilgotnych miejscach porośniętych mchami. Czasami tworzy całe łany na obrzeżach torfowisk, zwłaszcza w sąsiedztwie bagna zwyczajnego. Gatunek charakterystyczny dla O. Vaccinio-Piceetalia, Ass. Vaccinio-uliginosi-Betuletum pubescentis i Ass. Abietetum polonicum. Jest rośliną wskaźnikową gleb o małej ilości próchnicy.
Na Warmii i Mazurach widłak jałowcowaty notowany był w rezerwacie "Uroczysko Kramnik" oraz w rezerwacie "Dolina rzeki Wałszy".
Wartość użytkowa
Ziele tego gatunku zawiera znaczne ilości trujących alkaloidów: anotynę, likopodynę, obskurynę i nikotynę.
Widlak jałowcowaty jest rośliną objętą w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. W ostatnich latach zmniejsza się liczba stanowisk, na których występuje.
Ciekawostki
Ze względu na bardzo łatwopalne zarodniki dawniej używano ich do wywoływania efektów specjalnych w teatrach, a także do czyszczenia kominów. Zarodników widłaka używano też do produkcji zasypki dla niemowląt, zasypki na rany, otaczania pigułek z lekarstwem, a także w odlewnictwie do wysypywania form odlewniczych dzwonów.
Bibliografia
Polakowski Benon, Rośliny chronione. Atlas, Warszawa 1995.
pl.wikipedia.org, widłak jałowcowaty [28.06.2014]
