Wrzesina: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 5: Linia 5:
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
 
  |dopełniacz wsi        = Wrzesiny     
 
  |dopełniacz wsi        = Wrzesiny     
  |zdjęcie              = Kościół pw. św. Magdaleny we Wrzesinie.jpg
+
  |zdjęcie              =  
  |opis zdjęcia          = Kościół pw. św. Magdaleny we Wrzesinie
+
  |opis zdjęcia          =  
 
  |rodzaj miejscowości  =
 
  |rodzaj miejscowości  =
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
Linia 14: Linia 14:
 
  |sołectwo              =
 
  |sołectwo              =
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      = 409<ref>Łącznie Wrzesina, Szelągowo i Trojan.</ref>
+
  |liczba ludności      = 409<ref>Łącznie: Wrzesina, Szelągowo i Trojan.</ref>
 
  |rok                  = 2010  
 
  |rok                  = 2010  
 
  |strefa numeracyjna    =
 
  |strefa numeracyjna    =
Linia 30: Linia 30:
 
}}
 
}}
 
'''Wrzesina''' (Szombark, niem. ''Alt Schöneberg'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[Jonkowo (gmina wiejska)|gminie Jonkowo]]. Do 1954 roku istniała gmina Wrzesina. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
 
'''Wrzesina''' (Szombark, niem. ''Alt Schöneberg'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[Jonkowo (gmina wiejska)|gminie Jonkowo]]. Do 1954 roku istniała gmina Wrzesina. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
 
 
Miejscowość w 2010 roku liczyła 409 mieszkańców (łącznie z [[Szelągowo|Szelągowem]] i [[Trojan|Trojanem]]).  
 
Miejscowość w 2010 roku liczyła 409 mieszkańców (łącznie z [[Szelągowo|Szelągowem]] i [[Trojan|Trojanem]]).  
 
<br/><br/>
 
<br/><br/>
{{Galeria|Nazwa= Wrzesina |wielkość=290|pozycja=right
+
 
|File:Kapliczka we Wrzesinie znajdująca się przy miejscowym kościele.jpg|Kapliczka we Wrzesinie znajdująca się przy miejscowym kościele
 
|File:Wrzesina. Cmentarz rzymskokatolicki.jpg|Wrzesina. Cmentarz rzymskokatolicki
 
}}
 
 
== Położenie ==
 
== Położenie ==
 
Miejscowość położona jest na [[Pojezierze Olsztyńskie|Pojezierzu Olsztyńskim]], w odległości 16 km na zachód od [[Olsztyn|Olsztyna]].
 
Miejscowość położona jest na [[Pojezierze Olsztyńskie|Pojezierzu Olsztyńskim]], w odległości 16 km na zachód od [[Olsztyn|Olsztyna]].
  
 
== Dzieje miejscowości ==
 
== Dzieje miejscowości ==
Miejscowość przez zamieszkałą tu ludność była nazywana Szombarkiem. Lokacja wsi na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]] przez [[Kapituła warmińska|kapitułę warmińską]] miała miejsce w roku 1352. Wrzesina została dotkliwie zniszczona w czasie wojen polsko-krzyżackich. W połowie XVI stulecia obejmowała obszar 27 łąnów. Miejscowość zasiedlono przybyszami z Mazowsza. W 1656 roku gospodarzyło we Wrzesinie 17 chłopów. W 1782 roku miejscowość składała się z 27 budynków. W 1818 roku liczyła 137 mieszkańców.
+
Miejscowość przez zamieszkałą tu ludność była nazywana Szombarkiem. Lokacja wsi na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]] przez [[Kapituła warmińska|kapitułę warmińską]] miała miejsce w roku 1352. Wrzesina została dotkliwie zniszczona w czasie wojen polsko-krzyżackich. W połowie XVI stulecia obejmowała obszar 27 łanów. Miejscowość zasiedlono przybyszami z Mazowsza. W 1656 roku gospodarzyło we Wrzesinie 17 chłopów. W 1782 roku miejscowość składała się z 27 budynków. Wiadomo również, iż w 1818 roku wieś liczyła 137 mieszkańców.
  
W miejscowości znajduje się kilka [[Kapliczki we Wrzesinie|kapliczek]]. W wieku XIX Wrzesina była wsią katolicką: w 1861 roku mieszkało tu 369 katolików i 1 ewangelik; 364 osoby posługiwały się językiem polskim. W 1888 roku doszło do założenia biblioteczki [[Towarzystwo Czytelni Ludowych| Towarzystwa Czytelni Ludowych]]. W czasie [[Plebiscyt na Warmii i Mazurach| plebiscytu w 1920 roku]] za Prusami oddano 241 głosów, zaś za Polską – 69. W 1939 roku wieś liczyła 137 mieszkańców.  
+
W miejscowości znajduje się kilka [[Kapliczki we Wrzesinie|kapliczek]]. W 1861 roku mieszkało tu 369 katolików i 1 ewangelik; 364 osoby posługiwały się językiem polskim. W 1888 roku doszło do założenia biblioteczki [[Towarzystwo Czytelni Ludowych| Towarzystwa Czytelni Ludowych]]. W czasie [[Plebiscyt na Warmii i Mazurach| plebiscytu w 1920 roku]] za Prusami oddano 241 głosów, zaś za Polską – 69. W 1939 roku wieś liczyła 137 mieszkańców.  
  
Po zakończeniu II wojny światowej miejscowość uzyskała statut wsi sołeckiej. Uruchomiono gimnazjum, ośrodek zdrowia, sklep. W 1946 roku wieś otrzymała nazwę Wrzesina. W 1998 roku liczyła 354 mieszkańców.
+
Po zakończeniu II wojny światowej miejscowość uzyskała status wsi sołeckiej. Uruchomiono gimnazjum, ośrodek zdrowia i sklep. W 1946 roku wieś otrzymała nazwę Wrzesina. W 1998 roku liczyła 354 mieszkańców.
  
 
We Wrzesinie działa ośrodek wypoczynkowy, funkcjonuje również gajówka.
 
We Wrzesinie działa ośrodek wypoczynkowy, funkcjonuje również gajówka.
  
Pierwsza wzmianka o kościele pochodzi z XV wieku. W roku 1500 świątynia została konsekrowana przez biskupa pomocniczego [[Jan Wilde|Jana Wilde]]. W XVIII stuleciu przy kościele funkcjonował szpital.
+
Pierwsza wzmianka o miejscowym [[lkwim: Kościół pw. św. Marii Magdaleny we Wrzesinie|kościele]] pochodzi z XV wieku. W roku 1500 świątynię konsekrował biskup pomocniczy [[Jan Wilde]]. W XVIII stuleciu przy kościele mieścił się szpital.
  
 
==Edukacja==
 
==Edukacja==
Linia 63: Linia 59:
 
*cmentarz rzymskokatolicki
 
*cmentarz rzymskokatolicki
 
*ogrodzenie cmentarne pochodzące z XVIII wieku
 
*ogrodzenie cmentarne pochodzące z XVIII wieku
*pseudoklasycystyczna kapliczka podcieniowa pochodząca z 1. połowy XX wieku, zlokalizowana przy kościele
+
*pseudoklasycystyczna kapliczka podcieniowa pochodząca z pierwszej połowy XX wieku, zlokalizowana przy kościele
 
*kapliczka przydrożna przy drodze do [[Stękiny|Stękin]]
 
*kapliczka przydrożna przy drodze do [[Stękiny|Stękin]]
 
*kapliczka umieszczona w ogrodzeniu kościoła
 
*kapliczka umieszczona w ogrodzeniu kościoła

Aktualna wersja na dzień 23:43, 27 mar 2015

Wrzesina

Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat olsztyński
Gmina Jonkowo
Liczba ludności (2010) 409[1]
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Wrzesina
Wrzesina
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Wrzesina
Wrzesina
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Wrzesina (Szombark, niem. Alt Schöneberg) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Jonkowo. Do 1954 roku istniała gmina Wrzesina. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Miejscowość w 2010 roku liczyła 409 mieszkańców (łącznie z Szelągowem i Trojanem).

Położenie

Miejscowość położona jest na Pojezierzu Olsztyńskim, w odległości 16 km na zachód od Olsztyna.

Dzieje miejscowości

Miejscowość przez zamieszkałą tu ludność była nazywana Szombarkiem. Lokacja wsi na prawie chełmińskim przez kapitułę warmińską miała miejsce w roku 1352. Wrzesina została dotkliwie zniszczona w czasie wojen polsko-krzyżackich. W połowie XVI stulecia obejmowała obszar 27 łanów. Miejscowość zasiedlono przybyszami z Mazowsza. W 1656 roku gospodarzyło we Wrzesinie 17 chłopów. W 1782 roku miejscowość składała się z 27 budynków. Wiadomo również, iż w 1818 roku wieś liczyła 137 mieszkańców.

W miejscowości znajduje się kilka kapliczek. W 1861 roku mieszkało tu 369 katolików i 1 ewangelik; 364 osoby posługiwały się językiem polskim. W 1888 roku doszło do założenia biblioteczki Towarzystwa Czytelni Ludowych. W czasie plebiscytu w 1920 roku za Prusami oddano 241 głosów, zaś za Polską – 69. W 1939 roku wieś liczyła 137 mieszkańców.

Po zakończeniu II wojny światowej miejscowość uzyskała status wsi sołeckiej. Uruchomiono gimnazjum, ośrodek zdrowia i sklep. W 1946 roku wieś otrzymała nazwę Wrzesina. W 1998 roku liczyła 354 mieszkańców.

We Wrzesinie działa ośrodek wypoczynkowy, funkcjonuje również gajówka.

Pierwsza wzmianka o miejscowym kościele pochodzi z XV wieku. W roku 1500 świątynię konsekrował biskup pomocniczy Jan Wilde. W XVIII stuleciu przy kościele mieścił się szpital.

Edukacja

We Wrzesinie funkcjonuje szkoła podstawowa.

Sport

W miejscowości działa klub sportowy KS Wrzesina.

Zabytki

Renowację kościoła przeprowadzono w latach 1870–1873. Dobudowane prezbiterium pochodzi z 1936 roku. We wnętrzu znajduje się ołtarz główny barokowy, chrzcielnica kamienna z XVI wieku,krzyż relikwiarzowy z 1652 roku oraz puszka eucharystyczna z 1653 roku

  • cmentarz przykościelny
  • cmentarz rzymskokatolicki
  • ogrodzenie cmentarne pochodzące z XVIII wieku
  • pseudoklasycystyczna kapliczka podcieniowa pochodząca z pierwszej połowy XX wieku, zlokalizowana przy kościele
  • kapliczka przydrożna przy drodze do Stękin
  • kapliczka umieszczona w ogrodzeniu kościoła
  • kapliczka przydrożna wzniesiona w roku 1926
  • kapliczka znajdująca się w centrum wioski, wzniesiona w 1888 roku

Przypisy

  1. Łącznie: Wrzesina, Szelągowo i Trojan.

Bibliografia

Chłosta Jan, Słownik Warmii, Olsztyn 2002.
Przewodnik po zabytkowych kościołach Południowej Warmii, Olsztyn 1973.
Syrwid Robert, Kościoły parafialne gminy Jonkowo, Olsztyn 2005.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Bank Danych Lokalnych GUS [10.03.2014]
ciekawemazury.pl] [10.03.2014]
domwarminski.pl [10.03.2014]
mojemazury.pl [10.03.2014]
polskaniezwykla.pl [05.03.2014]
Wojewódzka ewidencja zabytków [05.03.2014]