Występ: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
| (Nie pokazano 8 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
|nazwa = Występ | |nazwa = Występ | ||
| Linia 7: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = Występu | |dopełniacz wsi = Występu | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
| − | |rodzaj miejscowości = | + | |rodzaj miejscowości =wieś sołecka |
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
|powiat = szczycieński | |powiat = szczycieński | ||
| Linia 16: | Linia 14: | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
| − | |liczba ludności = | + | |liczba ludności = 253 |
| − | |rok = | + | |rok = 2010 |
| − | |strefa numeracyjna = | + | |strefa numeracyjna =(+48) 89 |
| − | |kod pocztowy = | + | |kod pocztowy =12-114 |
| − | |tablice rejestracyjne = | + | |tablice rejestracyjne =NSZ |
|SIMC = | |SIMC = | ||
|mapa wsi = | |mapa wsi = | ||
|kod mapy = PL-WN | |kod mapy = PL-WN | ||
| − | |stopniN = 53 |minutN = | + | |stopniN = 53 |minutN = 30 |sekundN = 46 |
| − | |stopniE = 21 |minutE = | + | |stopniE = 21 |minutE = 17 |sekundE = 05 |
|commons = | |commons = | ||
|wikipodróże = | |wikipodróże = | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }}<br/> |
| − | < | + | ''' Występ''' (niem. ''Wystemp'', od 1934 r. ''Höhenwerder'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat szczycieński| powiecie szczycieńskim]], w [[Rozogi (gmina wiejska)|gminie Rozogi]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do województwa ostrołęckiego. W 2010 roku liczyła 253 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Elżbieta Mikołajczyk]]<ref> [http://www.rozogi.pl/ug_rozogi/index.php?option=com_content&view=article&id=16&Itemid=11/ Strona Urzędu Gminy Rozogi] [30.08.2013]</ref>. |
| − | + | <br/><br/> | |
| − | W latach | ||
| + | ==Położenie== | ||
| + | Wieś położona jest w południowo–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na wschodnim skraju [[Puszcza Piska|Puszczy Piskiej]], na [[Pogranicze mazursko-kurpiowskie |pograniczu mazursko–kurpiowskim]]. Miejscowość leży w odległości około 4 km na północny wschód od [[Rozogi (gmina Rozogi)|Rozóg]], przy drodze krajowej nr 53. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Dzieje miejscowości == | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
Odnaleziono tu ślady pozostawione przez przedstawicieli kultury ceramiki sznurowej. | Odnaleziono tu ślady pozostawione przez przedstawicieli kultury ceramiki sznurowej. | ||
| − | Wieś została założona w 1782 roku na 13 łanach w ramach osadnictwa szkatułowego. W późniejszym czasie drogą karczunku wieś powiększyła swój obszar – w połowie XIX wieku obejmowała 33,5 | + | Wieś została założona w 1782 roku na 13 łanach w ramach [[Osadnictwo szkatułowe |osadnictwa szkatułowego]]. W późniejszym czasie drogą karczunku wieś powiększyła swój obszar – w połowie XIX wieku obejmowała 33,5 łana. W puszczy w pobliżu Występu upolowano w 1804 roku ostatniego niedźwiedzia na terenie byłych [[Prusy Wschodnie|Prus Wschodnich]]. |
| − | Wieś została niemal całkowicie zniszczona w 1914 roku podczas działań wojennych (49 domów i 27 zabudowań gospodarczych); w okresie międzywojennym została w pełni odbudowana. W plebiscycie z 11 lipca 1920 roku wzięło udział 271 mieszkańców wsi; wszystkie głosy oddano za pozostaniem w Prusach Wschodnich. | + | Wieś została niemal całkowicie zniszczona w 1914 roku podczas [[I wojna światowa na Warmii i Mazurach|działań wojennych]] (49 domów i 27 zabudowań gospodarczych); w okresie międzywojennym została w pełni odbudowana. W [[Plebiscyt 1920 roku|plebiscycie]] z 11 lipca 1920 roku wzięło udział 271 mieszkańców wsi; wszystkie głosy oddano za pozostaniem w [[Prusy Wschodnie|Prusach Wschodnich]]. |
Wieś zachowała dawny charakter ulicówki. | Wieś zachowała dawny charakter ulicówki. | ||
| − | + | Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa. | |
| − | + | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | + | Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych latach: | |
| − | |||
| − | |||
| − | + | *1818 r. – 178 osób, 33 gospodarstwa | |
| − | + | *1858 r. – 50 gospodarstw | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | + | *1939 r. – 304 osoby | |
| + | ==Zabytki== | ||
| + | *przykłady budownictwa murowanego i murowano-drewnianego z pierwszej ćwierci XX wieku (domy mieszkalne i zabudowania gospodarcze) | ||
| + | *dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku | ||
| − | <br/> | + | == Bibliografia== |
| + | Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. 1–2, Olsztyn 2011.<br/> | ||
| + | Kudrzycki Zbigniew, ''Rozogi – wieś mazurska a Kurpie'', Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego, t. 10, 1996, ss. 129–141.<br/> | ||
| + | Kudrzycki Zbigniew, ''Z dziejów gminy Rozogi'', Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 21–29.<br/> | ||
| + | Kudrzycki Zbigniew, ''Z dziejów parafii ewangelickiej w Rozogach'', Rocznik Mazurski, t. 12, 2008, ss. 3–35.<br/> | ||
| + | Kudrzycki Zbigniew, Nowotka Marek, ''Z dziejów Rozóg i okolic'', Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego, t. 8, 1994, ss. 57–70.<br/> | ||
| + | Nowotka Marek, ''Ruchy ludnościowe na pograniczu mazursko-kurpiowskim (po II wojnie światowej w gminie Rozogi)'', Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego, t. 4, 1990, ss. 55–64.<br/> | ||
| + | Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, ''Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej'', Olsztyn 1998.<br/> | ||
| + | ''Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.<br/> | ||
| + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [10.09.2013]<br/> | ||
| + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/ortelsburg.html/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [10.09.2013]<br/> | ||
| + | [http://www.rozogi.pl/ug_rozogi/index.php?option=com_content&view=article&catid=12%3Agminna-ewidencja-zabytkow&id=96%3Agminna-ewidencja-zabytkow-strona-16&Itemid=42/ Strona Urzędu Gminy Rozogi] [10.09.2013] | ||
| − | + | {{Przypisy}} | |
| + | <references> | ||
| + | <br/> | ||
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria: Powiat szczycieński]] |
| − | [[ | + | [[Kategoria: Rozogi (gmina wiejska)]] |
| + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | ||
| + | [[Kategoria: 1701-1800]] | ||
Aktualna wersja na dzień 12:50, 27 lis 2015
| Występ | |
| | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | szczycieński |
| Gmina | Rozogi |
| Liczba ludności (2010) | 253 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Kod pocztowy | 12-114 |
| Tablice rejestracyjne | NSZ |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Występ | |
| Położenie na mapie Polski  Występ | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Występ (niem. Wystemp, od 1934 r. Höhenwerder) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Rozogi. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ostrołęckiego. W 2010 roku liczyła 253 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Elżbieta Mikołajczyk[1].
Położenie
Wieś położona jest w południowo–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na wschodnim skraju Puszczy Piskiej, na pograniczu mazursko–kurpiowskim. Miejscowość leży w odległości około 4 km na północny wschód od Rozóg, przy drodze krajowej nr 53.
Dzieje miejscowości
Odnaleziono tu ślady pozostawione przez przedstawicieli kultury ceramiki sznurowej. Wieś została założona w 1782 roku na 13 łanach w ramach osadnictwa szkatułowego. W późniejszym czasie drogą karczunku wieś powiększyła swój obszar – w połowie XIX wieku obejmowała 33,5 łana. W puszczy w pobliżu Występu upolowano w 1804 roku ostatniego niedźwiedzia na terenie byłych Prus Wschodnich. Wieś została niemal całkowicie zniszczona w 1914 roku podczas działań wojennych (49 domów i 27 zabudowań gospodarczych); w okresie międzywojennym została w pełni odbudowana. W plebiscycie z 11 lipca 1920 roku wzięło udział 271 mieszkańców wsi; wszystkie głosy oddano za pozostaniem w Prusach Wschodnich. Wieś zachowała dawny charakter ulicówki.
Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.
Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych latach:
- 1818 r. – 178 osób, 33 gospodarstwa
- 1858 r. – 50 gospodarstw
- 1939 r. – 304 osoby
Zabytki
- przykłady budownictwa murowanego i murowano-drewnianego z pierwszej ćwierci XX wieku (domy mieszkalne i zabudowania gospodarcze)
- dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku
Bibliografia
Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. 1–2, Olsztyn 2011.
Kudrzycki Zbigniew, Rozogi – wieś mazurska a Kurpie, Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego, t. 10, 1996, ss. 129–141.
Kudrzycki Zbigniew, Z dziejów gminy Rozogi, Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 21–29.
Kudrzycki Zbigniew, Z dziejów parafii ewangelickiej w Rozogach, Rocznik Mazurski, t. 12, 2008, ss. 3–35.
Kudrzycki Zbigniew, Nowotka Marek, Z dziejów Rozóg i okolic, Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego, t. 8, 1994, ss. 57–70.
Nowotka Marek, Ruchy ludnościowe na pograniczu mazursko-kurpiowskim (po II wojnie światowej w gminie Rozogi), Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego, t. 4, 1990, ss. 55–64.
Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej, Olsztyn 1998.
Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu, red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
Bank Danych Lokalnych GUS [10.09.2013]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [10.09.2013]
Strona Urzędu Gminy Rozogi [10.09.2013]
Przypisy
- ↑ Strona Urzędu Gminy Rozogi [30.08.2013]
<references>
