Zielone Świątki: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
Linia 17: Linia 17:
 
<br/><br/>
 
<br/><br/>
 
==Etymologia==
 
==Etymologia==
Nazwa nawiązuję bezpośrednio do przedchrześcijańskiego święta wiosny, którego godłem były zielone gałęzie symbolizujące siłę i moc natury.
+
Nazwa nawiązuje do przedchrześcijańskiego święta wiosny, którego godłem były zielone gałęzie symbolizujące siłę i moc natury.
 
<br/>
 
<br/>
 
== Zwyczaje na Warmii i Mazurach ==
 
== Zwyczaje na Warmii i Mazurach ==
W tym dniu szczególnie zabiegano o wszelką ochronę przed istotami demonicznymi i [[Czarownica|czarownicami]]. W tym czasie bydłu zawieszano na rogach gałązki brzozy, a zwierzęta przeganiano przez palące się ciernie - miało to zabezpieczyć krowy przed chorobami i utratą mleka, które mogły odebrać czarownice. Przed domem ustawiano natomiast młode brzózki (sporadycznie stosowano  gałązki lipy,buku lub klonu), a ściany domu obwieszano pękami tataraku, co miało chronić przed działaniem zła. Używane w tym czasie gałązki i zioła miały chronić także pola i stodoły przez piorunami, robactwem i myszami.  
+
W tym dniu szczególnie zabiegano o wszelką ochronę przed istotami demonicznymi i [[Czarownica|czarownicami]]. W tym czasie bydłu zawieszano na rogach gałązki brzozy, a zwierzęta przeganiano przez palące się ciernie, co miało zabezpieczyć krowy przed chorobami i utratą mleka, które mogły im odebrać czarownice.  
  
Zwyczaj przystrajania zwierząt, domów i budynków gospodarczych zwano ''majeniem''. W tym dniu pastuchowie otrzymywali słodycze lub datki pieniężne, aby nie zapomnieli ''umaić'' krów. Zwyczaje ludowe związane ze świętem są skąpe, jeśli chodzi o obszar Warmii jak i Mazur. W [[Zwierz|Zwierzu]] koło [[Braniewo|Braniewa]] parobcy chodzili z żywą wroną w klatce od domu do domu, otrzymując mąkę, słoninę i wódkę. Natomiast w [[Knipy|Knipach]] pod [[Lidzbark Warmiński|Lidzbarkiem Warmińskim]] uważano, że w tym dniu nie wolno używać igły, ponieważ może to doprowadzić do uderzenia pioruna. Niektóre kościoły urządzały inscenizacje   wydarzeń w Wieczerniku.  Przy dźwiękach muzyki z sufitu były spuszczane zapalone wełniane kłaczki, imitujące biblijne języczki ognia.
+
Przed domem ustawiano młode brzózki (sporadycznie stosowano gałązki lipy, buku lub klonu), a ściany domu obwieszano pękami tataraku, co miało chronić przed działaniem ciemnych mocy. Używane w tym czasie gałązki i zioła miały chronić także pola i stodoły przez uderzeniami pioruna, robactwem i myszami.
 +
 
 +
Zwyczaj przystrajania zwierząt, domów i budynków gospodarczych zwano ''majeniem''. W tym dniu pastuchowie otrzymywali słodycze lub datki pieniężne, aby nie zapomnieli ''umaić'' krów.  
 +
 
 +
Zwyczaje ludowe związane ze świętem zarówno na [[Warmia|Warmii]], jak i na [[Mazury|Mazurach]] są skąpe. W [[Zwierz|Zwierzu]] koło [[Braniewo|Braniewa]] parobcy chodzili z żywą wroną w klatce od domu do domu, otrzymując mąkę, słoninę i wódkę. Natomiast w [[Knipy|Knipach]] pod [[Lidzbark Warmiński|Lidzbarkiem Warmińskim]] uważano, że w tym dniu nie wolno używać igły, ponieważ może to doprowadzić do uderzenia pioruna. Niektóre kościoły urządzały inscenizacje wydarzeń w wieczerniku.  Przy dźwiękach muzyki z sufitu były spuszczane zapalone wełniane kłaczki imitujące biblijne języczki ognia.
 
<br/>
 
<br/>
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==

Wersja z 08:24, 14 paź 2014

Zielone Świątki

Symbole zielone gałęzie brzozy, tatarak

Zielone Świątki – w tradycji ludowej potoczna nazwa święta Zesłania Ducha Świętego przypadającego pięćdziesiątego dnia po Wielkanocy.

Etymologia

Nazwa nawiązuje do przedchrześcijańskiego święta wiosny, którego godłem były zielone gałęzie symbolizujące siłę i moc natury.

Zwyczaje na Warmii i Mazurach

W tym dniu szczególnie zabiegano o wszelką ochronę przed istotami demonicznymi i czarownicami. W tym czasie bydłu zawieszano na rogach gałązki brzozy, a zwierzęta przeganiano przez palące się ciernie, co miało zabezpieczyć krowy przed chorobami i utratą mleka, które mogły im odebrać czarownice.

Przed domem ustawiano młode brzózki (sporadycznie stosowano gałązki lipy, buku lub klonu), a ściany domu obwieszano pękami tataraku, co miało chronić przed działaniem ciemnych mocy. Używane w tym czasie gałązki i zioła miały chronić także pola i stodoły przez uderzeniami pioruna, robactwem i myszami.

Zwyczaj przystrajania zwierząt, domów i budynków gospodarczych zwano majeniem. W tym dniu pastuchowie otrzymywali słodycze lub datki pieniężne, aby nie zapomnieli umaić krów.

Zwyczaje ludowe związane ze świętem zarówno na Warmii, jak i na Mazurach są skąpe. W Zwierzu koło Braniewa parobcy chodzili z żywą wroną w klatce od domu do domu, otrzymując mąkę, słoninę i wódkę. Natomiast w Knipach pod Lidzbarkiem Warmińskim uważano, że w tym dniu nie wolno używać igły, ponieważ może to doprowadzić do uderzenia pioruna. Niektóre kościoły urządzały inscenizacje wydarzeń w wieczerniku. Przy dźwiękach muzyki z sufitu były spuszczane zapalone wełniane kłaczki imitujące biblijne języczki ognia.

Bibliografia

Chłosta Jan, Doroczne zwyczaje i obrzędy na Warmii, Olsztyn 2009.
Szyfer Anna, Zwyczaje, obrzędy i wierzenia Mazurów i Warmiaków, Olsztyn 1968.
Warmiacy i Mazurzy. Życie codzienne ludności wiejskiej w I połowie XIX wieku, red. Bogumił Kuźniewski, Olsztynek 2002.