Bałąg (gmina Jonkowo)
To jest | Bałąg | |
| | |
 Bałąg. Mistrzostwa Świata w Rzucie Młotkiem do Telewizora, 2013 r. Fot. Tomasz Waszczuk.
Źródło: www.wiadomosci.onet.pl | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | olsztyński |
| Gmina | Jonkowo |
| Liczba ludności (2010) | 311[1] |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Bałąg | |
| Położenie na mapie Polski  Bałąg | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Bałąg (niem. Ballingen) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Jonkowo. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
Miejscowość w 2010 r. liczyła 311 mieszkańców (łącznie z Wołownem).
Położenie
Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Pojezierzu Olszyńskim, nad jeziorem Bałąg, na południowy zachód od Jonkowa i na zachód od Olsztyna.
Dzieje miejscowości
W 1361 r. kapituła warmińska wystawiła przywilej dla pięciu Prusów, braci Wiskanta, Musligenta, Meleuka, Lubana i Santke. Otrzymali oni osiem łanów celem założenia wsi, której nazwa pochodzi od pobliskiego jeziora. W połowie XVI w. kapituła sprzedała osiem łanów w Bałągu burgrabi olsztyńskiemu Peterowi von Pfaffowi, który następnie powiększył swój majątek do 12 łanów.
W 1595 r. dobra w Bałągu trafiły w ręce niejakiego Aleksandra, pruskiego szlachcica, zaś w 1609 r. otrzymał je Heinrich Wildenau. W XVII i XVIII w. zmiany właścicieli tutejszych dóbr były równie częste. W ramach reform uwłaszczeniowych w 1808 r. mieszkańcy wsi za odszkodowaniem otrzymali uprawianą przez nich ziemię. W 1820 r. było tu siedem gospodarstw, zaś w 1861 dziesięć, a wieś obejmowała ok. 164 ha. Tutejsze dzieci uczęszczały do szkoły elementarnej w Wołownie.
Liczba mieszkańców w następujących latach wynosiła:
- 1820 – 40 osób
- 1857 – 74 osoby
- 1861 – 81 osób
- 1925 – 75 osób
- 1933 – 74 osoby
- 1939 – 67 osób
Kultura
W Bałągu corocznie (od 1991 r.) odbywają się Mistrzostwa Świata w Rzucie Młotkiem do Telewizora. Celem imprezy jest sprzeciw wobec "telewizyjnej papki". Pomysłodawcą i organizatorem mistrzostw jest Jarosław Guła[2].
Zabytki
- kapliczka z dzwonniczką z 1868 r.
Przypisy
- ↑ Łącznie: Wołowno i Bałąg.
- ↑ polskierekordy.pl [05.03.2014]
Bibliografia
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Syrwid Robert, Warmińska gmina Jonkowo: historia i współczesność, Jonkowo 2010.
jonkowo.pl, historia wsi [05.03.2014]
bip.warmia.mazury.pl, Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Jonkowo [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
verwaltungsgeschichte.de [05.03.2014]
domwarminski.pl [05.03.2014]
ciekawemazury.pl [05.03.2014]
