Budziska

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
Budziska

Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat mrągowski
Gmina Mrągowo
Liczba ludności (2010) 201[1]
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Budziska
Budziska
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Budziska
Budziska
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Budziska (niem. Budzisken) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Mrągowo. Miejscowość w 2010 roku liczyła 201 mieszkańców[1]. Funkcje sołtysa sprawuje Janina Makuszek[2].

Położenie

Miejscowość położona jest około 20 km na północny-wschód od Mrągowa.

Dzieje miejscowości

Wieś lokowano w 1533 roku, a nabywcą 5 łanów sołeckich (po 27 grzywien od łanu) był tutaj niejaki Zese Schwechowski, co Kętrzyński odczytuje jako „Czesio Szwejkowski”, na którego starosta ryński Georg von Diebes nałożył obowiązek obsadzenia wsi czynszowej na 50 łanach (853 ha). Przed lokacją, już w I połowie XV wieku, istniała w tym miejscu osada, która później (zapewne wskutek wojny trzynastoletniej) zaginęła. Według Templina przed wtórną lokacją powstawały tu w różnym czasie „dzikie” siedliska, zwane przez tutejszą ludność polską „budami” lub „budziskami” – stąd nazwa późniejszej wsi, zasiedlonej przez Polaków. W 1664 roku elektor brandenburski Fryderyk Wilhelm nadał wieś na prawie magdeburskim swemu tajnemu radcy baronowi Janowi von Hoverbeckowi, który już nieco wcześniej otrzymał od niego wieś Nakomiady (gm. Kętrzyn). W 1785 roku wieś liczyła 9 „dymów”, w 1838 roku – 18 „dymów” i 149 mieszkańców. Jeszcze w 1848 roku wieś określano jako ,,szlachecką” i liczyła ona 15 domów mieszkalnych i 166 mieszkańców. Po oddzieleniu się od Nakomiad, tutejsi właściciele zbudowali dwór przy folwarku w Budziszkach.

Pod koniec XIX wieku oddzielony od wsi majątek był własnością Roberta Rogali, a w 1907 posiadaczem był Edward Reetz hodowca bydła rasy holenderskiej. W urzędowym spisie miejscowości z 1928 roku wieś liczyła 205 mieszkańców. W l939 roku były tu 43 gospodarstwa domowe, w tym tylko 15 rolniczych. Budziszki liczyły wówczas 180 mieszkańców[3].

W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego[4]. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa[5] umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim.

Przypisy

  1. 1,0 1,1 Łącznie miejscowości: Budziska, Szczerzbowo.
  2. BIP Urzędu Gminy Mrągowo
  3. it.mragowo.pl [03.04.2015]
  4. Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
  5. Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]


Bibliografia

Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Bank Danych Lokalnych GUS [10.02.2015]
BIP Urzędu Gminy Mrągowo [10.02.2015]
Mapy Google Maps [10.02.2015]